1. Ԝәʹде даннасинкьрьне, ча әм дьдьнә хәбате гьлийед жь дӧайе Иса кӧ дь Мәтта 6:9-13-да ньвисар ә?

 ГӘЛӘК мәрьв әзбәри заньн дӧа, кʹижан ньвисар ә Мәтта 6:9-13-да. Чахе әм даннасин дькьн, әм хәбәред жь ви дӧайи дьдьнә хәбате. Мәсәлә әм мәрьва һин дькьн кӧ Пʹадшати әԝ һәйә сәрԝертийа Хԝәдейә реали, кʹижан кӧ ԝе ахьрийеда әʹрде бькә щьнәт. Әм ӧса жи, жь ԝи дӧайи дьдьнә хәбате әԝан гьлийа «наве тә пироз бә», ԝәки мәрьварʹа әʹйан кьн кӧ наве Хԝәде һәйә, у кӧ әԝ нав бона мә гәрәке пироз бә (Мәтта 6:9).

2. Әм жь кʹӧ заньн кӧ Иса нәдьхԝаст, кӧ әм һәртʹьм ԝи дӧайи бьԝәкʹьлиньн?

² Гәләк мәрьв әԝи дӧайи тʹьме дьԝәкʹьлиньн. Ле гәло Иса дьхԝаст ԝәки әм һʹәртʹьм чахе дӧа дькьн, бьԝәкʹьлиньн әԝ дӧайе ԝи? На. Әԝи гот: «Гава кӧ һун дӧа дькьн, гьлийа диса у диса нәԝәкʹьлиньн» (Мәтта 6:7, ДТʹ). Щарәкә дьн жи, чахе Иса шагьртед хԝә һин дькьр кӧ чаԝа дӧа бькьн, әԝи әԝ дӧакьрьн ԝәкʹьланд, ле бь хәбәред дьн (Луԛа 11:1-4). Демәк, Иса әԝ дӧа мәрʹа чаԝа мәсәлә дайә, ԝәки әм һин бьн, кӧ дәрһәԛа чь гәрәке дӧа бькьн.

3. Кʹижан пьрса тӧ дькари бьди хԝә, ԝәʹде шеԝьркьрьна ԝи дӧайи?

 ³ Дь ве тʹемайеда у тʹема дьнда, әме кʹур леколин кьн әԝи дӧайи. Ԝәʹде шеԝьркьрьне, хԝә бьпьрсә: «Әԝ дӧакьрьн чаԝа дькарә али мьн бькә кӧ һе рʹьнд дӧа бькьм?» У йа лапә фәрз: «Гәло әз дьжим ль гора дӧакьрьна Иса?»

4. Әԝ гьли «Баве мәйи әʹзмана» чь мәрʹа дьдә кʹьфше, у чаԝа Йаһоԝа Баве мә йә?

⁴ Иса дӧакьрьн дәстпекьр бь гьлийед ӧса, «Баве мәйи әʹзмана». Әԝ гьли мәрʹа дьдә кʹьфше, кӧ Йаһоԝа Баве һʹәму хушк-бьред мә йә (1 Пәтрус 2:17). Ле Йаһоԝа бь рʹастийе жи Бав ә бона ԝан, кʹижан кӧ әԝи хԝәха жьбартийә бона жийина сәр әʹзмана, у ԝана һʹәсаб дькә чаԝа кӧрʹед хԝә (Рʹомайи 8:15-17). Әԝед кӧ ԝе бьжин һʹәта-һʹәтайе сәр әʹрде, дькарьн бежьн кӧ Йаһоԝа «Баве» ԝан ә, чьмки әԝ жийине дьдә ԝан у дәрһәԛа һʹәԝщед ԝан хәм дькә. Ле әԝана ԝе бенә навкьрьне ча «зарʹед Хԝәде», чахе бьбьнә ԛәданди у ԝәʹде щерʹьбандьна пашьн амьн бьминьн (Рʹомайи 8:21; Әʹйанти 20:7, 8).

5, 6. Кʹижан пʹешкʹеша гәләк баш де-бав дькарьн бьдьнә зарʹед хԝә, у зарʹ ча дькарьн әԝе пʹешкʹеше бьдьнә хәбате? (Бьньһерʹьн шькьле әʹԝльн.)

⁵ Де-бав пʹешкʹешәкә гәләк баш дьдьнә зарʹед хԝә, чахе али ԝан дькьн сәва әԝана фәʹм кьн, кӧ Йаһоԝа Баве ԝани әʹзмана йә, у ӧса жи чахе ԝана һин дькьн кӧ Хԝәдерʹа дӧа бькьн. Бәрпьрсийаре мьһале жь Африкайа Башуре дьбежә: «Жь рʹожа буйина ԛизед хԝә, мьн һәр шәв тʹәви ԝан дӧа дькьр, хенщи ԝан рʹожа чахе кӧ әз малда нибум. Әԝана гәләк щар дьбежьн кӧ хәбәред ԝан дӧа, нькарьн рʹьнд биньн бира хԝә. Ле те бира ԝан, әԝ дәрәща рʹьһʹәт у сәрбәст, ԝәʹде дӧакьрьне Баве мә Йаһоԝарʹа. Чахе ида ԝана хԝәха дькарьбу дӧа бькьн, мьн әԝана һелан дькьрьн, кӧ бь дәнге бьльнд дӧа бькьн. Чьмки ӧса мьн дькарьбу бьбьһиста, кӧ әԝана ча фькьред хԝә у һәстед хԝә Йаһоԝарʹа әʹйан дькьн. Әԝ мәщаләкә гәләк баш бу бона мьн, ԝәки бьзаньбьм кӧ чь йә дьле ԝанда. Паше, мьн дькарьбу бь нәрми ширәт бьда ԝан, ԝәки мәсәла һьлдьн жь дӧайе Иса, сәва кӧ дӧайед ԝан бь нет бьн».

⁶ Ԛизед ԝи бьрайи чахе мәзьн бун жи, бәрдәԝан дькьрьн незики Йаһоԝа бьн. Әԝана ньһа меркьри нә, у тʹәви малхед хԝә чаԝа ԛӧльхкʹаред һәртʹьм Йаһоԝарʹа ԛӧльх дькьн. Рʹасти жи, де-бав пʹешкʹешәкә гәләк баш дькарьн бьдьнә зарʹед хԝә, чахе ԝана һин дькьн кӧ Йаһоԝа Кәсе реали йә у кӧ әԝана дькарьн бьбьнә досте ԝийи незик. Ле хԝәха зарʹ гәрәке әԝе достийе тʹәви Йаһоԝа хԝәй кә (Зәбур 5:11, 12; 91:14).

7. Бона щьмәʹта Хԝәде чь йә ԛәдьр, у әԝ йәк жь мә чь дәʹԝа дькә?

⁷ Гәләк ԛәдьрәки мәзьн ә әԝ йәк, кӧ әм заньн наве Хԝәде, у кӧ әм «наве ԝи һьлдьнә сәр хԝә» (Кʹаред Шандийа 15:14; Ишайа 43:10). Әм дӧа дькьн Хԝәдерʹа «Наве тә пироз бә», демәк ԝәки наве ԝи һӧрмәт бә. Дӧакьрьнеда, әм ӧса жи жь Йаһоԝа һиви дькьн, кӧ али мә бькә ԝәки әм тьштәки ӧса нәкьн у нәбежьн, кӧ наве ԝи беһӧрмәт кьн. Әм гәрәке чʹәʹв нәдьнә һьнә мәсиһийед ԛьрʹна йәкеда, йед кӧ мәрьвед дьн һин дькьрьн, ле хԝәха әԝ тьшт нәдькьрьн. Паԝлос ԝанрʹа ньвиси: «Рʹуйе ԝә щьһуйада наве Хԝәде нава нәщьһуйада те беһӧрмәткьрьне» (Рʹомайи 2:21-24).

8, 9. Мәсәле биньн, кӧ ча Йаһоԝа али ԝан дькә, йед кӧ дьхԝазьн наве ԝи пироз кьн.

 ⁸ Әм һʹәму тьшти дькьн чь кӧ дькарьн, ԝәки наве Йаһоԝа пироз кьн. Ԝәрен бьньһерʹьн мәсәла хушкәкә мә жь Норԝәже. Малхе ԝе мьр, у әԝ хушк тʹәви зарʹа дӧ сали тʹәне ма. Әԝ гьли дькә: «Дь жийина мьнда, әԝ ԝәʹдә гәләк чәтьн бу. Мьн һәр рʹож дӧа дькьр, дькарьм бежьм һәр сьһʹәт, бона ԛәԝате бьстиньм ԝәки бькарьбьм алийе емосиалида хԝә бьгьрьм. Бь ве йәке мьн рʹе нәдьда Шәйтʹан, кӧ ԛәрфа Йаһоԝа бькә, сәва сафикьрьнед мьне нәрʹаст йан жи сәва нәамьнийе. Мьн гәләк дьхԝаст наве Йаһоԝа пироз кьм, у мьн ӧса жи дьхԝаст, кӧ кӧрʹе мьн дьнйа тʹәзәда баве хԝә бьвинә» (Мәтʹәлок 27:11).

⁹ Гәло Йаһоԝа щаба дӧайе ԝе да? Бәле. Әԝ хушк тʹьме тʹәви хушк у бьра бу, у бь аликʹарийа ԝана әԝ ԛәԝи дьбу. Паши пенщ сала әԝе рʹуспи станд. Кӧрʹе ԝе ньһа 20 сали йә у бьре ньхӧманди йә. Әԝ хушк ньһа дьбежә: «Әз гәләк бәхтәԝар ьм, жь бо ԝе йәке кӧ мере мьн, али мьн кьр у мьн кӧрʹе хԝә мәзьн кьр».

10. Хԝәде ԝе ча наве хԝә бь тʹәмами пироз кә?

¹⁰ Йаһоԝа ԝе бь тʹәмами наве хԝә пироз кә, чахе кʹӧта кә ԝан һʹәмушка, йед кӧ ԝи беһӧрмәт дькьн у ԛәбул накьн чаԝа Сәрԝеред хԝә. (Бьхунә Һәзәԛел 38:22, 23.) Ԝи чахи, мәрьв ԝе ԛәданди бьн, у һәр кәс ль әʹзмана у сәр әʹрде ԝе Йаһоԝа бьһʹәбинә, у наве ԝийи пироз һʹӧрмәт кә. Ахьрийеда Баве мә ԝе «һәр тьштида әԝ бьбә Хԝәдейе һәр тьшти» (1 Корьнтʹи 15:28).

11, 12. Сала 1876 Йаһоԝа али щьмәʹта хԝә кьр, кӧ чь фәʹм кьн?

¹¹ Һʹәта кӧ Иса бьчуйа ль әʹзмана, шагьртед ԝи жь ԝи пьрсин: «Хӧдан, ви зәманида те Пʹадшатийа Исраеле ль ԝан вәгәрʹини?» Иса щаба ԝан да у гот, кӧ һе ԝәʹдә нинә кӧ әԝана бьзаньбьн, кӧ кʹәнге Пʹадшатийа Хԝәде ԝе дәстпекә сәрԝертийе бькә. Әԝи гот кӧ һе фәрз ә ԝәки әԝана дина хԝә бьдьнә сәр шьхӧле даннасинкьрьне. (Бьхунә Кʹаред Шандийа 1:6-8.) Ле йәкә Иса әԝана һин кьрьн, кӧ дӧа бькьн бона һатьна Пʹадшатийе у һивийа ԝи ԝәʹдәйи бьн. Ләма жи, әм иро дӧа дькьн ԝәки Пʹадшати бе.

¹²  Чахе ԝәʹдә незик дьбу кӧ Иса дәстпекә ль әʹзмана сәрԝертийе бькә, Йаһоԝа али щьмәʹта хԝә кьр кӧ әԝана фәʹм кьн, кӧ кʹижан сале әԝ йәк гәрәке бьԛәԝьмә. Сала 1876, Чарлз Теиз Рассел готар ньвиси бь ви нави «Чахе Ԝәʹде Пʹутпʹарьста Хьлаз бьн?» Дь ве готареда әԝи шьровәкьр, кӧ дь пʹехәмбәртийа Данийелда «һʹәфт ԝәхт», у пʹехәмбәртийа Исада «ԝәхте . . . мьләта», йәк ьн. У дь готареда һатьбу шьровәкьрьне кӧ әԝ ԝәхт гәрәке хьлаз бьн сала1914. a (Бьньһерʹә спартьн.) (Данийел 4:16; Луԛа 21:24)

13. Чь ԛәԝьми сала 1914-да, у һʹале дьнйайе паши ԝе сале, чь избат дькьн?

¹³  Сала 1914, дь Әԝропайеда шәрʹ дәстпебу, у әԝ шәрʹ нава тʹәмамийа дьнйайеда бәла бу. Жь бо ԝи шәрʹи, хәлайа гьран дәстпебу. У сала 1918 чахе әԝ шәрʹ ида хьлаз дьбу, нәхԝәшикә гьран бәла бу, у дьһа зәʹф мәрьв мьрьн жь ԝе нәхԝәшийе, нә кӧ ԝәʹде шәрʹ. Әԝ һʹәму тьшт пʹарәкә «нишана» Иса бу. Әԝе нишане избат кьр кӧ Иса сала 1914, ль әʹзмана бу Пʹадша (Мәтта 24:3-8; Луԛа 21:10, 11). Ве сале, Иса «чаԝа әʹгит чу, ԝәки сәркʹәвә» (Әʹйанти 6:2). Әԝи жь әʹзмана бәри Шәйтʹан у щьнед ԝи да, у авитә сәр  әʹрде. Паши ԝе йәке, пʹехәмбәрти һатә сери: «Ԝәй ль әʹрде у ль бәʹре, чьмки Мирещьн жорда сәр ԝәда һатә авитьне у әԝ жь һерсе хԝә дьхԝә, кӧ занә ԝе һьндьки бьминә» (Әʹйанти 12:7-12).

14. а) Чьрʹа әм һʹәта ньһа дӧа дькьн ԝәки Пʹадшатийа Хԝәде бе? б) Кʹижан шьхӧле фәрз әм гәрәке бькьн?

¹⁴  Әв пʹехәмбәртийа жь Әʹйанти сәре 12, али мә дькә кӧ фәʹм кьн, чьрʹа тәнгасийед гьран дәстпебун ль сәр әʹрде, чахе Иса бу Пʹадшайе Пʹадшатийа Хԝәде. Иса ньһа ль әʹзмана сәрԝертийе дькә, Шәйтʹан жи ль сәр әʹрде сәрԝертийе дькә. Ле зутьрәке Иса ԝе «сәркʹәвә», демәк ԝе һʹәму зӧлмийе у хьрабийе сәр әʹрде кʹӧта кә. Һʹәта кӧ әԝ ԝәʹдә бе, әм диса бәрдәԝан дькьн дӧа бькьн дәрһәԛа һатьна Пʹадшатийе у әм нава шьхӧле даннасинкьрьна ԝе Пʹадшатийеда ньн. Бь ԝи шьхӧле даннасинкьрьна мә пʹехәмбәртийа Иса те сери: «У әв Мьзгинийа Пʹадшатийе ԝе ль нав тʹәмамийа дьнйайе бе даннасинкьрьне, кӧ һʹәму мьләтарʹа бьбә шәʹдәти у һьнге хьлази ԝе бе» (Мәтта 24:14).

15, 16. Гәло бәс ә һәрге әм тʹәне дәрһәԛа ԛьрара Хԝәде кӧ сәр әʹрде бә дӧа бькьн? Шьровәкьн.

¹⁵  Ԝәкә 6000 сал пешда, ль сәр әʹрде әʹмьре Хԝәде бу, демәк ԛьрара ԝи. Ләма жи чахе әԝи сәр әʹрде һʹәму кьрьнед хԝә дит, гот кӧ «әԝ гәләки ԛәнщ бун» (Дәстпебун 1:31, ПКʹМ). Паше, Шәйтʹан мьԛабьли Хԝәде дәркʹәт, у һьнгеда гәләк мәрьв ԛьрара Хԝәде наԛәдиньн. Ле иро  ԝәкә һʹәйшт милйон мәрьв Йаһоԝарʹа ԛӧльх дькьн. Әԝана дӧа дькьн ԝәки ԛьрара Хԝәде бә ль сәр әʹрде, у һьн жи әԝана ԛьрара ԝи дьԛәдиньн. Әԝана дьле Хԝәде ша дькьн у бь хирәт дәрһәԛа Пʹадшатийа ԝи мәрьварʹа гьли дькьн.

¹⁶  Мәсәлә, хушкәкә мисйонер 80 сали, дь Африкайеда, һатийә ньхӧмандьне сала 1948, дьбежә: «Әз тʹьме дӧа дькьм ԝәки һʹәта кӧ һе нә дәрәнг ә әм бьгьһижнә һʹәму мәрьва у али ԝан бькьн, сәва пебьһʹәсьн дәрһәԛа Йаһоԝа. Ӧса жи чахе әз кәсәкирʹа даннасин дькьм, әз жь Йаһоԝа һиви дькьм ԝәки биланийе бьдә мьн, сәва кӧ бьгьһижьмә дьле ԝи мәрьви. У чахе әз мәрьвед бь дьле сах дьвиньм, әз Йаһоԝарʹа дӧа дькьм кӧ щәфе мә кʹәрәм кә». Әԝ хушка әʹмьрда мәзьн али гәләка кьр, кӧ бьбьнә Шәʹдед Йаһоԝа. Дьбәк тӧ жи зани мәрьвед ӧса, кӧ әʹмьрда мәзьн ьн, ле бь хирәт ԛьрара Йаһоԝа дьԛәдиньн. (Бьхунә Филипи 2:17.)

17. Тӧ чь тʹәхмин дьки, чахе дьфькьри кӧ Йаһоԝа чь ԝе бькә ахьрийеда ль сәр әʹрде?

¹⁷  Һʹәта кӧ Хԝәде дьжмьнед хԝә сәр әʹрде кʹӧта нәкә, әме бәрдәԝан кьн дӧа бькьн ԝәки ԛьрара ԝи бә. Паше чахе ԛьрара ԝи бә сәр әʹрде, әʹрд ԝе бьбә щьнәт, у бь милиарада мәрьв ԝе жь мьрьне рʹабьн. Иса гот кӧ «ԝәхт незик дьбә, кӧ һʹәмуйед тʹьрбада ԝе дәнге ԝи бьбьһен, . . . рʹабьн» (Йуһʹәнна 5:28, 29). Бьдьнә бәр чʹәʹве хԝә кӧ ԝе чьԛас ԝәʹдәки хԝәш бә, чахе әм рʹасти мәрьвед хԝәйи сахбуйи бен! Хԝәде ԝе жь чʹәʹвед мә «һʹәму һесьред» мә паԛьж кә (Әʹйанти 21:4). Жь мәрьвед кӧ ԝе сах бьн, һʹәчʹи зәʹф ԝе мәрьвед «нәһәԛ бьн», демәк йед кӧ тʹӧ щар рʹастийа дәрһәԛа Йаһоԝа у Иса нәбьһистьнә. У әме гәләк ша бьн, чьмки әме ԝана һин кьн дәрһәԛа ԛьрара Йаһоԝа, у паше жи әԝана ԝе бькарьбьн «жийина һʹәта-һʹәтайе» бьстиньн (Кʹаред Шандийа 24:15; Йуһʹәнна 17:3).

18. Инсанәтерʹа чь гәләк лазьм ә?

¹⁸  Чахе Пʹадшатийа Хԝәде бе, ԝе наве Хԝәде пироз кә, у һәр кәс дь гәрдунеда ԝе тʹәвайи Йаһоԝарʹа ԛӧльх кьн. Бәле, Хԝәде ԝе бьдә инсанәте әԝан тьшта чь кӧ ԝанрʹа гәләк лазьм ә. Дәрһәԛа ԝан се тьштед лазьм, Иса дь дӧакьрьна хԝәда жь Хԝәде хԝәстьбу. Дь тʹема дьнда, әме пебьһʹәсьн дәрһәԛа тьштед фәрзә дьн кӧ Иса һин дькьр ԝәки дӧа бькьн.