Matendelelu 28:1-68
28 “Se mwivwa mwene o dízwi dya Jihova Nzambi yenu, mu kubelesela o itumu yê yoso i nga mu mitendelesa lelu, Jihova Nzambi yenu wanda mizangeleka mwene ku thandu dya ifuxi yoso yamukwâ mu ngongo.
2 Mwanda tambula o mabesá oso yá, se mubelesela jinga o dízwi dya Jihova Nzambi yenu:
3 “Mwa kazediwa mu jimbanza, mwa kazediwa we ku mukawu.
4 “Anda besowala o twana twenu,* o idima ya ixi yenu, o ibhaku yenu, o tungombe ni tumbudi twenu.
5 “Anda mibesowala, o inda ni matijela menu anda kwizala.*
6 “Anda mibesowala mu ikalakalu yenu yoso.
7 “Jihova wanda tolola o jinguma jibalumuka phala kubhânga n’enu, bhu pholo yenu. Mu kwiza mubhânga n’enu, anda kwijila kumoxi, maji mu kumilenga anda dimwanga.
8 Jihova wanda mibesowala, wanda besowala we o ididi yenu ya kubhaka o idima ni yoso i mubhanga. Jihova Nzambi yenu wanda mibesowala mwene mu ixi ya mu mibhana.
9 Jihova wanda mizangeleka phala mukale mu mundu wê ukôla, kala kya mikanena, mukonda mwa musuluka ni kubelesela o itumu ya Jihova Nzambi yenu ni kwendela mu jinjila jê.
10 O ifuxi yoso mu ngongo yanda mona kwila, enu mwambata o dijina dya Jihova, yanda mikwatela wôma.
11 “Jihova wanda mizediwisa ni ana avulu, ibhaku yavulu ni mavu abhana idima mu ixi ya mu mibhana Jihova, kala kyakanena ku jikuku jenu.
12 Kala o muthu kya jikula o kididi kyé kya kubhaka o kudya phala kukatula-mu ima yambote, Jihova wanda mijikwila o mawulu phala kunokesa mvula mu ixi yenu mu kithangana kyatokala ni kubesowala yoso i mwanda bhanga. Mwanda sobhesa kitadi ku ifuxi yavulu, maji enu kimwanda bhinga kusobha kitadi.
13 Se musuluka ni kubelesela o itumu ya Jihova Nzambi yenu, i nga mu mitendelesa lelu, Jihova wanda kubhangesa kukala u mútwe, kiwanda kala u mukila kana. Wanda kuzangeleka, kanda kutulula.
14 Beleselenu o izwelu yoso i nga mu mitendelesa lelu, ki mubheze jinzambi jengi.
15 “Maji, se muxibhaka Jihova Nzambi yenu, mu kukamba kukumbidila o itumu yê yoso ni jingonge jê ji nga mu mitendelesa lelu, yá ene o mabhebhu anda kwiza ku thandu dyenu:
16 “Lamba dyenu mu jimbanza, lamba dyenu mu mikawu.
17 “Lamba dyenu! O inda ni matijela menu kanda kwizala.
18 “Lamba dyenu! Mwene kanda mibesowala ni twana twavulu,* o mavu a ixi yenu kanda bhana idima yavulu, o tungombe ni tumbudi twenu kitwanda sokoloka.
19 “Lamba dyenu mu ikalakalu yenu yoso.
20 “Mukonda dya ibhangelu yenu yayibha ni ku mubhana o dikunda, Jihova wanda mibhekela mabhebhu. Wanda myehela kukala mu kavwanza, wanda mikastikala mu yoso i mubhanga, kate kyanda mibwika ni ku mijima o mbutu ni lusolo.
21 Jihova wanda myehela kukala ni uhaxi wabhonzo o ku usaka, kate kyanda mibwika mu ixi i mwanda lundula.
22 Jihova wanda myehela kukala ni uhaxi wa thulu, jifebele, kujimba, febele ibhekesa kalolo, kutema kwavulu ni mofu. Wanda kwehela we o jinguma jenu kulwa ita ni enu. Ima yiyi yanda mikayela kate kya mijima o mbutu.
23 O mawulu ala ku thandu dyé anda kituka ngondo, o ixi yanda kituka felu.
24 Jihova wanda tumikisa fufuta ni mavu mu ixi yenu muveji dya mvula, kate enwenoso kyanda mibwika.
25 Jihova wanda bhangesa kwila a mitolola bhu pholo dya jinguma jenu. Mwanda kwijila kumoxi phala kubhânga-nawu, maji mu ku alenga mwanda dimwanga. Mautuminu oso mu ngongo anda kala ni wôma mu kumona o ima yayibha i mwanda dibhana-nayu.
26 O imbi yenu yanda kituka kudya phala o jinjila joso jituka bhulu ni yama yoso mu ixi, kikwanda kala muthu wanda ikaya.
27 “Jihova wanda mibhangesa kukala ni mabhumbu kala exile-nawu akwa Ijitu, ni uhaxi wa mukila, ni jihana ni kudyaza. Kanda tena kumisaka-nawu.
28 Jihova wanda myehela kusaluka, kukala mu ifofo ni ku mibhangesa kukala mu kavwanza.
29 Mwanda babajala mu kwenda jinga mu mwanya watu kala ki babajala o kifofo. Kimwanda ditunda kyambote mu yoso i mwanda bhanga. Anda minganala ithangana yoso ni ku minyana, kikwanda moneka muthu u mibhulula.
30 Wanda sola muhatu, maji diyala dyengi wanda mulundama ni kuzeka-nê. Wanda tunga inzo, maji kiwanda kala-mu, wanda kuna dibhya dya muvidi, maji kiwanda bhongolola o ibundu yê.
31 O ngombe yé anda ijibhila bhu pholo yé, maji kiwanda dya-ku xitu, o jumendu yé anda inyana bhu pholo yé, maji kiwanda tena ku itambula, o jimbudi jé anda jibhana ku jinguma jé. Séku muthu wanda kukwatekesa.
32 O twana twé twa mala ni twa ahatu, anda kwa ambata ku mwiji wengi. Eye wanda ki mona ni mesu mé, wanda ku akwatela ngunzu, maji kiwanda tena kubhanga kima.
33 O idima ya ixi yenu ni yoso i mwanda kalakala, anda idya ku mwiji wengi u mwakambe o kwijiya. Ithangana yoso anda minganala ni ku mitatesa.
34 Mwanda saluka mukonda dya ima i mwanda mona ni mesu menu.
35 “Jihova wanda myehela kukala ni mabhumbu a xixima kyavulu, k’evu milongo, mu jiphuna ni mu inama, tunde ku inama ndu ku mútwe.
36 Jihova wanda myehela ku myambata ku kifuxi kyengi ki mukijiya, né o jikuku jenu we ka kijidile, ki kale enu ni sobha i mwanda sola. Kwenyoko, mwanda bheza-ku jinzambi jengi, jinzambi ja mabaya ni ja matadi.
37 Anda kala ni wôma mu kumona o ima yanda bhita ni enu. Anda misebhulula, anda myolela bhukaxi ka ifuxi yoso kwanda myambata Jihova.
38 “Mwanda kuna jimbutu javulu ku mabhya, maji kimwanda bhongolola kyasoko, mukonda anda jidya ku mahoho.
39 Mwanda kuna mixi ya mividi ni ku itumbika mavu, maji kimwanda kanza-ku jiuva mba kunwa-ku vinyu, mukonda anda idya ku tu ibamba.
40 Mu mikáwu yenu yoso mwanda kala ni mixi ya midiva, maji kimwanda tena kudiwesa máji, mukonda o midiva yanda sonoka.
41 Mwanda vwala twana twa mala ni twana twa ahatu, maji kanda kala n’enu mukonda anda ku akwika.
42 O mixi yenu yoso ni idima ya ixi yenu anda idya ku mahoho.*
43 O nguzu ya mukwa ixi yengi watungu mwaxaxi kenu, yandaya ni kudibandekesa, maji o nguzu yenu yandaya ni kusosoloka.
44 Mwene wanda misobhesa, maji enu kimwanda tena ku musobhesa kima. Mwene wanda kituka o mútwe, enu-phe mwanda kituka o mukila.
45 “O mabhebhu oso yá, anda kwiza mwene ku thandu dyenu, kate kya mijikinisa. Kiki kyanda bhita mukonda kimubelesela o itumu ni jingonge jamitendelesa Jihova Nzambi yenu.
46 O mabhebhu yá anda kala ku thandu dyenu ni dya mbutu yenu kala kijimbwete ki nangenena phala ku midimuna,
47 mukonda Jihova Nzambi yenu, ki mwa musidivila ni muxima wasanguluka, kyoso ki mwexile ni ima yavulu.
48 Jihova wanda tumikisa o jinguma jenu phala kubhânga n’enu, enu mwanda ku asidivila ni nzala, ni dinyota, ni thuxi, ima yoso yanda mikamba. Ene anda mitalesa hadi yavulu, kate kyanda mijikinisa.
49 “Jihova wanda tumikisa kifuxi kyanda tunda ku maxokololo phala kubhânga n’enu, kyene kyanda kwiza ni lusolo kala holokoko. O dimi dya kifuxi kiki ki dyanda mitetulukila,
50 kifuxi kibhanga o ima ni undanda, ki kikwatela henda ku adyakime mba ku minzangala.
51 Ene anda dya o tungombe twenu ni ibundu ya ixi yenu, kate kya mijima o mbutu. Kanda mixila kudya mba vinyu ya ubhe, máji mba jingombe, né jimbudi, kate kya mijikinisa.
52 Jimbanza jenu joso anda jikondoloka. Anda mijikila-mu, kate kyanda bwa o ilumbu yalebha yofikidile kyambote, i mwadyelela. Sé phata, ene anda kondoloka o jimbanza joso ja ixi ya mu mibhana Jihova Nzambi yenu.
53 Mukonda dya ku mikondoloka mbandu ni mbandu ni kumitatesa ku jinguma jenu, mwanda dya o xitu ya an’enu a mala ni a ahatu a mibhana Jihova Nzambi yenu.
54 “Né mwene o diyala dya henda mwaxaxi kenu, kanda kwatela henda kwa phang’yê, kwa kazola kê ni ku an’ê anda subhuka-nawu.
55 Mwene kanda wana-nawu o xitu ya an’ê yanda dya, kuma kanda kala dingi ni kima, mukonda dya ku mikondoloka mbandu ni mbandu ni ku mitatesa ku jinguma jenu mu jimbanza jenu.
56 O muhatu wa henda mwaxaxi kenu, keji xinganeka kutula o kinama kyê bhoxi, mukonda dya kukala ni mwenyu wambote, kanda kwatela henda kwa mwadi’wê, ku mon’ê wa diyala mba wa muhatu.
57 Mwene kanda wana-nawu o kíbu* kyê, kanda wana-nawu we o an’a anda vwala. Mwene wanda kwa dila mu kaswekele mukonda dya ku mikondoloka mbandu ni mbandu ni ku mitatesa ku jinguma jenu mu jimbanza jenu.
58 “Se ki mubelesela kyambote o izwelu yoso ya Kijila kiki, yosoneke mu divulu didi, anga mukamba kuxila o dijina dyonene dya Jihova Nzambi yenu, dikwatesa wôma,
59 Jihova-phe wanda mitalesa hadi ni mabhebhu, mabhebhu amakota ajiza, ni mauhaxi abhonzo, kikale enu ni mbutu yenu.
60 Mwene wanda bheka dingi mauhaxi ku thandu dyenu kala exile-nawu akwa Ijitu, exile mu mikwatesa o wôma. O mauhaxi yá anda minaminina mwene.
61 Kikyene ngo, o mauhaxi oso mba mabhebhu ka asoneka mu Kijila kiki, Jihova wanda kwabheka ku thandu dyenu, kate kya mijima o mbutu.
62 Sumbala mwa disokolola kyavulu kala o jithéthembwa ku dyulu, mwanda tola, anda misosolola mukonda kimwevu o dízwi dya Jihova Nzambi yenu.
63 “Kala Jihova kyasanguluka mu ku mizediwisa ni ku misokolola, kyene we kyanda sanguluka Jihova mu ku mibwikisa ni ku mijima o mbutu. Anda mikatula mu ixi yanda mibhana kala undundu.
64 “Jihova wanda mimwangena mu ngongo yoso mwaxaxi ka ifuxi. Kwenyoko, mwanda bheza-ku jinzambi ja mabaya ni ja matadi, jinzambi ji mwakambe o kwijiya, o jitata jenu we kajijidile.
65 Mwaxaxi ka ifuxi yiyi kimwanda kala ni kutululuka mba kididi kya kunyoha phala kutula o inama yenu. Mukonda Jihova wanda myehela kukala ni hele ku muxima, o mesu menu kanda mona kyambote, mwanda teketa we ni wôma.
66 Enu mwanda kala mu kanjila kajokota, mwanda kala ni wôma wavulu usuku ni mwanya. Kimwanda tena kwijiya se mwanda bhuluka mba kana.
67 Mu kamene, mwanda zwela: ‘Tamanu kwexile kya usuku!’, o mu usuku mwanda zwela: ‘Tamanu kwexile kya kamene!’, mukonda dya wôma wavulu u mwanda kala-nawu, ni mukonda dya ima yanda mona o mesu menu.
68 Sé phata, Jihova wanda myambata ku Ijitu mu naviyu, mu njila yambele, wixi: ‘Nuka dingi mwanda imona.’ Kwenyoko, mwanda bhinga kudisumbisa ku jinguma jenu kala mu abhika, maji kikwanda moneka muthu u misumba.”
Footnotes
^ Mu Heba.: “anda besowala o mbutu itunda mu divumu dyé.”
^ Kifwa, mu inda yenu kimwanda kamba jimbundu, o mu matijela menu ki mwanda kamba tiliku.
^ Mu Heba.: “lamba dya mbutu i tunda mu divumu dyé.”
^ Mu Heba.: “ibamba.”
^ Mba, “kindu.”