’Pinngortitaavugut tupinnangaartumik’

’Pinngortitaavunga tupinnangaartumik.’ — TUSSIAAT 139:14.

1. Sooq eqqarsaatiginneqqissaartartut ilarpassuisa nunarsuarmi tupinnartut Guutimut ataqqinaataanerarpaat?

SILARSUAQ pinngortitanik tupinnartunik ulikkaarpoq. Qanoq ilillutik piulerpat? Inuit ilaat isumaqarput Pinngortitsisoq silassorissoq eqqarsaatiginagu apeqqut tamanna akissutissarsineqarsinnaasoq. Allalli isumaqarput ingerlaannaq isummeraanni Pinngortitsisoqanngitsoq, pinngortitarsuarmik paasinnissinnaaneq killeqalertartoq. Taakku isumaqarput pinngortitat nunarsuarmiittut nalaatsornikkut pinngorsimanissaannut paasiuminaappallaarlutillu assigiinngiiaarpallaarlutillu tupinnarpallaartut. Inuit ilarpassui, aamma ilisimatuut ilaat, isumaqarput avataarsuup nunarsuullu sianissusilimmik, pissaasumik asannittumillu Pinngortitsisoqarsimaneranut uppernarsaatissaqartoq. *

2. Daavip Jehovamik unnersiutiginninnissaminut suna kajumississutigaa?

² Israelimi kunngip Daavip qularutiginngilaa Pinngortitsisoqarnera pinngortitarsuani tupinnartut pillugit unnersiutigineqartariaqartumik. Daavip nalerput ilisimatuussutsikkut siuarsimarfioqisoq sioqquterujussuarlugu inuugaluarluni paasivaa Guutip pinngortitaanik alutornartunik avatangiiseqarluni. Daavip Guutip pinngortitsisutut piginnaanerinik qamannga pisumik alutorsaatiginninniarluni nammineq timini eqqarsaatigiinnartariaavaa. Taanna ima allappoq: „Qutsavigissavakkit pinngortitaagama tupinnangaartumik, suliatit tupinnangaarput, tamanna nalunngilluinnarpara.“ — Tussiaat 139:14.

3, 4. Sooq tamatta immikkut Jehovap suliaanik eqqarsaatiginneqqissaarnissarput pingaaruteqarpa?

³ Daavi Jehovap suliaanik eqqarsaatiginneqqissaartarami qulanngilluinnarpoq. Ullumikkut atuartunut ilinniutit tusagassiuutillu inuup qanoq pinngorneranik isumaliutersuutinik uppernermut sanngiillisaataasunik ulikkaarput. Daavitut uppissuseqassagutta uaguttaaq Jehovap suliai eqqarsaatigeqqissaartariaqarpavut. Allat upperisaasa uagut upperisatsinnut aalajangiisuutinnissaat navianarpoq, ingammik ilumut Pinngortitsisoqarneranik tamatumalu qanoq pingaaruteqarneranik apeqqutit tunngaviusut pineqaraangata.

⁴ Aammattaaq Jehovap suliaanik eqqarsaatiginneqqissaarneq taassumunnga qujamasunnerulissutigissavarput, aamma neriorsuutaanik upperinnilissutigissavarput. Tamannalu Jehovap ilisarisimalluarnerulernissaanut taassumunngalu kiffartornissamut kajumississutigisinnaavarput. Taamaattumik misissoriartigu Daavip ’tupinnangaartumik pinngortitaanerput’ pillugu isummiussaa ullutsinni ilisimatuussutsikkut qanoq ilumoornerarneqarnersoq.

 Timitta ineriartornera tupinnartoq

5, 6. (a) Tamatta qanoq ililluta piulerpugut? (b) Tartuvut sumut atorpat?

⁵ „Illit pinngortippatit tartukka, katiterlunga anaanama iluani.“ (Tussiaat 139:13) Tamatta immikkut ’anaanatta iluani’ celletut ataatsitut oqaaseqatigiit ukua naaneranni naggammit mikinerusutut piulerpugut. Celle taanna mikisuarannguaq imaannaanngeqaaq — suliffissuaaravissuaq mikisunnguanngorlugu! Celle alliartupallappoq. Qaammatip aappaata naalernerani timivit pisatai anginerit piulereerput. Taakkua ilagaat tartutit. Inunngoravit aannik sorujuiaanissamut — sananeqaatit pingaarutillit peernagit toqunartuiaanissamut imermillu atorfissaqanngitsumik piiaanissamut — piareersimapput. Tartutit marluk ajoquteqanngippata aannik — inersimasumi literinik tallimanik annertussuseqartumik — minutsit 45-t ingerlaneranni sorujuiaasarput!

⁶ Aamma tartutit aappit sananeqaataasa ilaannik mineralinik aammattaaq aappit naqitsineranik seernassusianillu oqimaaqatigiissaarisarput. Aamma inuunermut pingaarutilinnut allarpassuarnut iluaqutaapput. Assersuutigalugu D-vitamini saarngit iluamik ineriartussappata pisariaqartumut allanngortittarpaat. Aamma hormoniliortarput erytropoietinimik taaguutilimmik, patermi aap aappaluttortaasa pinngorarnerannik uummarissaasartumik. Tupinnanngilaq tartut susinnaasaat tupigusuutigineqartaqimmata! *

7, 8. (a) Naartup ineriartornerata aallaqqaataatungaa oqaluttuariuk. (b) Naartup ’nunap iluani ikaartitigaanera’ qanoq paasisariaqarpa?

⁷ „Saanikka ilinnut isertugaanngillat taamani takussaanngitsumi ilusilersugaagama, nunap iluani ikaartitigaagama.“ (Tussiaat 139:15) Celle siulleq avippoq, cellellu nutaat aamma avipput. Sivitsunngitsoq cellet immikkoortitilerput sianiutissanngorlutik, nukissanngorlutik, amissanngorlutik ilaallu ilanngullugit. Cellet assigiikkuutaat katersuupput timimi ipiutaasanngorlutillu pisatanngorlutik. Assersuutigalugu saanitit sapaatip-akunneri pingasut ilumiugineqalernerpit kingorna ineriartulerput. Sapaatip-akunneri arfineq-marlunnguinnaritit 2-3 centimeterisut takitigalutit nataqqut inersimasutut saaneriligassatit 206-it tamarmik inissereersimapput.

⁸ Ineriartorneq tupinnartoq tamanna illissami pivoq, inuit takusinnaanngisaanni, nunap iluanilusooq itisoorujussuarmi. Naartup qanoq ineriartortarneranut tunngasorpassuit suli ilisimaneqanngillat. Assersuutigalugu suumuna genit aalajangersimasut cellinniittut immikkoortitilersikkai? Ilisimatuussutsimi tamanna immaqa arlaanni paasineqarumaarpoq; Daavilli eqqaasaatut, Pinngortitsisitta, Jehovap, naartup ineriartornerani pisartut tamarluinnaasa aallaqqaammulli nalunngilai.

9, 10. Naartup pileqqaarnerata Guutip ’mappersagaani allanneqarsimanera’ qanoq paasisariaqarpa?

⁹ „Ilumiuutillungali isigaarma, ullut tamarmik allassimapput illit mappersakkanni. Aalajangersareersimapput qanoq ittuunissaat ilaannik ataatsimilluunniit suli takkuttoqanngikkallarmalli.“ (Tussiaat 139:16) Illit cellet siulleq timinnut tamarmut pilersaarutitaqarpoq tamakkiisumik. Pilersaarut taanna qaammatini qulingiluani illissami ineriartorninnut aalajangiisuuvoq. Aamma ukiut 20-t missaanni inersimasunngornissavit imaluunniit inersimasunngornerpit tungaanut ineriartorninnut aalajangiisuuvoq. Ineriartornerup nalaani timi qasseeriarluni allanngortarpoq, allanngornerillu tamarmik paasissutissanit cellemi siullermi „programmererneqarsimasunit“ aqunneqartarput.

¹⁰ Daavi mikroskopeqalernera sioqquterujussuarlugu inuuvoq, taamaammat cellet genillu pillugit ilisimasaqanngilaq. Eqqortumilli paasisimavaa nammineq timimi ineriartornera uppernarsaataasoq pilersaarusiortoqareersimaneranut. Daavi naartup qanoq ineriartortarnera pillugu ilisimasaqarsimassaaq naartup ineriartornerata tamarmi siumut aalajangersarneqareersimanera isummiussimagamiuk. Tamanna Guutip ’mappersagaani allassimasutut’ taalliarpalaartumik allaatigaa.

11. Uagut nammineq timikkut ilisarnaatitsinnut suut aalajangiisuuppat?

¹¹ Ullumikkut naluneqanngilaq ilisarnaatit siuaasanit kingornuttakkat — soorlu takissuseq, kiinnap isikkua, isit qalipaataat, nutsat qalipaataat annikitsualuillu tusindillit allat — geninit aalajangerneqartartut. Celletit tamarmik immikkut  cellenik titusindilinnik imaqarput, cellellu tamarmik immikkut uiguleriiaanut dna-nik (deoxyribonukleinsyre) katitikkanut ilaapput. Illit timinnik „sananissamut ilitsersuutit“ illit nammineq dna-vit sannaani kemiskiusumi „allassimapput“. Celletit — cellenik nutaanik pilersitsiniarlutik imaluunniit celletoqqanik taarsiiniarlutik — avikkaangata, tamatigut illit dna-t ilitsersuutinik taakkuninnga ingerlatitseqqittarpoq taamaalillutillu inuuinnartinneqartarlutit isikkullu pingaarnersaatigut allanngutsaalineqartarluni. Tamanna Pinngortitsisitta qilammiusup pissaaneranut ilisimassusianullu ersiutaavoq asseqanngitsoq!

Eqqarsarsinnaassuserput asseqanngilluinnartoq

12. Pingaartumik suut inuit uumasunit allaassutigaat?

¹² „Ilami eqqarsaativit erlinnassusii uannut, ila amerlangaassusii, Guuti! Kisikkaluarukkit sioqqanit amerlaneroqqajaqaat.“ (Tussiaat 139:17, 18a) Aamma uumasut ’tupinnangaartumik pinngortinneqarput’, ilaallu misigissuteqarlutillu pisinnaasaqarput inuit misigissutaannik pisinnaasaannillu akimuisunik. Guutilli inuk uumasut suulluunniit eqqarsarsinnaassusiannik akimuingaartumik eqqarsarsinnaassusilerpaa. Ilinniummi pinngortitamik ilisimatusarnermut tunngasumi ima allassimavoq: „Uagut inuit pinngortitat allat amerlasuutigut qanorluunniit assigitigigaluarutsigit nunarsuarmi pinngortitat akornanni oqalussinnaanerput eqqarsarsinnaassuseqarnerpullu eqqarsaatigalugit asseqanngilluinnarpugut. Aamma imminut pilluta, timitta qanoq sananeqarsimanerat qanorlu pinngorsimanerput pillugit iternga tikillugu ilisimasaqarusussuserput eqqarsaatigalugu asseqanngilluinnarpugut.“ Tamakkuttaaq Daavip eqqarsaatigai.

13. (a) Sunaana pissutigalugu Daavi Guutip eqqarsaataanik eqqarsaatiginnissinnaasoq? (b) Daavi ilaarniarlugu susinnaavugut?

¹³ Uagut uumasunit allaassuterput pingaaruteqarnerpaaq tassaavoq uagut Guutip eqqarsaataanik eqqarsaatiginnissinnaassuserput. * Tunissut immikkut ittoq tamanna „Guuti assilillugu“ pinngortitaanitsinnut uppernarsaataasut ilagaat. (1 Mosesi 1:27) Daavip tunissut tamanna atorluarpaa. Taassuma Guutip piuneranut uppernarsaatit pissusiilu nuannersut avatangiisimini ersertut eqqarsaatigeqqissaartarpai. Aamma Daavip Allakkat Illernartut ilaat siulliit, Guutip imminik pilluni sulianilu pillugit saqqummersitaanik imaqartut, pigai. Allakkat isumassarsiarititaasut taakku iluaqutigalugit Daavip Guutip eqqarsaatai, kinaassusia siunertaalu paasisinnaavai. Allakkat taakku, pinngortitarsuaq Guutillu imminut iliuuserisimasai eqqarsaatigigaangamigit Pinngortitsisini unnersiutigerusulertarpaa.

Upperneq qanoq paasisariaqartoq

14. Sooq Guuti upperiniarlugu taassumunnga tunngasut tamaasa ilisimasariaqanngilavut?

¹⁴ Daavip pinngortitarsuarmik Allakkanillu eqqarsaatiginninnerujartortilluni, Guutip ilisimasaasa piginnaasaasalu tamarmiusut paasinnissinnaassutsiminik akimuinerat paasinerujartuinnarpaa. (Tussiaat 139:6) Uagutsinnut  aamma taamaappoq. Guutip pinngortitaanut tunngasut tamaviisa paasinngisaannassavavut. (Oqaluussisartup oqaasii 3:11; 8:17) Guutili Biibili pinngortitarsuarlu aqqutigalugit piffissami qanoq ilisukkulluunniit sallusuissummik ujaasisunut naammattorsuarnik paasissutissiisarsimavoq. Taakku uppernertik uppernarsaatit tutsuiginartut tunngavigalugit ineriartortittuaannarsinnaasimavaat. — Romamiut 1:19, 20; Hebræerit 11:1, 3.

15. Uppernerup Guutimullu attaveqarnitta imminnut qanoq atassuteqarnerannik assersuuteqarit.

¹⁵ Upperneq tassaaginnanngilaq inuunerup aamma avataarsuup nunarsuullu silassorissumik Pilerfeqarsimassanerannik akuerinninneq. Tassaavorli Jehova Guutimik tatiginninneq, kinaassusilittut — imminik ilisarisimannilernissatsinnik imminullu attaveqarluartuarnissatsinnik kissaateqartutut — tatigalugu. (Jaaku 4:8) Tamanna ataatamik asannittumik tatiginninnermut assersuunneqarsinnaavoq. Qularajuttup ajornartorsiuleruit ataatavit ilumut ikiuinissaa qularippagu, ataatavit ilumut tatiginartuuneranik immaqa upperinnilersissinnaanavianngilat. Misilittakkalli tunngavigalugit nalunngikkukku ataatat asannittuusoq, pakatsisitsinnginnissaa qularinavianngilat. Aamma taamaappoq Jehova ilisarisimanerulerniaraangatsigu Biibilimik atuaqqissaarnitsigut, pinngortitanik tupinnartunik eqqarsaatiginninnitsigut qinnutitsinnullu akissutitut Jehovap ikiuineranik misigisaqartarnitsigut. Tatigilertarparput sulilu ilisarisimalluarnerulerusulertarlugu aamma naassaanngitsumik unnersiutigerusulertarlugu asanninnermik namminissarsiunngitsumik tunniusimanermillu kajumississuteqartaratta. Tamanna inuup anguniagarisinnaasaasa kusanarnerpaartaraat. — Efesosimiut 5:1, 2.

Pinngortitsisitsinnut siunnersortigit

16. Daavip Jehovamut qanittumik attaveqarnera qanoq ilinniarfigisinnaavarput?

¹⁶ „Misissuiffiginnga, Guuti, ilisimajullu uummatiga, misilinnga, eqqarsaatikka ilisimaniakkit. Alapernaasinnga guutipiluit aqqutaannik atuaanersunga, ingerlatinngalu aqqutikkut naassaanngitsukkut!“ (Tussiaat 139:23, 24) Daavip nalunngilaa Jehovap ilisarisimalluinnareeraani — eqqarsaatini, oqaatigisani iliuuserisanilu tamaasa Pinngortitsisup nalunngikkai. (Tussiaat 139:1-12; Hebræerit 4:13) Daavi Guutip ilisarisimalluarmani toqqissisimavoq, soorluttaaq meeraaraq angajoqqaami asannittut kissumiaraanganni toqqissisimasartoq. Daavip Jehovamut qanittumik attaveqarnini tamanna pingaartingaarpaa, attaveqartuarniarlunilu iliuuseqarpoq Guutip suliaanik eqqarsaatiginneqqissaartarnermigut taassumunngalu qinusarnermigut. Daavip tussiaasiaasa ilarpassui, aamma Tussiaat 139, qinnutaapput erinnikkat. Uaguttaaq Jehovamut palligussinnaavugut suliaanik eqqarsaatiginninnitsigut taassumunngalu qinunitsigut.

17. (a) Sooq Daavip uummatimi Jehovamit misissorneqarnissaa kissaatigaa? (b) Piumasatsitut iliorsinnaatitaanitsinnik atueriaaserput inuunitsinnut qanoq pingaaruteqarpa?

¹⁷ Guuti assilillugu pinngortitaagatta nammineq piumasatsitut iliorsinnaatitaavugut. Ajunngitsumik ajortumilluunniit iliorniarluta aalajangersinnaavugut. Kiffaanngissuserli ileqqussatigut akisussaaffittaqarpoq. Daavip guutiitsut ilaattut naatsorsuunneqarnissani kissaatiginngilaa. (Tussiaat 139:19-22) Kukkorujussuarusunngilaq.  Taamaattumik Jehovap sunik tamanik ilisimasaqarnera eqqarsaatigalugu Daavip Guuti maniguulluni qinnuigaa eqqarsaatini misigissutsinilu ilorlerpaat misissoqqullugit aqqutikkullu inuunermut sammisukkut ingerlateqqulluni. Guutip ileqqussatigut najoqqutassiai naapertuilluartut kikkunnut tamanut atuummata, uaguttaaq eqqortumik aalajangertariaqarpugut. Jehovap tamatta kajumissaarpaatigut imminut naalaqqulluta. Naalakkutta taassumannga iluarisaalissallutalu ajunngitsorsiassarpassuaqalissaagut. (Johannesi 12:50; 1 Timotheusi 4:8) Jehova ullut tamaasa saqeqatigisarutsigu qamuuna eqqissinermik, ajornartorsiutinik nanertuutaasunik nalaataqaraluarluta allaat misigisartakkatsinnik, ineriartortitsisinnaavugut. — Filippimiut 4:6, 7.

Pinngortitsiserput asseqanngitsoq qanittumik attaveqarfigiuk!

18. Daavip pinngortitarsuarmik eqqarsaatiginnereerluni suna isummiuppaa?

¹⁸ Daavi inuusuttuulluni savanik paarsilluni silamiikkajuttorujussuuvoq. Savat ivigartorneranni isini qilammut aarlortittarpai. Unnuap taarnerani Daavip eqqarsaatigisarpai avataarsuata nunarsuullu angingaassusiat taakkualu qanoq paasisaqarfiginerlugit. Ima allappoq: „Qilaap oqaluttuaraa Guutip naalannassusia, qilaanngusaasap nalunaarutigaa assaasa piliaat, ullup oqariartorfigaa ulloqanni, unnuap nalunaarfigaa unnuaqanni.“ (Tussiaat 19:2, 3) Daavip paasivaa sunik tamanik tupinnaqisumik pinngortitsisoq ujartariaqarlugu qanittumillu attaveqarfigisariaqarlugu. Uaguttaaq taama iliortariaqarpugut.

19. Inuusuttut utoqqaallu ’tupinnangaartumik pinngortitaanerput’ sumik ilinniarfigisinnaavaat?

¹⁹ Daavi ernermi Salomop kingusinnerusukkut inuusuttunut siunnersuutigisaatut iliornermut tunngatillugu maligassiuivoq: „Pinngortitsisit eqqaamaniaruk inuusuttuunerpit ulluini . . . Guuti mianeruuk inatsisaalu maleruarlugit, inuit tamarmik taamaaliortussaapput.“ (Oqaluussisartup oqaasii 12:1, 13) Daavip inuusuttuaraallunili paasivaa ’tupinnangaartumik pinngortitaalluni’. Ilisimasani naapertorlugit iliuuseqartarnini inuunini tamaat iluaqutigaa. Uagut, inuusuttut utoqqaallu, Pinngortitsisorsuarput unnersiutigalugulu kiffartorfigigutsigu inuunerput maanna siunissamilu nuanningaassaaq. Jehovamut qanittumik attaveqartut taassumalu peqqussutai naapertuilluartut malillugit inuusut Biibilimi ima neriorsorneqarput: „Utoqqalingaarlutik allaat inerititaqassapput orpittut uummaasutut qorsuusutut, nalunaajaatigissallugu [Jehova] peqqusersuitsumik iliortoq.“ (Tussiaat 92:15, 16) Pinngortitsisittalu suliaanik tupinnangaartunik naassaanngitsumik nuannaarutiginnissinnaaneq neriuutigissavarput.

[Quppernerup ataani ilanngussat]

Uku akisinnaavigit?

• ’Tupinnangaartumik pinngortitaanerput’ naartup ineriartorneranit qanoq erserpa?

• Sooq Jehovap eqqarsaatai eqqarsaatigeqqissaartariaqarpavut?

• Upperneq Jehovamullu attaveqarnerput qanoq imminnut ataqatigiippat?

[Atuaqqissaarnermi apeqqutit]

[Qupp. 25-mi assiliartaq]

Naartup illissami ineriartornera siumut aalajangersarneqareersimavoq

DNA

[Suminngaanneernera]

Naartu: Lennart Nilsson

[Qupp. 26-mi assiliartaq]

Meeqqatut ataatamik asannittumik tatiginnittutut uagut Jehova tatigaarput

[Qupp. 27-mi assiliartaq]

Daavi Jehovamik unnersiutiginnerusulersarpoq pinngortitarsua eqqarsaatigeqqissaaraangamiuk