1, 2. Чахе Пәтрус тʹәмамийа шәве мәʹси дьгьртьн, әԝ чь дәрсе һин бу?

ҺʹӘФТ шагьртед Иса тʹәмамийа шәве тʹорʹ авитьбунә Бәʹра Щәлиле, ле ԛә тʹӧ мәʹси нәгьртьн. Бәрбанге Исайе сахкьри жь дәве голе дина хԝә дьда ԝан. Паше әԝи ԝанрʹа гот: «‹Тʹорʹе бавежьнә алийе ԛәйькейи рʹасте һуне бьгьрьн›. Ԝана жи тʹорʹ авите у жь дәст гәләкбуна мәʹсийа нькарьбун кӧ тʹорʹ бькʹьшандана» (Йуһʹн. 21:1-6).

² Паши тәʹште кӧ Иса ԝанрʹа һазьр кьр, әԝи Пәтрус ньһерʹи у готе: «Шьмһʹуне кӧрʹе Йуһʹәнна, тӧ мьн жь ԝан зедәтьр һʹьз дьки?, ДТʹ». Гәло чьрʹа Иса әԝ пьрс да ԝи? Те кʹьфше Иса дьхԝәст жь Пәтрус бьпьрсийа, һәла әԝ Иса у һинкьрьнед ԝи дьһа һʹьз дькә, йан хәбата хԝә ча нечʹирван. Ле Пәтрус щаба ԝи да: «Бәле Хӧдан, тӧ зани кӧ әз тә һʹьз дькьм» (Йуһʹн. 21:15). Жь ԝи ԝәʹдәйи Пәтрус бь жийина хԝә избат кьр, кӧ әԝ Иса Мәсиһ һʹьз дькә. Әԝи шьхӧле бәлакьрьна мьзгинийеда гәләк тьшт дькьр, у паше бу стуна щьвата Мәсиһти ԛьрʹна йәкеда.

3. Мәсиһи гәрәке хԝә жь чь хофе хԝәй кьн?

 ³ Әм чь дәрсе һин дьбьн жь гьлийед Иса кӧ әԝи Пәтрусрʹа гот? Әм гәрәке фәсал бьн, ԝәки һʹьзкьрьна мә һьндава Иса сьст нәбә у шьхӧлед Пʹадшатийе паш нәхьн. Иса заньбу ԝәки ве дьнйайеда мәрьв ԝе гәләк кӧл-дәрда бькʹьшиньн у рʹасти чәтьнайа бен. Чахе Иса мәсәла тʹохьмрʹәш ани, әԝи гот кӧ ԝе һьнәк «хәбәра Пʹадшатийе» ԛәбул кьн у пешда һәрʹьн, ле «хәмед ве дьнйайе» у «дәԝләтийе» дәрәԝ ԝе «хәбәре» бьхәньԛиньн (Мәт. 13:19-22; Марԛ. 4:19). Рʹасти жи ӧса нә, һәрге әм фәсал нибьн, хәмед мәйи һәррʹожи дькарьн дьле мә бькʹьшиньн сәр хԝә у рʹӧһʹанида мә сьст кьн. Ләма жи Иса шагьртед хԝә пешда ширәт кьр: «Мьԛати хԝә бьн, нәбә кӧ дьле ԝә хԝарьн, вәхԝарьне у хәмед ве дьнйайева гьредайи бә» (Луԛа 21:34).

4. Әм ча дькарьн хԝә бьщерʹьбиньн һәла әм Иса ԛайим һʹьз дькьн йан на? (Бьньһерʹә шькле әʹԝьлн.)

⁴ Әм жи мина Пәтрус дькарьн һʹьзкьрьна хԝә Исарʹа бьдьнә кʹьфше, һәрге шьхӧле кӧ әԝи дабу шагьртед хԝә дайньн щийе пешьн. Гәло әм ча дькарьн әве йәке бькьн? Щара лазьм ә пьрсе бьдьнә хԝә: «Гәло әз бь рʹастийе чь һʹьз дькьм? Гәло әз шабуне дьһа зәʹф чьда дьвиньм, хьзмәтийа Хԝәдеда йан шьхӧлед ве дьнйайеда?» Ԝәрә әм дәрһәԛа се тьшта шеԝьр кьн, кʹижан кӧ дькарьн һʹьзкьрьна мә һьндава Иса бьтәмьриньн, әԝ һәйә хәбат, һесабун, у тьштед материали.

5. Чь борщдарийа малхед мале һәйә?

⁵ Бона Пәтрус нечʹирвани тʹәне мьжулбун нибу, ле әԝ пәʹри-нане ԝи бу, чьмки әԝи бь ве йәке әʹбура хԝә дькьр. Малхед мале фәʹм дькьн, ԝәки әԝана борщдар ьн нәфәред хԝә хԝәй кьн (1 Тимтʹ. 5:8). У әԝана гәрәке бьхәбьтьн сәва әве борщдарийе биньн сери. Ле ԝан рʹожед ахьрийеда щара хәбат дькарә хәма һе зедә кә.

6. Хәбатада мәрьв рʹасти чь чәтьнайа тен?

⁶ Иро чәтьн ә хәбате бьвиньн, чьмки мәрьвед кӧ хәбате дьгәрʹьн зәʹф ьн, ле хәбат һаԛас тʹӧнә. У гәләк мәрьв мәщбур ьн бь сьһʹәта зедә жи бьхәбьтьн у щара бь һәԛе лап кем. Чьмки гәләк компанийа дьхԝазьн гәләк хәбат бькьн, ле нахԝәзьн һаԛас хәбатчийед ԝан һәбьн чьԛас кӧ лазьм ә. Әԝана ӧса дькьн сәва хәрще ԝан кем бә. У ләма һʹале хәбатчийа һьн физикида һьн жи емосийалида хьраб дьбә. Хәбатчийед кӧ рʹази набьн ӧса бьхәбьтьн, бәрхԝә дькʹәвьн чьмки дькарьн хәбата хԝә ӧнда кьн.

7, 8. а) Кʹерʹа әм гәрәке бь тʹәмами амьн бьн? б) Бьраки жь Тайланде чь дәрсәкә фәрз һин бу жь хәбата хԝә?

⁷ Әм гәрәке бь тʹәмами Йаһоԝа Хԝәдерʹа амьн бьн, нә кӧ мәзьне хәбата хԝәрʹа (Луԛа 10:27). Хәбат мәрʹа лазьм ә кӧ әʹбура хԝә бькьн у бькарьбьн хьзмәт кьн. Һәрге әм фәсал ниньн, хәбат дькарә зийане бьдә хьзмәтийа мә. Дина хԝә бьдьнә сәрһатийа бьраки жь Тайланде. Әԝ гьли дькә: «Хәбата мьн әԝ бу кӧ мьн компотәр чедькьрьн. Мьн хәбата хԝә һʹьз дькьр, ле гәләк ԝәʹдә лазьм бу сәва ве хәбате. Ахьрийеда, ԛә ԝәʹде мьн нәдьма бона шьхӧлед рʹӧһʹани. Ле ԝәʹдә дәрбаз бу, мьн фәʹм кьр ԝәки әз гәрәке хәбата хԝә бьгӧһезьм, сәва кӧ шьхӧлед Пʹадшатийе әʹмьре мьнда сәр щийе пешийе бә». Гәло әԝи бьрайи чь кьр?

⁸ Әԝ шьровәдькә: «Паши ԝәкә саләке, мьн хәбата хԝә һишт у дәстпекьр дәрва гӧлмаста бьфьрошьм. Пешийе, алийе пʹәрада мьнрʹа чәтьн бу у әз  дьлтәнг дьбум. Чахе әз рʹасти һәвалхәбатчийед хԝәйә бәре дьһатьм, әԝана мьн дькʹәнийан у дьготьн кӧ чьрʹа бона мьн дәрва фьротана гӧлмаста жь чекьрьна компотәра четьр ә, кʹидәре кӧ кондисйонер һәбун. Мьн Йаһоԝарʹа дӧа дькьр ԝәки ве чәтьнайеда али мьн бькә, сәва әз нета хԝә биньм сери кӧ һе зедә ԝәʹдә бона шьхӧле Хԝәде хәрщ кьм. Һеди-һеди һʹәму тьшт алийе башда һатә гӧһастьне. Әз һин бум гӧлмаста чекьм ча бькʹьрчийа хԝәш дьһат, у ԝәʹдә шунда чекьрьна гӧлмастада әз бумә һостә. Зутьрәке һәр рʹож мьн гӧлмастед хԝә гьшк дьфьрот. Бь рʹастийе бежьм, мьн һе зедә пʹәра чедькьр, нә кӧ чахе әз сәр компотәра дьхәбьтим. Әз дьһа бәхтәԝар бумә, у әз накʹәвьмә стресе у нә жи бәрхԝә дькʹәвьм чаԝа сәр хәбата хԝәйә бәре. Ле лапә фәрз әԝ ә, кӧ әз ньһа һе незики Йаһоԝа бумә». (Бьхунә Мәтта 5:3, 6.)

9. Әм гәрәке ча бьн һьндава хәбатеда?

⁹ Йаһоԝа мәрьвед хәбатһʹьз ԛимәт дькә у хәбата ԝанә гьран кʹәрәм дькә (Мәтʹлк. 12:14). Ле йәкә хәбата мә гәрәке щийе хԝә бьгьрә. Иса гот: «Бәре пешьн ль Пʹадшатийа Хԝәде бьгәрʹьн у бькьн кӧ рʹастийа ԝи бьԛәдиньн у әԝ һʹәмуйе ԝәрʹа бенә дайине» (Мәт. 6:33). Сәва кӧ тедәрхьн һәла әм рʹаст дьньһерʹьн сәр хәбата хԝә йан на, пьрсәкә ӧса бьдьнә хԝә: «Гәло дьбә кӧ хәбат бона мьн һе һʹәԝас ә у һе мьн хԝәш те, ле хьзмәтийа мьн Хԝәдерʹа бона мьн баргьрани йә?» Чахе әм кʹур бьфькьрьн сәр ве пьрсе, әме тедәрхьн кӧ әм чь һе зәʹф һʹьз дькьн.

10. Иса чь дәрсәкә ԛимәт да?

¹⁰ Иса мәрʹа дәрс һишт кӧ жийина мәда щийе пешьн гәрәке чь бьгьрә. Щарәке, Иса чу мала Мәрйәме у Мәртʹайе. Мәртʹа хԝарьнеда кʹәтьбу, ле Мәрйәм бәр ньге Иса рʹуньштьбу, сәва гӧһ бьдә ԝи. Гава Мәртʹайе сәр Мәрйәме кьрә котә-кот ԝәки әԝ али ԝе накә, Иса готә Мәртʹайе: «Әԝ пʹара ԛәнщ жи Мәрйәме хԝәрʹа бьжарт у жь ԝе найе стандьне» (Луԛа 10:38-42). Бәле, Иса дәрсәкә ԛимәт да Мәртʹайе у әԝ дәрс бона мә йә жи. Сәва кӧ әм нәкʹәвьнә һәйрʹа хәмед хԝә у Исарʹа избат кьн кӧ әм ԝи һʹьз дькьн, әм гәрәке тʹьме «пʹара ԛәнщ» бьжберьн. Ӧса һәләԛәтийа мә тʹәви Хԝәде ԝе щийе пешьн бьгьрә.

11. Кʹьтеба Пироз чь дьбежә дәрһәԛа һесабуне у ԝәʹдәдәрбазкьрьне?

¹¹ Әм гәләк шьхӧл дькьн у дьвәстьн, ләма щара мәрʹа лазьм ә әм һеса бьн у рʹьһʹәт бьн. Хәбәра Хԝәдеда әм дьхуньн: «Бона зьлам жь хԝарьн у вәхԝарьне у жь бь кʹәде щане хԝә ша кьрьне ԛәнщтьр тьштәк нинә» (Ԝаиз 2:24). Хԝәха Иса жи фәʹм дькьр, ԝәки щара лазьм ә мәрьв һеса бә. Щарәке, чахе Иса тʹәви шагьртед хԝә мьзгини бәла дькьр, у әԝана вәстийан, әԝи готә ԝан: «Дә ԝәрьн әм тʹәне һәрʹьнә щики хәԝлә у һьнәки рʹьһʹәт бьн» (Марԛ. 6:31, 32).

12. Чьрʹа әм гәрәке фәсал бьн һьндава һесабуне у ԝәʹдәдәрбазкьрьне?

¹² Чахе әм тьштәкива мьжул дьбьн у хԝәрʹа ԝәʹдә дәрбаз дькьн, әм һеса дьбьн. Ле һәрге һʹьш-аԛьле мә тʹәне сәр һесабуне йә, әԝ дькарә жийина мәда щийе пешьн бьгьрә. Ԛьрʹна йәкеда, гәләк мәрьв ӧса дьфькьрин: «Әм бьхԝьн-вәхԝьн, чьмки әме сьбе бьмьрьн» (1 Корн. 15:32). Иро жи гәләк мәрьв ӧса дьфькьрьн. Мәсәлә, бь сала пешда гәдәки жь Әԝропайе дәстпекьр бе сәр щьвате. Ле һʹьш-аԛьле ԝи ӧса зәʹф сәр ԝәʹдәдәрбазкьрьне бу, кӧ ида  һәләԛәтийа хԝә тʹәви Шәʹдед Йаһоԝа бьрʹи. Ԝәʹдә шунда, әԝи фәʹм кьр кӧ әԝан ԝәʹдәдәрбазкьрьна тʹәне чәтьнайи жерʹа анин у әԝ бәхтәԝар нинә. Ләма жи әԝи диса дәстпекьр Кʹьтеба Пироз һин бә у паше бь хирәт дәстпекьр мьзгинийе бәла кә. Паши ньхӧмандьна хԝә, әԝи гот: «Әз гәләк пʹошман дьбьм кӧ мьн дәрәнг фәʹм кьр, ԝәки хьзмәти Йаһоԝарʹа һе зәʹф шабуне тинә, нә кӧ чь әԝ дьнйа дьдә мә».

13. а) Мәсәле биньн чь хоф һәйә чахе әм гәләк ԝәʹдә хәрщ дькьн сәр һесабуне. б) Чь дькарә али мә бькә рʹаст бьньһерʹьн сәр һесабуне?

¹³ Чахе әм һеса дьбьн, нета мә әԝ ә кӧ ԛәԝате бьстиньн. Ле гәло чьԛас ԝәʹдә гәрәке әм хәрщ кьн сәр һесабуне? Бьфькьрьн сәр ве мәсәле: Гәләк жь мә һʹьз дькьн щара ширьнайи бьхԝьн, ле әм заньн кӧ һәрге әм һәма һәргав ширьнайи бьхԝьн, сьһʹәт-ԛәԝата мә ԝе хьраб бә. Ләма жи әм һе зәʹф хԝарьне дьхԝьн, нә кӧ тьштед ширьн. Һесабун у ԝәʹдәдәрбазкьрьн жи ӧса йә. Һәрге әм ԝәʹде хԝә сәр һесабуне зәʹф хәрщ кьн, һәләԛәтийа мә тʹәви Йаһоԝа дькарә хьраб бә. Ләма жи әм гәрәке тʹьме шьхӧле Хԝәдеда хирәт бьн. Ле ча әм дькарьн тедәрхьн һәла ньһерʹандьна мә сәр һесабуне рʹаст ә йан на? Мәсәлә, әм дькарьн бьньвисьн кӧ һʹәфтийеда чьԛас ԝәʹде мә чу сәр щьвате, хьзмәтийе, һинбуна шәхси у ԛӧльхкьрьна тʹәви малбәте. Паше, әԝан сьһʹәта бәрамбәр кьн тʹәви сьһʹәтед кӧ мә бона һесабуне хәрщ кьр, мәсәлә сәр спорте, мьжулбуна мә тьштәкива кӧ мә хԝәш те, бәр телевизоре, йан сәр видео листька. У бьньһерʹьн һәла әԝ һʹәсаб ԝе чь нишан кьн. Дьбәкә һун тʹәхмин кьн кӧ лазьм ә «ширьнайи» һьнәки кем кьн. (Бьхунә Әфәси 5:15, 16.)

14. Чь дькарә али мә бькә кӧ ԝәʹде хԝә рʹаст дәрбаз кьн?

¹⁴ Йаһоԝа азайе дьдә мә, у малбәтеда малхе мале дькарә сафи кә чь ԝәʹдәдәрбазкьрьн бьжберʹьн. Кʹьтеба Пирозда Йаһоԝа рʹебәри у принсип дайә мә, сәва әм сафикьрьнед рʹаст бькьн. * Бь рʹастийе чахе мәрьв һеса дьбә у рʹьһʹәт дьбә әԝ «дайина Хԝәде йә» (Ԝаиз 3:12, 13). Ле ԝәʹдәдәрбазкьрьна һәр мәрьва дькарә щӧдә бә (Галт. 6:4, 5). Әм гәрәке мьԛати хԝә бьн кӧ һесабун әʹмьре мәда щийе пешьн нәгьрә. Иса гот: «Хьзна тә кʹидәре бә, дьле тә жи ԝе ль ԝе дәре бә» (Мәт. 6:21). Бәле, һәрге әм бь дьл у әшԛ Иса һʹьз дькьн, ԝе бь фькьред мә, хәбәрдан у кьред мә бе кʹьфше, ԝәки шьхӧле Пʹадшатийе әм сәр һәр тьштирʹа дьгьрьн (Фили. 1:9, 10).

15, 16. а) Бона Мәсиһийа һәбук ча дькарә бьбә тʹәльк? б) Иса дәрһәԛа тьштед материали чь ширәт да?

¹⁵ Иро һʹьш-аԛьле гәләк мәрьва тʹәне сәр тьшта йә, мәсәлә әԝана пәй моде дькʹәвьн, пәй тьштед әләктроник, у диса пәй гәләк тьштед дьн. Бона ԝан һәбук у пʹәрә жь һәр тьшти фәрзтьр ьн. Ләма жи Мәсиһи гәрәке тʹьме хԝә бьщерʹьбинә һәла хԝәстьнед ԝи чь нә. Мәсәлә, пьрсед ӧса бьдьнә хԝә: «Гәло бона мьн чь һе фәрз ә у сәр чь әз һе зәʹф ԝәʹдә хәрщ дькьм? Гәло дьбәкә әз дьһа зәʹф ԝәʹде хԝә сәр тьшта хәрщ дькьм, мәсәлә тʹьме дьгәрʹьм у дьньһерʹьм әʹрәбед тʹәзә йан тьштед дьнә модерн, ле һе кем ԝәʹде мьн дьминә сәва хԝә һазьр кьм бона щьвате? Дьбә кӧ сәр шьхӧлед һәррʹожи ԝәʹде мьн һе зәʹф хәрщ дьбә, ле һьндьк ԝәʹдә хәрщ дькьм  сәр дӧа йан жи хԝәндьна Кʹьтеба Пироз?» Һәрге ԝә тедәрхьст кӧ һʹьш-аԛьле ԝә дьчә тʹәне сәр тьшта, у һʹьзкьрьна ԝә һьндава Иса сар дьбә, һун гәрәке гӧһ бьдьн ԝан гьлийед Иса: «Һаш жь хԝә һәбьн у һʹәвза хԝә жь тьмайе бькьн» (Луԛа 12:15). Гәло чьрʹа Иса ширәтәкә ӧса да?

¹⁶ Иса гот кӧ «тʹӧ кәс нькарә дӧ ахарʹа хӧламтийе бькә». Паше Иса зедә кьр: «Һун нькарьн һьн Хԝәдерʹа, һьн жи һәбукерʹа хӧламтийе бькьн». Бәле, ӧса набә кӧ һәрдӧ ахарʹа амьн бьминьн. Ләма Иса гот ԝәки мәрьве кӧ дӧ ахарʹа хӧламтийе дькә, «йан ԝе һʹиле ԝи жь йәки һәрʹә у йе дьне һʹьз бькә», йан жи «ԝе ԛәдьре йәки бьгьрә у йе дьне беһӧрмәт кә» (Мәт. 6:24). Әм гьшк гӧнәкʹар ьн, ләма жи мәрʹа лазьм ә шәрʹ бькьн мьԛабьли хԝәстьнед хԝәйә бәдәне, демәк ӧса жи мьԛабьли һʹьзкьрьна һьндава һәбуке (Әфәс. 2:3).

17. а) Чьрʹа һьнәкарʹа чәтьн ә рʹаст бьньһерʹьн сәр һәбуке? б) Чь дькарә али мә бькә сәва әм нәкʹәвьнә пәй һәбуке?

¹⁷ Гәләк мәрьв һʹьш-аԛьле хԝә ӧса зәʹф дьдьнә сәр хԝәстьнед дьле хԝә, кӧ ԝанрʹа чәтьн дьбә рʹаст сәр һәбуке бьньһерʹьн. Гәло чьрʹа? Чьмки әԝана ида тедәрнахьн кӧ бәр чʹәʹве Хԝәде чь ԛимәт ә. (Бьхунә 1 Корьнтʹи 2:14.) Һʹьш-аԛьле ԝан те дадан, ләма ԝанрʹа чәтьн дьбә ԛәнщи у хьрабийе жь һәв дәрхьн (Ибрн. 5:11-14). Ахьрийеда, әԝана ида нькарьн хԝә бьгьрьн, у һе зәʹф у зәʹф тьшта дьхԝазьн у тʹер набьн (Ԝаиз 5:10). Ле чʹарә һәйә кӧ әм ча дькарьн хԝә жь ве йәке хԝәй кьн. Әм гәрәке тʹьме Хәбәра Хԝәде, демәк Кʹьтеба Пироз бьхуньн, сәва нәкʹәвьнә тʹәлька һәбуке (1 Пәт. 2:2). Иса тʹьме дьфькьри сәр рʹастийа у принсипед Хԝәде, у әԝе йәке али ԝи кьр кӧ ԝәʹде щерʹьбандьне амьн бьминә. Иро жи һәрге әм нахԝазьн бькʹәвьнә тʹәлька һәбуке, әм гәрәке жийина хԝәда принсипед Кʹьтеба Пироз бьдьнә хәбате (Мәт. 4:8-10). Бь ве йәке әме нишан кьн кӧ әм һе зедә Иса һʹьз дькьн нә кӧ һәбуке.

18. Нета дьле ԝә чь йә?

¹⁸ Чахе Иса жь Пәтрус пьрси, «Тӧ мьн жь ԝан зедәтьр һʹьз дьки?», ДТʹ, бь ве пьрсе әԝи дьхԝәст Пәтрус ширәт кә, кӧ чьԛас фәрз ә хьзмәти щийе пешьн бә. Наве Пәтрус кӧ те һʹәсабе «Ԛәйа» йан «Зьнар» рʹасти жи ԝи дьһат. Әԝ мина ԛәйайе йәки ԛәԝи бу, у һʹӧнӧред ԝийә баш һәбун (Кʹар. Шанд. 4:5-20). Иро әм жи дьхԝазьн кӧ һʹьзкьрьна мә һьндава Мәсиһ ԛәԝи бьминә. Ләма хәбат, һесабун у тьштед материали әʹмьре мәда гәрәке щийе пешьн нәгьрьн. Ԝәрә тʹьме мина Пәтрус бь жийина хԝә избат кьн кӧ әм Иса һʹьз дькьн, у бежьн: «Хӧдан, тӧ зани кӧ әз тә һʹьз дькьм».