၁. ယဟိဝၤယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်န့ၣ် လီၤဆီဒီး ပှၤဂၤဒ်လဲၣ်.

 ယဟိဝၤယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်န့ၣ် သးဆူၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်လီၤဆီဒီး ပှၤလၢ အကိးလီၤသးလၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ်. (တံ ၂:၁၄) ဘၣ်ဆၣ် တဘျီတခီၣ် နကဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နသးတဆူၣ် အါအါလၢၤဘၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကတူၢ်ဘၣ် ဒ်သိးဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အမၤတၢ်ဆူၣ်မးတဂၤ တူၢ်ဘၣ်ဝဲ. အတဲဝဲလၢ “တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ယသးတအိၣ်ထီၣ်လၢ ယကလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဘၣ်.”

၂. ဒ်သိး ပကဆဲးသးဆူၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်မၤအဂီၢ် တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ အတညီဘၣ်လဲၣ်.

^၂ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကတူၢ်ဘၣ်လၢ ပမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤ လၢအဂၤန့ၣ် ကမုာ်ဒိၣ်န့ၢ် ပဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒံး. ဖဲပမၤ တၢ်မၤတဖၣ်အံၤအခါ ခီဖျိလၢ ပထံၣ်ဘၣ် အဘျုး တဘျီဃီအဃိ ပကတူၢ်ဘၣ်ဒ်န့ၣ်. အဒိ ဖဲပသူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လီၢ်အခါ ပမၤသကိးဘၣ်တၢ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ ဃူဃူဖိးဖိး လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ. ဒီးဖဲပမၤစၢၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အထံၣ်ဘၣ် န့ဆၢၣ်အတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး မ့တမ့ၢ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအခါ အဝဲသ့ၣ် ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပတၢ်မၤအဃိ ပသးခုဒိၣ်မး. ဘၣ်ဆၣ် လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ တကပၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်လီၢ်တနီၤနီၤ အိၣ်ဝဲအနံၣ်အါမးလံ သနာ်က့ ပှၤတဒိကနၣ်ပှၤ အါအါဘၣ်. ဒီးပသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးလၢ တၢ်အကတၢၢ် ဒံးဘူးထီၣ် ဒီးပကထံၣ်ဘၣ် တၢ်ထီဒုၣ်ထီဒါ ဒံးအါထီၣ်. (မး ၁၀:၂၂) အဃိ ဒ်သိးပကဆဲး မၤအါထီၣ် ပတၢ်သးဆူၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်မၤအဂီၢ် တၢ်မနုၤ ကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်.

၃. ဒ်တၢ်ကတိၤဒိ ဖဲ လူၤကၣ် ၁၃:၆-၉ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်သးဆူၣ်န့ၣ် ပန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်.

^၃ ဒ်သိး ပကသးဆူၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်မၤအဂီၢ် ယ့ၣ်ၡူး အဒိအတဲာ် မၤစၢၤပှၤသ့. ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် အစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢတၢ်သးဆူၣ်ထီဘိ. ဒီးဖဲအတၢ်အိၣ်မူ လၢဟီၣ်ခိၣ် ဘူးထီၣ်ကကတၢၢ်အခါ အစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဆူၣ်န့ၢ်ဒံးအလီၢ်. (ဖး လူၤကၣ် ၁၃:၆-၉.) ပကကွၢ်သကိး ယ့ၣ်ၡူးတဲ တၢ်ကတိၤဒိတခါ. ယ့ၣ်ၡူး ထိၣ်သတြီၤလီၤအသးဒ် ပှၤမၤတၢ်ဖိ တဂၤလၢ အမၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ် လၢစပံးကျီးပူၤ. ပှၤမၤတၢ်ဖိ တဂၤန့ၣ် အကွၢ်ထွဲဝဲ  ချၢၣ်ဒၢတထူၣ် ယံာ်ဝဲသၢနံၣ်ညါ ဘၣ်ဆၣ် အတသၣ်ထီၣ် နီတဖျၢၣ်ဘၣ်. သနာ်က့ အတဟ့ၣ်အၡူဘၣ် ဒီးအမုၢ်လၢ်လၢ ချၢၣ်ဒၢန့ၣ် ကသၣ်ထီၣ်အဃိ အမၤတၢ်မၤ ဆူၣ်န့ၢ်ဒံးအလီၢ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ယ့ၣ်ၡူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ပှၤယူဒၤဖိ ယံာ်ဝဲသၢနံၣ် ဘၣ်ဆၣ် ပှၤအါတက့ၢ် တကနၣ်အီၤဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ကဒိကနၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်အဃိ အစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဆူၣ်န့ၢ်ဒံးအလီၢ်.

၄. ယ့ၣ်ၡူး အဒိအတဲာ်လွံၢ်မံၤလၢ ကမၤစၢၤပှၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၄ လၢတၢ်မၤလိ တခါအံၤ ပကတဲသကိး ဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်သးဆူၣ် လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်မၤအဂီၢ် လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဖဲအစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် အလီၢ်ခံကတၢၢ် ဃုလါအဆၢကတီၢ်. ပမ့ၢ်ဒိကနၣ် တၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲ ဒီးမၤဒ် အမၤဝဲ အသိးန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကဆဲးသးဆူၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်မၤအဂီၢ်. ခဲအံၤ ပကတဲသကိး ယ့ၣ်ၡူး အဒိအတဲာ်လွံၢ်မံၤ. (၁) ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဆိ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးလၢညါ, (၂) ဝံအတၢ်စံးပာ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီးအဂ့ၢ်န့ၣ် အနၢ်ပၢၢ်ဝဲဂ့ၤဂ့ၤ, (၃) အသန့ၤသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤ, (၄) အနာ်လၢ ပှၤတနီၤ ကဒိကနၣ်အီၤဒံး.

ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဆိ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးလၢညါ

၅. ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဆိ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးလၢညါန့ၣ် အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.

^၅ ယ့ၣ်ၡူး သ့ၣ်ညါလၢ ကစၢ်ယွၤဘၣ်သးလၢ အကစံၣ်တဲၤတဲလီၤ “ယွၤအဘီအမုၢ် တၢ်သးခုကစီၣ်” အဃိ အစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်. (လူၤ ၄:၄၃) ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဆိ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ လၢနီၣ်ဂံၢ်တၢ လၢအတၢ်အိၣ်မူပူၤ. ဒီးဖဲအတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ဘူးထီၣ်ကဝံၤ စှၤကိာ်လါဒၣ်လဲာ် အ “လဲၤလၢ ဝ့ၢ်တဝ့ၢ်ဘၣ်တဝ့ၢ်, သဝီ တဖျၢၣ်ဘၣ်တဖျၢၣ်” ဒ်သိး ကသိၣ်လိပှၤဂၤအဂီၢ်. (လူၤ ၁၃:၂၂) တကးဒံးဘၣ် လၢအပျဲၢ်အဘီၣ် အကျါန့ၣ် အဃုထၢအါထီၣ် ပှၤအဂၤ ဒီးသိၣ်လိနဲၣ်လိ အဝဲသ့ၣ်လၢ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဒ်သိးဒီးအီၤ.—လူၤ ၁၀:၁.

၆. တၢ်မၤအဂၤ လၢပမၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်န့ၣ် အဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီး တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်မၤဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)

^၆ ဆၢကတီၢ် ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူး ဘၣ်သးဝဲလၢ ပကပာ်ဆိ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ လၢနီၣ်ဂံၢ်တၢ လၢပတၢ်အိၣ်မူပူၤ. (မး ၂၄:၁၄; ၂၈:၁၉, ၂၀) တကးဒံးဘၣ် တၢ်မၤအဂၤလၢ ပမၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်န့ၣ် အဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီး တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ. အဒိ ပတ့ထီၣ် ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ် ဒ်သိး ပှၤလၢ ပစံၣ်တဲၤတဲလီၤအီၤတဖၣ် ကဟဲဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤဖဲန့ၣ်အဂီၢ်. ဒီးတၢ်မၤလၢ ပမၤအီၤလၢ ဘ့ၤသ့လးန့ၣ် အကဲဘျုးလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဂီၢ်. ဖဲန့ဆၢၣ် တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ကဲထီၣ်အခါ ပလဲၤမၤစၢၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်. ဒီးတၢ်မၤစၢၤအံၤ ကဲဘျုးလၢ နီၢ်ခိတကပၤ တကးဒံးဘၣ် ကမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်လၢ ကထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒီးကစံၣ်တဲၤတဲလီၤဘၣ်တၢ်. ပမ့ၢ်နီၣ်ဘၣ်လၢ  တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ မ့ၢ်တၢ်မၤလၢ အရ့ဒိၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါယၢ်နီ လၢအကဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် ဒီးအအိၣ်လၢ ဟါကၢၤရံၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ယတဲလီၤယသးလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤလၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်. အဃိ ပမူဒါလၢအဂၤ မ့ၢ်အိၣ်ဘၣ်ဆၣ် ပကဘၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ထီဘိ.”

၇. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးလၢ ပကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်လဲၣ်. (၁ တံၤမသ့း ၂:၃, ၄)

^၇ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤအါဂၤ ကနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်သးခုကစီၣ် ဒီးတူၢ်လိာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအဃိ ပမ့ၢ်ထံၣ်ပှၤဂၤ ဒ်ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဝဲအသိးန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကအဲၣ်ဒိး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်. (ဖး ၁ တံၤမသ့း ၂:၃, ၄.) တကးဒံးဘၣ် ခီဖျိလၢ တၢ်သးခုကစီၣ် မၤပူၤဖျဲး ပှၤသးသမူသ့အဃိ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤလၢ ပကမၤဂ့ၤထီၣ် ပတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်မၤအပူၤ. အဒိ လံာ်ဘရိၣ်ခၠၣ် လၢအမ့ၢ် အဲၣ်ပှၤဂၤ—ဒုးကဲထီၣ်ပှၤဂၤလၢ ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ် န့ၣ် မၤစၢၤပှၤလၢ ပကတဲသကိးတၢ်ဒီး ပှၤတဂၤဂ့ၤ တဂၤဂ့ၤ ဒ်သိးပကစးထီၣ် မၤလိလံာ်စီဆှံဒီးအီၤ ဒီးမၤစၢၤအီၤလၢ အကကဲထီၣ် ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်. ခဲအံၤ ပှၤမ့ၢ်တတူၢ်လိာ် တၢ်ကစီၣ်လၢပတဲဘၣ် သနာ်က့ ဖဲတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ်စးထီၣ် ဒီးဘူးထီၣ် ကကတၢၢ်အခါ တၢ်သးခုကစီၣ် လၢပတဲန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကနီၣ်ဘၣ်က့ၤဝဲ ဒီးကတူၢ်လိာ်က့ၤဝဲ. ဘၣ်ဆၣ်ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ် ကနီၣ်ဘၣ်ဝဲအဂီၢ် ခဲအံၤန့ၣ် ပကဘၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်.

ယ့ၣ်ၡူးနၢ်ပၢၢ် ဝံအတၢ်စံးပာ်ဂ့ၤဂ့ၤ

၈. ယ့ၣ်ၡူးနၢ်ပၢၢ် ဝံအတၢ်စံးပာ်အဃိ အသူအတၢ်ဆၢကတီၢ်ဒ်လဲၣ်.

^၈ ဝံအတၢ်စံးပာ်တဖၣ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ် ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးနၢ်ပၢၢ်ဝဲဂ့ၤဂ့ၤ. အဒိ ခီဖျိလၢ ဝံအတၢ်စံးပာ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူး သ့ၣ်ညါလၢ အကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ် အတၢ်ဆၢကတီၢ် အိၣ်ထဲ သၢနံၣ်ဒီးတခီ. (ဒၤ ၉:၂၆, ၂၇) တကးဒံးဘၣ် ယ့ၣ်ၡူး သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးလၢ အကဘၣ်သံဒ်လဲၣ် ဒီးလၢအခါဖဲလဲၣ်. (လူၤ ၁၈:၃၁-၃၄) ခီဖျိလၢ ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါ ဝံအတၢ်စံးပာ် ဂ့ၤဂ့ၤအဃိ ဒ်သိး အကမၤဝံၤ အပါအတၢ်မၤအဂီၢ် အသူအတၢ်ဆၢကတီၢ် လၢအဂ့ၤကတၢၢ် ဒီးအစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်.

၉. ပမ့ၢ်နၢ်ပၢၢ် ဝံအတၢ်စံးပာ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်.

^၉ ဝံအတၢ်စံးပာ်တဖၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကသ့ၣ်ညါ တၢ်မၤအသး လၢခဲအံၤ ဒီးတၢ်ကမၤအသး လၢခါဆူညါ. အဃိ ပမ့ၢ်နၢ်ပၢၢ် ဝံအတၢ်စံးပာ်ဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်. အဒိ ပသ့ၣ်ညါလၢ ဟီၣ်ခိၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် ပၢဝဲအံၤ ကကတၢၢ် ဘူးထီၣ်လံ. ဒီးပမ့ၢ်ကွၢ် ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်အိၣ်သး ဒီးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ဝံအတၢ်စံးပာ် ဘၣ်ဃးဒီး မုၢ်နံၤခံကတၢၢ်န့ၣ် ဟဲလၢပှဲၤထီၣ်လံ. ဒီးပထံၣ်ဘၣ်လၢ ဝံအတၢ်စံးပာ် ဘၣ်ဃးဒီး ကလံၤထံး ဒီးကလံၤစိး အစီၤပၤန့ၣ် ဟဲလၢပှဲၤထီၣ်စ့ၢ်ကီး. ကလံၤထံးအစီၤပၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ ဘြံးတၢၤဒီးအမဲရကၤ လၢအကဲဝဲ တၢ်ပၢတၢ်ပြးလၢ အဒိၣ်စိလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်. ဒီးကလံၤစိးအစီၤပၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ ကီၢ်ရၢၡါ ဒီးပှၤလၢအဖီၣ်လိာ်သးစုဒီးအီၤ. ခီဖျိလၢ ကလံၤထံး ဒီးကလံၤစိး အစီၤပၤ ပြၢလိာ်သးအဃိ ပနာ်လၢပအိၣ်မူဘၣ် “ဖဲတၢ်အကတၢၢ် အဆၢကတီၢ်.” (ဒၤ ၁၁:၄၀) တကးဒံးဘၣ် ပသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးလၢ ဘြံးတၢၤဒီးအမဲရကၤ လၢအကဲဝဲ တၢ်ပၢတၢ်ပြးလၢ အဒိၣ်စိလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် ဒိလီၤဝဲ တၢ်ဂီၤဖးဒိၣ်တဒု အခီၣ်လၣ်လၢ ဒၤနံးယ့လး ၂:၄၃-၄၅ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ. မ့ၢ်လၢပနၢ်ပၢၢ် ဝံအတၢ်စံးပာ်တဖၣ်အံၤအဃိ ပနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ တယံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ အဘီအမုၢ် ကမၤဟးဂီၤကွံာ် ပဒိၣ်အတၢ်ပၢ ခဲလၢာ်. ဒီးဝံအတၢ်စံးပာ်တဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ပတၢ်ဆၢကတီၢ် တအိၣ်အါအါ လၢၤဘၣ်အဃိ ပကဘၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်.

၁၀. ဒ်သိး ပကဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်အဂီၢ် ဝံအတၢ်စံးပာ် မၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်.

^၁၀ ဝံအတၢ်စံးပာ်တဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ကစီၣ် လၢအမုာ်အဃိ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ပကသးအိၣ် တဲဘၣ်ပှၤဂၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခဲရံၤ လၢအအိၣ်လၢ ဒိၢ်မံနံကဲၣ် ရံၤဖၢဘျံးန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ဖဲယဆိကမိၣ်ထီၣ် တၢ်အဂ့ၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤန့ၢ်ပှၤ လၢခါဆူညါ ဒီးဖဲယထံၣ်ဘၣ် ပှၤဂၤလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲအခါ ယသးဆူၣ်လၢ ယကတဲဘၣ်ပှၤဂၤ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ. ယသ့ၣ်ညါလၢ တၢ်အဂ့ၤတဖၣ်အံၤ တမ့ၢ်ထဲယဂီၢ်ဘၣ်, ပၣ်ဃုာ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်စ့ၢ်ကီး.” ဝံအတၢ်စံးပာ်တဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤဝဲ ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဃိ ပကဆဲး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လ့လၤ လၢအအိၣ်လၢ ဟါကၢၤရံၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ယၡါယၤ ၁၁:၆-၉ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ လၢ ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤအဃိ ပှၤတဂၤဂ့ၤ တဂၤဂ့ၤ ဆီတလဲ အတၢ်အိၣ်မူသ့. အဃိ မ့ၢ်ဖျါလၢ ပှၤတဘၣ်သးဒိကနၣ် ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤဘၣ် သနာ်က့ ယသးဆူၣ်လၢ ယကစံၣ်တဲၤတဲလီၤ အဝဲသ့ၣ်ဒံး.” ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါခရံာ်စတိဖၢၣ် လၢအအိၣ်လၢ စၣ်ဘံၣ်ယၣ်န့ၣ် တဲဝဲလၢ “ဒ် မၢ်ကူး ၁၃:၁၀ တဲဆိပာ်စၢၤဝဲအသိး တၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ရၤလီၤအီၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ညါ. ခီဖျိလၢ ယန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ယဆီၣ်ထွဲဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ လၢအကမၤလၢပှဲၤထီၣ် တၢ်စံးပာ်အံၤအဃိ ယသးခုဒိၣ်မး.” နၤမီၤ, ဒ်သိးနကသးဆူၣ်လၢ နကဆဲး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ် ဝံအတၢ်စံးပာ်လၢ အမၤစၢၤနၤန့ၣ် မ့ၢ်ဖဲလဲၣ်တခါလဲၣ်.

ယ့ၣ်ၡူးသန့ၤသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤ

၁၁. ဒ်သိး ယ့ၣ်ၡူး ကဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်အဂီၢ် ဘၣ်မနုၤအဃိ အဘၣ်သန့ၤသးလၢ ယဟိဝၤယွၤလဲၣ်. (လူၤကၣ် ၁၂:၄၉, ၅၃)

^၁၁ ဒ်သိး ယ့ၣ်ၡူး ကဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်အဂီၢ် အသန့ၤသး လၢယဟိဝၤယွၤ. ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် အရ့ဒီးပှၤဂၤလၢ တၢ်ပာ်ကဲ သနာ်က့ အသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤတနီၤလၢ အနၢ်ဟူ တၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ် ကသးပှံၢ်ထီၣ်တၢ် ဒီးတနီၤန့ၣ် ကထီဒါအီၤနးမး. (ဖး လူၤကၣ် ၁၂:၄၉, ၅၃.) တကးဒံးဘၣ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ ခိၣ်နၢ်တဖၣ် တဘၣ်သးလၢ ယ့ၣ်ၡူး ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် ကူၣ်ထီၣ်လၢ ကမၤသံအီၤ တဘျုးဘျီညါ. (ယိၤ ၈:၅၉; ၁၀:၃၁, ၃၉) ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ အိၣ်ဒီးအီၤအဃိ အဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်. အတဲဝဲလၢ “ယတအိၣ်ထဲတဂၤဘၣ် ဒီးပၢ်လၢ အဆှၢလီၤယၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးယၤ . . . မ့ၢ်လၢ ယမၤအတၢ်ဘၣ်သး ထီဘိအဃိ အဝဲတပာ်တ့ၢ်ယၤ ထဲတဂၤဘၣ်.”—ယိၤ ၈:၁၆, ၂၉.

၁၂. ယ့ၣ်ၡူး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် မ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၤအၢမၤနးသနာ်က့ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ် ယ့ၣ်ၡူးမၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၂ ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် အါဘျီလၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၤအၢမၤနးသနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် နာ်သ့သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤအီၤ. (မး ၁၀:၁၈-၂၀; လူၤ ၁၂:၁၁, ၁၂) ယ့ၣ်ၡူး သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤထီဒါ တၢ်သးခုကစီၣ် ကအိၣ်အါမးအဃိ အတဲဘၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်လၢ ကအိၣ်ပလီၢ်သး ဒီးအိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့. (မး ၁၀:၁၆; လူၤ ၁၀:၃) ဒီးယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ပှၤမ့ၢ်တဘၣ်သးဒိကနၣ် အတၢ်ကစီၣ်ဘၣ်န့ၣ် တဘၣ်မၢဆူၣ် ပှၤဂၤတဂ့ၤ. (လူၤ ၁၀:၁၀, ၁၁) ယ့ၣ်ၡူး တဲဘၣ်စ့ၢ်ကီး အပျဲၢ်အဘီၣ်လၢ ပှၤမ့ၢ်မၤအၢမၤသီ အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်လဲၤဃ့ၢ်လၢ တၢ်လီၢ်အဂၤတတီၤ. (မး ၁၀:၂၃) ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ် ဒီးအနာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ သနာ်က့ အအိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးဟးဆှဲးတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်.—ယိၤ ၁၁:၅၃, ၅၄.

၁၃. ဘၣ်မနုၤအဃိ နနာ်နီၢ်ကီၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤနၤလဲၣ်.

^၁၃ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပှၤလၢအထီဒါ ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤန့ၣ် အိၣ်အါမး အဃိ ဒ်သိး ပကဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်အဂီၢ် ပလိၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤ. (လီၣ် ၁၂:၁၇)  ဘၣ်မနုၤအဃိ နနာ်နီၢ်ကီၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤနၤလဲၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်ထုကဖၣ် ဖဲ ယိၤဟၣ် အဆၢဒိၣ် ၁၇ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ. ယ့ၣ်ၡူး ဃ့ယဟိဝၤယွၤလၢ ကကွၢ်ထွဲ အတၢ်မၢဖိတဖၣ် ဒီးယဟိဝၤယွၤ စံးဆၢအီၤ ဒ်အဃ့ဝဲအသိး. အဒိ လံာ်မၤတၢ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ဖဲယ့ၣ်ၡူး အတၢ်မၢဖိတဖၣ် ထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၤအၢမၤနးအခါ ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤအဃိ အဝဲသ့ၣ် ဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်. ဒီးယ့ၣ်ၡူး ဃ့စ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကကွၢ်ထွဲ ပှၤလၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ တၢ်ကစီၣ်လၢ တၢ်မၢဖိတဖၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ. အဃိ ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီးနၤစ့ၢ်ကီး. ယဟိဝၤယွၤ စံးဆၢယ့ၣ်ၡူး အတၢ်ထုကဖၣ် တုၤလၢ ခဲအံၤဒံးအဃိ ဒ်အမၤစၢၤ တၢ်မၢဖိလၢညါအသိး အကမၤစၢၤနၤစ့ၢ်ကီး.—ယိၤ ၁၇:၁၁, ၁၅, ၂၀.

၁၄. ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်သ့ဒံးလဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)

^၁၄ တၢ်အကတၢၢ် ဘူးထီၣ်ဒိၣ်မးအဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤန့ၣ် ကကီဒိၣ်ထီၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိး ပကဆဲး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ် ယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤပှၤလၢ ပကန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤ လၢပလိၣ်ဘၣ်. (လူၤ ၂၁:၁၂-၁၅) ယ့ၣ်ၡူး ဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် တတဲအါတၢ်ဒီးပှၤဂၤ ဒီးတမၢဆူၣ်ပှၤဂၤလၢ ကဒိကနၣ် အတၢ်ကစီၣ်ဘၣ်အဃိ ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပတမၤဒ်န့ၣ်ဘၣ်. လၢထံကီၢ်တနီၤန့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် တအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ပျီပျီဘၣ် သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် ဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒံး. အဝဲသ့ၣ် မၤဝဲန့ၢ်ဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ် သန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးတသန့ၤအသးလၢ အနီၢ်ကစၢ် အဂံၢ်အဘါဘၣ်. ဒ်ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်အခ့အပှၤတဖၣ် တၢ်စိတၢ်ကမီၤအသိး ဆၢကတီၢ် ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ယဟိဝၤယွၤ ကဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤ ဒ်သိး ပ “စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢတၢ်လီၢ်ဝးဝး” ကန့ၢ်အဂီၢ်. (၂ တံၤ ၄:၁၇) အဃိ နမ့ၢ်သန့ၤသးလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤနၤဒ်သိး နကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်.

ယ့ၣ်ၡူးနာ်လၢ ပှၤကဒိကနၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်ဒံး

၁၅. ယ့ၣ်ၡူး နာ်ဝဲလၢ ပှၤလၢကဒိကနၣ် တၢ်သးခုကစီၣ် အိၣ်ဒံးအဃိ အဆဲးမၤမနုၤလဲၣ်.

^၁၅ ယ့ၣ်ၡူး နာ်ဝဲလၢ ပှၤလၢကဒိကနၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒံး. ယ့ၣ်ၡူး နာ်ဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ အဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်. အဒိ ဖဲယ့ၣ်ၡူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဘူးကပှဲၤထီၣ်တနံၣ်န့ၣ် အထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤအါဂၤဒိကနၣ် တၢ်သးခုကစီၣ် အဃိအထိၣ်သတြီၤအဝဲသ့ၣ် ဒ်ဘုလၢ ပှၤကဘၣ်ကူးအီၤ. (ယိၤ ၄:၃၅) ဒီးလၢခံတနံၣ် ဘူးကပှဲၤထီၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ “တၢ်လၢပှၤကဘၣ်ကူးအီၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲအါမး.” (မး ၉:၃၇, ၃၈) လၢခံ အတဲကဒီး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ “တၢ်လၢပှၤကဘၣ်ကူးအီၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲအါမး . . . ဃ့ကညး စံာ်ကစၢ်လၢ အကဆှၢလီၤဝဲ ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဒ်သိး က ဟဲကူးတၢ်အဂီၢ်တက့ၢ်.” (လူၤ ၁၀:၂) အဃိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးဆဲးနာ်ဝဲလၢ ပှၤလၢကဒိကနၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒံး ဒီးဖဲပှၤဒိကနၣ်အီၤအခါ ယ့ၣ်ၡူးသးခုဒိၣ်မး.—လူၤ ၁၀:၂၁.

၁၆. ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်ကတိၤဒိ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်အဂ့ၤ လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်. (လူၤကၣ် ၁၃:၁၈-၂၁) (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)

^၁၆ ဒ်သိး ယ့ၣ်ၡူး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်အဂီၢ် ယ့ၣ်ၡူး မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်လၢ ကဆိကမိၣ်ထံဝဲ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကစီၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် တဲဝဲန့ၣ် ကကဲဘျုးလၢ ပှၤဂၤအဂီၢ် ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ကတိၤဒိခံခါလၢ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲ. (ဖး လူၤကၣ် ၁၃:၁၈-၂၁.) လၢတၢ်ကတိၤဒိ အဆိကတၢၢ်တခါန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူး ထိၣ်သတြီၤဝဲ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ် ဒ်သိးဒီး သဘၣ်အချံ ဆံးဆံးဖိတဖျၢၣ်. ဖဲသဘၣ်ချံမဲထီၣ် ဒီးဒိၣ်ထီၣ်အခါ အကဲထီၣ်ဝဲ သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တထူၣ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ပှၤအါဂၤ ကတူၢ်လိာ်ဝဲ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ် ဒီးတၢ်တမံၤဂ့ၤ တမံၤဂ့ၤ မၤတံာ်တာ်ဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ အတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ် တန့ၢ်နီတမံၤဘၣ်. လၢတၢ်ကတိၤဒိ ခံခါတခါန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူး ထိၣ်သတြီၤဝဲ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ် ဒ်သိးဒီး ကိၣ်မံၣ်. ဒ်ကိၣ်မံၣ် မၤပွးထီၣ်တၢ်အသိး ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်စ့ၢ်ကီး ကရၤလီၤသးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ညါ. ဒီးဒ်ကိၣ်မံၣ် မၤပွးထီၣ်တၢ် ကယီကယီအသိး ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ် မၤစၢၤပှၤဂၤလၢ ကဆီတလဲအတၢ်အိၣ်မူ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ဆီတလဲန့ၣ် ကဲထီၣ်အသး ကယီကယီ. အဃိ ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်ကတိၤဒိ ခံခါအံၤ ဒုးနာ်န့ၢ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤအါဂၤ.

၁၇. လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်မၤအပူၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ် ဆဲးအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်အဂ့ၤလဲၣ်.

^၁၇ ဖဲပဆိကမိၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်မၤန့ၣ် မၤစၢၤပှၤအါဂၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ညါအခါ မၤဆူၣ်ထီၣ်ပသးလၢ ပကဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်. ကိးနံၣ်ဒဲးန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ် ပှၤလၢအကကွဲၢ်တဖၣ် ဟဲထီၣ် တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤအမူး ဒီးမၤလိလံာ်စီဆှံဒီး ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်. တကးဒံးဘၣ် ပှၤလၢအကလီၢ်တဖၣ် ဒိးဘျၢထံ ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဃုာ်ဒီးပှၤ. ဒီးပှၤလၢကဒိကနၣ် ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ် ကအိၣ်ဒံး ပှဲၤဂၤလဲၣ်န့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဆဲးပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်ဝဲ ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ် လၢကပူၤဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ်. (လီၣ် ၇:၉, ၁၄) ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ကဲဝဲစံာ်ကစၢ်အဃိ အသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤလၢကဒိကနၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒံး. အဃိ ပကဆဲး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်.

၁၈. ဖဲပစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ ပအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤဂၤထံၣ်ဝဲလၢ ပကွၢ်လိမတဂၤလဲၣ်.

^၁၈ ယ့ၣ်ၡူး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် သးဆူၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ အပူၤထီဘိ. အဒိ ဖဲပှၤထံၣ်ဝဲ တၢ်မၢဖိခံဂၤ စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ ပှၤ “သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤခံဂၤအံၤ မ့ၢ်ပှၤလၢ အအိၣ်ဝဲဒီး ယ့ၣ်ၡူးလၢအပူၤကွံာ်.” (မၤတၢ် ၄:၁၃) ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ပအဲၣ်ဒိး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ် ဒီးပမ့ၢ်ဆဲးမၤ ဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပှၤကထံၣ်ဘၣ်လၢ ပကွၢ်လိ ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်သးဆူၣ်.