အိၣ်ပလီၢ်သးထီဘိ
ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ဒီးဟီလိခီၣ် (Holocaust)တၢ်မၤသံမၤဝီ—ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲဒ်လဲၣ်
ဖဲ လါယနူၤအါရံၤ ၂၇, ၂၀၂၃ န့ၣ် ပှၤအါဂၤ ကမၤဝဲ တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ဟီလိခီၣ် အမုၢ်နံၤ. ဟီလိခီၣ်န့ၣ် အကဲဝဲ တၢ်မၤသံတၢ်အၢအၢသီသီ ဒီးအလီၤပျံၤလီၤဖုးဒိၣ်မး ဒီးအကဲထီၣ်တ့ၢ်အသးလၢ အပူၤကွံာ် ၇၅ နံၣ်ဘျဲၣ်လံ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကဆိမိၣ်ဘၣ်လၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ကစၢ်ယွၤ ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ တၢ်ကကဲထီၣ်အသး ဒ်န့ၣ်လဲၣ်.
ဘၣ်ဃးဒီး ဟီလိခီၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲဒ်လဲၣ်န့ၣ် နကသ့ၣ်ညါအဂီၢ် ဖးကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢအမ့ၢ် “ဘၣ်မနုၤအဃိ ဟီလိခီၣ် (Holocaust) ဟဲအိၣ်ထီၣ်လဲၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ ကစၢ်ယွၤ တမၤပတုာ်ဝဲဘၣ်လဲၣ်.”
ဖဲဟီလိခီၣ် ကဲထီၣ်အသးအခါ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဝဲ သပှၢ်ကတၢၢ်. ပှၤလူၤမၤသံအဝဲသ့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်သံဝဲလၢ အကကွဲၢ်တဖၣ်ညါ. ဒီးပှၤဂၤတဖၣ်နာ်က့ ဘၣ်တၢ်မၤသံအဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး. ဖဲန့ၣ်အခါ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်နာ်က့ ဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤ ခီဖျိလၢ အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အဃိ.
ဒ်သိး နကသ့ၣ်ညါအါထီၣ်အဂီၢ် ဖးကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢအမ့ၢ် “ဖဲဟီလိခီၣ် (Holocaust) အစိၤန့ၣ် တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီး ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်ဒ်လဲၣ်”
“တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ခါဆူညါ”
ပှၤအါဂၤန့ၣ် ဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢ တၢ်မၤအသး ဒ်သိးဒီး ဟီလိခီၣ်န့ၣ် ကကဲထီၣ်ကဒီးဝဲ. ဘၣ်ဆၣ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ ခါဆူညါန့ၣ် တၢ်မၤအသးလၢ အလီၤပျံၤလီၤဖုးဒ်န့ၣ် တအိၣ်လၢၤဘၣ် အဃိ ပသးခုဒိၣ်မး.
“ယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲလၢ ‘တၢ်လၢ ယကမၤန့ၢ်သုန့ၣ် ယသ့ၣ်ညါအီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. ယကဟ့ၣ်သု တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် ဒီးတမ့ၢ် တၢ်ကီတၢ်ခဲဘၣ်. ဒီးယကဟ့ၣ်သု တၢ်မုၢ်လၢ် ဒီးတၢ်အိၣ်မူလၢ အဂ့ၤလၢ ခါဆူညါ.”—ယံးရမံယၤ ၂၉:၁၁. a
တၢ်မုၢ်လၢ်အံၤ ကလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲဖဲ ယဟိဝၤယွၤ မၤလီၤမၢ်ကွံာ် တၢ်အၢတၢ်သီ ဒီးမၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤ တၢ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤအခါ. ဒီးတယံာ်လၢၤဘၣ် ကစၢ်ယွၤ ကမၤဝဲဒ်န့ၣ်.
ကစၢ်ယွၤ ကမၤဟးဂီၤကွံာ် ပှၤအၢပှၤသီလၢ အမၤဘၣ်ဒိပှၤဂၤ.—ကတိၤဒိ ၂:၂၂.
ကမၤလီၤမၢ်ကွံာ် တၢ်လၢအမၤဘၣ်ဒိပှၤတဖၣ်ခဲလၢာ်.—လီၣ်ဖျါ ၂၁:၄.
ကမၤသမူထီၣ်က့ၤ ပှၤသံတဖၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ.—ယိၤဟၣ် ၅:၂၈, ၂၉.
တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤတဖၣ်အံၤန့ၣ် ပနာ်န့ၢ်အီၤသ့. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်န့ၢ်အီၤသ့လဲၣ်. နမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် မၤလိလံာ်စီဆှံဒီး ယဟိဝၤပှၤအုၣ်သးတဂၤဂၤ ဒီးနတလိၣ်ဟ့ၣ်စ့ဘၣ်.
a ယဟိဝၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအမံၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈၃:၁၈.