Udat De Kɔntrol di We Aw Yu De Tink?
“Una lɛf fɔ fala dis wɔl.”—LƐTA FƆ ROM 12:2, NW.
1, 2. (a) Aw Jizɔs bin ansa we Pita bin tɛl am fɔ lɛ i sɔri fɔ insɛf? (Luk di pikchɔ nia dis atikul in taytul.) (b) Wetin mek Jizɔs bin ansa am da we de?
JIZƆS in disaypul dɛn bin sɔprayz! Dɛn bin tink se Jizɔs go briŋ di kiŋdɔm bak na Izrɛl, bɔt i bin tɛl dɛn se i nɔ go te igen i gɛt fɔ sɔfa ɛn day. Na di apɔsul Pita fɔs bin tɔk we i se: “Masta, sɔri fɔ yusɛf; dis nɔ go apin to yu.” Jizɔs bin tɛl am se: “Lɛf mi, Setan! Yu de blɔk mi we, bikɔs yu nɔ de tink lɛk aw Gɔd de tink, yu de tink lɛk mɔtalman.”—Matyu 16:21-23, NW; Di Apɔsul Dɛn Wok [Akt] 1:6.
2 We Jizɔs bin se dat, i mek am klia se di we aw Jiova de tink difrɛn frɔm di we aw di pipul dɛn na di wɔl we Setan de kɔntrol, de tink. (Jɔn In Fɔs Lɛta 5:19) Pita bin ɛnkɔrej Jizɔs fɔ tink bɔt insɛf nɔmɔ lɛk aw pipul dɛn na di wɔl de tink. Bɔt Jizɔs bin no se Jiova want am fɔ rɛdi insɛf fɔ di sɔfa we i gɛt fɔ sɔfa ɛn di day we i bin gɛt fɔ day. Jizɔs in ansa sho wi klia wan se i bin gri fɔ tink di we aw Jiova de tink, ɛn i nɔ bin gri fɔ tink lɛk aw di pipul dɛn na di wɔl de tink.
3. Wetin mek i nɔ kin izi fɔ gri wit di we aw Jiova de tink , ɛn fɔ avɔyd di we aw di pipul dɛn na di wɔl de tink?
3 We wi? Wi de tink lɛk Jiova ɔ wi de tink lɛk di pipul dɛn na di wɔl? As Kristian dɛn, wi de tray tranga wan fɔ mek shɔ se wi du wetin Jiova want. Bɔt wetin wi go se bɔt di we aw wi de tink? Wi de tray tranga wan fɔ tink lɛk Jiova, dat na fɔ si tin dɛn di we aw i de si dɛn? Fɔ lɛ wi du dat, wi nid fɔ wok tranga wan. Bɔt i kin rili izi fɔ tink lɛk aw di pipul dɛn na di wɔl de tink. Dat na bikɔs di spirit we de na di wɔl de arawnd wi. (Lɛta Fɔ Ɛfisɔs 2:2) Dɔn, pipul dɛn na di wɔl kin pe atɛnshɔn pan dɛnsɛf ɛn dat kin mek wi want fɔ tink lɛk dɛn. Fɔ tru, i nɔ izi fɔ tink lɛk aw Jiova de tink bɔt i rili izi fɔ tink lɛk aw pipul dɛn na di wɔl de tink.
4. (a) Wetin go apin if wi alaw di we aw pipul dɛn de tink na di wɔl fɔ kɔntrol di we aw wi de tink? (b) Wetin wi go lan insay dis atikul?
4 If wi alaw di pipul dɛn na di wɔl fɔ kɔntrol di we aw wi de tink, dat kin mek wi bigin fɔ tink bɔt wisɛf nɔmɔ ɛn wi go want fɔ disayd fɔ wisɛf wetin gud ɛn wetin bad. (Mak 7:21, 22) So i fayn fɔ lɛ wi lan fɔ “tink aw Gɔd de tink,” nɔto aw “mɔtalman de tink.” Dis atikul go ɛp wi fɔ du dat. Wi go tɔk bɔt rizin dɛn we mek fɔ si tin dɛn di we aw Jiova de si am nɔ go stɔp wi fɔ du ɔl wetin wi want, bɔt i de bɛnifit wi. Wi go tɔk bɔt aw wi go avɔyd fɔ mek di wɔl nɔ kɔntrol di we aw wi de tink. Insay di nɛks atikul, wi go lan bɔt aw wi go tink lɛk aw Jiova de tink bɔt sɔm tin dɛn ɛn lan aw fɔ tink lɛk am.
DI WE AW JIOVA DE TINK DE BƐNIFIT WI
5. Wetin mek sɔm pipul dɛn nɔ want ɛnibɔdi fɔ kɔntrol dɛn?
5 Sɔm pipul dɛn nɔ want ɛnibɔdi fɔ kɔntrol di we aw dɛn de tink. Dɛn kin se: “A de tink fɔ misɛf.” Dat kin min se dɛn want fɔ disayd fɔ du tin fɔ dɛnsɛf, ɛn dɛn tink se na dɛn rayt fɔ du dat. Dɛn nɔ want ɔda pipul dɛn fɔ kɔntrol dɛn ɔ fos dɛn fɔ du tin lɛk aw ɔlman de du. a (Luk di futnot.)
6. (a) Us fridɔm Jiova gi wi? (b) Fɔ se dis min se wi nɔ gɛt bɛtɛ fridɔm?
6 Na fayn tin fɔ no se if wi gri wit di we aw Jiova de tink, wi kin stil disayd fɔ du tin wi yon we. Sɛkɔn Lɛta fɔ Kɔrint 3:17 (NW) tɔk se: “Usay Jiova in spirit de, fridɔm de de.” Jiova gi wi di fridɔm fɔ bi di kayn pɔsin we wi want fɔ bi. Wi kin gɛt tin dɛn we wi lɛk ɛn disayd us tin dɛn wi want fɔ no bɔt. Na da we de Jiova mek wi. Bɔt dis nɔ min se wi nɔ gɛt bɛtɛ fridɔm. (Rid Pita In Fɔs Lɛta 2:16.) If wi nid fɔ no wetin rayt ɔ rɔŋ, Jiova want wi fɔ yuz in Wɔd, di Baybul fɔ disayd di rayt tin. Yu tink se dis de mek wi nɔ gɛt bɛtɛ fridɔm, ɔ i de bɛnifit wi?
7, 8. Fɔ se wi nɔ go gɛt bɛtɛ fridɔm if wi si tin di we aw Jiova want wi fɔ si am? Gi wan ɛgzampul.
7 Fɔ ɛgzampul, mama ɛn papa dɛn kin tray fɔ tich dɛn pikin dɛn gud abit dɛn. Dɛn kin tich dɛn fɔ bi ɔnɛs, fɔ wok tranga wan, ɛn fɔ bisin bɔt ɔda pipul dɛn. Dis nɔ min se dɛn nɔ gɛt bɛtɛ fridɔm. Bifo dat, mama ɛn papa dɛn de pripia dɛn pikin dɛn fɔ bi bɛtɛ pipul dɛn na layf. We di pikin dɛn dɔn big ɛn dɛn de fɔ dɛnsɛf, dɛn go fri fɔ disayd wetin dɛn want fɔ du. If dɛn disayd fɔ fala di gud trenin we dɛn mama ɛn papa dɔn gi dɛn, dɛn go disayd fɔ du di rayt tin dɛn na layf ɛn dɛn go avɔyd bɔku prɔblɛm dɛn, tin dɛn we go mek dɛn wɔri ɛn rigrɛt.
Jiova want wi fɔ lan fɔ si tin lɛk aw i de si am ɛn fɔ liv wi layf lɛk aw i want
8 Jɔs lɛk ɛni gud mama ɛn papa, Jiova want in pikin dɛn fɔ liv di bɛst layf. (Ayzaya 48:17, 18) So i de tich wi sɔm tin dɛn we de gayd wi bɔt aw wi fɔ liv wi layf ɛn aw fɔ trit ɔda pipul dɛn. I want wi fɔ lan fɔ si tin lɛk aw i de si am ɛn fɔ liv wi layf lɛk aw i want. Dis nɔ min se wi nɔ go gɛt bɛtɛ fridɔm. Bifo dat, i de ɛp wi fɔ gɛt sɛns ɛn i de ɛp wi fɔ disayd fɔ du di rayt tin. (Sam 92:5; Prɔvabs 2:1-5; Ayzaya 55:9) Wi kin stil gɛt wetin wi lɛk, bɔt wi kin disayd fɔ du tin dɛn we go mek wi gɛt gladi-at. (Sam 1:2, 3) We wi tink lɛk aw Jiova de tink, dat go bɛnifit wi plɛnti we dɛn!
DI WE AW JIOVA DE TINK BƐTƐ FAWE
9, 10. Wetin sho se di we aw Jiova de tink bɛtɛ fawe pas di we aw pipul dɛn na di wɔl de tink?
9 Wan ɔda rizin we mek wi want fɔ tink lɛk aw Jiova de tink na bikɔs di we aw in de tink bɛtɛ fawe pas aw pipul dɛn de tink na di wɔl. Di pipul dɛn na di wɔl de gi advays bɔt aw pɔsin fɔ liv in layf, aw fɔ mek gladi-at de na famili, ɛn aw fɔ gɛt gud wok, ɛn bɔku ɔda tin dɛn na layf. Bɔt bɔku pan dɛn advays dɛn ya nɔ gri wit di we aw Jiova de tink. Fɔ ɛgzampul, bɔku tɛm di pipul dɛn na di wɔl de ɛnkɔrej pipul dɛn fɔ put dɛn maynd nɔmɔ pan di tin dɛn we dɛn want ɛn fɔ si mami ɛn dadi biznɛs di we aw Gɔd nɔ want as tin we nɔ bad. Ɛn sɔntɛnde, dɛn kin tɛl mared pipul dɛn fɔ pat ɔ dayvɔs if dat go mek dɛn gɛt gladi-at, ilɛksɛf na smɔl tin apin bitwin dɛn. Dis advays de agens wetin di Baybul de tich. Bɔt yu tink se di advays we pipul dɛn de gi na di wɔl tide bɛtɛ pas di advays we di Baybul de gi?
10 Jizɔs bin tɔk se: “Di tin we pɔsin de du go sho if na Gɔd in sɛns i tek du dɛn.” (Matyu 11:19) Pan ɔl we di pipul dɛn na di wɔl de go bifo pan tɛknɔlɔji, dɛn stil nɔ ebul fɔ sɔlv di men prɔblɛm dɛn we de mek wi nɔ gɛt gladi-at, lɛk wɔ, fɔ tink se wan kɔlɔ bɛtɛ pas ɔda kɔlɔ, ɛn kraym. Apat frɔm dis, bɔku pipul dɛn na di wɔl de tink se fɔ du mami ɛn dadi biznɛs di we aw Gɔd nɔ want na tin we nɔ bad. Bɔt bɔku pipul dɛn go gri se dis de skata famili, i de mek pipul dɛn de sik, ɛn i de mek ɔda bad tin dɛn apin. Wetin wi go tɔk bɔt di advays we Jiova de gi? Kristian dɛn we de gri wit di we aw Jiova de si tin, gɛt gladi-at na dɛn famili, dɛn gɛt wɛlbɔdi, ɛn dɛn gɛt fayn padi biznɛs wit dɛn brɔda ɛn sista dɛn we de ɔlsay na di wɔl. (Ayzaya 2:4; Di Apɔsul Dɛn Wok [Akt] 10:34, 35; Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 6:9-11) Dis sho klia wan se di we aw Jiova de tink bɛtɛ fawe pas di we aw di pipul dɛn na di wɔl de tink.
11. Udat bin de kɔntrol di we aw Mozis bin de tink? Us bɛnifit Mozis bin gɛt?
11 Jiova in fetful savant dɛn we bin de trade bin no se di we aw in de tink bɛtɛ fawe. Fɔ ɛgzampul, pan ɔl we “dɛn tren Mozis lɛkɛ dɛn Ijipt pikin” dɛn, i bin no se na Jiova de gi tru tru sɛns. (Di Apɔsul Dɛn Wok [Akt] 7:22; Sam 90:12) So i bin aks Jiova se: “Tɛl mi wetin yu mekɔp fɔ lɛ a go de sav yu ɛn pliz yu.” (Ɛksodɔs 33:13) Bikɔs Mozis bin alaw Jiova fɔ kɔntrol di we aw i de tink, Jiova bin yuz am fɔ du wɔndaful tin dɛn we i want fɔ du. Ɛn Jiova bin ɔnɔ Mozis bay we i mek dɛn rayt bɔt am na di Baybul as pɔsin we bin rili gɛt fet.—Di Ibru Pipul Dɛn 11:24-27.
12. Wetin Pɔl bin de tink bɔt we i want fɔ disayd fɔ du sɔntin?
12 Di apɔsul Pɔl bin gɛt sɛns, i bin lan bɔku buk, ɛn i bin de tɔk Ibru ɛn Grik langwej. (Di Apɔsul Dɛn Wok [Akt] 5:34; 21:37, 39; 22:2, 3) Bɔt i nɔ bin alaw di we aw di pipul dɛn na di wɔl de tink fɔ kɔntrol am, ɛn i bin disayd fɔ du di tin we i want jɔs lɛk aw Gɔd in Wɔd se. (Rid Di Apɔsul Dɛn Wok [Akt] 17:2; Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 2:6, 7, 13.) Dis bin mek i go bifo pan in prichin wok, ɛn i bin de wet fɔ di tɛm we Jiova go blɛs am sote go.—Sɛkɛn Lɛta To Timoti 4:8.
13. Udat gɛt di wok fɔ ajɔst di we aw wi de tink so dat wi go si tin di we aw Jiova de si am?
13 Fɔ tru, di we aw Gɔd de tink bɛtɛ fawe pas di we aw pipul dɛn na di wɔl de tink. If wi fala di we aw Gɔd de du tin, wi go rili gɛt gladi-at ɛn go bifo na layf. Bɔt Jiova nɔ go fos wi fɔ tink lɛk aw i de tink. “Di slev we fetful ɛn gɛt sɛns” nɔ de kɔntrol di we aw wi de tink, ɛn di ɛlda dɛn bak nɔ de du dat. (Matyu 24:45, NW; Sɛkɛn Lɛta Fɔ Kɔrint 1:24) Wi ɔl gɛt di wok fɔ ajɔst di we aw wi de tink so dat wi go si tin di we aw Jiova de si am. Aw wi go du dat?
NƆ ALAW DI WE AW PIPUL DƐN DE TINK FƆ KƆNTROL YU
14, 15. (a) Wetin wi fɔ de tink bɔt so dat wi go tink lɛk aw Jiova de tink? (b) Wetin mek wi nɔ fɔ alaw di we aw pipul dɛn de tink na di wɔl fɔ chenj di we aw wi de tink? Gi wan ɛgzampul.
14 Lɛta fɔ Rom 12:2 (NW) se: “Una lɛf fɔ fala dis wɔl, bɔt una fɔ mekɔp una maynd fɔ chenj di we aw una de tink, so dat una go pruv to unasɛf wetin Gɔd want; dat na: wetin gud, wetin Gɔd gri wit, ɛn wetin pafɛkt.” Dis skripchɔ de tich wi se ilɛk wetin bin de kɔntrol di we aw wi de tink bifo wi kam lan di trut, wi kin stil chenj di we aw wi de tink lɛk aw Jiova de tink. Pan ɔl we sɔntɛnde, di tin dɛn we dɔn apin to wi na layf, ɛn di abit dɛn we dɛn bɔn wi wit kin kɔntrol di we aw wi de tink, wi kin stil chenj di we aw wi de tink. Ɛn bɔku tɛm di tin we wi kin disayd fɔ tink bɔt kin chenj wi maynd. If wi de tek tɛm tink bɔt di we aw Jiova de tink, wi go kam fɔ no se di we aw i de si tin na di bɛst ɔltɛm. Dɔn wi go want fɔ si tin dɛn lɛk aw i de si dɛn.
15 Bɔt fɔ mek wi ebul tink lɛk aw Jiova de tink wi fɔ stɔp “fɔ fala dis wɔl.” Dis min se wi fɔ stɔp fɔ de wach, rid, ɛn lisin to ɛnitin we de go agens di we aw Gɔd de tink. Lɛ wi tɔk bɔt wan ɛgzampul bɔt it fɔ ɛp wi fɔ ɔndastand wetin mek dis impɔtant. Pɔsin we want fɔ gɛt wɛlbɔdi go disayd fɔ it tin dɛn we go mek i gɛt wɛlbɔdi. Bɔt ɔl wetin i de du go bi fɔ natin if i de it bak rɔtin it ɔltɛm. Semweso, di tray we wi de tray fɔ lan bɔt aw Jiova de tink go bi fɔ natin if wi alaw di we aw pipul dɛn de tink na di wɔl fɔ chenj di we aw wi de tink.
16. Wetin wi fɔ protɛkt wisɛf frɔm?
16 Yu tink se wi go rili avɔyd di we aw pipul dɛn de tink na di wɔl? Nɔ, wi nɔ go ebul avɔyd am bikɔs wi de na di wɔl. (Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 5:9, 10) Ivin we wi de prich, wi kin yɛri pipul dɛn de tɔk bɔt di rɔŋ tin dɛn we dɛn tink ɛn di lay lay tin dɛn we dɛn biliv. Bɔt pan ɔl we wi nɔ go ebul avɔyd di rɔŋ tin dɛn we dɛn de tink, wi nɔ fɔ de tink bɔt dɛn ɔ gri wit dɛn. Jɔs lɛk Jizɔs, wi fɔ pul wi maynd pan tin dɛn we Setan go want wi fɔ tink bɔt wantɛm wantɛm. Ɛn wi kin protɛkt wisɛf bay we wi de avɔyd fɔ wach, rid, ɛn lisin to tin dɛn we di pipul dɛn na di wɔl de tink.—Rid Prɔvabs 4:23.
17. Aw wi go avɔyd tin dɛn we go mek wi tink lɛk aw di pipul dɛn na di wɔl de tink?
17 Fɔ ɛgzampul, wi fɔ tek tɛm pik wi padi dɛn. Di Baybul wɔn wi se if wi gɛt tayt padi biznɛs wit pipul dɛn we nɔ de wɔship Jiova, wi go bigin fɔ tink di we aw dɛn de tink. (Prɔvabs 13:20; Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 15:12, 32, 33) Wi fɔ tek tɛm pik bak di tin dɛn we wi de yuz fɔ ɛnjɔy wisɛf. We wi de avɔyd fɔ ɛnjɔy wisɛf wit tin dɛn we de sɔpɔt fɛt fɛt, mami ɛn dadi biznɛs di we aw Gɔd nɔ want, ɛn fɔ se ɔltin jɔs kam bay chans, wi de avɔyd fɔ dɔti wi maynd wit tin dɛn we go mek wi “nɔ want fɔ no Gɔd.”—Sɛkɛn Lɛta Fɔ Kɔrint 10:5.
18, 19. (a) Wetin mek wi fɔ tek tɛm wit di we aw pipul dɛn de tink na di wɔl pan ɔl we i nɔ kin izi fɔ notis? (b) Us kwɛstyɔn dɛn wi fɔ aks wisɛf? Wetin mek?
18 Wi fɔ tray bak fɔ no ɛn avɔyd di tin dɛn we di pipul dɛn de tink na di wɔl pan ɔl we i nɔ kin izi fɔ notis. Fɔ ɛgzampul, di we aw dɛn kin gi sɔm nyuz dɛn kin sho se di wan dɛn we de gi di nyuz de sɔpɔt wetin wan patikyula pati de tɔk bɔt. Ɛn sɔm nyuz dɛn de sɔpɔt di plan we di pipul dɛn na di wɔl gɛt ɛn di tin dɛn we dɛn dɔn du we ɔlman de kɔle. Sɔm fim dɛn ɛn buk dɛn de sɔpɔt dis we aw pipul dɛn kin tink fɔ se “na mi fɔs” ɛn “na mi famili fɔs.” Ɛn dɛn kin mek dis kayn we aw pipul dɛn de tink tan lɛk se i nɔ bad, ɛn na di rayt tin. Bɔt dis kayn we aw dɛn de tink de agens di Baybul. Di Baybul tɛl wi se wi ɛn wi famili go gɛt tru tru gladi-at if wi lɛk Jiova pas ɛni ɔda tin. (Matyu 22:36-39) Dɔn bak, pan ɔl we sɔm pikin stori dɛn ɛn katun fim dɛn nɔ kin bad fɔ bɔku pipul dɛn, smɔl smɔl, pikin dɛn kin bigin fɔ lɛk tin dɛn we bad.
19 Dis nɔ min se i bad fɔ ɛnjɔy wisɛf. Bɔt wi fɔ aks wisɛf dɛn kwɛstyɔn dɛn ya: ‘A kin ebul fɔ no di we aw pipul dɛn na di wɔl de tink pan ɔl we i go at fɔ notis? A de protɛkt misɛf ɛn mi pikin dɛn fɔ mek wi nɔ wach sɔm patikyula tɛlivishɔn program dɛn ɛn nɔ fɔ rid sɔm buk ɛn ɔda tin dɛn? A de ɛp mi pikin dɛn fɔ si tin di we aw Jiova de si am so dat di tin dɛn we dɛn de si ɔ yɛri nɔ go mek dɛn bigin fɔ tink lɛk di pipul dɛn na di wɔl?’ If wi no di difrɛns bitwin di we aw Gɔd de tink ɛn di we aw di pipul dɛn na di wɔl de tink, dat go mek wi “lɛf fɔ fala dis wɔl.”
UDAT DE KƆNTROL DI WE AW YU DE TINK NAW?
20. Wetin go sho udat de kɔntrol di we aw wi de tink?
20 Wi fɔ mɛmba se na tu say dɛn nɔmɔ de we wi go no bɔt sɔntin. Di wan say na to Jiova ɛn di ɔda say na Setan ɛn di pipul dɛn we i de kɔntrol na di wɔl. Udat de kɔntrol di we aw yu de tink? Di ansa to da kwɛstyɔn gɛt fɔ du wit di say usay yu de go fɔ no bɔt sɔntin. If wi gri wit wetin pipul dɛn na di wɔl de tink, dat go kɔntrol di we aw wi de tink ɛn wi go tink ɛn du tin fɔ bɛnifit wisɛf nɔmɔ. So i rili impɔtant fɔ lɛ wi tek tɛm pik di tin dɛn we wi de wach, rid, lisin, ɛn tink bɔt.
21. Wetin wi go tɔk bɔt insay di nɛks atikul?
21 Insay dis atikul, wi dɔn lan se fɔ tink di we aw Jiova de tink, wi fɔ avɔyd di we aw pipul dɛn na di wɔl de tink. Wi fɔ tek tɛm tink bak bɔt di we aw Gɔd de tink so dat wi go tink lɛk am. Insay di nɛks atikul, wi go lan aw wi go du dat.
a Di tru tin na dat na ɔda pipul dɛn de kɔntrol ivin di wan dɛn we gɛt di fridɔm fɔ du ɔltin fɔ dɛnsɛf. Fɔ ɛgzampul, ilɛksɛf wi de tink bɔt aw layf stat ɔ bɔt wetin fɔ wɛr, ɔda pipul dɛn go kɔntrol wi ilɛksɛf na pan smɔl tin. Bɔt wi kin disayd udat wi want fɔ alaw fɔ kɔntrol wi.