ЧӘТЬНАЙИ: Нә пәйкʹәтьн нә жи рʹьзандьне Кʹьтеба Пироз кʹӧта нәкьрьн. Һьнә бәргьра у тʹәрщьмана дьхԝәстьн әʹламәтийа жь Кʹьтеба Пироз бьгӧһезьн. Щарна әԝана дьхәбьтин, сәва кӧ Кʹьтеба Пироз ль гора ньһерʹандьн у һинкьрьнед хԝә бьгӧһезьн. Ԝәрен һьнә мәсәла шеԝьр кьн:

• Щийе һʹәбандьне: Нава ԛьрʹна чара у дӧдада Б.Д.М., ньвискʹаред Пенщ Кʹьтебед Самәри, * паши Дәркʹәтьн 20:17, зедә кьрьн ньвисандьна ӧса: «Дь Ааргаарииземда. У ль вьр тӧ гәрәке горигәһе ава ки». Бь ве йәке щьмәʹта Самәри данә кʹьфше кӧ йан чь Ньвисаред Пироз, пьштгьрийа щийе һʹәбандьна ԝан йа «Ааргаариизем» дькә, демәк Чʹийайе Гьризиме.

• Һинкьрьн дәрһәԛа сейәканә: 300 сал жи дәрбаз нәбун паши тʹәмамкьрьна Кʹьтеба Пироз, ньвискʹаре кӧ хԝә ль һинкьрьна сейәканә дьгьрт, дь 1 Йуһʹәнна 5:7-да зедә кьр гьлийед ӧса: «ль әʹзмен һәрсек ьн: Бав, Хәбәр у Рʹӧһʹе Пироз. У әԝана йәк ьн». Ле әв гьли дь текста орижиналда тʹӧнә. Зандаре Кʹьтеба Пироз, Брус Метзгер дьбежә: «Дәстпебуна ԛьрʹна шәшада, әв гьли гәләк щара дь манускриптед Латинийа Кәвьнда һатьбун дитьне у дь [Латини] Вулгатеда».

• Наве Хԝәде: Ль сәр һʹиме һинкьрьнед Щьһуйа, гәләк тʹәрщьманед Кʹьтеба Пироз сафи кьрьн, кӧ наве Хԝәде жь Ньвисаред Пироз дәрхьн. Әԝана дәԝса наве Хԝәде, сәрнавед ӧса ньвисин, ча «Хԝәде» йан «Хӧдан». Ль гора шеԝьркьрьне һатә кʹьфше кӧ әԝ гьли дь Кʹьтеба Пирозда те готьне нә кӧ тʹәне сәр Әʹфьрандар, ле ӧса жи сәр мәрьва, ль сәр пʹута у һәла һе ль сәр Мире-щьна жи (Йуһʹәнна 10:34-35; 1 Корьнтʹи 8:5, 6; 2 Корьнтʹи 4:4). *

ЧАԜА КʹЬТЕБА ПИРОЗ ҺАТӘ ХԜӘЙКЬРЬНЕ: Йа пешьн; Рʹаст ә һьнә бәргьред Кʹьтеба Пироз нәфәсал бун у һәла һе нәһʹәлал жи. Ле гәләкед дьн пʹьрʹ щерʹьбанди у фәсал бун. Нава ԛьрʹна  шәша у дәһада Б.Д.М., Масорета Ньвисаред Ибранийа бәргьртьн у текст чекьрьн, кʹижан кӧ иро әʹйан ә чаԝа текста Масорети. Ԝана тʹьме, хәбәр у һәрф дьжмартьн, сәва кӧ баԝәр бьн, ԝәки әԝана бе шаши дәрбаз кьрьнә. Чахе әԝана дьфькьрин кӧ щики текста орижиналеда, йа кӧ ԝана дьда хәбате, шаши һәйә, ԝана кʹеләке коментари датанин. Масорета нәдьхԝәстьн текста Кʹьтеба Пироз хьраб кьн демәк бьгӧһезьн. Зандаре Моше Гошен-Готстин ньвиси: «Һәрге ԝана ӧса бькьра, ԝе бьһата һʹәсабе ча шьхӧле бәԛануни».

Йа дӧда; гәләк манускриптед рʹожа иройин али гәләк зандаред Кʹьтеба Пироз дькьн, сәва кӧ шашийа бьвиньн. Мәсәлә, сәрԝеред религийа нава ԛьрʹнада һин дькьрьн, ԝәки кʹьтеба ԝанә Латини хут ль сәр һʹиме орижинале бу. Ле дь 1 Йуһʹәнна 5:7-да әԝана гьлийед нәрʹаст данә хәбате, дәрһәԛа чь жи мә жоре хәбәр да. Әв шаши һәла һе ԝәлгәрʹандьна Инглизида жи йа «Кʹинг Щеймсда» һәбу, ԛәдьре кʹижани кӧ гәләка дьгьртьн! Ле чахе манускриптед дьн һатьбун дитьне, чь һатә кʹьфше? Брус Метзгер ньвиси: «Готьна [жь 1 Йуһʹәнна 5:7] тʹӧ манускриптед кәвьнда (йа Сурйа, Коптик, Әрмәни, Әтʹйопи, Әрәби, Словани) тʹӧнә бунә, хенщи Латини». Ләма жи дь щурʹе тʹәзәкьрида йа «Ԝәлгәрʹандьна Кʹинг Щеймс» у Кʹьтебед Пирозә дьнда, әв гьлийед нәрʹаст дәрхьстьн.

Гәло манускриптед кәвьн избат дькьн, кӧ әʹламәтийа жь Кʹьтеба Пироз һатийә хԝәйкьрьне? Чахе кʹьтебед гӧломатккьри йа Бәʹра Мьри дь сала 1947-да һатьбун дитьне, ижар зандара дькарьбун текста Масорети йа Ибранийа һьмбәри текста кʹьтебед гӧломатккьри бькьн, йед кӧ һʹәзар сал зедәтьр пешийа ԝе йәке һатьбун ньвисандьне. Әндәме кʹома редактора кʹьтебед гӧломатккьри йа Бәʹра Мьри, гот, ԝәки кʹьтебәкә гӧломатккьрида «һәйә избаткьрьнед ԝе йәке, ԝәки Щьһуйед бәргьр, кӧ текста Кʹьтеба Пироз нава һʹәзар сала зедәтьр дьньвисин, әԝана амьн у фәсал бун».

Дь Кʹьтебхана Дублине йа Честер Бити, дь Ирландйайеда, гәләк папирус һәнә, нава кʹижанада һʹәчʹи зәʹф һәр кʹьтебәкә Ньвисаред Пирозә Ибранийа, һәнә. Дь ве кʹьтебханеда ӧса жи һәнә манускриптед ԛьрʹна дӧда Д.М. йед кӧ тʹәне ԝәкә сәд сал паши тʹәмамкьрьна Кʹьтеба Пироз һатьбун ньвисандьне. Фәрһәнгәкә Кʹьтеба Пирозда йа бь наве «Thе Anchor Biblе Dictionary» ӧса те готьне: «Рʹаст ә дь Папируседа гәләк әʹламәтийед ну һәнә, йед кӧ деталед тексти бун, ле текста орижинале нәһатьбу гӧһастьне».

ЧЬ ӘМ ПЕҺʹӘСИЙАН: Ль гора манускриптед кәвьн нәһатә избаткьрьне, ԝәки текста Кʹьтеба Пироз һатийә гӧһастьне у нәрʹаст ә. Әв манускрипт бь рʹасти жи әʹйан кьрьн рʹастийа текста Кʹьтеба Пироз. Фредерик Кенйон дәрһәԛа Ньвисаред Пироз йа Ибранийа ӧса ньвиси: «Рʹастийа тʹӧ кʹьтебед кәвьн ӧса бь гәләк избаткьрьна нәһатьбу әʹйанкьрьне. У тʹӧ зандарәк нькарә инкʹар кә, ԝәки текста Кʹьтеба Пироз кӧ гьһиштә һʹәта рʹожед мә, ль гора орижинале рʹаст ә». Дәрһәԛа Ньвисаред Пирозә Ибрани жи, зандаре Ԝилиам Һенри Грин ӧса гот: «Әм дькарьн бе шьк бежьн, ԝәки тʹӧ кʹьтебәкә дьнә кәвьн ӧса рʹаст у зәлал жь текста орижинале нәһатьбу дәрбазкьрьне».