1. Ль гора 1 Тʹесалоники 5:11, әм гьшк чь шьхӧли дькьн?

 ЩЬВАТА тә ԛә Ода Щьвате ава йан тʹәзә кьрийә? Те бира тә кӧ щьвина пешьн Ода Щьватеда ча дәрбаз бу? Ԝе дәме, тә шькьри да наве Йаһоԝа, ӧса нинә? Дьԛәԝьмә тӧ һаԛас ша буй кӧ чʹәʹве тә бь һесьра тʹьжә бун у тә нькарьбу кʹьламе жи бежи. Бәле, әм бона Одед Щьвата йед кӧ әм ава дькьн, пәсьне Йаһоԝа дьдьн. Ле бәс нинә кӧ әм тʹәне одед бәдәԝ ава бькьн. Гәрәке әм мәрьвед кӧ тенә ԝедәре жи, аликʹарийе бьдьнә ԝан. Әв йәк ԝе дьһа зедә рʹумәте бьдә Йаһоԝа. Рʹеза сәрәкәда йа ве готаре, демәк 1 Тʹесалоники 5:11, Паԝлосе шанди гот кӧ «аликʹарийа һәвдӧ бькьн» әв йәк ӧса жи те һʹәсабе кӧ һәвдӧ ава бькьн (бьхунә).

2. Ве готареда, әме дәрһәԛа чь хәбәр дьн?

² Паԝлосе шанди рʹьнд заньбу ԝәки чаԝа хушк-бьра ава кә. Әԝи һʹале ԝан рʹьнд фәʹм дькьр. Ве готареда, әме бьвиньн кӧ әԝи чаԝа али хушк-бьра дькьр (1) ԝәки бәр тәнгасийа сәбьр кьн, (2) тʹәвайи әʹдьлайеда бьжин у (3) кӧ баԝәрийа ԝан дьһа ԛәԝи бә. Ԝәрә әм бьвиньн кӧ әм чаԝа дькарьн чʹәʹв бьдьнә Паԝлосе шанди у хушк-бьра ԛәԝи кьн (1 Корьнтʹи 11:1).

3. Ньһерʹандьна Паԝлос сәр хьзмәтийе у хәбате ча бу?

³ Паԝлос хушк-бьра гәләк һʹьз дькьр. Әԝ жи рʹасти гәләк тәнгасийа һатьбу, ләма жи әԝи һʹале ԝан рʹьнд фәʹм дькьр. Щарәке, пʹәре Паԝлос нәмабу у лазьм бу кӧ әԝи хԝәрʹа хәбатәк бьдита, ԝәки әʹбура хԝә у һәвалед хԝә бькьра (Кʹаред Шандийа 20:34). Ләма жи, гава Паԝлос гьһиштә бажаре Корьнтʹе, әԝи серида тʹәви Әкила у Прьскилайе кон чедькьрьн, ԝәки әʹбура хԝә  бькьн. Диса жи, әԝи һʹәму «рʹожед шәмийа» мьзгини дьда Щьһу у Йунанийа. Паше, гава Силас у Тимотʹейо жи һатьн ԝедәре, «Паԝлос бь хирәт тʹәмамийа ԝәхте хԝә да һинкьрьна хәбәре» (Кʹаред Шандийа 18:2-5). Бәле, Паԝлосе шанди жийина хԝәда йа һәри пешьн дина хԝә дьда хьзмәтийа Йаһоԝа. Паԝлос йәки хирәт у хәбатһʹьз бу, ләма жи әԝи дькарьбу бь исафа тʹәмьз хушк-бьра һелан кә. Әԝи ԝанрʹа гот, ԝәки изьне нәдьн кӧ чәтьнайед жийине у һʹәԝщед малбәте бьбьн сәбәб, ԝәки әԝана «кʹижан һәрә ԛәнщ ә», демәк хьзмәтийа Йаһоԝа, пьшт гӧһе хԝәва бавежьн (Филипи 1:10).

4. Паԝлос у Тимотʹейо чаԝа али хушк-бьра дькьрьн кӧ әԝана бәр зерандьна амьн бьминьн?

⁴ Зутьрәке паши кӧ бажаре Тʹесалоникеда щьват һатә сазкьрьне, шагьртед тʹәзә рʹасти зерандьнед гьран һатьн. Гава кʹомәкә мәрьвед һерс нькарьбу Паԝлос у Силас бьдитана, ԝана чәнд бьред дьн бьрьнә бәр сәрԝеред бажер у готьн: «Әвана һʹәму жи мьԛабьли әʹмьред Ԛәйсәр дьчьн» (Кʹаред Шандийа 17:6, 7). Һәла бьдә бәр чʹәʹве хԝә, кӧ әв шагьртед тʹәзә сәва ве йәке чьԛас дьтьрсийан! Сәрда жи, Паԝлос у Силас нькарьбун Тʹесалоникеда бьмана кӧ дьле ԝан ԛәԝи бькьн. Диса жи, Паԝлос тьштәк кьр, ԝәки шагьртед ви бажарида, хьзмәтеда сьст нәбьн. Әԝи ԝанрʹа гот: «Тимотʹейойе бьрайе мә . . . сәр ԝәда бьшиньн, кӧ баԝәрийа ԝә ԛәԝин кә у дьл бьдә ԝә, ԝәки ван тәнгасийада тʹӧ кәс жь ԝә нәлькʹӧмә» (1 Тʹесалоники 3:2, 3). Дьԛәԝьмә Тимотʹейо Листрайеда, демәк бажаре хԝәда, рʹасти пәйкʹәтьна һатьбу. Ԝедәре, әԝи дитьбу кӧ Паԝлос чаԝа хушк-бьра һелан дькьр. Әԝи дитьбу кӧ ахьрийеда, Йаһоԝа чаԝа әԝ кʹәрәм кьрьбу, ләма жи әԝи дькарьбу хушк-бьред Тʹесалоникеда бьдә баԝәркьрьне, ԝәки Йаһоԝа ԝе али ԝан жи бькә (Кʹаред Шандийа 14:8, 19-22; Ибрани 12:2).

5. Рамон чаԝа жь аликʹарийа рʹуспики кʹар станд?

⁵ Диса чь щурʹәйи Паԝлосе шанди хушк-бьра ԛәԝи дькьр? Гава Паԝлос у Барнабас вәдьгәрʹийан Листра, Ԛонйа у Әнтакйайе, ԝана һәр щьватада рʹуспи кʹьфш кьрьн (Кʹаред Шандийа 14:21-23). Бешьк жь ван бьред кʹьфшкьри, щьвата гәләк һелан дьстандьн, у иро жи ӧса йә. Дина хԝә бьдьне бьраки бь наве Рамон чь дьбежә: «Гава әз 15 сали бум, баве мьн жь мале чу, ле дийа мьн жь щьвате һатә дәрхьстьне. Әз дьлтәнг бум у мьн хԝә тʹәне тʹәхмин дькьр». Гәло чь али Рамон дькьр ԝәки нава ван чәтьнайада сәбьр кә? Әԝ дьбежә: «Рʹуспики бь наве Тони сәр щьвата у ӧса жи ԝәʹде дьн, тʹәви мьн хәбәр дьда. Әԝи мьнрʹа дәрһәԛа һьнә мәрьва гьли дькьр, йед кӧ нава тәнгасийада шабуна хԝә ӧнда нәдькьрьн. Тони Зәбур 27:10 мьнрʹа хԝәнд у гәләк щара бәʹса Һьзԛийа пʹадша дькьр. Рʹаст ә баве ԝи ԝирʹа мәсәләки баш нәһишт, ле әԝ диса жи Йаһоԝарʹа амьн ма». Гәло аликʹарийа ви рʹуспи чаԝа сәр Рамон һʹӧкӧм кьр? Әԝ дьбежә: «Бь сайа һеланкьрьна Тони, әз һьнә ԝәʹдә шунда бумә хьзмәткʹаре һәртʹьм». Рʹуспино, һаш жь хушк-бьред ӧса һәбьн, йед кӧ мина Рамон һʹәԝще «готьнәкә ԛәнщ» ьн у али ԝан бькьн! (Мәтʹәлок 12:25)

6. Паԝлос чаԝа бь сайа сәрһатийед хьзмәткʹаред Хԝәде йед бәре мерхаси дьда хушк-бьра?

⁶ Паԝлосе шанди ани бира хушк-бьра  кӧ «әʹлаләта шәʹдайә гьран» чаԝа бь сайа ԛәԝата Йаһоԝа бәр чәтьнайа сәбьр кьрьбу (Ибрани 12:1). Паԝлос заньбу кӧ сәрһатийед кәсед кӧ бәре нава щурʹә-щурʹә тәнгасийада сәркʹәтьнә, дькарьн мерхасийе бьдьн хушк-бьра у али ԝан бькьн, ԝәки дина хԝә бьдьн «бажаре Хԝәдейе сах» (Ибрани 12:22). Иро жи ӧса йә. Һәр кәс ԛәԝате дьстинә жь ве йәке кӧ Йаһоԝа чаԝа али Гидәон, Барак, Даԝьд, Самуйел у гәләк кәсед дьн кьрьбу (Ибрани 11:32-35) Мәсәлед амьнийе йед рʹожед мә жи дькарьн мерхасийе бьдьнә мә. Гәләк нәʹмада кӧ дьгьһижьн офиса сәрәкә, хушк-бьра дьбежьн ԝәки әԝана жь сәрһатийед хушк-бьред амьн, гәләк ԛәԝи бунә.

7. Ширәта Паԝлос жь Рʹомайи 14:19-21 чь мә һин дькә?

⁷ Гава әм пе готьн у кьред хԝә әʹдьлайе дькьнә щьвате, ӧса әм хушк-бьра ава дькьн. Әм изьне надьн кӧ йәктийа мә жь бо ньһерʹандьнед щӧдә, хьраб бә. Ӧса жи, һʹәта кӧ принсипәкә Кʹьтеба Пироз нәйе тʹәрʹьбандьне, әм сәр йа хԝә насәкьньн. Ԝәрә әм дина хԝә бьдьнә мәсәләке: Щьвата Рʹомеда һьнә Мәсиһи Щьһу бун, һьнәк жи жь мьләтед дьн бун. Гава Ԛануна Муса һатә бәталкьрьне, ида нә лазьм бу кӧ әԝана жь хԝарьнед кӧ бәре ԛәдәхә бун, хԝә дур бьгьрьн (Марԛос 7:19). Һьнгева, һьнә Мәсиһи ида аза ван хԝарьна дьхԝарьн. Ле һьнәк диса жи дьфькьрин кӧ гәрәке ван хԝарьна нәхԝьн. Сәва кӧ әʹдьлайи у йәктийа щьвате хьраб нәбә, лазьм бу кӧ әԝана чь бькьн? Паԝлосе шанди ԝанрʹа ӧса гот: «Ԛәнщ ә нә гошт бьхԝи, нә шәраве вәхԝи у нә жи тьштәки ӧса бьки, кӧ бьре тә бькʹәвә» (Рʹомайи 14:19-21 бьхунә). Бь ван готьна, Паԝлос хушк-бьра да фәʹмкьрьне, кӧ шәрʹ-дәʹԝед ӧса зьраре дьдьнә хушк-бьра. Паԝлос хԝәха жи һазьр бу кӧ рʹабун-рʹуньштьна хԝә бьгӧһезә, ԝәки тʹӧ кәс сәва кьред ԝи нәлькʹӧмә у жь рʹастийе дур нәкʹәвә (1 Корьнтʹи 9:19-22). Лазьм ә әм жи жь бо ньһерʹандьнед хԝәйә шәхси, тʹӧ кәсирʹа нәбьнә кәвьре лькʹӧмандьне, ле ԝана ава бькьн у әʹдьлайе хԝәй кьн.

8. Гава пьрсәкә фәрз пешда һат, Паԝлос чь кьр, ԝәки әʹдьлайа щьвате хьраб нәбә?

⁸ Гава һьнә кәса фькьред Паԝлосе шанди ԛәбул нәдькьрьн, әԝи диса жи әʹдьлайи хԝәй дькьр. Мәсәлә, щьвата ԛьрʹна йәкеда һьнәка дьгот кӧ шагьртед жь мьләтед дьн жи гәрәке бенә сьнәткьрьне, дьԛәԝьмә сәва кӧ Щьһу ԝана сущдар нәкьн (Галати 6:12). Әв ньһерʹандьн бь дитьна Паԝлос нәрʹаст бу, ле диса жи, әԝи бь мьлукти жь шандийа у рʹуспийед ль Оршәлиме дәрһәԛа ве пьрсе ширәт хԝәст (Кʹаред Шандийа 15:1, 2). Бь ви щурʹәйи, Паԝлосе шанди али ԝан кьр, ԝәки әԝана шабун у әʹдьлайа щьвате бьпарезьн (Кʹаред Шандийа 15:30, 31).

9. Әм чаԝа дькарьн чʹәʹв бьдьнә Паԝлос?

⁹ Һәрге дәʹԝәкә мәзьн пешда те, ԝе баш бә кӧ әм жь бьред щабдар, йед кӧ Йаһоԝа кʹьфш кьрьнә, рʹебәрийе бьхԝазьн. Гәләк щара әм дькарьн рʹебәрийа Кʹьтеба Пироз әʹдәбйәтед мәда йан жь рʹебәрийед тʹәшкиләте бьстиньн. Һәрге әм ван рʹебәрийа сәр ньһерʹандьнед хԝәйә шәхсирʹа бьгьрьн, әме әʹдьлайе бькьнә щьвате.

10. Диса чь щурʹәйи Паԝлос әʹдьлайи дькьрә щьвате?

¹⁰ Паԝлос дьхԝәст әʹдьлайе пешда  бинә, ләма жи әԝи дина хԝә дьда, нә кӧ сәр хәйсәт-һʹӧнӧред нәбаш йед хушк-бьра, ле сәр һʹӧнӧред ԝанә баш. Мәсәлә, хьлазийа нәʹма хԝә Рʹомайарʹа, Паԝлос бәʹса навед гәләк хушк-бьра кьр, у дәрһәԛа ԝана тьштед хԝәш гот. Ԝе баш бә кӧ әм жи мина Паԝлосе шанди дәрһәԛа һʹӧнӧред хушк-бьрайә баш хәбәр дьн. Бь ве йәке, әм дькарьн һʹьзкьрьн у достийа нав хушк-бьрада ава бькьн.

11. Һәрге ортʹа мә у кәсед дьнда проблем чебә, әм чаԝа дькарьн әʹдьлайе хԝәй кьн?

¹¹ Щар-щара хушк-бьред щерʹьбанди жи дькарьн сәр һьнә пьрса һәвдӧрʹа ԛайил нәбьн йан жи һәврʹа бькʹәвьнә дәʹԝе. Паԝлосе шанди у досте ԝи Барнабас жи щарәке һәврʹа кʹәтьнә дәʹԝе, кӧ Марԛос тʹәви хԝә бьвьн йан на. Кʹьтеба Пироз дьбежә: «Йа ԝан ль һәв нәгьрт, әв бу мәʹни жь һәв ԛәтийан» (Кʹаред Шандийа 15:37-39). Ле Паԝлос, Барнабас у Марԛос паше диса ль һәв һатьн. Бь ви щурʹәйи, ԝана нишан кьр, ԝәки әʹдьлайи у йәктийа щьвате ԛимәт дькьн. Ԝәхт шунда, Паԝлос пʹайе Барнабас у Марԛос да (1 Корьнтʹи 9:6; Колоси 4:10). Һәрге ортʹа мә у хушк-бьрада проблем чебә, гәрәке әм жи тʹәви ԝан ль һәв бен у дина хԝә бьдьн һʹӧнӧред ԝанә баш. Бь ви щурʹәйи, әм дькарьн әʹдьлайе у йәктийе хԝәй кьн (Әфәси 4:3).

12. Һьнә хушк-бьред мә рʹасти чь чәтьнайа тен?

¹² Гава әм баԝәрийа хушк-бьра дьһа ԛәԝи дькьн, әм ԝана ава дькьн. Мәсәлә, һьнә хушк-бьред мә жь алийе малбәт, һәвалкʹар йан һәвалдәрсханед хԝәва рʹасти мьԛабьлибуне тен. Һьнәк жи гьран нәхԝәш ьн йан дьлбьриндар ьн. Ӧса жи, һьнә хушк-бьред мә бь гәләк сала Йаһоԝарʹа хьзмәт кьрьнә у бь дьл у щан һивийа хьлазийа ве дьнйа хьраб ьн. Тьштед ӧса дькарьн баԝәрийа ԝан бьщерʹьбиньн. Ԛьрʹна йәкеда жи, һьнә кәс рʹасти тәнгасийед ӧса дьһатьн. Гәло Паԝлос чаԝа ԛәԝат дьда ԝан?

13. Паԝлос чаԝа али хушк-бьра кьр, кӧ әԝана бькарьбьн щаба ԝан мәрьва бьдьн, йед кӧ ԛәрфед хԝә ԝана дькьрьн?

¹³ Паԝлос Ньвисаред Пироз дьда хәбате ԝәки баԝәрийа хушк-бьра ава бькә. Мәсәлә, һьнә Мәсиһийед Щьһурʹа дьбәкә чәтьн бу, кӧ щаба нәфәред хԝәйә нәбаԝәрмәнд бьдьн, йед кӧ хԝә ԛӧрʹә дькьрьн у дьготьн кӧ Щьһути жь Мәсиһитийе четьр ә. Нәʹма Паԝлос Ибранийарʹа, бешьк гәләк ԛәԝат да ԝан хушк-бьра (Ибрани 1:5, 6; 2:2, 3; 9:24, 25). Бь аликʹарийа шьровәкьрьна ԝи, ԝана дькарьбу дәнге мьԛабьла бьбьрʹийа. Иро, әм дькарьн хушк-бьра һин кьн, кӧ әԝана чаԝа дькарьн бь сайа әʹдәбйәтед мә щаба ԝан мәрьва бьдьн, йед кӧ ԛәрфед хԝә ԝана дькьн. Мәсәлә, һәрге мәкʹтәбеда сәр щаһьлед мә дькʹәньн, чьмки әԝана баԝәрийа хԝә Хԝәде тиньн у теорийа еволусийайе ԛәбул накьн, әм дькарьн ԝана һин кьн, кӧ чаԝа бьдьнә хәбате брошуред бь наве «Гәло Жийин Һатийә Әʹфьрандьн?» у «Канийа Әʹмьр; Пенщ Пьрсед Фәрз» .

14. Паԝлос чьԛас жи шьхӧле бәлакьрьна мьзгинийева гьредайи бу, диса жи әԝи чь дькьр?

¹⁴ Паԝлос хушк-бьрарʹа гот ԝәки әԝана «ԛәнщикьрьнеда» һелана бьдьнә һәв (Ибрани 10:24). Әԝи нә тʹәне бь готьнед хԝә, ле бь кьред хԝә жи али хушк-бьра дькьр. Мәсәлә, гава Щьһустанеда хәла дәстпебу, Паԝлос бона  һьнә һʹәԝщед хушк-бьред ԝедәре хәм кьр (Кʹаред Шандийа 11:27-30). Паԝлос чьԛас жи шьхӧле бәлакьрьна мьзгинийева гьредайи бу, диса жи әԝ һәртʹьм һазьр бу аликʹарийе бьдә бәләнгаза (Галати 2:10). Бь ви щурʹәйи, әԝи баԝәрийа хушк-бьра ава дькьр, кӧ Йаһоԝа ԝе ԝана хԝәй кә. Иро, гава әм ԝәхт, хирәт у фәрәсәтед хԝә дьдьнә хәбате, ԝәки паши тʹәшԛәлед тʹәбийәте аликʹарийе бьдьн хушк-бьра, йан жи бона шьхӧле һʹәмдьнйайе пʹәра ԛӧрбан дькьн, бь ве йәке әм жи баԝәрийа хушк-бьра ава дькьн. Ӧса әм али хушк-бьра дькьн, ԝәки итʹбарийа хԝә Йаһоԝа биньн, кӧ әԝе тʹӧ щар ԝана нәһелә.

15-16. Әм гәрәке һьндава хушк-бьред кӧ баԝәрийа ԝан сьст буйә, чаԝа бьн?

¹⁵ Паԝлос һевийа хԝә нәдьбьрʹи жь ԝан хушк-бьред кӧ баԝәрийа ԝан сьст бьбу. Дьле ԝи сәр ԝан дьшәԝьти, у әԝи бь щурʹәки гәрм у баш тʹәви ԝан хәбәр дьда (Ибрани 6:9; 10:39). Мәсәлә, тʹәмамийа нәʹма хԝәйә Ибранийарʹа, әԝи гәләк щара гот «әм» у «мә». Бь ви щурʹәйи, әԝи нишан кьр ԝәки хԝәха жи һʹәԝще ван ширәта йә (Ибрани 2:1, 3). Мина Паԝлос, әм жи һевийа хԝә жь хушк-бьред кӧ баԝәрийа ԝан сьст буйә, набьрʹьн, ле әм дькʹәвьн һʹәйра ԝан. Бь ви щурʹәйи, әм ԝана ава дькьн у нишани ԝан дькьн кӧ әм ԝана һʹьз дькьн. Гава әм бь дьлгәрми у ширьн хәбәр дьдьн, хушк-бьред мә жь готьнед мә һе зедә ԛәԝате дьстиньн.

¹⁶ Паԝлос хушк-бьрарʹа гот, кӧ Йаһоԝа кьред ԝанә ԛәнщ дьвинә (Ибрани 10:32-34). Һәрге баԝәрийа хушк йан бьраки сьст буйә у әм дьхԝазьн аликʹарийе бьдьне, әм жи дькарьн мина Паԝлос бькьн. Мәсәлә, әм дькарьн ԝи  бьпьрсьн, һәла әԝ чаԝа һатьбу сәр рʹийа рʹастийе, йан жерʹа бежьн кӧ әԝ бинә бира хԝә ԝәки Йаһоԝа чаԝа аликʹари дабу ԝи. Әм дькарьн ԝи бьдьнә баԝәркьрьне, кӧ Йаһоԝа ԛәнщийа ԝи бир накә у ԝе тʹӧ щар пьшта хԝә нәдә ԝи (Ибрани 6:10; 13:5, 6). Хәбәрданед ӧса дькарьн хԝәстьна ван хушк-бьред дәлал дьһа ԛәԝи бькьн, ԝәки бәрдәԝам кьн Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн.

17. Ԝе баш бә кӧ әм кʹижан фәрәсәтада пешда һәрʹьн?

¹⁷ Кәсед кӧ шьхӧле авакьрьнеда дьхәбьтьн, ԝәʹдә шунда дьбьнә һостә, әм жи мина ԝан дькарьн алийе авакьрьна һәвдӧда бьбьнә һостә. Сәва кӧ ԛәԝата хушк-бьред мә зедә бә, ԝәки әԝана бькарьбьн бәр тәнгасийа сәбьр кьн, әм дькарьн ԝанрʹа бәʹса сәрһатийед кәсед амьн бькьн. Сәва кӧ әм әʹдьлайе хԝәй кьн, әм гәрәке бәʹса һʹӧнӧред баш йед хушк-бьра бькьн. Чахе проблем пешда тен, әм гәрәке әʹдьлайе хԝәй кьн у ль һәв бен. Ӧса жи, әм дькарьн баԝәрийа хушк-бьра ԛәԝи кьн, кӧ дина ԝан бьдьн сәр готьнед Кʹьтеба Пироз, аликʹарийе бьдьнә ԝан у ӧса жи ԝан хушк-бьра бьшьдиньн, йед кӧ рʹӧһʹанида сьст бунә.

18. Ԝе баш бә кӧ әм бәрдәԝам кьн чь бькьн?

¹⁸ Чаԝа кӧ кʹаркьрьна сәр проектед авакьрьне йед тʹәшкиләте, шабуне мәрʹа тиньн, авакьрьна хушк-бьра жи мә дьлхԝәш дькә. Һәр авайи зу йан дәрәнг һьлдьше, ле авакьрьна хушк-бьра дькарә һʹәта-һʹәтайе бьминә. Ләма жи ԝәрә әм һәртʹьм «дьл бьдьнә һәв у аликʹарийа һәвдӧ бькьн»! (1 Тʹесалоники 5:11)