1. Samu na yinki beto kepesaka bakomantere na balukutakanu?

 SAMU na yinki beto kekuendaka na balukatakunu na beto ya kimvuka? Ntetentete, samu na kukumisa Yehova. (Nk. 26:12; 111:1) Beto kekuendaka diaka na balukatanu ya kimvuka samu na kukindasana na ntangu yayi ya mpasi. (1 Te. 5:11) Ntangu beto kemonisaka diboko mpe beto kepesaka bakomantere beto kekokisaka mambu yango zole.

2. Yinki maluaku beto kevuandaka na yau ya kupesa bakomantere na balukutakanu na beto ya kimvuka?

² Konso sabala, beto kevuandaka na maluaku ya kupesa bakomantere na balukutakanu na beto. Na kifuani, na balukutakanu ya nsuka ya sabala, beto lenda pesa maboko na ndongokolo ya Yinzo’a zulu ya Nkengi. Na balukutakanu na beto yina kesalamaka na katikati ya sabala, beto lenda pesa bakomantere na kitini Bima ya ntalu ya kimpeve, na ntangu ya Ndongokolo ya Biblia na kimvuka, mpe na bitini yankaka.

3. Yinki mambu ya mpasi beto lenda kutana na yau, mpe yinki mutindu Baebreo 10:24, 25 lenda sadisa beto?

³ Beto nionso beto kevuandaka na nsatu ya kukumisa Yehova mpe kukindisa bampangi na beto Baklisto. Kasi yakele na mambu yina lenda sala ti yavuanda mpasi samu na beto na kupesa bakomantere. Beto lenda kukitungisa samu na kupesa bakomantere, to beto lenda vuanda na nsatu ya kupesa bakomantere kasi balenda pona beto ve mutindu beto kanaka yau. Yinki lenda sadisa beto samu beto nunga mambu yango zole ya mpasi? Mambu yina ntumua Paulo sonikinaka Baklisto ya Ebreo lenda sadisa beto na kubaka mvutu. Ntangu yandi vuandaka tubila mfunu ya kukutakana kintuadi, yandi tubaka ti beto fueti tula makanisi na beto na ‘kukindasana.’ (Tanga Baebreo 10:24, 25.) Ntangu beto kena kubakusa  ti yakele na bantu yankaka na kati ya lukutakanu yina lenda baka balukindusu ata na nzila ya bampova na beto yina kena kumonisa kiminu, beto kevuanda ve na mukakatano ya kupesa bakomantere. Mpe kana bakena kupona beto ve mbala na mbala, beto lenda vuanda na kiese na mutindu ti bayankaka na kimvuka kevuanda na maluaku ya kupesa bakomantere.​—1 Pi. 3:8.

4. Yinki kele mambu tatu yina beto ketubila na disolo yayi?

⁴ Na disolo yayi, beto ketubila ntete mutindu beto lenda kindasana na kusanganaka na kimvuka mosi ya fioti kisika bantu yina kepesaka bakomantere kele mingi ve. Na manima, beto ketadila mutindu beto lenda kindasana na kimvuka mosi ya nene kisika bantu yina kemonisaka maboko samu na kupesa bakomantere kele mingi. Na nsuka, beto ketubila mitindu yina mambu yina beto kebimisa na bakomantere na beto lenda kindisa bantu yankaka.

5. Yinki mutindu beto lenda kindasana kana bantu kele mingi ve?

⁵ Na kimvuka mosi ya fioti to na grupe, mpangi yina kena kutuadisa disolo kevuandaka ve na bantu mingi yina yandi lenda pona samu bapesa bakomantere. Na bantangu yankaka, yandi lenda vingila samu na mua ntangu tekila muntu mosi monisa musapi samu na kupesa komantere. Lukutakanu yango lenda monana kitoko ve mpe yalenda vuanda mpasi samu na kukindasana. Yinki nge lenda sala? Vuandaka ntangu nionso pene ya kumonisa diboko na nge. Na kusalaka mutindu yina, nge lenda tinda bantu yankaka bapesa bakomantere mbala mingi.

6-7. Yinki mutindu beto lenda katula mukakatano na beto na diambu metadila kupesa bakomantere?

⁶ Yinki nge lenda sala kana nge kele mpenza na mukakatano ya kupesa bakomantere? Bantu mingi kevuandaka na mukakatano yango. Kasi, samu nge kindisa mingi bampangi na nge ya babakala mpe ya banketo, sosa mitindu yina nge lenda katula mukakatano na nge ya kupesa bakomantere. Yinki mutindu nge lenda sala yau?

⁷ Yalenda vuanda mfunu samu na nge kana nge metadila diaka makanisi yina kele na banimero ya Yinzo’a zulu ya Nkengi yina melutaka. b Na kifuani, kukibongisaka mbote. (Bin. 21:5) Kana nge mebakusa mbotembote disolo yina nge kena kubongisa, yakevuanda pete samu na nge nge pesa bakomantere. Katula yau, pesaka bakomantere ya nkufi. (Bin. 15:23; 17:27) Komantere ya nkufi kesadisa nge nge bika kukitungisa mingi. Komantere ya nkufi, mbala yankaka yina kele kaka na fraze mosi to zole, lenda sala ti yavuanda pete samu na bampangi na nge ya babakala mpe ya banketo na kubakusa, na kisika ya kupesa bakomantere ya yinda yina kele na mabanza mingi. Na kupesaka bakomantere ya nkufi na bampova na nge mosi, nge kemonisa ti nge bongisaka mbote disolo na nge mpe nge bakusaka yau mbote.

8. Yinki mutindu Yehova ketadilaka bangolo yina nge kesalaka?

⁸ Bosi kana nge memeka kusadila mayele yango kasi nge kena kutatamana kuvuanda na mukakatano ya kupesa komantere mosi to zole? Ndimisama ti Yehova kesepela na bangolo yina nge kena kusala samu na diambu yango. (Luka 21:1-4) Yehova kelombaka beto ve beto sala mambu mingi yina beto kele ve na dikoki ya kusala. (Fil. 4:5) Sosa kuzaba mambu yina nge fueti sala, tula lukanu samu na yau, mpe sambila samu na kubaka kiyenge ya ntima. Na ebandeli, lukanu na nge lenda vuanda ya kupesa komantere ya nkufi.

9. Samu na yinki yalenda vuanda mpasi kupesa bakomantere na kimvuka ya nene?

⁹ Kana kimvuka na beno kele na bansamuni mingi, nge lenda vuanda na mukakatano yina mesuasana. Mbala yankaka yakele na bampangi mingi ya babakala mpe ya banketo yina kena kupesa  bakomantere yina kena sala ti bapona nge ve mingi. Na kifuani, mpangi Danielle kesepelaka ntangu nionso kupesa bakomantere na balukutakanu. c Yandi ketadilaka yau lokola kitini ya nsambudulu, mutindu ya kukindisa bantu yankaka, mpe mutindu ya kukumisa kiminu na yandi ngolo na nzila ya malongi ya Biblia. Kasi, ntangu yandi kuendaka na kimvuka yina vuandaka na bansamuni mingi, bavuandaka pona yandi diaka ve mbala na mbala​—bantangu yankaka ata mbala mosi ve na lukutakanu ya mvimba. Yandi tubaka: “Munu kukitungisaka mingi. Munu kukimonaka lokola mekondua diluaku mosi. Kana bakena kupona nge ve mbala na mbala, nge lenda banda kumona lokola bakena kusala yau na nko.”

10. Yinki mutindu beto lenda kudisa maluaku na beto ya kupesa bakomantere?

¹⁰ Nge mekukimonaka mutindu mosi na Danielle? Kana yakele mutindu yina, nge lenda baka nzengolo ya kulemba kupesa bakomantere mpe kuwa kaka bakomantere ya bampangi yankaka na lukutakanu. Kasi, kubika ve kupesa bakomantere. Yinki nge lenda sala? Yalenda vuanda mbote samu na nge kubongisa bakomantere mingi samu na konso lukutakanu. Na manima, kana bapona nge ve na ebandeli ya ndongokolo, nge kevuanda kaka na maluaku ya kupesa bakomantere ntangu lukutakanu ketatamana. Ntangu nge kena kubongisa ndongokolo ya Yinzo’a zulu ya Nkengi, kanisa mutindu konso paragrafe kele na nguizani na yintu ya disolo. Kana nge mesala mutindu yina, kondua ntembe nge kevuanda na bakomantere yina nge kepesa na disolo yango. Katula yau, nge lenda bongisa komantere na baparagrafe yina kena kutubila bakedika ya mpinda yina kele mpasi na kusasila. (1 Bk. 2:10) Samu na yinki? Mbala yankaka bantu yina lenda pesa bakomantere na kitini yango ya disolo lenda vuanda mingi ve. Bosi kana, atako nge mesadila mabanza yango kasi na manima ya balukutakanu mingi nge kele kaka na mukakatano ya kubaka diluaku ya kupesa bakomantere? Nge lenda kutana na mpangi yina ketuadisa ndongokolo mpe kutubila yandi kiuvu yina nge kesepela kupesila mvutu.

11. Na yinki diambu Bafilipi 2:4 mekindisa beto?

¹¹ Tanga Bafilipi 2:4. Na nzila ya mpeve ya nlongo, ntumua Paulo kindisaka Baklisto basosa mambote ya bantu yankaka. Yinki mutindu beto lenda sadila malongi yango na balukutakanu? Na kubambukaka ti, mutindu mosi na beto, bantu yankaka diaka kevuandaka na nsatu ya kupesa bakomantere.

12. Yinki kele mutindu yina meluta mbote ya kukindisa bampangi yankaka na balukutakanu? (Tala diaka foto.)

 ¹² Samu na diambu yango, kanisa mutindu yayi. Ntangu nge kena kusolola na bankundi na nge, nge ketuba mingi na mutindu yina kesala ti batuba kaka fioti? Ve! Nge kevuanda na nsatu bau diaka batuba. Mutindu mosi mpe na balukutakanu, beto kezolaka kupesa bantu mingi maluaku ya kupesa bakomantere. Mosi ya mitindu yina meluta mbote ya kukindisa bampangi na beto ya babakala mpe ya banketo kele na kupesaka bau maluaku ya kutubila kiminu na bau. (1 Bk. 10:24) Beto tadila mutindu beto lenda sala yau.

13. Yinki mutindu beto lenda bika nzila na bampangi yankaka bapesa bakomantere na lukutakanu?

¹³ Na ndambu yankaka, beto lenda sala ti bakomantere na beto vuanda ya nkufi, samu bantu yankaka tuba. Bankulutu mpe bansamuni yankaka yina kele ya kuyela na kimpeve lenda vuanda kifuani ya mbote samu na diambu yango. Ata kana nge kena kupesa komantere mosi ya nkufi, manga kutubila mambu mingi. Kana nge metubila mambu nionso yina kele na paragrafe, bampangi yankaka kevuanda ve na diluaku ya kutuba. Na kifuani, na paragrafe yayi, bamepesa mambu zole​—sala ti bakomantere na nge vuanda ya nkufi mpe manga kutubila mambu mingi. Kana nge kele muntu ya ntete yina bamepona samu na kupesa mvutu na paragrafe yango, samu na yinki ve kutubila kaka diambu mosi kati na mambu yango zole?

14. Yinki lenda sadisa beto samu na kuzaba mbala yikua beto fueti monisa diboko na beto? (Tala diaka foto.)

¹⁴ Sadila lusuasukusu samu na kuzaba mbala yikua nge kemonisa diboko samu na kupesa bakomantere. Kana beto kena kumonisa diboko na beto mbala mingi, beto lenda tula mpangi yina kena kutuadisa ndongokolo mbamba ya kupona beto mbala na mbala atako bayankaka baka ntete ve diluaku ya kupesa bakomantere. Yau lendaka lembisa bampangi yankaka na kumonisa diboko.​—Lon. 3:7.

15. (a) Yinki beto fueti sala kana bapona beto ve samu na kupesa komantere? (b) Yinki mutindu bampangi yina ketuadisaka ndongokolo lenda monisa ti bakena kutudila konso muntu dikebi? (Tala ankadre “Kana nge kena kutuadisa ndongokolo.”)

¹⁵ Ntangu bansamuni mingi kena kumonisa maboko na bau na ntangu ya ndongokolo, beto  lenda pesa ve bakomantere mutindu beto kanaka yau. Na bantangu yankaka, mpangi yina kena kutuadisa ndongokolo lenda vuanda ve na dikoki ya kupona beto. Yau lenda lembisa nzutu, kasi yafueti tungisa beto ve kana bapona beto ve.​—Lon. 7:9.

16. Yinki mutindu beto lenda kindisa bampangi yankaka yina kena kupesa bakomantere?

¹⁶ Kana nge kele ve na dikoki ya kupesa bakomantere mutindu nge kanaka yau, samu na yinki ve kuwa na dikebi nionso bakomantere ya bantu yankaka mpe na manima ya lukutakanu kupesa bau bafelisitasion? Bafelisitasion na nge lenda kindisa bampangi na nge ya babakala mpe ya banketo mutindu mosi na bakomantere yina nge zolaka pesa. (Bin. 10:21) Kupesa bafelisitasion kele diaka mutindu yankaka yina beto lenda kindasanaka.

17. (a) Yinki mutindu bibuti lenda sadisa bana na bau babongisa bakomantere yina mebonga? (b) Na nguizani na video yayi, yinki kele mambu yiya samu na kubongisa bakomantere? (Tala diaka noti na yinsi ya paje.)

¹⁷ Yinki kele mutindu yankaka yina beto lenda kindasana na balukutakanu na beto? Kana nge kele kibuti, sadisa bana na nge babongisa bakomantere yina mebonga na kutadila bamvula na bau. (Mat. 21:16) Na bantangu yankaka, yalenda vuanda na masolo ya mfunu mingi samu na ndongokolo, na kifuani masolo yina ketubilaka mambu metadila makuela to bikadulu, kasi kondua ntembe, yakevuanda na paragrafe mosi to zole yina muana na nge lenda pesila komantere. Katula yau, sadisa bana na nge babakusa mfunu yina kesala ti mbala yankaka babika pona bau ntangu  bakena kumonisa diboko na bau. Kusasila bau mfunu yango lenda sala ti babika lemba nzutu ntangu bakena kumona ti bakena kupona bantu yankaka kasi bau ve.​—1 Tm. 6:18. d

18. Yinki mutindu beto lenda manga kubenda dikebi ya bantu na zulu na beto ntangu beto kena kupesa bakomantere? (Bingana 27:2)

¹⁸ Beto nionso beto lenda bongisa bakomantere yina ketungaka, yina kepesa Yehova lokumu mpe yina kekindisa bampangi na beto Baklisto. (Bin. 25:11) Ntangu beto mebaka diluaku ya kupesa komantere yina metadila diambu yina beto kutanaka na yau na luzingu na beto, beto kemanga kutuba mingi mambu metadila beto mosi. (Tanga Bingana 27:2; 2 Bk. 10:18) Na kisika ya kusala plina, beto kesala ngolo samu na kutula makanisi na beto na Yehova, na Mpova na yandi, mpe na bisadi yandi. (Kus. 4:11) Ya kedika, kana kiuvu ya paragrafe mosi kena kulomba beto sadila bampova na beto mosi, yakele yimbi ve kusala yau. Kifuani samu na diambu yango kele na paragrafe yina melanda na disolo yayi.

19. (a) Yinki kesalama kana beto kena tudila bantu nionso dikebi na lukutakanu? (Baroma 1:11, 12) (b) Yinki kesepedisaka nge na diambu metadila kupesa bakomantere na balukutakanu?

¹⁹ Kana yakele na nsiku mosi ve yina kena tubila mutindu ya kupesa bakomantere, beto nionso beto lenda sala ngolo samu na kupesa bakomantere yina kena kukindisa. Na bampova yankaka yazola tuba kumanga kutuba mingi. To yalenda monisa kusepela na maluaku yina beto kele na yau ya kupesa bakomantere mpe kuvuanda na kiese na mutindu bampangi yankaka kele na maluaku ya kupesa bakomantere. Na kutulaka dikebi na mambote ya bantu yankaka na balukutakanu ya kimvuka, beto nionso beto lenda ‘pesana lukindusu.’​—Tanga Baroma 1:11, 12.