1. Wetin na sɔm tin dɛn we kin mek wi fred?

 TINK bɔt dɛn tin dɛn ya we bin apin to sɔm Jiova Witnɛs dɛn. Nɛstɔ ɛn in wɛf Maria, bin want fɔ sav usay dɛn nid mɔ pɔblisha dɛn fɔ prich. b Bɔt fɔ lɛ dɛn du dat, dɛn go nid fɔ ajɔst di we aw dɛn de liv. Bɔt dɛn bin de fred se dɛn nɔ go gɛt tru tru gladi-at if dɛn ridyus ɔmɔs mɔni dɛn de spɛn. We Biniam bin bi Jiova Witnɛs na wan kɔntri usay dɛn de agens wi wok, i bin kam fɔ no se bikɔs in na Gɔd in savant, pipul dɛn go mek i sɔfa. So dat bin mek i fred. Bɔt i bin fred mɔ we i tink bɔt wetin in famili go du we dɛn kam fɔ no bɔt in nyu rilijɔn. Valri bin kam fɔ no se i gɛt wan bad bad kansa, ɛn i nɔ bin izi fɔ fɛn dɔktɔ we go rɛspɛkt wetin i biliv bɔt blɔd. So i bin de fred se i go day.

2. Wetin mek wi nid fɔ tray fɔ kɔntrol di fred we wi de fred?

² Dɛn kayn tin dɛn de dɔn ɛva mek yu fred? Yɛs, bɔku pan wi kin fred dɛn kayn tin dɛn ya. If wi nɔ lan fɔ kɔntrol di fred we wi de fred, i go mɔs bi se wi go disayd fɔ du di rɔng tin dɛn we go ivin ambɔg wi padi biznɛs wit Jiova. Na dat Setan want. I de tray bak fɔ yuz di fred we wi de fred fɔ mek wi nɔ obe Jiova in lɔ dɛn, lɛk di lɔ we se wi fɔ prich di gud nyuz. (Rɛv. 12:​17) Setan wikɛd,  i nɔ gɛt sɔri-at, ɛn i pawaful. Bɔt yu go ebul protɛkt yusɛf frɔm am. Aw?

3. Wetin go ɛp wi fɔ lɛ wi lɛf fɔ fred?

³ We wi biliv tranga wan se Jiova lɛk wi ɛn i de wit wi ɔltɛm, wi nɔ go alaw Setan fɔ mek wi fred. (Sam 118:​6) Fɔ ɛgzampul, di man we rayt Sam 118 bin gɛt prɔblɛm dɛn we bin de rili mɔna am. I bin gɛt bɔku ɛnimi dɛn, ɛn sɔm pan dɛn na bin impɔtant pipul dɛn (vas 9, 10). Sɔntɛnde, i bin de wɔri pasmak (vas 13). Ɛn Jiova bin kɔrɛkt am siriɔs wan (vas 18). Bɔt stil, da man de bin siŋ se: “A nɔ gɛt natin fɔ fred.” Wetin bin mek i fil sef so? I bin no se pan ɔl we Jiova dɔn kɔrɛkt am, in Papa we de na ɛvin lɛk am pasmak. I bin biliv tranga wan se ilɛk wetin de apin to am, in Gɔd we lɛk am go rɛdi fɔ ɛp am ɔltɛm.—Sam 118:​29.

4. Wetin na sɔm tin dɛn we wi go lɛf fɔ fred if wi biliv tranga wan se Gɔd lɛk wi?

⁴ Wi nid fɔ biliv tranga wan se Jiova lɛk wi. We wi biliv dat, i go ɛp wi fɔ lɛf fɔ fred tri tin dɛn, dat na, (1) fɔ fred se wi nɔ go ebul gi wi famili wetin dɛn nid, (2) fɔ fred mɔtalman, ɛn (3) fɔ fred day. Di brɔda ɛn sista dɛn we wi bin tɔk bɔt na di fɔs paregraf bin ebul fɔ lɛf fɔ fred bikɔs dɛn bin biliv tranga wan se Gɔd lɛk dɛn.

5. Wetin na sɔm tin dɛn we kin mek pɔsin we de oba in famili rili wɔri? (Luk di pikchɔ na di frɔnt pej.)

⁵ Pɔsin we na Kristian we de oba in famili de si di wok fɔ kia fɔ di tin dɛn we in famili nid as sɔntin we siriɔs. (1 Tim. 5:​8) If na yu de oba yu famili, sɔntɛm dis biɛn tɛm we di pandɛmik de, yu bin de fred se yu go lɔs yu wok. Sɔntɛm yu go dɔn wɔri se i nɔ go izi fɔ lɛ yu gi yu famili tin fɔ it ɛn fɔ pe una os rɛnt. Sɔntɛm yu go dɔn fred bak se if yu lɔs yu wok, yu nɔ go ebul fɛn ɔda wan. Ɔ lɛk Nɛstɔ ɛn Maria we wi bin dɔn tɔk bɔt, sɔntɛm yu go dɔn fred se i nɔ go pɔsibul fɔ mek una ridyus di mɔni we una kin spɛn. Setan dɔn ebul mek bɔku pipul dɛn lɛf fɔ sav Jiova bikɔs ɔf dɛn tin dɛn ya we dɛn de fred.

6. Wetin Setan de tray fɔ mek wi biliv?

⁶ Setan de tray fɔ mek wi biliv se Jiova nɔ bisin bɔt wi ɛn i nɔ go ɛp wi fɔ kia fɔ wi famili. So sɔntɛm dat go mek wi bigin tink se wi fɔ du ɛnitin we wi ebul du fɔ lɛ wi nɔ lɔs wi wok, ivin if na sɔntin we de agens wetin di Baybul se.

7. Wetin Jizɔs ɛp wi fɔ no?

⁷ Jizɔs we sabi wi Papa pas ɛni ɔda pɔsin, ɛp wi fɔ no se wi Gɔd “no wetin [wi] nid ivin bifo [wi] aks am.” (Mat. 6:​8) Ɛn Jizɔs no se Jiova rɛdi fɔ gi wi di tin dɛn we wi nid. Bikɔs wi na Kristian dɛn, dat min se wi de na Jiova in famili. So wi shɔ se bikɔs na Jiova de oba wi famili, i go fala di prinsipul we i mek dɛn rayt na 1 Timoti 5:​8.

8. (a) Wetin go ɛp wi fɔ lɛ wi lɛf fɔ fred se wi nɔ go ebul gi wi famili wetin dɛn nid? (Matyu 6:​31-33) (b) Aw wi go falamakata di brɔda ɛn in wɛf na di pikchɔ we de sheb dɛn it wit wan sista?

⁸ We wi biliv tranga wan se Jiova lɛk wi ɛn i lɛk wi famili, wi nɔ go gɛt wan dawt se i go gi wi di tin dɛn we wi nid. (Rid Matyu 6:​31-33.) Jiova want fɔ gi wi di tin dɛn we wi nid, ɛn in na Pɔsin we rili gɛt lɔv ɛn fri-an! We i bin mek di wɔl, i nɔ bin jɔs gi wi di tin dɛn we wi  nid fɔ mek wi nɔ day. Bifo dat, i bin ful-ɔp di wɔl wit bɔku tin dɛn fɔ lɛ wi ɛnjɔy. (Jɛn. 2:​9) Ilɛksɛf i bi se sɔntɛnde wi kin jɔs gɛt wetin wi nid, i go fayn fɔ lɛ wi gladi fɔ dat. Dat na bikɔs na Jiova dɔn gi wi. (Mat. 6:​11) Wi nid fɔ mɛmba ɔltɛm se di tin dɛn we Jiova go gi wi go pas ɛni sakrifays we wi mek fɔ am naw. Ɛn tumara bambay, i go gi wi layf we go de sote go. Na dat Nɛstɔ ɛn Maria bin kam fɔ no.—Ayz. 65:​21, 22.

9. Wetin yu lan frɔm Nɛstɔ ɛn Maria dɛn ɛgzampul?

⁹ We Nɛstɔ ɛn Maria bin de na Kolombia, dɛn bin gɛt gud wok ɛn fayn os. Dɛn se: “Wi bin stat fɔ tink se wi fɔ bigin liv simpul layf ɛn du mɔ na wi prichin wok. Bɔt wi bin de fred se wi nɔ go ebul gɛt gladi-at if wi ridyus di mɔni we wi de spɛn.” Wetin bin ɛp dɛn fɔ lɛf fɔ fred? Dɛn bin tink bɔt di bɔku we dɛn we Jiova dɔn pruv se i lɛk dɛn. Bikɔs dɛn bin biliv tranga wan se i go kia fɔ dɛn ɔltɛm, dɛn bin lɛf dɛn wok pan ɔl we dɛn bin de pe dɛn bɔku mɔni. Dɛn sɛl dɛn os ɛn go na wan pat na di kɔntri usay dɛn nid mɔ pɔblisha dɛn fɔ prich bɔt di Kiŋdɔm. Aw dɛn fil bɔt di tin we dɛn bin disayd fɔ du? Nɛstɔ se: “Wi dɔn si se di tin we Matyu 6:​33 tɔk na tru. Wi kin gɛt di tin dɛn we wi nid ɔltɛm. Ɛn na naw wi dɔn gɛt mɔ gladi-at.”

10. Wetin mek wi nɔ sɔprayz fɔ no se mɔtalman kin fred in kɔmpin mɔtalman?

¹⁰ Frɔm we Adam ɛn Iv bin tɔn dɛn bak pan Jiova, mɔtalman dɔn de du bad to dɛn kɔmpin. (Ɛkli. 8:​9) Fɔ ɛgzampul, pipul dɛn kin yuz dɛn pawa fɔ trit ɔda pipul dɛn bad, kriminal dɛn kin du bad bad tin dɛn, sɔm skulpikin dɛn kin tɔk bad wɔd dɛn ɛn trɛtin dɛn klasmet dɛn, ɛn sɔm pipul dɛn kin ivin trit dɛn fambul dɛn bad. So wi nɔ sɔprayz we mɔtalman de fred in kɔmpin mɔtalman! Aw Setan kin tray fɔ yuz dis fred we wi de fred mɔtalman agens wi?

11-12. Aw Setan de yuz di fred we wi de fred mɔtalman agens wi?

¹¹ Setan de tray fɔ yuz di fred we wi de fred mɔtalman fɔ mek wi stɔp fɔ du di prichin wok ɛn ɔda tin dɛn we Jiova tɛl  wi fɔ du. Setan dɔn mek sɔm gɔvmɛnt dɛn dɔn ban wi wok ɛn mek wi sɔfa. (Lyuk 21:​12; Rɛv. 2:​10) Bɔku pipul dɛn insay Setan in wɔl kin tɔk lay lay tin dɛn bɔt Jiova Witnɛs dɛn. Ɛn pipul dɛn we biliv dɛn lay lay tɔk dɛn ya kin provok wi ɔ ivin atak wi. (Mat. 10:​36) Fɔ se di tatiks dɛn we Setan de yuz de mek wi sɔprayz? Nɔ, wi nɔ sɔprayz atɔl. I bin dɔn de yuz dɛn frɔm trade.—Akt 5:​27, 28, 40.

¹² Di fred we wi de fred se di gɔvmɛnt dɛn go mek wi sɔfa nɔto di wangren wɛpɔn we Setan de yuz agens wi. Sɔm pipul dɛn kin fred wetin dɛn famili go tink we dɛn bi Jiova Witnɛs. Sɔntɛnde, dɛn kin fred dat pas we dɛn de trit dɛn bad. Dɛn lɛk dɛn fambul dɛn pasmak, ɛn dɛn want mek dɛnsɛf kam fɔ no ɛn lɛk Jiova. Dɛn kin rili fil am we dɛn kin yɛri dɛn fambul dɛn de fityay di tru Gɔd ɛn in savant dɛn. Bɔt sɔntɛnde, sɔm pan wi fambul dɛn we kin de agens wi kin leta kam na trut. Bɔt wetin wi go du if wi famili tɛl wi se dɛn nɔ want natin fɔ du wit wi bikɔs wi dɔn bi Jiova Witnɛs?

13. We wi biliv tranga wan se Gɔd lɛk wi, aw dat go ɛp wi we wi famili tɔn agens wi? (Sam 27:​10)

¹³ Di fayn wɔd dɛn we de na Sam 27:​10 go rili ɛnkɔrej wi. (Rid.) We wi mɛmba se Jiova rili lɛk wi, dat go mek wi nɔ wɔri we wi famili tɔn agens wi. Ɛn wi biliv tranga wan se i go blɛs wi fɔ we wi de bia. Jiova go gi wi ɔl wetin wi nid fɔ liv, i go ɛp wi fɔ mek wi nɔ wɔri ɛn gɛt gladi-at, ɛn i go ɛp wi fɔ kɔntinyu fɔ de nia am pas di we aw ɛni ɔda pɔsin go du dɛn tin dɛn ya fɔ wi! Na dat Biniam we wi bin dɔn tɔk bɔt bin kam fɔ no.

14. Wetin yu lan frɔm Biniam in ɛgzampul?

¹⁴ Biniam bin bi Jiova Witnɛs pan ɔl we i no se di gɔvmɛnt go mek i rili sɔfa. Tink bɔt aw Biniam bin lɛf fɔ fred mɔtalman we i kam fɔ no se Jiova lɛk am. I se: “Di we aw dɛn bin de mek di Witnɛs dɛn sɔfa bin wɔs pas di we aw a bin de tink. Bɔt a bin de fred di we aw mi famili go de agens mi pas di we aw di gɔvmɛnt go mek a sɔfa. A bin de fred se we a disayd fɔ bi Jiova Witnɛs, dat go mek mi papa we nɔto Jiova Witnɛs in at pwɛl, ɛn mi famili go tink se bɛtɛ nɔ go  fala mi.” Bɔt Biniam bin biliv tranga wan se Jiova de kia fɔ di wan dɛn we I lɛk ɔltɛm. Biniam ɛksplen se: “A bin tink bɔt di we aw Jiova dɔn ɛp ɔda pipul dɛn fɔ bia we dɛn gɛt mɔni prɔblɛm, we dɛn bin de tek ɔda pipul dɛn bɛtɛ pas dɛn, ɛn we dɛn bin de du ɔda bad tin to dɛn. A bin no se if a kɔntinyu fɔ de biɛn Jiova, i go blɛs mi. We dɛn bin arɛst mi bɔku tɛm ɛn ivin bit mi bad bad wan, a bin kam fɔ si fɔ misɛf se Jiova kin ɛp wi ɔltɛm, wans wi kɔntinyu fɔ fetful to am.” Jiova bin kam fɔ bi tru tru Papa to Biniam, ɛn Jiova in pipul dɛn bin pruv se dɛn na rial famili to am.

15. Wetin mek i nɔmal fɔ lɛ wi fred day?

¹⁵ Di Baybul tɛl wi se day na ɛnimi. (1 Kɔr. 15:​25, 26) Sɔntɛnde, wi kin wɔri we wi de tink bɔt day, mɔ if i bi se wi ɔ pɔsin we wi lɛk sik siriɔs wan. Wetin mek wi kin fred day? Na bikɔs Jiova bin mek wi fɔ lɛ wi want fɔ ɛnjɔy layf sote go. (Ɛkli. 3:​11, NWT) Bɔt we wi kin fred day, dat de ɛp fɔ protɛkt wi layf. Fɔ ɛgzampul, i kin ɛp wi fɔ lɛ wi it di rayt tin dɛn ɛn fɔ ɛksasayz, fɔ go to dɔktɔ fɔ ɛp, fɔ tek mɛrɛsin we nid de, ɛn fɔ avɔyd tin dɛn we go put wi layf pan denja.

16. Aw Setan kin tray fɔ yuz di fred we wi de fred day agens wi?

¹⁶ Setan no se wi lɛk wi layf. Bɔt i se wi go rɛdi fɔ giv-ɔp ɛnitin, ivin wi padi biznɛs wit Jiova jɔs fɔ mek wi nɔ day. (Job 2:​4, 5) Dat na big big lay! Bɔt stil, bikɔs na in “ebul mek pɔsin day,” i de tray fɔ yuz di fred we wi de fred day fɔ mek wi kɔmɔt biɛn Jiova. (Ibru. 2:​14, 15) Sɔntɛnde, Setan kin yuz pipul dɛn fɔ trɛtin wi se dɛn go kil wi if wi nɔ lɛf fɔ sav Jiova. Ɔda tɛm dɛn, Setan kin si se wi sik siriɔs wan ɛn i kin tray fɔ yuz dat fɔ mek wi kɔmɔt biɛn Jiova. Dɔktɔ dɛn ɔ wi fambul dɛn we nɔto Jiova Witnɛs kin mɔna wi fɔ tek blɔd, we na sɔntin we de agens Gɔd in lɔ. Ɔ pɔsin kin tray fɔ tɔk to wi fɔ mek wi tink fɔ tek ɔda tritmɛnt we de agens Baybul prinsipul dɛn.

17. Akɔdin to Romans 8:​37-39, wetin mek wi nɔ nid fɔ fred day?

¹⁷ Pan ɔl we wi nɔ want fɔ day, wi no se Jiova nɔ go stɔp fɔ lɛk wi ilɛksɛf wi day. (Rid Romans 8:​37-39.) We Jiova in padi dɛn day, i de kɔntinyu fɔ mɛmba dɛn lɛk se dɛn stil de alayv. (Lyuk 20:​37, 38) I rili want fɔ gi dɛn layf bak. (Job 14:​15) Jiova dɔn pe ay prayz so dat wi “go gɛt layf we go de sote go.” (Jɔn 3:​16) Wi no se Jiova rili lɛk wi ɛn i bisin bɔt wi. So bifo wi kɔmɔt biɛn Jiova we wi sik ɔ we dɛn trɛtin fɔ kil wi, wi de abop pan am fɔ kɔrej wi, ɛn fɔ gi wi sɛns ɛn trɛnk. Na dat Valri ɛn in man bin du.—Sam 41:​3, NWT.

18. Wetin yu lan frɔm Valri in ɛgzampul?

¹⁸ We Valri bin ol 35 ia, i bin kam fɔ no se i gɛt bad bad kansa we nɔ kɔmɔn. Tink bɔt aw lɔv bin ɛp am fɔ mek i lɛf fɔ fred day. I se: “We a bin kam fɔ no se a gɛt kansa, dat bin rili sɔprayz mi ɛn mi man. A bin nid fɔ du big ɔpreshɔn fɔ mek a nɔ day. A bin tɔk to bɔku dɔktɔ dɛn, bɔt dɛn ɔl bin se dɛn nɔ go du mi ɔpreshɔn if a nɔ tek blɔd. A bin de fred, bɔt we a tink bɔt Jiova in lɔ, dat bin mek a nɔ gri fɔ tek blɔd! Frɔm we a bɔn, Jiova dɔn de sho se i rili lɛk mi. Na naw misɛf gɛt chans fɔ sho se a lɛk am. Ɛnitɛm  di dɔktɔ dɛn bin de tɛl mi bad nyuz, a bin de mekɔp mi maynd mɔ ɛn mɔ fɔ mek Jiova gladi ɛn mek Setan shem. A bin leta ebul fɔ du mi ɔpreshɔn ɛn nɔ yuz blɔd. Pan ɔl we a stil gɛt wɛlbɔdi prɔblɛm, Jiova dɔn de gi wi wetin wi nid ɔltɛm. Fɔ ɛgzampul, we wi bin go mitin di wikɛnd bifo a kam fɔ no bɔt mi sik, wi bin stɔdi di atikul we gɛt di taytul ‘Meeting Today’s Adversities With Courage.’ c Dis atikul bin rili ɛnkɔrej wi. Wi bin rid am bɔku tɛm. Atikul dɛn lɛk dis ɛn we wi de atɛnd mitin ɛn go fil savis ɔltɛm dɔn ɛp mi ɛn mi man fɔ gɛt kolat ɛn fɔ disayd fɔ du di rayt tin dɛn.”

19. Wetin go apin jisnɔ?

¹⁹ Jiova dɔn ɛp Kristian dɛn ɔlsay na di wɔl fɔ sɔlv dɛn siriɔs prɔblɛm dɛn ɛn fɔ de agens di Dɛbul. (1 Pit. 5:​8, 9) Yusɛf go ebul fɔ du dat. I nɔ go te igen, Jiova go tɛl Jizɔs ɛn di wan dɛn we go rul wit am “fɔ pwɛl pwɛl di tin dɛn we di Dɛbul de du.” (1 Jɔn 3:​8) Afta dat, Gɔd in pipul dɛn we go de sav am na di wɔl ‘nɔ go fred natin ɛn natin nɔ go mek dɛn trimbul.’ (Ayz. 54:​14; Mayk. 4:​4) Bɔt te da tɛm de, wi nid fɔ tray tranga fɔ lɛf fɔ fred.

20. Wetin go ɛp wi fɔ lɛf fɔ fred?

²⁰ Wi fɔ kɔntinyu fɔ biliv mɔ ɛn mɔ se Jiova lɛk in savant dɛn ɛn i de protɛkt dɛn. Wi go ebul fɔ du dat bay we wi de tink gud gud wan ɛn tɔk bɔt aw Jiova dɔn protɛkt in savant dɛn trade. Ɛn wi fɔ mɛmba aw i dɔn ɛp wi we wi bin gɛt siriɔs prɔblɛm dɛn. Wit Jiova in ɛp, wi go ebul fɔ lɛf fɔ fred!—Sam 34:​4.