“ထံၣ်လိာ်သးလၢ ပၤရဒံစူး”
“နကအိၣ်ဒီးယၤလၢ ပၤရဒံစူးအပူၤလီၤ.”—လူၤကၣ် ၂၃:၄၃.
၁, ၂. ဘၣ်ဃးဒီးပၤရဒံစူးန့ၣ် ပှၤအါဂၤအတၢ်ထံၣ် လီၤဆီလိာ်အသးဒ်လဲၣ်.
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ်လၢ ထံကီၢ်အါဘ့ၣ်န့ၣ် ဟဲထီၣ်ဝဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်လၢ ကီၢ်ခိၣ်ရံယါ, ဝ့ၢ်စိအပူၤလီၤ. ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဝံၤဒီး အဝဲသ့ၣ်ဟးထီၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လီၢ်အခါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ် ဝံၢ်ဝၢ်အစု ဒီးတဲစိလိာ်အသးလၢ “ထံၣ်လိာ်သးလၢ ပၤရဒံစူး” အဃိ လီၤသူၣ်ဟူးသးဂဲၤဒိၣ်မး. မ့ၢ်နဆိကမိၣ်လၢ ပၤရဒံစူးလၢ အဝဲသ့ၣ်တဲဝဲန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂ ဘၣ်ဃးဒီးပၤရဒံစူးန့ၣ် ပှၤအါဂၤအတၢ်ထံၣ် လီၤဆီလိာ်အသးလီၤ. ပှၤတနီၤတဲဝဲလၢ ပၤရဒံစူးန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်တၢ်မံမီၢ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤအဂၤတနီၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ ကယဲၢ်တၢ်လီၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သးခုအလီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပၤရဒံစူးလီၤ. ဒီးတဲဝဲလၢ ပှၤလၢအလီၤဒိတဂၤ မ့ၢ်ဆ့ၣ်နီၤဘၣ်ဝဲလၢ စီၢ်နီၤခိၣ်လၢ အပှဲၤဒီးတၢ်အီၣ်တၢ်အီ အကပၤန့ၣ် ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်လၢပၤရဒံစူးအပူၤလီၤ. လၢအပူၤကွံာ် အနံၣ်အါမးန့ၣ် ပိာ်မုၣ်တဂၤထံၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်လူၢ်ခိၣ်လၢ အပှဲၤဒီးဖီဃံလၤတဖၣ် ဒီးလၢတၢ်သူၣ်ခုသးခုအပူၤ အဝဲကိးပသူထီၣ်ဝဲလၢ “အံၤအံး, ပၤရဒံစူး” လီၤ. ကိးနံၣ်ဒဲးန့ၣ် မူခိၣ်ဖီတဖၣ်လီၤလၢတၢ်လီၢ်အံၤ ကအိၣ် ၁၅ မံထၢၣ် (အပ့ၣ် ၅၀) ဘျဲၣ်ညါ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်လီၢ်အံၤန့ၣ် ပှၤကိးဒံးအီၤလၢပၤရဒံစူး တုၤလၢဆၢကတီၢ်ခဲအံၤလီၤ. မ့မ့ၢ်နၤမီၤ, နဆိကမိၣ်လၢ ပၤရဒံစူးန့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်. မ့ၢ်နဆိကမိၣ်လၢ ပၤရဒံစူးကဟဲကဲထီၣ်အသးဧါ.
၃. လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပၤရဒံစူးအဂ့ၢ်အဆိကတၢၢ်တဘျီန့ၣ် ဖဲလဲၣ်အဆၢကတီၢ်လဲၣ်.
၃ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပၤရဒံစူးလၢ အကဲထီၣ်တ့ၢ်အသးလၢပျၢၤ ဒီးပၤရဒံစူးလၢ ကဟဲကဲထီၣ်အသးလၢ ခါဆူညါအဂ့ၢ်လီၤ. ပၤရဒံစူးအဂ့ၢ်န့ၣ် ပဖးဘၣ်အီၤအဆိကတၢၢ်တဘျီ ဖဲလံာ်အဆိကတၢၢ်တဘ့ၣ် လၢလံာ်စီဆှံအပူၤလီၤ. ခဲးသလ့း ဒွ့ ဘၢၡၢၤ (Catholic Douay Version) လၢအခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိဟဲလၢ လဲထၢၤကျိာ်န့ၣ် ကွဲးကျိာ်ထံဝဲ ၁ မိၤၡ့ ၂:၈ လၢ “လၢအခီၣ်ထံးန့ၣ် ကစၢ်ယွၤ တ့လီၤဝဲ တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အလီၢ် ပၤရဒံစူးဒီး ပာ်လီၤဝဲ ပှၤပိာ်ခွါလၢ အတ့လီၤဝဲ ဖဲန့ၣ်လီၤ.” မ့မ့ၢ်လၢ လံာ်စီဆှံလၢဧ့ၤဘြံၤကျိာ်န့ၣ် တဲဝဲလၢ ဧ့ၤဒ့ၣ်တၤသၣ်လီၢ်လီၤ. တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ဧ့ၤဒ့ၣ်” န့ၣ်အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ “တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်” ဒီးဧ့ၤဒ့ၣ်တၤသၣ်လီၢ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢ အမုာ်အခုၣ်နီၢ်ကီၢ်လီၤ. ဒီးမ့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢ အပှဲၤဒီးတၢ်ဃံတၢ်လၤ, တၢ်အီၣ်တၢ်အီအိၣ်ဝဲအါမး ဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိဒီးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဃူဃူဖိးဖိးလီၤ.—၁ မိၤၡ့ ၁:၂၉-၃၁.
၄. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ ဧ့ၤဒ့ၣ်တၤသၣ်လီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပၤရဒံစူးန့ၣ်လဲၣ်.
၄ ဧ့ၤဘြံၤအတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “တၤသၣ်လီၢ်” န့ၣ်ဘၣ်တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံအီၤလၢ ကြံးကျိာ်လၢ ပၤရၤဒ့စိး (pa·raʹdei·sos) လီၤ. မချ့ထၤ ဒီးစထြီ အလံာ်ပီညါဂံၢ်ထံး (The Cyclopaedia by M’Clintock and Strong) ကွဲးဝဲအပူၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ ပှၤကြံးဖိတဂၤ မ့ၢ်နၢ်ဟူဝဲတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် ပၤရၤဒ့စိး (pa·raʹdei·sos) န့ၣ်အဝဲကထံၣ်တမှံဝဲလၢ ဖီကရၢၢ်လၢ အဃံအလၤ, အိၣ်ဒီးတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ ဒီးတၢ်လၢအကမၤဘၣ်ဒိပှၤတအိၣ် နီတမံၤဘၣ်, အိၣ်ဒီးသ့ၣ်ထူၣ်လၢ အသၣ်ထီၣ်အါအါဂီၢ်ဂီၢ်, ထံကျိထံကွာ်တဖၣ်ယွၤလီၤဝဲဆှံဒိၣ်မး, ထံကျိကၢၢ်နံၤန့ၣ် ပှဲၤဒီးနီၣ်လါဟ့တဖၣ် ဒီးတၤဖးဖိဒီး သိဖိတဖၣ် ဟဲအီၣ်အဆၣ်ဖဲန့ၣ်သ့လီၤ.—ထိၣ်သတြီၤဒီး ၁ မိၤၡ့ ၂:၁၅, ၁၆.
၅, ၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် ဘၣ်တူၢ်ၡူကွံာ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကအိၣ်မူဘၣ်လၢ ပၤရဒံစူးအပူၤန့ၣ်လဲၣ် ဒီးပှၤတနီၤနီၤ ကဆိကမိၣ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၅ ယဟိဝၤယွၤပာ်လီၤဝဲ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်လၢ ဧ့ၤဒ့ၣ်တၤသၣ်လီၢ်, ပၤရဒံစူးအံၤအပူၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်တဒိကနၣ် ယဟိဝၤယွၤအကလုၢ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ဒီး အဖိအလံၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တူၢ်ၡူကွံာ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကအိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ပၤရဒံစူးအပူၤလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃:၂၃, ၂၄) ပှၤတအိၣ်လၢ ပၤရဒံစူးအံၤအပူၤ နီတဂၤလၢၤဘၣ်သနာ်က့ လီၤဂာ်လၢ ပၤရဒံစူးအံၤ အိၣ်ပၢၢ်တုၤလၢ ထံလုၢ်ဘၢတၢ်လၢ စီၤနိအၤအစိၤန့ၣ်လီၤ.
၆ ပှၤတနီၤနီၤ ဆိကမိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ‘မ့ၢ်ပၤရဒံစူး ကဟဲကဲထီၣ်က့ၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢတဘျီဘျီဒံးဧါ.’ တၢ်အုၣ်အသးမနုၤအိၣ်လဲၣ်. နမ့ၢ်မုၢ်လၢ်လၢ နကအိၣ်မူဘၣ်ဒီးပှၤလၢ နအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဖၣ် လၢပၤရဒံစူးအပူၤန့ၣ် တၢ်အုၣ်အသးလၢ နတၢ်မုၢ်လၢ်အံၤ ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲန့ၣ် မ့ၢ်အအိၣ်ဧါ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ပၤရဒံစူးကဟဲကဲထီၣ်ဝဲလဲၣ်န့ၣ် မ့ၢ်နတဲနၢ်ပၢၢ်ပှၤဂၤကသ့ဧါ.
တၢ်အုၣ်အသးလၢ ပၤရဒံစူးကဟဲကဲထီၣ်လၢ ခါဆူညါ
၇, ၈. (က) ကစၢ်ယွၤ အၢၣ်လီၤအီလီၤဝဲ စီၤအၤဘြၤဟၣ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤန့ၣ် စီၤအၤဘြၤဟၣ် ကဆိကမိၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၇ ဘၣ်ဃးဒီး ပၤရဒံစူးန့ၣ် ပဃုထံၣ်န့ၢ်တၢ်စံးဆၢလၢအဂ့ၤကတၢၢ်သ့ဖဲ လံာ်စီဆှံအပူၤလီၤ. မ့ၢ်လၢလံာ်စီဆှံန့ၣ် ဟဲလၢယဟိဝၤယွၤလၢအမ့ၢ် ပှၤလၢအတ့လီၤပၤရဒံစူးတဂၤအအိၣ်အဃိလီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ကတိၤလၢကစၢ်ယွၤတဲဝဲ အတံၤသကိး စီၤအၤဘြၤဟၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ကစၢ်ယွၤတဲဝဲလၢ အဝဲကမၤအါထီၣ် စီၤအၤဘြၤဟၣ် အချံအသၣ် “ဒ်မဲးဧိၤဟီၣ်ဧိၤလၢ ပီၣ်လဲၣ်နံၤအသိးန့ၣ်လီၤ.” ဒီးယဟိဝၤယွၤမၤဝဲ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢအရ့ဒိၣ်ဒီးစီၤအၤဘြၤဟၣ်လၢ “မ့ၢ်နဒိကနၣ်ယကလုၢ်အဃိဒီး, ကယဲၢ်ပှၤကညီလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ ကဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢနချံနသၣ်အပူၤလီၤ.” (၁ မိၤၡ့ ၂၂:၁၇, ၁၈) လၢခံန့ၣ် ကစၢ်ယွၤအၢၣ်လီၤဝဲ စီၤအၤဘြၤဟၣ် အဖိခွါဒီး အလံၤခွါလၢ တၢ်အၢၣ်လီၤအံၤစ့ၢ်ကီးလီၤ.—ဖး ၁ မိၤၡ့ ၂၆:၄; ၂၈:၁၄ တက့ၢ်.
၈ လံာ်စီဆှံ တပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ စီၤအၤဘြၤဟၣ် ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ လၢခံကတၢၢ်န့ၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကအိၣ်မူဘၣ်လၢ ပၤရဒံစူးလၢမူခိၣ် နီတဘျီဘၣ်. အဃိ ဖဲကစၢ်ယွၤအၢၣ်လီၤ စီၤအၤဘြၤဟၣ်လၢ “ကယဲၢ်ပှၤကညီလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ” ကန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအခါ စီၤအၤဘြၤဟၣ် ကဆိကမိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပၤရဒံစူးကကဲထီၣ်အသးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ် တၢ်အုၣ်အသးအိၣ်ထဲ တခါအံၤလီၤဧါ.
၉, ၁၀. ကစၢ်ယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤမနုၤတဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပၤရဒံစူးကဟဲကဲထီၣ်အသးလၢ ခါဆူညါန့ၣ်လဲၣ်.
၉ ကစၢ်ယွၤထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် စီၤဒၤဝံးလၢအမ့ၢ် စီၤအၤဘြၤဟၣ်အစၢၤအသွဲၣ်တဂၤလၢ ကတဲဝဲ တၢ်ကမၤအသးလၢခါဆူညါအဂ့ၢ်လီၤ. စီၤဒၤဝံးတဲဝဲလၢ “ပှၤတတီတလိၤ တအိၣ်လၢၤဘၣ်.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၁, ၂, ၁၀) ဒီး “ပှၤလၢအသးစူၤ ကန့ၢ်ဘၣ်သါထံဧိၤကီၢ်ဧိၤ, ဒီးကမုာ်လၤတၢ်လၢ တၢ်ဃူတၢ်ဖိးအါအါကလဲာ်အပူၤလီၤ. ပှၤတီပှၤလိၤန့ၢ်ဘၣ်သါထံဧိၤကီၢ်ဧိၤ, ဒီးအိၣ်ဝဲဆိးဝဲ လီၤစိၤလီၤထီလီၤ.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၁၁, ၂၉; ၂ ၡမူၤအ့လး ၂၃:၂) တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအံၤ ကဲဘျုးလၢ ပှၤလၢအအဲၣ်ဒိးမၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်သးတဖၣ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်အုၣ်အသးလၢ ကမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ မုၢ်တနံၤန့ၣ် ထဲဒၣ်ပှၤတီပှၤလိၤတဖၣ် ကအိၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ ဒီးဖဲန့ၣ်န့ၣ်ပၤရဒံစူးလၢ အလီၤဂာ်ဒ်သိး ဧ့ၤဒ့ၣ်တၤသၣ်လီၢ်န့ၣ် ကဟဲကဲထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ.
ဝံအတၢ်စံးပာ်လၢ အလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်တ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်အုၣ်အသးလၢ ခါဆူညါ ဟီၣ်ခိၣ်ကကဲထီၣ်ပၤရဒံစူး
၁၀ ဒ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လဲၤပူၤကွံာ်အသိး ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ အတဲလီၤအသးလၢ အမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ် ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်ယဟိဝၤယွၤဒီး တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအမ့ၢ်အတီလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ပှၤဘၤဘူၤလိၣ်ဖိတဖၣ် ကမၤနၢၤအီၤ, ကမၤဟးဂီၤအထံအကီၢ် ဒီးက့ၤဖီၣ်အဝဲသ့ၣ်လီၤ. (၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၃၆:၁၅-၂၁; ယံးရမံယၤ ၄:၂၂-၂၇) ဘၣ်ဆၣ် ကစၢ်ယွၤအဝံတဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤအခ့အပှၤတဖၣ် လဲၤအိၣ်လၢဘၤဘူၤလိၣ် အနံၣ် ၇၀ ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ်ကဟဲက့ၤဘၣ်ဆူ အထံအကီၢ်လီၤ. ဒီးဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤ ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲ အနီၢ်ကီၢ်လီၤ. ဒီးဝံအတၢ်စံးပာ်တဖၣ်အံၤ ကဲဘျုးလၢပဂီၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ဖဲပတဲသကိး ဝံအတၢ်စံးပာ်တနီၤအခါ ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ တၢ်စံးပာ်တဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ခါဆူညါဟီၣ်ခိၣ်ကကဲထီၣ်ဝဲ ပၤရဒံစူးအဂ့ၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.
၁၁. ယၡါယၤ ၁၁:၆-၉ ဟဲလၢပှဲၤထီၣ် အဆိကတၢၢ်တဘျီဖဲလဲၣ်, ဘၣ်ဆၣ် ပကသံကွၢ်ဘၣ် တၢ်သံကွၢ်မနုၤဒံးလဲၣ်.
၁၁ ဖး ယၡါယၤ ၁၁:၆-၉ တက့ၢ်. ကစၢ်ယွၤမၢ ဝံယၡါယၤတဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဟဲက့ၤဆူအထံအကီၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ်အထံအကီၢ် ကပှဲၤဒီးတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တလိၣ်ပျံၤဝဲလၢ ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိဒီးပှၤဂၤတဖၣ် ကဟဲမၤအၢမၤသီအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ပှၤဖိသၣ်ဒီး ပှၤသးပှၢ်တဖၣ် ကအိၣ်ဘၣ် ဘံၣ်ဘံၣ်ဘၢဘၢလီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်လၢ ဧ့ၤဒ့ၣ်တၢ်သၣ်လီၢ်ပူၤ တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. (ယၡါယၤ ၅၁:၃) ဒီးဝံယၡါယၤ တဲဆိပာ်စၢၤစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် “ကပှဲၤဝဲဒီး တၢ်သ့ၣ်ညါယွၤဒ်ထံကျၢၢ်ဘၢ ပီၣ်လဲၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ.” အဃိဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤ တမ့ၢ်ထဲလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အဂီၢ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် ဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤ ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်အခါဖဲလဲၣ်. ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲလၢ ခါဆူညါလီၤ.
၁၂. (က) ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ အဟဲက့ၤဟးထီၣ်ဆူ ဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤမနုၤတဖၣ်လဲၣ်. (ခ) တၢ်မနုၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယၡါယၤ ၃၅:၅-၁၀ ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲလၢ ခါဆူညါစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လဲၣ်.
၁၂ ဖး ယၡါယၤ ၃၅:၅-၁၀ တက့ၢ်. ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ ဝံယၡါယၤ တဲဆိပာ်စၢၤစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ အဟဲက့ၤဟးထီၣ်ဘၣ်လၢ ဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်အပူၤတဖၣ်န့ၣ် ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိဒီးပှၤဂၤတဖၣ် တမၤအၢမၤသီအီၤဘၣ်. အဝဲတဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်အထံအကီၢ်န့ၣ် ထံအိၣ်အါအါဂီၢ်ဂီၢ် ဒ်ဧ့ၤဒ့ၣ်တၤသၣ်လီၢ်အဃိ တၢ်အီၣ်တၢ်အီ ကအိၣ်ဝဲအါအါဂီၢ်ဂီၢ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၂:၁၀-၁၄; ယံးရမံယၤ ၃၁:၁၂) ဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤ ကလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲထဲလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အစိၤလီၤဧါ. ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ ဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ပှၤမဲာ်တထံၣ်တၢ်, ပှၤအစုတဂ့ၤခီၣ်တဂ့ၤ ဒီးပှၤနၢ်တဟူတၢ်တဖၣ် ကဂ့ၤထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဟးထီၣ်ဆူဘၤဘူၤလိၣ်ဒီး ဟဲက့ၤဆူအထံအကီၢ်အခါ တၢ်တမၤအသးဒ်န့ၣ်ဘၣ်. အါန့ၢ်အန့ၣ် ကစၢ်ယွၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ခါဆူညါန့ၣ် အဝဲကမၤဘျါက့ၤဝဲ ပှၤဆူးပှၤဆါတဖၣ်ခဲလၢာ်လီၤ.
၁၃, ၁၄. ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဟဲက့ၤဟးထီၣ်လၢ ကီၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်အခါ ယၡါယၤ ၆၅:၂၁-၂၃ ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်, ဘၣ်ဆၣ် လၢလံာ်စီဆှံအဆၢအံၤအပူၤ ဝံအတၢ်စံးပာ်လၢ အတလၢပှဲၤထီၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.)
၁၃ ဖး ယၡါယၤ ၆၅:၂၁-၂၃ တက့ၢ်. ဖဲပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ဟဲက့ၤတုၤလၢအထံအကီၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ် တအိၣ်ဒီးဟံၣ်လၢအဂ့ၤ, တၢ်မုၢ်တၢ်ဘိလၢ ပှၤသူၣ်လီၤဖျးလီၤပာ်စၢၤအီၤ ဒီးစပံးမုၢ်အလီၢ်တဖၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ ကစၢ်ယွၤဆိၣ်ဂ့ၤအဝဲသ့ၣ်အဃိ အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ် ဆီတလဲဝဲလီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ်လၢ ဖဲအဝဲသ့ၣ် ဘှီထီၣ်အဟံၣ်အဃီ, အိၣ်ဆိးဝဲလၢအပူၤ ဒီးအီၣ်ဘၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢ အဝံၣ်အဘဲ လၢအသူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ်ဝဲတဖၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ကသးခုဝဲထဲလဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.
၁၄ ဒ်ဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပသးသမူကထီ “ဒ်သ့ၣ်တထံးအမုၢ်နံၤအသိး” လီၤ. သ့ၣ်တနီၤနီၤန့ၣ် အိၣ်မူလၢ အနံၣ်လၢအကထိတဖၣ်ညါ. ဒ်သိး ပအိၣ်မူအနံၣ်ယံာ်ထဲန့ၣ်ကသ့အဂီၢ် ပတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ကဘၣ်ဂ့ၤဝဲ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်အိၣ်မူဘၣ် မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်ဒီး အိၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်လီၢ်လၢအဃံအလၤ ဒ်ဝံယၡါယၤ တဲဆိပာ်စၢၤဝဲန့ၣ် ပကသးခုဒိၣ်မး ဒီးကမ့ၢ်ဝဲပၤရဒံစူး အနီၢ်ကီၢ်လီၤ. ဒီးမ့ၢ်ဝဲ ဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤ ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.
ပၤရဒံစူးလၢ ယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤအီလီၤဝဲ မ့ၢ်ဟဲလၢပှဲၤထီၣ်န့ၣ် တၢ်ကမၤအသးဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၅, ၁၆)
၁၅. ဝံယၡါယၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤမနုၤတဖၣ်အဂ့ၢ်လဲၣ်.
၁၅ ဝံအတၢ်စံးပာ်တဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ခါဆူညါန့ၣ် ပၤရဒံစူးကဟဲကဲထီၣ်ဝဲ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ ကဆိၣ်ဂ့ၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိကိးဂၤဒဲး လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်လီၤ. ပှၤတပျံၤဘၣ် ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိဒီး ပှၤအၢပှၤသီ နီတဂၤလၢၤဘၣ်. ပှၤမဲာ်တထံၣ်တၢ်, ပှၤနၢ်တဟူတၢ် ဒီးပှၤအစုတဂ့ၤခီၣ်တဂ့ၤတဖၣ် ကဂ့ၤထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. ပကသူၣ်ထီၣ် ပနီၢ်ကစၢ်အဟံၣ်အဃီ ဒီးပကအီၣ်ဘၣ် တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢ ပသူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ်တဖၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် အသးသမူကထီန့ၢ်ဒံး သ့ၣ်ထူၣ်တဖၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်အုၣ်အသးလၢ ပၤရဒံစူးကဟဲကဲထီၣ်ဝဲလီၤ. ပှၤတနီၤတဲဝဲလၢ ဝံအတၢ်စံးပာ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပၤရဒံစူးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢန့ၣ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် နကတဲအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်. တၢ်အုၣ်အသးမနုၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပၤရဒံစူးကဟဲကဲထီၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ် သပှၢ်ကတၢၢ်န့ၣ်လဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးလၢအမ့ၢ် ပှၤလၢအဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အကျါန့ၣ် ကပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ တၢ်အုၣ်အသးလီၤ.
နကအိၣ်မူဘၣ်လၢ ပၤရဒံစူးအပူၤ
၁၆, ၁၇. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲ ပၤရဒံစူးအဂ့ၢ် ဖဲလဲၣ်အဆၢကတီၢ်လဲၣ်.
၁၆ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကမၣ် တအိၣ်ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အီၤ ဒီးဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤလၢ သ့ၣ်တၢၣ်အလိၤ ဃုာ်ဒီးပှၤအၢပှၤသီခံဂၤ လၢအစုစ့ၣ်တဂၤဒီး အစုထွဲတဂၤလီၤ. ပှၤအၢပှၤသီခံဂၤအကျါ တဂၤန့ၣ်နာ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်စီၤပၤအဃိ တဲဝဲယ့ၣ်ၡူးလၢ “ကစၢ်ဧၢ, တုၤနဟဲလၢနဘီနမုၢ်အပူၤဒီး, သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤယၤတက့ၢ်.” (လူၤကၣ် ၂၃:၃၉-၄၂) ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ အအၢၣ်လီၤဝဲ ပှၤအၢပှၤသီတဂၤအံၤန့ၣ် ကဲဘျုးလၢ ပတၢ်အိၣ်မူလၢ ခါဆူညါအဂီၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤအံၤ ဘၣ်တၢ်ကွဲးနီၣ်အီၤဖဲ လူၤကၣ် ၂၃:၄၃ အပူၤလီၤ. ဘၣ်ဃးဒီးလံာ်စီဆှံတဆၢအံၤန့ၣ် ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တနီၤ ပာ်လီၤဝဲ ခီမး (comma) လၢ “ခဲမုၢ်ဆါအံၤ” အမဲာ်ညါဒီး ကွဲးကျိာ်ထံဝဲလၢ “ယစံးဘၣ်နၤတီတီအံၤ, ခဲမုၢ်ဆါအံၤ နကအိၣ်ဒီးယၤလၢ ပၤရဒံစူးအပူၤလီၤ.” ဘၣ်ဃးဒီး လံာ်တကျိၤအံၤန့ၣ် ပှၤကြၢးထၢနုာ် ခီမးလၢ တၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ်န့ၣ် ပှၤတဲဝဲတဂၤတမၠိလီၤ. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် ဖဲယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲ “ခဲမုၢ်ဆါအံၤ” အခါအဲၣ်ဒိးတဲဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၇ လံာ်လဲၢ်လၢပစိၤခဲအံၤတဖၣ်န့ၣ် ပှၤသူဝဲ လံာ်အတၢ်ပနီၣ်တဖၣ် ဒ်သိးဒီး ခီမး, ခီလၢၤ (colons) မ့တမ့ၢ် ပှၤဆီတလဲလံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်အလီၢ် ဒ်သိးလံာ်ကျိၤအခီပညီ ကဖျါဂ့ၤထီၣ်အဂီၢ် မ့တမ့ၢ် ပှၤကနၢ်ပၢၢ်အီၤၡဲဒိၣ်ထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်လၢ ကြံးအလံာ်လၢပျၢၤလၢ ပှၤကွဲးအီၤလၢပှၤစုတဖၣ်န့ၣ် ပှၤတသူဝဲလံာ်အတၢ်ပနီၣ်တဖၣ် ထီဘိဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တၢ်သံကွၢ်ဟဲအိၣ်ထီၣ်လၢ မ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “ယအၢၣ်လီၤနၤလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ် နကအိၣ်ဒီးယၤလၢ ပၤရဒံစူးပူၤ” ဧါ. မ့တမ့ၢ် အဝဲအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ “မုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ် ယအၢၣ်လီၤနၤလၢ နကအိၣ်ဒီးယၤလၢ ပၤရဒံစူး” အပူၤဧါ. ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်တဖၣ် ဆီတလဲဝဲလံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်အလီၢ် မ့တမ့ၢ် ထၢနုာ်ဝဲလံာ်အတၢ်ပနီၣ်တဖၣ် ဒ်အဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးတဲဝဲအခီပညီအသိးလီၤ. ဒီးနထံၣ်န့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤလၢ လံာ်စီဆှံလၢပှၤကွဲးကျိာ်ထံအီၤ လၢမုၢ်မဆါတနံၤအံၤတဖၣ်အပူၤ သ့ဝဲလီၤ.
၁၈, ၁၉. တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကနၢ်ပၢၢ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤန့ၣ်လဲၣ်.
၁၈ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ဆိကမိၣ်ကွၢ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤလၢ အတဲဝဲအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် လၢဘၣ်ဃးဒီးအတၢ်သံအဂ့ၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. အဝဲတဲဝဲလၢ “ပှၤကညီဖိခွါအံၤ ကအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်အသးကံၢ်ပူၤ သၢနံၤသၢနၤဒ်န့ၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ.” ဒီးတဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ “တၢ်လၢပှၤကညီဖိခွါအံၤ, ကဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤကွံာ်အီၤဆူ ပှၤကညီအစုပူၤ, ဒီးကမၤသံအီၤ, ဒီးသၢနံၤတနံၤန့ၣ်, ကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤဝဲလီၤ.” (မးသဲ ၁၂:၄၀; ၁၆:၂၁; ၁၇:၂၂, ၂၃; မၢ်ကူး ၁၀:၃၄) တၢ်မၢဖိပ့းတရူး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်မၤအသးဒ်န့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၁၀:၃၉, ၄၀) ယ့ၣ်ၡူးတလဲၤဆူ ပၤရဒံစူး ဖဲအဝဲဒီးပှၤအၢပှၤသီတဂၤန့ၣ် သံဝဲအမုၢ်နံၤန့ၣ်ဘၣ်. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တချုးလၢကစၢ်ယွၤမၤမူထီၣ်ယ့ၣ်ၡူးဒံးဘၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဝဲလၢ “ပျုၤပူၤ” မ့တမ့ၢ် “တၢ်သွၣ်ခိၣ်” အပူၤသၢသီလီၤ.—မၤတၢ် ၂:၃၁, ၃၂. * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.)
၁၉ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “မုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ် ယအၢၣ်လီၤနၤ” ဒ်သိးကတဲဘၣ်ဝဲ ပှၤအၢပှၤသီလၢ အတၢ်အၢၣ်လီၤအဂီၢ်လီၤ. လၢစီၤမိၤၡ့အစိၤစ့ၢ်ကီး ညီနုၢ်ပှၤတဲတၢ်ဒ်န့ၣ်လီၤ. စီၤမိၤၡ့တဲဝဲလၢ “တၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ် လၢယမၤလိာ်နၤလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ဘၣ်အိၣ်လၢ နသးကံၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.”—၅ မိၤၡ့ ၆:၆; ၇:၁၁; ၈:၁, ၁၉; ၃၀:၁၅.
၂၀. ပတၢ်နၢ်ပၢၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤန့ၣ် ပှၤကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံတဂၤ အတၢ်ထံၣ်လီၤပလိာ်ဒီးပှၤဒ်လဲၣ်.
၂၀ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံလၢ မုၢ်ထီၣ်တၢ်ခၢၣ်သးလီၢ်ကဝီၤ (Middle East) တဂၤ တဲဝဲလၢ “လၢလံာ်တကျိၤအံၤအပူၤ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် ‘မုၢ်မဆါနံၤအံၤ’ န့ၣ်အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မး ဒီးလံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ ပှၤကြၢးဖးအီၤလၢ ‘မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ယစံးဘၣ်နၤတီတီလၢ နကအိၣ်ဒီးယၤလၢ ပၤရဒံစူးအပူၤလီၤ.’ ယ့ၣ်ၡူးမၤတၢ်အၢၣ်လီၤ ဖဲမုၢ်နံၤအဝဲန့ၣ် ဘၣ်ဆၣ်အတၢ်အၢၣ်လီၤအံၤ ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲ လၢခံလီၤ.” ဒီးပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်တဂၤအံၤ တဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ပှၤလၢအအိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ် သူဝဲတၢ်ကတိၤဒ်န့ၣ် ဒီးတၢ်ကတိၤအံၤ အဲၣ်ဒိးပာ်ဖျါဝဲလၢ “ပှၤတဂၤ မၤဝဲတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ ဖဲမုၢ်နံၤမုၢ်သီ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတနံၤ ဒီးအဝဲတဘၣ်မၤဟးဂီၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဘၣ်.” စံရံယဲၣ်(ခ်) ဘၢၡၢၤလၢ ယဲၢ်ယၤဖှိၣ်အနံၣ်တဘ့ၣ်န့ၣ် ကွဲးကျိာ်ထံဝဲ လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤလၢ “အၤမ့ၣ်, တနံၤအံၤန့ၣ် ယကတဲဘၣ်နၤလၢ နကအိၣ်ဒီးယၤလၢ ဧ့ၤဒ့ၣ်တၤသၣ်လီၢ်လီၤ.” ခီဖျိလၢ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအံၤအဃိ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါအါမးလီၤ.
၂၁. ပှၤအၢပှၤသီတဂၤန့ၣ် တလဲၤဘၣ်ဝဲဖဲလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၂၁ ဖဲယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ် ပှၤအၢပှၤသီတဂၤလၢ ပၤရဒံစူးအဂ့ၢ်အခါ အဝဲတအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပၤရဒံစူးလၢ မူခိၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ပသ့ၣ်ညါ သ့ဒ်လဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီး အတၢ်မၢဖိလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီတဖၣ် လၢအဝဲသ့ၣ် ကပၢဘၣ်တၢ်လၢမူခိၣ်န့ၣ် ပှၤအၢပှၤသီတဂၤအံၤ တသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်. (လူၤကၣ် ၂၂:၂၉) တကးဒံးဘၣ် ပှၤအၢပှၤသီတဂၤအံၤန့ၣ် တဒိးဘျၢဘၣ်ထံဒံးဘၣ်. (ယိၤဟၣ် ၃:၃-၆, ၁၂) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပၤရဒံစူးလၢ ယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤအီလီၤဝဲ ပှၤအၢပှၤသီတဂၤန့ၣ် ကအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပၤရဒံစူးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢန့ၣ်လီၤ. နံၣ်တဖၣ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝံၤအလီၢ်ခံ တၢ်မၢဖိပီလူး ကွဲးဝဲတၢ်ထံၣ်လၢညါခီလၢ ဘၣ်ဃးဒီးပှၤတဂၤ “ဘၣ်တၢ်ထုးန့ၢ်အီၤဆူပၤရဒံစူး” အဂ့ၢ်လီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၁၂:၁-၄) စီၤပီလူးဒီး တၢ်မၢဖိအဂၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဃုထၢထီၣ်အီၤလၢ ကပၢဘၣ်တၢ်ဒီးယ့ၣ်ၡူးလၢ မူခိၣ်သနာ်က့ စီၤပီလူး တဲဒံးပၤရဒံစူးလၢ ခါဆူညါအဂ့ၢ်ဒံးလီၤ. * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) မ့ၢ်ပၤရဒံစူး ကဟဲကဲထီၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဧါ ဒီးနအိၣ်မူဘၣ်ဖဲန့ၣ် ကသ့ဧါ.
နခိးကွၢ်လၢ် တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်
၂၂, ၂၃. နမုၢ်လၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.
၂၂ ဆိကမိၣ်ကွၢ် စီၤဒၤဝံး အတၢ်ကတိၤလၢ အတဲဝဲဘၣ်ဃးဒီး “ပှၤတီပှၤလိၤန့ၢ်ဘၣ်သါထံဧိၤကီၢ်ဧိၤ” န့ၣ်တက့ၢ်. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၂၉; ၂ ပ့းတရူး ၃:၁၃) စီၤဒၤဝံး အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခဲလၢာ် ကဒိကနၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလီၤ. ယၡါယၤ ၆၅:၂၂ တဲဝဲလၢ “ဒ်သ့ၣ်တထံးအမုၢ်နံၤအသိးန့ၣ် ယပှၤဂီၢ်မုၢ်အမုၢ်နံၤကအိၣ်လီၤ.” လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢအအိၣ်မူဘၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်သီလၢ ကစၢ်ယွၤကမၤန့ၢ်ပှၤအပူၤန့ၣ် ကအိၣ်မူဘၣ်ဝဲ အနံၣ်လၢအကထိတဖၣ်လီၤ. ပမုၢ်လၢ်လၢ ပကအိၣ်မူဘၣ်ဒ်န့ၣ်ကသ့ဧါ. လီၣ်ဖျါ ၂၁:၁-၄ တဲဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤကဆိၣ်ဂ့ၤပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ဒီးဖဲန့ၣ်အခါ “တၢ်သံတအိၣ်လၢၤဘၣ်.”
၂၃ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ ပၤရဒံစူးအဂ့ၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် ဘၣ်တူၢ်ၡူကွံာ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကအိၣ်မူဘၣ်လၢ ပၤရဒံစူးအပူၤ လီၤထူလီၤယိာ်သနာ်က့ ဟီၣ်ခိၣ်ကကဲထီၣ်က့ၤ ပၤရဒံစူးလၢအသီတဘျီလီၤ. ဒ်ကစၢ်ယွၤအၢၣ်လီၤပာ်စၢၤဝဲအသိး အဝဲကဆိၣ်ဂ့ၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်လီၤ. စီၤဒၤဝံးတဲဝဲလၢ ပှၤလၢအသးစူၤဒီး ပှၤတီပှၤလိၤ ကအိၣ်မူဘၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ. ဝံယၡါယၤ အတၢ်စံးပာ်တဖၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကအိၣ်ခိးကွၢ်လၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကအိၣ်မူဘၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ပၤရဒံစူး လၢအပှဲၤဒီးတၢ်ဃံတၢ်လၤန့ၣ်လီၤ. ပၤရဒံစူး ကဟဲကဲထီၣ်အခါဖဲလဲၣ်. ကဟဲကဲထီၣ်ဝဲဖဲ တၢ်အၢၣ်လီၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤဝဲ ပှၤအၢပှၤသီတဂၤ ဟဲလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲအခါန့ၣ်လီၤ. ဒီးနအိၣ်မူဘၣ် ဖဲန့ၣ်သ့လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ထံၣ်လိာ်သးလၢ ပၤရဒံစူး” လၢဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ လၢအလဲၤထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်လၢ ကီၢ်ခိၣ်ရံယါတဲဝဲန့ၣ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 18 ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့လၢအမ့ၢ် စံၤမါဝံၤဖ့ၣ်ကွဲးဝဲလၢ ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အါဂၤနာ်ဝဲလၢ ဖဲယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ခဲမုၢ်ဆါအံၤ” အခါအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ အဝဲကသံဒီးကတုၤလၢပၤရဒံစူး လၢမုၢ်နံၤအဝဲန့ၣ် မ့တမ့ၢ် လၢ ၂၄ နၣ်ရံၣ်အတီၢ်ပူၤလီၤ. ဒီးအဝဲတဲဝဲလၢ တၢ်ထံၣ်တခါအံၤန့ၣ် တလီၤပလိာ်ဒီး လံာ်စီဆှံအဆၢလၢအဂၤတဖၣ်လၢၤဘၣ်. အဒိ, လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ ဖဲယ့ၣ်ၡူးသံဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲကအိၣ်လၢတၢ်သွၣ်ခိၣ် ဒီးလၢခံအဝဲက့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်လီၤ.—မးသဲ ၁၂:၄၀; မၤတၢ် ၂:၃၁; ရိမ့ၤ ၁၀:၇.
^ လံာ်အဆၢ. 21 ကွၢ် w18.12-E “Questions From Readers” တက့ၢ်.
