တၢ်မၤလိ ၄
“ဖဲနလဲၤတၢ်ယကလဲၤယဲ”
၁, ၂. (က) နီၢ်ရူၤသးဒီးနီၢ်နၤဧမံ အတၢ်လဲၤတဘျီအံၤ မၤအသးဒ်လဲၣ်, ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်အုးသးအုးလဲၣ်န့ၣ် တဲဖျါထီၣ်တက့ၢ်. (ခ) လၢတၢ်လဲၤတဘျီအံၤအဂီၢ် နီၢ်ရူၤသးအတၢ်တူၢ်ဘၣ် လီၤဆီလိာ်အသး ဒီးနီၢ်နၤဧမံဒ်လဲၣ်.
နီၢ်ရူၤသးဒီး နီၢ်နၤဧမံခံဂၤ လဲၤတၢ်ဒ်သိးသိး ဒီးပိာ်ထီၣ်ဝဲကျဲဖးထီတဘိလၢ ကီၢ်မိၤအးန့ၣ်လီၤ. ထံၣ်ကမှံကွၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ထဲခံဂၤဧိၤလၢ တၢ်ပျီဖးလဲၢ်အပူၤ ဒီးကလံၤဟဲအူတၢ်ဆူၣ်ဒိၣ်မးန့ၣ်တက့ၢ်. ခဲအံၤမ့ၢ်လၢ မုၢ်လီၤနုာ်လံအဃိ နီၢ်ရူၤသးကွၢ်ဃီၤဝဲ အမံၤပှၢ်နီၢ်နၤဧမံ ဒီးကဆိကမိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ ကဘၣ်ကွၢ်ဃုဝဲတၢ်လီၢ်တတီၤတီၤလၢ အဝဲသ့ၣ်ကမံဝဲလၢ တနၤအံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢနီၢ်ရူၤသးအဲၣ်အမံၤပှၢ် လၢအသးဒီဖျၢၣ်ညါအဃိ ကအံးထွဲကွၢ်ထွဲအီၤဂ့ၤဂ့ၤလီၤ.
၂ ပှၤပိာ်မုၣ်ခံဂၤအံၤ ပှဲၤဒီးတၢ်သူၣ်အုးသးအုးလီၤ. နီၢ်နၤဧမံ မ့ၢ်တ့ၢ်မုၣ်ကမဲဖးယံာ်လံ. ဒီးခဲအံၤန့ၣ် အဝဲတူၢ်ဘၣ်ကဒီး တၢ်သူၣ်အုးသးအုးလၢအသီတဘျီ ခီဖျိလၢအဖိခွါစီၤဃမၤလိၣ်ဒီး စီၤကံးလယိၣ်သံဝဲအဃိလီၤ. နီၢ်ရူၤသးစ့ၢ်ကီး အသူၣ်ဘၣ်ဒိသးဘၣ်ထံးဝဲဒိၣ်မး မ့ၢ်လၢအဝၤစီၤဃမၤလိၣ် သံသဒၣ်ကွံာ်အီၤအဃိလီၤ. နီၢ်ရူၤသးဒီးနီၢ်နၤဧမံခံဂၤအံၤ ပာ်လီၤအသးလၢ ကလဲၤဝဲဆူ ဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ် လၢအံၣ်စရ့လးအထံကီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အတၢ်လဲၤကျဲ ဒ်သိးလိာ်အသးဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်အတၢ်တူၢ်ဘၣ်တခီ လီၤဆီလိာ်အသးဒ်ထံဒီးသိအသိးလီၤ. နီၢ်နၤဧမံန့ၣ် ကက့ၤကဒါက့ၤဆူ အတၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးအလီၢ် ဖဲဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်နီၢ်ရူၤသးန့ၣ် ဘၣ်လဲၤဝဲဆူ တၢ်လီၢ်လၢအတလဲၤတုၤဘၣ်ဝဲနီတဘျီဘၣ်, ဘၣ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်အဟံၣ်အဃီ ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိ ခဲလၢာ်လၢကီၢ်မိၤအးအပူၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲဘၣ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ် အလုၢ်အလၢ်ဒီး ကီၢ်မိၤအးအကစၢ်ယွၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.—ဖး ရူၤသး ၁:၃-၆ တက့ၢ်.
၃. ဒ်သိးပကွၢ်လိမၤဒိး နီၢ်ရူၤသးကသ့အဂီၢ် တၢ်သံကွၢ်မနုၤတဖၣ်ကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်.
၃ တၢ်မနုၤထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် နီၢ်ရူၤသးအသးလၢ အကဆီတလဲအသးထဲအံၤညါလဲၣ်. ဒ်သိးနီၢ်ရူၤသး ကသူၣ်ထီၣ်အတၢ်အိၣ်မူ လၢအသီတဘျီဒီးကကွၢ်ထွဲဝဲ အမံၤပှၢ်န့ၣ်မ့ၢ်အဝဲကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါဖဲလဲၣ်. ဖဲပမၤလိဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤအခါ ပကသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပကွၢ်လိမၤဒိးနီၢ်ရူၤသး သ့လၢကျဲအါဘိလီၤ. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်လွံၢ်နၢၣ်လၢအခိၣ်တီမ့ၢ်ဝဲ “လံာ်ဆံးကိာ်ဖိတကတြူၢ်လၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်” တက့ၢ်.) အဆိကတၢၢ်န့ၣ် ပကသမံသမိးကွၢ်လၢ ပိာ်မုၣ်ခံဂၤအံၤန့ၣ် မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါလိာ်အသးလၢကျဲဒ်လဲၣ်, ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်လဲၤဝဲဆူ ဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်သံတၢ်ပှၢ် ထုးဖးအဝဲသ့ၣ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိ
၄, ၅. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ နီၢ်နၤဧမံ အဟံၣ်ဖိဃီဖိလဲၤသုးလီၢ်သုးကျဲဆူ မိၤအးအထံအကီၢ်လဲၣ်. (ခ) ဖဲနီၢ်နၤဧမံ အိၣ်လၢမိၤအးထံကီၢ်အခါ အဝဲကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၄ နီၢ်ရူၤသး ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ ကီၢ်မိၤအးအပူၤန့ၣ်လီၤ. ထံကီၢ်အဝဲအံၤ မ့ၢ်ကီၢ်လၢအဆံးတဘ့ၣ် ဒီးအိၣ်ဝဲလၢ ပီၣ်လဲၣ်သံ (Dead Sea) မုၢ်ထီၣ်တကပၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲနီၢ်ရူၤသးဒိၣ်ထီၣ်ဝဲအလီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ပျီဖးလဲၢ်ရူၤသး ၁:၁.
ဖးထီ အိၣ်ဒီးသ့ၣ်မုၢ်ဝၣ်ဘိလၢအံၤတစဲး လၢန့ၣ်တစဲး ဒီးတၢ်တြိတဖၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိ အိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ အံၣ်စရ့လးထံကီၢ်အခါ, လၢ “မိၤအးအကီၢ်ပူၤ” န့ၣ်ပှၤသူၣ်အီၣ်တၢ်ဖျးအီၣ်တၢ် မဲထီၣ်ဝဲဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢတၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိ အိၣ်ထီၣ်ဝဲအဃိ နီၢ်ရူၤသးထံၣ်လိာ်အသးဒီး စီၤဃမၤလိၣ်ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိလီၤ.—၅ ဖဲတၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိ အိၣ်ထီၣ်လၢ အံၣ်စရ့လးထံကီၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် နီၢ်နၤဧမံ အဝၤ စီၤအလံၤမ့လ့း ဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ ကလဲၤကိးဝဲအဟံၣ်ဖိဃီဖိဆူ မိၤအးအထံကီၢ် ဒီးအိၣ်ဝဲဆိးဝဲဖဲန့ၣ်လီၤ. တၢ်သုးလီၢ်သုးကျဲတဘျီအံၤ ကဲထီၣ်တၢ်မၤကွၢ်လၢ စီၤအလံၤမ့လ့း ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်လီၤ. လၢတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ကဘၣ်လဲၤဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဖဲတၢ်လီၢ်စီဆှံလၢ ကစၢ်ယွၤဃုထၢပာ်ဝဲအလီၢ်န့ၣ်လီၤ. (၅ မိၤ. ၁၆:၁၆, ၁၇) နံၣ်တဖၣ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲဘၣ်ဆၣ် နီၢ်နၤဧမံ အတၢ်နာ်န့ၣ်မူဒံးဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ ဖဲနီၢ်နၤဧမံအဝၤသံဝဲအခါ အသးဘူးကသ့ၣ်ဖးညါ.—ရူၤသး ၁:၂, ၃.
၆, ၇. (က) ဖဲနီၢ်နၤဧမံ အဖိခွါခံဂၤဟံးန့ၢ်အမါဒီး ပှၤမိၤအးမုၣ်အခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲကအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤလဲၣ်. (ခ) နီၢ်နၤဧမံဂုာ်ကျဲးစၢးပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်အဲၣ်လၢ အဒဲၣ်မုၣ်ခံဂၤအံၤအဖီခိၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ မ့ၢ်တၢ်လၢအလီၤစံးပတြၢၤလဲၣ်.
၆ တကးဒံးဘၣ် ဖဲအဖိခွါခံဂၤ ဟံးန့ၢ်အမါဒီးပှၤမိၤအးမုၣ်ဖိအခါန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နီၢ်နၤဧမံအသးကဘၣ်ဖှီၣ်ဝဲ ဒိၣ်မးလီၤ. (ရူၤသး ၁:၄) နီၢ်နၤဧမံသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဖုဖးဒိၣ် လၢအမ့ၢ်စီၤအၤဘြၤဟၣ်န့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးဝဲဒ်သိး အဖိခွါကန့ၢ်ဘၣ်အမါ လၢအပှၤကလုာ်အကျါ လၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်လီၤ. (၁ မိၤ. ၂၄:၃, ၄) လၢခံဖဲစီၤမိၤၡ့အစိၤန့ၣ် ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤစ့ၢ်ကီးဝဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီဆူ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိအအိၣ် ဒ်သိးအသုတထီၣ်ဖိန့ၢ်မါဒီး ပှၤကလုာ်အဂၤတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်ဘၣ်ယိၣ်အလီၢ်အိၣ်ဝဲလၢ ပှၤကလုာ်အဂၤတဖၣ် ကကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်ဝဲ ယွၤအခ့အပှၤလၢ ကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂီၤတၢ်ဖှီၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ.—၅ မိၤ. ၇:၃, ၄.
၇ ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ စီၤမၤဃလိၣ် ဒီးစီၤကံးလယိၣ် ဟံးန့ၢ်အမါလၢပှၤမိၤအးမုၣ်လီၤ. နီၢ်နၤဧမံ မ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤမ့ၢ်ဂ့ၤ အသးတမုာ်ဘၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢးပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်အဲၣ်လၢ အဒဲၣ်မုၣ်ခံဂၤအံၤအဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးအဒဲၣ်မုၣ်ခံဂၤအံၤအမံၤမ့ၢ်ဝဲ နီၢ်ရူၤသးဒီးနီၢ်ဧိးရပၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နီၢ်နၤဧမံ ကမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ မုၢ်ကအိၣ်ဝဲတနံၤလၢ အဒဲၣ်မုၣ်ခံဂၤအံၤကကဲထီၣ်ပှၤလၢ အဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ နီၢ်ရူၤသးဒီးနီၢ်ဧိးရပၤခံဂၤအံၤ အဲၣ်ဝဲအမံၤပှၢ်နီၢ်နၤဧမံဒိၣ်မး ဒီးအဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးလၢအဂ့ၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တချုးလၢနီၢ်ရူၤသးဒီးနီၢ်ဧိးရပၤ ထီၣ်ဖိအဆၢကတီၢ်န့ၣ် အဝၤသံသဒၣ်ကွံာ်အဝဲသ့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်အသး တဂၤဒီးတဂၤ ဒ်သိးလဲၤခီဖျိဝဲ တၢ်သူၣ်အုးသးအုးကသ့အဂီၢ်လီၤ. —ရူၤသး ၁:၅.
၈. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နီၢ်ရူၤသးအဲၣ်ဒိး သုးဘူးအသး ဆူယဟိဝၤယွၤအအိၣ် လၢတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၈ ဖဲနီၢ်ရူၤသးကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်သူၣ်အုးသးအုးအံၤအခါ မ့ၢ်အတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤအသးဧါ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤအသးတသ့ဘၣ်. ပှၤမိၤအးဖိတဖၣ် ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဝဲ ယွၤလၢအကမၣ်တဖၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ် အယွၤလၢအဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤန့ၣ် အမံၤမ့ၢ်ဝဲစံဃိၣ်န့ၣ်လီၤ. (၄ မိၤ. ၂၁:၂၉) ဖဲစိၤအဝဲန့ၣ်န့ၣ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအဂၤတဖၣ် အိၣ်ဒီးအလုၢ်အလၢ်လၢအအၢအသီ ဒ်သိးဒီးတၢ်လုၢ်ထီၣ်ဖိသၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးဖျါလၢ ပှၤမိၤအးဖိအတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အလုၢ်အလၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကလီၤဂာ်လိာ်အသးဒီး တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါတဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤမၤဃလိၣ်ဒီးနီၢ်နၤဧမံ တဲဘၣ်နီၢ်ရူၤသးလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိအယွၤ လၢအမ့ၢ်ယဟိဝၤအဂ့ၢ်အခါန့ၣ် လီၤဆီဘၣ်အနၢ်ဒိၣ်မးလီၤ. မ့ၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အိၣ်ဒီးတၢ်သးကညီၤ ဒီးပၢတၢ်လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤလီၤ. (ဖး ၅ မိၤၡ့ ၆:၅ တက့ၢ်.) ဖဲနီၢ်ရူၤသး အဝၤသံဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ် အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး အမံၤပှၢ်ကအါထီၣ်ဝဲလီၤ. ဒီးဖဲနီၢ်နၤဧမံ တဲနၢ်ပၢၢ်အီၤဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လီၤ လးလၢ သ့တၢ်လၢာ်ယဟိဝၤယွၤမၤဝဲတဖၣ် ဒီးကစၢ်အတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံဒီးတၢ်သးကညီၤ လၢအပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အပှၤဂီၢ်မုၢ်အဖီခိၣ်အခါန့ၣ် နီၢ်ရူၤသးကဒိကနၣ်ဝဲလၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.
၉–၁၁. (က) နီၢ်နၤဧမံ, နီၢ်ရူၤသးဒီးနီၢ်ဧိးရပၤန့ၣ် ဆၢတဲာ်လီၤအသးဒ်လဲၣ်. (ခ) ခီဖျိလၢ နီၢ်နၤဧမံ, နီၢ်ရူၤသးဒီးနီၢ်ဧိးရပၤ လဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်သူၣ်အုးသးအုးအဃိ ပမၤလိန့ၢ် တၢ်မနုၤလၢအဝဲသ့ၣ်အအိၣ်သ့ဝဲလဲၣ်.
၉ နီၢ်နၤဧမံကအဲၣ်ဒိးနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ တၢ်ကစီၣ်လၢဘၣ်ဃးဒီး အတၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးအလီၢ်လၢ ဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တနံၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲတၢ်ကစီၣ်လၢ ပှၤဆါတၢ်ပှ့ၤတၢ်ဖိလၢ အလဲၤတၢ်က့ၤတၢ်တဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲကနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ တၢ်ကစီၣ်မနုၤလဲၣ်. အဝဲနၢ်ဟူဘၣ်လၢ ကီၢ်အံၣ်စရ့လးအပူၤန့ၣ် တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိကတၢၢ်ဝဲလံ ဒီးယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤက့ၤဝဲအခ့အပှၤတဖၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢလၢပှဲၤပှဲၤ ဒ်ဝ့ၢ်အံၤအမံၤအခီပညီအိၣ်ဝဲအသိးလီၤ. ဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ် န့ၣ်အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ “ဟံၣ်လၢအပှဲၤဝဲဒီးကိၣ်” န့ၣ်လီၤ. အဃိနီၢ်နၤဧမံ ဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ ကက့ၤကဒါက့ၤဆူ အတၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးအလီၢ်လီၤ.—ရူၤသး ၁:၆.
၁၀ မ့မ့ၢ်နီၢ်ရူၤသးဒီးနီၢ်ဧိးရပၤန့ၣ် ကမၤဝဲဒ်လဲၣ်. (ရူၤသး ၁:၇) အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ရ့လိာ်အသးဒီး အမံၤပှၢ်ဘူးထီၣ်ဝဲ မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်လဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်သူၣ်အုးသးအုးဒ်သိးသိးန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢနီၢ်နၤဧမံ အိၣ်ဒီးတၢ်သးကညီၤ ဒီးအတၢ်နာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဖီခိၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤဝဲထီဘိအဃိ ဖျါလၢနီၢ်ရူၤသး အဲၣ်ဘၣ်အီၤဒီးအသးစဲဘူးဒီးအီၤလီၤ. ပှၤမုၣ်ကမဲသၢဂၤအံၤ ဆၢတဲာ်လီၤအသးဝံၤဒီး စးထီၣ်လဲၤဝဲဆူ ယူဒၤအထံကီၢ်လီၤ.
၁၁ နီၢ်ရူၤသးအဂ့ၢ်အကျိၤအံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤပှၤလၢ ပှၤဂ့ၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ပှၤအၢမ့ၢ်ဂ့ၤ ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဝဲ တၢ်သူၣ်အုးသးအုးဒီး တၢ်သံတၢ်ပှၢ်န့ၣ်လီၤ. (စံၣ်. ၉:၂, ၁၁) နီၢ်ရူၤသးအဒိအတဲာ်အံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီးပှၤလၢ ပမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်တၢ်သူၣ်အုးသးအုး ဖဲပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်တဂၤဂၤ သံဝဲအခါန့ၣ် ပကြၢးဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ လၢပှၤဂၤအအိၣ်လီၤ. လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပကဘၣ်ဃ့တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢ ပှၤတဖၣ်လၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒ်နီၢ်နၤဧမံအသိးန့ၣ်လီၤ.—ကတိၤ. ၁၇:၁၇.
နီၢ်ရူၤသး အိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်လၢအတီ
၁၂, ၁၃. ဘၣ်မနုၤအဃိ နီၢ်နၤဧမံအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ နီၢ်ရူၤသးဒီးနီၢ်ဧိးရပၤ ကက့ၤကဒါက့ၤဆူ အတၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးအလီၢ်လဲၣ်. ဒီးအဒဲၣ်မုၣ်ခံဂၤအံၤ စံးဆၢက့ၤအီၤဒ်လဲၣ်.
၁၂ မုၣ်ကမဲသၢဂၤအံၤ ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤတၢ် တၢ်ဒ့ၣ်စၢၤတယံၤဒံးဝဲအဆၢကတီၢ်န့ၣ် နီၢ်နၤဧမံ အတၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤတခါ ဟဲပၢၢ်ထီၣ်ဝဲလၢ အသးပူၤလီၤ. နီၢ်နၤဧမံ ဆိကမိၣ်ထီၣ်ဝဲ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်အဲၣ်လၢ အဒဲၣ်မုၣ်ခံဂၤအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢအဖီခိၣ် ဒီးလၢအဖိခွါ အဖီခိၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲမ့ၢ်ဆိကမိၣ်လီၤအသးလၢ အကကဲထီၣ် တၢ်ဝံဃၢလၢ အဒဲၣ်မုၣ်ခံဂၤအံၤအဂီၢ်န့ၣ် အဝဲတူၢ်ဝဲတပှဲၤဘၣ်. နီၢ်နၤဧမံ အဒဲၣ်မုၣ်ခံဂၤအံၤ မ့ၢ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်အတၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးအလီၢ် ဒီးလဲၤပိာ်အခံဆူ ဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်န့ၣ် အဝဲမၤန့ၢ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်တသ့နီတမံၤဘၣ်.
၁၃ လၢခံကတၢၢ်န့ၣ် နီၢ်နၤဧမံ တဲဘၣ်အဒဲၣ်မုၣ်ခံဂၤအံၤလၢ– “က့ၤကဒါက့ၤ တဂၤဆူအမိၢ်အဟံၣ် တဂၤဆူအမိၢ်အဟံၣ်တက့ၢ်. မ်ယွၤမၤသုဒီးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ် ဒ်သုမၤပှၤအသံတ့ၢ်တဖၣ် ဒီးယၤအသိးန့ၣ်တက့ၢ်.” နီၢ်နၤဧမံစံးစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ မ်ကစၢ်ယွၤကဆိၣ်ဂ့ၤသုခံဂၤ လၢသုကဒိးန့ၢ်ဘၣ်က့ၤ သုဝၤလၢအသီ ဒီးကသူၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်အိၣ်မူလၢအသီတဘျီတက့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဝံၤဒီးနီၢ်နၤဧမံ “နၢမူအီၤ” လီၤ. ဒီးလံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “အဝဲသ့ၣ် ထုထီၣ်အကလုၢ်ဒီးဟီၣ်ဝဲလီၤ.” ခီဖျိလၢ နီၢ်နၤဧမံအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါ ဒီးတအဲၣ်လီၤထဲအနီၢ်ကစၢ်သးအဃိ အဒဲၣ်မုၣ်ခံဂၤအံၤ အဲၣ်ဘၣ်အီၤဒိၣ်မးလီၤ. အဝဲသ့ၣ် ပာ်လီၤအသးဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤ ဒီးစံးဝဲလၢ– “ပကက့ၤဒီးနၤသပှၢ်တၢၢ် ဆူနပှၤတကလုာ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ.”—၁၄, ၁၅. (က) နီၢ်ဧိးရပၤ က့ၤကဒါက့ၤဆူ မတၤတဖၣ်အအိၣ်လဲၣ်. (ခ) ဒ်သိးနီၢ်ရူၤသး ကက့ၤကဒါက့ၤအဂီၢ် နီၢ်နၤဧမံ ဂုာ်ကျဲးစၢးတဲအီၤဒ်လဲၣ်.
၁၄ နီၢ်နၤဧမံ တြီဒံးအဒဲၣ်မုၣ်ခံဂၤအံၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲတဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ မ့ၢ်လဲၤတုၤလၢ အံၣ်စရ့လးအထံကီၢ်န့ၣ် အဝဲကွၢ်ထွဲဝဲ အဒဲၣ်မုၣ်ခံဂၤအံၤတသ့ဘၣ်. မ့ၢ်လၢနီၢ်နၤဧမံအဝၤလၢ အကကွၢ်ထွဲအီၤ ဒီးအဖိခွါလၢအဂၤ တအိၣ်လၢၤဘၣ်အဃိလီၤ. လၢတၢ်သူၣ်တမုာ်သးတမုာ်အပူၤ နီၢ်နၤဧမံတဲနၢ်ပၢၢ်အဒဲၣ်မုၣ်ခံဂၤအံၤလၢ အဝဲမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်တသ့နီတစဲးဘၣ်အဃိ အသးဆါလီၤအသးဒိၣ်မးလီၤ. နီၢ်ဧိးရပၤ ထံၣ်ဝဲလၢအမံၤပှၢ်နီၢ်နၤဧမံ တဲတၢ်န့ၣ်ဘၣ်ဝဲလီၤ. ခီဖျိလၢ အဟံၣ်အဃီ, အမိၢ်ဒီးအဘူးအတံၢ်တဖၣ် အိၣ်ဝဲလၢဝ့ၢ်မိၤအးအပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲဆိကမိၣ်ဝဲလၢ မ့ၢ်က့ၤကဒါက့ၤလၢ ဝ့ၢ်မိၤအးန့ၣ် မ့ၢ်ကျဲလၢအဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. လၢတၢ်သူၣ်တမုာ်သးတမုာ်အပူၤ ဒီးလၢတၢ်မဲာ်ထံမဲာ်နိအပူၤန့ၣ် နၢမူဝဲအမံၤပှၢ်ဝံၤဒီး က့ၤကဒါက့ၤဆူဝ့ၢ်မိၤအးလီၤ.—ရူၤသး ၁:၁၁-၁၄.
၁၅ မ့မ့ၢ်နီၢ်ရူၤသးန့ၣ် ကမၤဝဲဒ်လဲၣ်. အဝဲမၤဝဲဒ်အမံၤပှၢ် နီၢ်နၤဧမံဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤအသိးဧါ. လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ “မ့မ့ၢ်နီၢ်ရူၤသးတဂၤစဲဘူးဒီးအီၤလီၤ.” ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဖဲနီၢ်နၤဧမံ ဆဲးလဲၤတၢ်လၢကျဲအခါ အဝဲကဃၣ်တရံးအသး ဒီးကထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဒဲၣ်မုၣ်နီၢ်ရူၤသးန့ၣ် ဟဲလူၤပိာ်ဒံးအခံလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲဒူနီၢ်ရူၤသးဒီးစံးဘၣ်အီၤလၢ– “ကွၢ်ကွၢ်, နခံနဲမုၣ်တဂၤ က့ၤက့ၤလံဆူအပှၤတကလုာ်ဒၣ်ဝဲ, ဒီးဆူအကစၢ်တဖၣ်အအိၣ်လံ. က့ၤပိာ်နခံနဲမုၣ်အခံတက့ၢ်.” (ရူၤသး ၁:၁၅) နီၢ်နၤဧမံ အတၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တမံၤလီၤ. နီၢ်ဧိးရပၤန့ၣ်တမ့ၢ်ထဲ အက့ၤကဒါက့ၤဆူ အပှၤက လုာ်အအိၣ်တခါဘၣ် က့ၤကဒါက့ၤဝဲဆူ “အကစၢ်တဖၣ်” အအိၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. နီၢ်ဧိးရပၤသးအိၣ် က့ၤဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဝဲ အယွၤလၢအမ့ၢ်စံဃိၣ် ဒီးယွၤလၢအကမၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်နီၢ်ရူၤသးန့ၣ် အတၢ်ဆိကမိၣ် အိၣ်ဒ်န့ၣ်စ့ၢ်ကီးဧါ.
၁၆–၁၈ (က) နီၢ်ရူၤသးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်အဲၣ်လၢအတီဒ်လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်ဃးဒီး နီၢ်ရူၤသးအတၢ်အဲၣ် လၢအတီန့ၣ်ပမၤလိန့ၢ် တၢ်မနုၤလၢအအိၣ်လဲၣ်.(ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤတဖၣ်လၢ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပိာ်မုၣ်ခံဂၤအံၤတက့ၢ်.)
၁၆ ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤတၢ်လၢ ကျဲမုၢ်ခိၣ်အခါန့ၣ် နီၢ်ရူၤသးတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဝဲအဲၣ်ဘၣ်အမံၤပှၢ်ဒီး ကစၢ်ယွၤလၢ နီၢ်နၤဧမံဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဝဲနီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးတူၢ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲလၢ အတၢ်ဆၢတဲာ်န့ၣ် ဘၣ်ဝဲလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ နီၢ်ရူၤသးစံးဝဲလၢ– “ဃ့ကညးယၤဒ်သိး ယကလဲၤသဒၣ်နၤ, ဒ်သိးယသုတပိာ်နခံတဂ့ၤန့ၣ်တဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဖဲနလဲၤတၢ်ယကလဲၤယဲ, ဒီးဖဲနမံ, ယကမံယဲ, နပှၤတကလုာ်န့ၣ် ကကဲထီၣ်ယပှၤတကလုာ် ဒီးနကစၢ်န့ၣ်ကကဲထီၣ်ယကစၢ်လီၤ. ဖဲနသံ, ယကသံယဲ, ဒီးယကဘၣ်တၢ်ခူၣ်လီၤကွံာ်ယၤဖဲန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအတမ့ၢ်ဘၣ်တၢ်သံန့ၣ် မ့ၢ်မၤလီၤမုၢ်လီၤဖးယၤဒီးနၤဒီး, မ်ယွၤမၤယၤဒ်န့ၣ်ဒီး အါန့ၢ်အန့ၣ်တက့ၢ်.”—ရူၤသး ၁:၁၆, ၁၇.
၁၇ တၢ်ဆၢကတီၢ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲအနံၣ် ၃,၀၀၀ လံ. ဘၣ်ဆၣ်နီၢ်ရူၤသးအတၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်ကတိၤလၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်ဒံးလီၤ. ခီဖျိလၢ ပှၤအါဂၤလၢမုၢ်မဆါတနံၤအံၤ သ့ၣ်ညါဒံးအတၢ်ကတိၤအဃိလီၤ. နီၢ်ရူၤသးအတၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ လၢအလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တခါ လၢအမ့ၢ်တၢ်အဲၣ်လၢအတီန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ နီၢ်ရူၤသးအိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်လၢအတီ လၢနီၢ်နၤဧမံအဖီခိၣ်အဃိ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အီၤလၢ အကလဲၤတၢ်ဒီးနီၢ်နၤဧမံ လၢတၢ်လီၢ်ကိးပူၤဒဲးန့ၣ်လီၤ. နီၢ်ရူၤသးပာ်လီၤအသးလၢ နီၢ်နၤဧမံအပှၤကလုာ်န့ၣ် ကကဲထီၣ်အပှၤကလုာ် ဒီးဆၢတဲာ်လီၤအသးဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤ လၢအကပာ်တ့ၢ်ကွံာ် တၢ်အိၣ်လၢ ဝ့ၢ်မိၤအးအပူၤခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ကယဲၢ်ယွၤအကမၣ်တဖၣ်လၢ ကီၢ်မိၤအးအပူၤန့ၣ် ကပာ်တ့ၢ်ကွံာ်ဝဲခဲလၢာ်လီၤ. မ့တမ့ၢ်လၢ တၢ်သံထုးဖးအီၤအဃိန့ၣ် လ့ၤတက့ၤ နီၢ်ရူၤသးတဟးဖးဒီး အမံၤပှၢ်နီတဘျီဘၣ်. နီၢ်ရူၤသးန့ၣ် လီၤဆီလိာ်အသးဒီး နီၢ်ဧိးရပၤဒိၣ်မးလီၤ. မ့ၢ်လၢ နီၢ်ရူၤသးအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤကကဲထီၣ်အကစၢ်ယွၤအဃိလီၤ.
၁၈ အဝဲသ့ၣ် ဆဲးလဲၤတၢ်ထဲခံဂၤဧိၤလၢ ကျဲဖးယံၤဖးထီတဘိအံၤ ဒ်သိးကလဲၤတုၤဝဲဆူ ဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်နၤဧမံ ဒီးနီၢ်ရူၤသးလဲၤသကိးတၢ် ပှဲၤဒီးတၢ်သူၣ်အုးသးအုး ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်သး ကဒဲကဒဲအဃိ ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်တစဲးဖိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်လဲၤကျဲတဘျီအံၤ ကယံာ်ဝဲတနွံဃၣ်ဃၣ်လီၤ.
၁၉. လၢဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်, တၢ်ရ့တံၤရ့သကိးဒီးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤအဂီၢ်န့ၣ် နကွၢ်လိမၤဒိး နီၢ်ရူၤသးအဒိအတဲာ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၉ ပှၤအါဂၤလၢမုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲအကလုာ်ကလုာ်လီၤ. လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ “အဆၢအကတီၢ်လၢ အကီအခဲ” န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်အုးသးအုးလီၤ. (၂ တံၤ. ၃:၁) နီၢ်ရူၤသးပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါလၢအမ့ၢ် တၢ်အဲၣ်လၢအတီန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢပလိၣ်ဘၣ်အီၤ လၢမုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်အဲၣ်လၢအတီန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အဲၣ်လၢအဂၢၢ်ကျၢၤ လၢအတဟးဂီၤကွံာ်ဝဲညီညီဖိဘၣ်. ဒီးဖဲပအိၣ်မူဘၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ် လၢအပှဲၤဒီးတၢ်အၢတၢ်သီအပူၤန့ၣ် တၢ်အဲၣ်လၢအတီအံၤ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပအိၣ်မူကဲဘျုးလၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်သ့ဝဲလီၤ. တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတခါအံၤ ပလိၣ်ဘၣ်အီၤလၢ ပတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီအဂီၢ်, ဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်, တၢ်ရ့တံၤရ့သကိးဒီးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤအဂီၢ်လီၤ. (ဖး ၁ ယိၤဟၣ် ၄:၇, ၈, ၂၀ တက့ၢ်.) ဖဲပဂုာ်ကျဲးစၢးမၤဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢအတီအံၤအခါ မ့ၢ်ပကွၢ်လိမၤဒိး နီၢ်ရူၤသးအဒိအတဲာ်န့ၣ်လီၤ.
နီၢ်ရူၤသးဒီးနီၢ်နၤဧမံ ဟဲတုၤလၢ ဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်အပူၤ
၂၀–၂၂. (က) နီၢ်နၤဧမံ အတၢ်လဲၤခီဖျိလၢဝ့ၢ်မိၤအး အပူၤန့ၣ် မၤဘၣ်ဒိအီၤဒ်လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်ဃးဒီးနီၢ်နၤဧမံ တူၢ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲန့ၣ် အဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢ အကမၣ်ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီး ယၤကိာ် ၁:၁၃.)
၂၀ တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢအတီန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲပတဲဖျါထီၣ်အီၤလၢ ပထးခိၣ်ဘၣ်. ပကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်အီၤလၢ တၢ်မၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. နီၢ်ရူၤသးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢအတီန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲလၢနီၢ်နၤဧမံအဖီခိၣ်ဘၣ် အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ယဟိဝၤယွၤအဖီခိၣ်လီၤ.
၂၁ ခဲအံၤပှၤပိာ်မုၣ်ခံဂၤအံၤ ဟဲတုၤဝဲလၢ ဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်လံ. ဝ့ၢ်အံၤအိၣ်ယံၤဒီး ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် ကလံၤထံးတခီ ဃုမံးလာ်ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖျါလၢနီၢ်နၤဧမံ အဟံၣ်ဖိဃိဖိ မ့ၢ်ပှၤလၢ အမံၤဟူသၣ်ဖျါလၢ ဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်အပူၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲနီၢ်နၤဧမံ ဟဲက့ၤတုၤဆူဝ့ၢ်အံၤအခါန့ၣ် အကစီၣ်ဟူထီၣ်သါလီၤဝဲဝးဝးလီၤ. ပှၤပိာ်မုၣ်လၢ အိၣ်လၢဝ့ၢ်အံၤအပူၤန့ၣ် ကွၢ်ဃီၤအီၤဒီးစံးဝဲလၢ ‘အဝဲအံၤမ့ၢ် နီၢ်နၤဧမံစ့ၢ်ကီးဧါ.’ ခီဖျိလၢနီၢ်နၤဧမံ ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးတၢ်သူၣ်အုးသးအုးလၢဝ့ၢ်မိၤအးပူၤအါနံၣ်အါလါအဃိ အမဲာ်သၣ်ပှၢ်ထီၣ်ဝဲဒိၣ်မးလီၤ.—ရူၤသး ၁:၁၉.
၂၂ နီၢ်နၤဧမံ တဲနၢ်ပၢၢ်အဘူးအတံၢ်ဒီး ပှၤလၢအခိၣ်အဃၢၤတဖၣ်လၢ အဝဲတူၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲနးဝဲဒ် ဃဲာ်ကနၣ်ဘီကနၣ်ဆဲးအီၤအသိးလီၤ. ဒီးအဝဲတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အမံၤနီၢ်နၤဧမံ အခီပညီလၢအမ့ၢ် “တၢ်သူၣ်ခုသးခု” န့ၣ်ကြၢးဆီတလဲက့ၤဝဲဆူ နီၢ်မၤရၤ လၢအခီပညီမ့ၢ်ဝဲ “တၢ်သူၣ်တမုာ်သးတမုာ်” န့ၣ်လီၤ. နီၢ်နၤဧမံ မ့ၢ်ပိာ်မုၣ်တဂၤလၢ အလီၤသူၣ်ကညီၤသးကညီၤဒိၣ်မးလီၤ. ဒ်စီၤယိၤဘးဆိကမိၣ်ဝဲအသိးန့ၣ် နီၢ်နၤဧမံစ့ၢ်ကီး ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ အဘၣ်အီၤန့ၣ် ဟဲလၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ.—ရူၤသး ၁:၂၀, ၂၁; ယိၤဘး ၂:၁၀; ၁၃:၂၄-၂၆.
၂၃. နီၢ်ရူၤသးစးထီၣ် ဆိကမိၣ်ဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. ဒီးစီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ကဲဘျုးလၢပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.)
၂၃ ပှၤပိာ်မုၣ်ခံဂၤအံၤ ဘၣ်သူၣ်ထီၣ်ဝဲ အတၢ်အိၣ်မူလၢအသီ လၢဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ နီၢ်ရူၤသးစးထီၣ်ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အဝဲကဘၣ်လုၢ်အီၣ်လုၢ်အီဝဲ အနီၢ်ကစၢ်အသး ဒီးနီၢ်နၤဧမံဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်ရူၤသးသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲ လၢယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤ တၢ်သိၣ်တၢ်သီ လၢအပှဲၤဒီးတၢ်အဲၣ် လၢပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သိၣ်တၢ်သီအံၤအပူၤ ဖဲတၢ်ကူးဘုအဆၢကတီၢ်န့ၣ် ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိတဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကပိာ်ဝဲပှၤကူးဘုဖိတဖၣ်အခံ ဒ်သိးကထၢဖှိၣ်ဝဲ ဘုစဲၤလၢအလီၤတဲာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးဘုလၢအမဲထီၣ်လၢ စံာ်ပျီအကပၤလၢ တၢ်ပာ်လီၤတဲာ်တ့ၢ်အီၤန့ၣ် ထၢဖှိၣ်ဝဲသ့စ့ၢ်ကီးလီၤ. *—၃ မိၤ. ၁၉:၉, ၁၀; ၅ မိၤ. ၂၄:၁၉-၂၁.
၂၄, ၂၅. ဖဲနီၢ်ရူၤသးလဲၤနုာ်ဘၣ်ဝဲလၢ စီၤဘိၤဧးအစံာ်ပျီပူၤန့ၣ် အဝဲမၤဝဲဒ်လဲၣ်. ဒီးတၢ်ထၢဖှိၣ်ဂာ်ဖှိၣ် ဘုစဲၤအတၢ်မၤန့ၣ် မၤအသးဒ်လဲၣ်.
၂၄ ခဲအံၤန့ၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ်ဘၣ်လၢ ပှၤကကူးဝဲဘုမုယီၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကူးဘုမုယီၤအဆၢကတီၢ်အံၤ ဘၣ်ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်ရူၤသးလဲၤဝဲဆူ စံာ်ပျီပူၤဒီးမုၢ်လၢ်ဝဲ ဒ်သိးပှၤတဂၤဂၤကဟ့ၣ်အခွဲးလၢ အဝဲကထၢဖှိၣ်ဝဲ ဘုစဲၤလၢအလီၤတဲာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲလဲၤတၢ်အခါ လၢတၢ်တပာ်သူၣ်ပာ်သးအပူၤန့ၣ် လဲၤနုာ်လီၤဘၣ်ဝဲဆူ စီၤဘိၤဧးအစံာ်ပျီပူၤလီၤ. စီၤဘိၤဧးမ့ၢ်ပှၤလၢ အကဲဒိၣ်ကဲပှၢ်ဒီး မ့ၢ်စ့ၢ်ကီးနီၢ်နၤဧမံ အဝၤစီၤအလံၤမ့လ့း အဘူးအတံၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီအိၣ်ဝဲအသိး နီၢ်ရူၤသးတလိၣ်ဃ့အခွဲးလၢ ကထၢထီၣ်ဝဲဘုစဲၤ လၢအလီၤတဲာ်တဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲဃ့ဆိအခွဲးလၢ ပိာ်ခွါသးစၢ်တဂၤအအိၣ် လၢအမ့ၢ်ပှၤမၤတၢ်ဖိအခိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်အီၤအခွဲးလၢ အဝဲကထၢဝဲအဃိ နီၢ်ရူၤသးစးထီၣ်ထၢဝဲ ဘုစဲၤလၢအလီၤတဲာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.—၂၅ ထံၣ်ကမှံကွၢ်လၢ နီၢ်ရူၤသးလဲၤပိာ်ဝဲ ပှၤကူးဘုဖိတဖၣ်အခံတက့ၢ်. ဖဲပှၤကူးဘုဖိတဖၣ် သူဝဲထါဂဲာ်ဒီးကူးဝဲဘုအဆၢကတီၢ်န့ၣ် နီၢ်ရူၤသးထၢဖှိၣ်ထီၣ်ဝဲ ဘုစဲၤလၢအလီၤတဲာ်တ့ၢ်တဖၣ်ဒီး စၢကဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ဝံၤဒီးအဝဲလဲၤစိာ်ဝဲဘုကဒိၣ်အံၤဆူ ကြဲၢ်ပူၤဒ်သိးကတီၢ်ဝဲဘုအံၤလၢခံန့ၣ်လီၤ. တၢ်ထၢထီၣ်ဘုစဲၤ လၢအလီၤတဲာ်ဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤတခါလၢ ဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်အါအါ ဒီးအဝဲကဘၣ်မၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်လီၤ. လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဖဲမုၢ်ထူၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် တၢ်ကိၢ်ဆါဝဲအဃိ အဝဲကလီၤဘှံးလီၤတီၤဝဲဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် နီၢ်ရူၤသးဆဲးမၤဝဲ တၢ်မၤအံၤလၢ တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤအပူၤလီၤ. နီၢ်ရူၤသးန့ၣ် ကအိၣ်ဘှံးဝဲ ထဲဖဲအဝဲထွါကွံာ်အကပၢၤ လၢအမဲာ်တူၢ်ခိၣ် ဒီးဖဲအဝဲအီၣ်ဝဲ မုၢ်ဆါခီတၢ်အီၣ်လၢ “ဒဲ” ပူၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.
၂၆, ၂၇. စီၤဘိၤဧး မ့ၢ်ပှၤဒ်လဲၣ်တဂၤလဲၣ်. ဒီးအဝဲရ့ ဒီးနီၢ်ရူၤသးဒ်လဲၣ်.
၂၆ နီၢ်ရူၤသးတဆိကမိၣ် ဒီးတမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ ပှၤကကွၢ်အီၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် စီၤဘိၤဧးထံၣ်အီၤဒီး သံကွၢ်ဝဲပှၤမၤတၢ်ဖိအခိၣ်တဂၤ လၢနီၢ်ရူၤသးမ့ၢ် မတၤတဂၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤဘိၤဧး မ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်နာ်ယွၤ တုၤလီၤတီၤလီၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် စီၤဘိၤဧးအပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် ကပၣ်ဃုာ်ဒီး ပှၤမုၢ်ဆ့ၣ်မုၢ်ဂီၤဖိလၢ အမၤတၢ်လၢအစံာ်ပူၤ ဃုာ်ဒီးပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိဒၣ်လဲာ်, သနာ်က့ စီၤဘိၤဧးဆၢဂ့ၤရူၤသး ၂:၄-၇.
ဆၢဝါ အဝဲသ့ၣ်လၢ– “မ်ယွၤအိၣ်ဒီးသုတက့ၢ်.” ဒီးပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် ကစံးဆၢက့ၤအီၤဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ. စီၤဘိၤဧးန့ၣ် အသးပှၢ်ထီၣ်ဝဲလံအဃိ အဲၣ်ဘၣ်ဝဲနီၢ်ရူၤသး ဒ်အဖိမုၣ်တဂၤန့ၣ်လီၤ.—၂၇ စီၤဘိၤဧး ကိးဝဲနီၢ်ရူၤသးလၢ “ယဖိမုၣ်ဧၢ” ဒီးဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤလၢ တဘၣ်လဲၤထၢ ဘုစဲၤလၢစံာ်ပျီအဂၤဘၣ်. ဒီးအဝဲစံးဘၣ်စ့ၢ်ကီး နီၢ်ရူၤသးလၢ အိၣ်စဲဘူးဒီးပှၤမၤတၢ်ဖိ လၢအမ့ၢ်ပိာ်မုၣ်တဖၣ် ဒ်သိးပှၤပိာ်ခွါတဖၣ် သုတဟဲမၤတံာ်တာ်အီၤတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ဖဲမုၢ်ဆါခီ တၢ်အီၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် စီၤဘိၤဧးကိးဝဲ နီၢ်ရူၤသး လၢကဟဲအီၣ်သကိးတၢ်အီၣ်န့ၣ်လီၤ. (ဖး ရူၤသး ၂:၈, ၉, ၁၄ တက့ၢ်.) တကးဒံးဘၣ် စီၤဘိၤဧးစံးပတြၢၤဝဲ နီၢ်ရူၤသးဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤလီၤ. စီၤဘိၤဧး စံးပတြၢၤဝဲနီၢ်ရူၤသးဒီး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤဒ်လဲၣ်.
၂၈, ၂၉. (က) နီၢ်ရူၤသး ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲမံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤ လၢကျဲဒ်လဲၣ်. (ခ) ဒ်နီၢ်ရူၤသးအသိး နဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဒီသဒၢလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်သ့ဒ်လဲၣ်.
၂၈ နီၢ်ရူၤသးစံးဘၣ် စီၤဘိၤဧးလၢ ယမ့ၢ်ဒၣ်ပိာ်မုၣ်လၢ ထံဂၤကီၢ်ဂၤလီၤ, ဘၣ်မနုၤအဃိ နပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလၢ ယဖီခိၣ်ထဲအံၤညါလဲၣ်. ဒီးစီၤဘိၤဧး စံးဆၢက့ၤအီၤလၢ ယနၢ်ဟူဘၣ်နဂ့ၢ်လၢ နကွၢ်ထွဲနမံၤပှၢ်ပိာ်မုၣ် နီၢ်နၤဧမံန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နီၢ်နၤဧမံကတဲဘၣ်ဝဲ အဒဲၣ်မုၣ်အဂ့ၢ်လၢ ပှၤပိာ်မုၣ်တဖၣ်လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်အပူၤ ဒီးလၢခံန့ၣ်စီၤဘိၤဧး ကနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ နီၢ်ရူၤသးအကစီၣ်လၢ ပှၤဂၤအအိၣ်လီၤ. စီၤဘိၤဧး သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ နီၢ်ရူၤသးန့ၣ် ကဲထီၣ် ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤလံ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စီၤဘိၤဧး စံးဘၣ်အီၤလၢ– “မ်ယွၤဟ့ၣ်ဘျုးက့ၤနၤလၢ တၢ်လၢနမၤတ့ၢ်တဖၣ်အဃိန့ၣ်တက့ၢ်. မ်အံၣ်စရ့လးအကစၢ်ယွၤလၢ နဟဲဃုတၢ်အိၣ်သဒၢလၢ အဒံးဆ့ဖီလာ်တဂၤန့ၣ် ဟ့ၣ်ဘျုးက့ၤနၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤတက့ၢ်.”—ရူၤသး ၂:၁၂, ခ့ခါစှီၤကျိာ်.
၂၉ ခီဖျိလၢ နီၢ်ရူၤသးနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ စီၤဘိၤဧးအတၢ်ကတိၤဒ်အံၤအဃိ ကကဲထီၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ လၢအဂီၢ်သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. ဒ်ထိၣ်ဖိအိၣ်လၢ အမိၢ်အပၢ်အဒံးဆ့ဖီလာ်ဒီး ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ကဟုကယာ်အသိး, နီၢ်ရူၤသးစ့ၢ်ကီး ဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ ကအိၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအဒံးဆ့ဖီလာ် ဒ်သိးကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ကဟုကယာ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်ရူၤသး စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဝဲစီၤဘိၤဧး ခီဖျိလၢ အမၤမုာ်ထီၣ်အသး ဒီးဆဲးမၤဝဲတၢ်မၤ တုၤမုၢ်ဟါတစုလီၤ.—ရူၤသး ၂:၁၃, ၁၇.
၃၀, ၃၁. ခီဖျိလၢ နီၢ်ရူၤသး မၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ် ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ဒီးတၢ်အဲၣ်လၢအတီအဃိ ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤလၢအအိၣ်သ့ဝဲလဲၣ်.
၃၀ ပှၤလၢကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်ဝဲ ကျိၣ်စ့တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ် နီၢ်ရူၤသး ကဲထီၣ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ် လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. နီၢ်ရူၤသးတဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ပှၤအဂၤတဖၣ် ကဘၣ်မၤစၢၤအီၤခီဖျိလၢ အဝဲမ့ၢ်မုၣ်ကမဲအဃိဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ ပှၤလၢအမၤစၢၤအီၤတဖၣ် အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးနီၢ်ရူၤသး ကကွၢ်ထွဲဝဲပှၤလၢ အအဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဂၤအဂီၢ် အဝဲဘၣ်ဖံးတၢ်မၤတၢ်လၢ အပတီၢ်ဖုၣ်ဒီးနးဝဲ ဘၣ်ဆၣ်တမဲာ်ဆှးဝဲဘၣ်. ဖဲပှၤဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤလၢ ကဘၣ်မၤတၢ်မၤဒ်လဲၣ် ဒီးကဘၣ်ရ့တံၤရ့သကိးဒ်လဲၣ်န့ၣ် နီၢ်ရူၤသး မၤထွဲဝဲလၢတၢ်သးအိၣ်အပူၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် နီၢ်ရူၤသးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ အပၢ်ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် လၢအမ့ၢ်တၢ်ဒီသဒၢနီၢ်နီၢ်လၢအဂီၢ်လီၤ.
၃၁ ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်လၢအတီ ဒ်နီၢ်ရူၤသးအသိး ဒီးပမ့ၢ်ကွၢ်လိမၤဒိးအီၤ ခီဖျိလၢ ပမၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ် ဒီးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီးတၢ်နာ်လၢအဂၢၢ်ကျၢၤ တကးဒံးဘၣ် ပကကဲထီၣ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ် လၢပှၤဂၤအဂီၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ ကွၢ်ထွဲဝဲနီၢ်ရူၤသးဒီးနီၢ်နၤဧမံ ဒ်လဲၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလိလၢခံတခါ ကပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 23 တၢ်သိၣ်တၢ်သီအံၤ မ့ၢ်တၢ်လီၤတိၢ်လီၤဆီလၢ နီၢ်ရူၤသးအဂီၢ်လီၤ. လၢဝ့ၢ်မိၤအးန့ၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီဒ်အံၤတအိၣ်ဝဲဘၣ်. ခီဖျိလၢပှၤမုၢ်ထီၣ်ဖိလၢပျၢၤတဖၣ်အလုၢ်အလၢ်အဃိ ပှၤမုၣ်ကမဲတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ကွၢ်တလီၤအဝဲသ့ၣ်လီၤ. လံာ်တဘ့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ပိာ်မုၣ်လၢအကဲထီၣ်မုၣ်ကမဲန့ၣ် ညီနုၢ်အဖိခွါတဖၣ် ဘၣ်ကွၢ်ထွဲက့ၤအီၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဖိခွါမ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်ဒီး ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲကဘၣ်ဆါလီၤအသး ဒ်ပိာ်မုၣ်ဟးဂီၤတဂၤ လၢကလုၢ်အီၣ်အသးသမူအဂီၢ်လီၤ. မ့ၢ်တမၤဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ် အဝဲကဘၣ်ကဲထီၣ်ပှၤဂၤအကုၢ် မ့တမ့ၢ် ကဘၣ်အိၣ်လီၤဒိဝဲ တုၤအသံတစုလီၤ.