كيەلى كىتاپ ادام ٶمىرىن وزگەرتەدى
«جاۋاپتارىمنان گورى سۇراقتارىم كوپ بولدى»
تۋعان جىلى: 1976
ەلى: گوندۋراس
قىسقاشا ماعلۇمات: شىركەۋ پاستورى بولعان
ٶمىربايانىم
مەن گوندۋراستىڭ لا-سەيبا دەگەن قالاسىندا ومىرگە كەلدىم. وتباسىمىزداعى بەس بالانىڭ ەڭ كىشىسى ٵرى جالعىز ۇل بالا ەدىم. ۇيدە مەن عانا قۇلاعى ەستىمەيتىن بولىپ تۋىلعانمىن. ٴبىزدىڭ تۇرمىس جاعدايىمىز وتە ناشار بولدى، سونىمەن قاتار قاۋىپتى اۋماقتا تۇردىق. اكەم جۇمىسىندا بولعان وقىس جاعدايدىڭ كەسىرىنەن كوز جۇمعاندا، جاعدايىمىز ودان بەتەر ناشارلاي ٴتۇستى. سول كەزدە جاسىم نەبارى تورتتە ەدى.
انامىز مەنى جانە اپكەلەرىمدى اسىراۋ ٷشىن بارىن سالۋعا تىرىساتىن. ٴبىراق ماعان كيىم ساتىپ الۋ ٷشىن، ٴجيى اقشاسى بولا بەرمەيتىن. جىلى كيىمدەرىم بولماعاندىقتان، جاڭبىر جاۋعاندا توڭىپ جۇرەتىنمىن.
وسە كەلە گوندۋراس ىم ٴتىلىن مەڭگەرىپ الدىم، سونىڭ ارقاسىندا باسقا دا قۇلاعى ەستىمەيتىن ادامدارمەن ارالاسۋعا مۇمكىندىك بولدى. الايدا انام مەن اپكەلەرىم ىم ٴتىلىن بىلمەگەندىكتەن، مەنىمەن سويلەسۋ ٷشىن ٴبىر-ەكى ىمدى نە وزدەرى شىعارعان بەلگىلەردى قولداناتىن. انام مەنى جاقسى كوردى ٵرى قاۋىپتەن قورعاپ ٴجۇردى. ول بىرنەشە ىممەن-اق تەمەكى مەن ىشىمدىك سياقتى زياندى نارسەلەردەن اۋلاق بولۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتتى. مەن زياندى تاۋەلدىلىككە سالىنباي وسكەنىم ٷشىن، اناما وتە ريزامىن.
بالا كەزىمدە انام مەنى كاتوليك شىركەۋىنە ەرتىپ جۇرەتىن، ٴبىراق ول جەردە تۇك تۇسىنبەيتىنمىن. سەبەبى مەن ٷشىن ىم تىلىنە اۋداراتىن ەشكىم بولمادى. وندا ٸشىم پىساتىندىقتان، ون جاسىمدا شىركەۋگە بارۋدى دوعاردىم. ٴبىراق قۇداي جايلى بىلۋگە دەگەن قالاۋىم ٵلى دە بار ەدى.
1999-جىلى 23 جاستا بولعانىمدا، ەۆانگەليە شىركەۋىنىڭ مۇشەسى بولعان قۇراما شتاتتاردان كەلگەن ٴبىر ايەلدى كەزىكتىردىم. ول مەنىمەن كيەلى كىتاپ ساباقتارىن جۇرگىزدى جانە امەريكا ىم ٴتىلىن ۇيرەتتى. كيەلى كىتاپتان بىلگەندەرىمنىڭ اسەر ەتكەنى سونشا — مەن پاستور بولامىن دەپ شەشتىم. ٴسۇيتىپ، قۇلاعى مۇكىس ادامدارعا ارنالعان ماسىحشىلەردىڭ ٴبىلىم ورتالىعىنا بارىپ تۇرۋ ٷشىن پۋەرتو-ريكوعا كوشتىم. ال 2002-جىلى لا-سەيباعا قايتا كەلگەنىمدە، دوستارىمنىڭ قولداۋىمەن قۇلاعى ەستىمەيتىندەرگە ارنالعان شىركەۋ اشتىم. كەيىنىرەك مەن سول دوستارىمنىڭ اراسىنداعى پاتريسيا ەسىمدى ايەلگە ۇيلەندىم.
شىركەۋىمىزدىڭ پاستورى رەتىندە مەن گوندۋراس ىم تىلىندە ۋاعىز ايتىپ، كيەلى كىتاپ وقيعالارىنىڭ سۋرەتتەرىن كورسەتەتىنمىن جانە قۇلاعى مۇكىس ادامدار ٴتۇسىنۋ ٷشىن اڭگىمەلەردى ٸس-قيمىلمەن سومداپ بەرەتىنمىن. سونىمەن قاتار كورشى قالالاردى ارالاپ، ونداعى ەستىمەيتىن ادامداردى جىگەرلەندىرىپ، قيىندىقتارىمەن كۇرەسۋگە كومەكتەستىم. مەن ٴتىپتى قۇراما شتاتتارى مەن زامبياعا ميسسيونەرلىك ساپارمەن باردىم. ٴبىراق شىن مانىندە مەن كيەلى كىتاپ جايلى كوپ بىلمەيتىنمىن. بار بولعانى باسقالاردان ەستىگەنىمدى، سۋرەتتەردەن تۇسىنگەنىمدى عانا ايتىپ ٴجۇردىم. تۇپتەپ كەلگەندە، جاۋاپتارىمنان گورى سۇراقتارىم كوپ بولدى.
بىردە شىركەۋىمنىڭ كەيبىر مۇشەلەرى مەن جايلى جالعان مالىمەت تاراتا باستادى. ولار مەنى ماسكۇنەم جانە جۇبايىنىڭ كوزىنە ٴشوپ سالادى دەپ قارالادى. بۇعان مەنىڭ قاتتى كوڭىلىم ٴتۇسىپ، اشۋىم كەلدى. سودان كوپ ۇزاماي پاتريسيا ەكەۋمىز شىركەۋدى تاستاپ كەتتىك.
كيەلى كىتاپ ٶمىرىمدى وزگەرتتى
ەحوبا كۋاگەرلەرى پاتريسيا ەكەۋمىزگە كەلىپ تۇراتىن، ٴبىراق ٴبىز ولاردى ەشقاشان تىڭدامايتىنبىز. الايدا شىركەۋدەن كەتكەننەن كەيىن ايەلىم توماس پەن ليسسي ەسىمدى كۋاگەر ەرلى-زايىپتىمەن كيەلى كىتاپتى زەرتتەۋگە كەلىستى. ولاردىڭ ەستي السا دا ىم ٴتىلىن ۇيرەنىپ العاندارى مەنى تاڭعالدىردى. ٴسۇيتىپ، پاتريسيامەن بىرگە مەن دە زەرتتەي باستادىم.
باستاپقىدا بىرنەشە اي بويى ٴبىز امەريكا ىم تىلىندەگى ۆيدەولاردىڭ كومەگىمەن زەرتتەدىك. ٴبىراق كەيبىر دوستارىمىز ەحوبا كۋاگەرلەرىن ادام سوڭىنان ەرۋشىلەر دەپ جالا جاپقاندىقتان، ٴبىز زەرتتەۋدى توقتاتىپ قويدىق. توماس ٴتىپتى ەحوبا كۋاگەرلەرىنىڭ ادام سوڭىنان ەرمەيتىنىنىڭ دالەلىن كورسەتسە دە، مەن سەنبەي قويدىم.
بىرنەشە ايدان كەيىن پاتريسيا جان كۇيزەلىسىنە شالدىققاندا، ەحوبا كۋاگەرلەرى ۇيىمە كەلسىنشى دەپ قۇدايعا دۇعا ەتتى. سودان كوپ ۇزاماي كورشى تۇراتىن ەحوبا كۋاگەرى پاتريسياعا كەلىپ، ٴليسسيدى قايتا شاقىرۋدى ۇسىندى. ليسسي شىنايى دوس ەكەنىن كورسەتتى. ول زەرتتەۋ ساباعىن وتكىزۋ ٷشىن اپتا سايىن كەلىپ، پاتريسيانى جىگەرلەندىرىپ تۇراتىن. ال مەنىڭ كۋاگەرلەرگە قاتىستى كۇمانىم ٵلى دە سەيىلمەگەن ەدى.
2012-جىلى ەحوبا كۋاگەرلەرى گوندۋراس ىم تىلىندەگى «شىندىقتى بىلگىڭىز كەلە مە؟» دەپ اتالاتىن بەينەروليكتى كورسەتۋ ناۋقانىن وتكىزدى. ليسسي بەينەروليكتى بىزگە دە اكەلىپ كورسەتتى. بەينەروليكتەن مەن سەنىپ كەلگەن توزاق وتى، ولمەس جان تۋرالى ىلىمدەردىڭ كيەلى كىتاپقا نەگىزدەلمەگەنىن ٴبىلىپ، قاتتى قايران قالدىم.
كەلەسى اپتادا توماسپەن سويلەسۋ ٷشىن ەحوبا كۋاگەرلەرىنىڭ پاتشالىق سارايىنا باردىم. مەن وعان قۇلاعى ەستىمەيتىن ادامدارعا كيەلى كىتاپتاعى شىندىقتاردى جەتكىزگىم كەلەدى، ٴبىراق ەحوبا كۋاگەرى رەتىندە ەمەس دەپ ايتتىم. سونداعى قالاعانىم، قۇلاعى ەستىمەيتىندەرگە ارناپ ٶزىمنىڭ بولەك شىركەۋىمدى اشۋ ەدى. توماس مەنىڭ بۇل قۇلشىنىسىمدى ماقتادى. كەيىن نازارىمدى ەفەستىكتەرگە 4:5 كە اۋداردى، وندا شىنايى ماسىحشىلەردىڭ قاۋىمىندا بىرلىك بولۋ كەرەكتىگى ايتىلعان.
توماس تاعى ماعان «ەحوبا كۋاگەرلەرى. ٸس-ارەكەتتەن كورىنەتىن سەنىم، 1-ٴبولىم: تۇنەكتەن شىعۋ» اتتى بەينەفيلمنىڭ امەريكا ىم تىلىندەگى نۇسقاسىن بەردى. بۇل بەينەفيلمدە ٴبىر توپ ەر ادامداردىڭ نەگىزگى ىلىمدەردى ٴتۇسىنۋ ٷشىن كيەلى كىتاپتى قالاي مۇقيات زەرتتەگەندەرى باياندالعان. ٴفيلمدى كورە وتىرىپ ٶزىمدى سونداعى ادامدارعا ۇقساتتىم. ويتكەنى مەن دە سولار سياقتى شىندىقتى ىزدەپ جۇرگەن ەدىم. بۇل بەينەفيلم ەحوبا كۋاگەرلەرىنىڭ شىندىقتى ۇيرەتەتىنىنە كوزىمدى جەتكىزدى، سەبەبى ولار سەنىمدەرىن تەك كيەلى كىتاپقا نەگىزدەيدى. وسىلايشا مەن كيەلى كىتاپتى زەرتتەۋدى قايتا باستادىم، ال 2014-جىلى پاتريسيا ەكەۋمىز شومىلدىرۋ راسىمىنەن ٶتىپ، ەحوبا كۋاگەرى بولدىق.
تيگىزگەن پايداسى
مەن ەحوبا كۋاگەرلەرىنىڭ قاۋىمىن جاقسى كورەمىن. ويتكەنى ولاردىڭ قۇدايى تازا بولعاندىقتان، ولار دا مورالدىق جاعىنان تازا بولۋعا تىرىسادى. ول جەردە عيبادات ەتەتىندەردىڭ سوزدەرى دە، باسقالارمەن قارىم-قاتىناستارى دا تازا. ولار — بەيبىتسۇيگىش جانە ٴبىر-ٴبىرىن جىگەرلەندىرۋگە دايىن جاندار. قاي ەلدە تۇرماسىن، قانداي تىلدە سويلەمەسىن ەحوبا كۋاگەرلەرى ٵردايىم بىرلىكتە عيبادات ەتەدى جانە ٴبىر شىندىقتى ۇيرەتەدى.
كيەلى كىتاپ شىن مانىندە نەگە ۇيرەتەتىنىن ٴبىلىپ جاتقانىما قاتتى ريزامىن. مىسالى، مەن ەحوبانىڭ قۇدىرەتى شەكسىز قۇداي ٵرى الەمنىڭ ٵمىرشىسى ەكەنىن ٴبىلدىم. ول قۇلاعى ەستىمەيتىندەردى دە، ەستيتىندەردى دە سۇيەدى. مەن قۇدايدىڭ ماعان دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن باعالايمىن. سونىمەن قاتار جەر بەتىنىڭ جايقالعان جۇماققا اينالاتىنىن ٵرى مىقتى دەنساۋلىقپەن ماڭگى ٶمىردىڭ راقاتىن كورە الاتىنىم جايىندا ٴبىلدىم. وسى جايتتار ورىندالاتىن كۇندى اسىعا كۇتۋدەمىن!
پاتريسيا ەكەۋمىز قۇلاعى مۇكىس ادامدارمەن كيەلى كىتاپ جايلى سويلەسكەندى ۇناتامىز. قازىر ٴبىز بۇرىنعى شىركەۋىمىزدىڭ كەيبىر مۇشەلەرىمەن كيەلى كىتاپتى زەرتتەۋ ساباقتارىن وتكىزەمىز. ٴبىراق قازىر پاستور كەزىمدەگىدەي ەمەس، ۇيرەتىپ جاتقان نارسەلەرىمدى ٶزىم جاقسى بىلەمىن. ەحوبا كۋاگەرلەرىمەن كيەلى كىتاپتى زەرتتەۋ ارقىلى مازالاعان سۇراقتارىمنىڭ جاۋاپتارىن تاپتىم.
قىزىقتى بولار مالىمەتتەر
كيەلى كىتاپ. سۇراقتار مەن جاۋاپتار
جان دەگەن نە؟
جان ادامنىڭ ىشىندەگى ٴبىر نارسە مە؟ ادام ولگەندە، جانى ٵرى قاراي ٶمىر سۇرە بەرە مە؟
ٴبىز جونىندە
كيەلى كىتاپتى وقۋدىڭ قانداي پايداسى بار؟
دۇنيە-ٴجۇزى بويىنشا ميلليونداعان ادام كيەلى كىتاپتىڭ كومەگىمەن ومىرگە قاتىستى ماڭىزدى سۇراقتاردىڭ جاۋابىن تابۋدا. ٴسىز دە سونداي سۇراقتاردىڭ جاۋابىن بىلگىڭىز كەلە مە؟
كۇزەت مۇناراسى
ولار كەز كەلگەن سۇراققا كيەلى كىتاپتان جاۋاپ بەردى!
باسىندا موناح ايەل، سوسىن بەلسەندى كوممۋنيست بولعان يزولينا لامەلا بۇل ەكى ىستەن دە كوڭىلى قالدى. كەيىنىرەك ول ەحوبا كۋاگەرلەرىن كەزدەستىردى. ولار وعان كيەلى كىتاپتىڭ كومەگىمەن ٶمىرىن ماعىنالى ەتۋگە كومەكتەستى.
كۇزەت مۇناراسى
كيەلى كىتاپتاعى انىق تا قيسىندى جاۋاپتار مەنى قايران قالدىردى
ەرنەست ٴلوۋديدى ومىردەگى ەڭ ماڭىزدى سۇراقتاردىڭ جاۋاپتارىن تاپتى. كيەلى كىتاپتاعى انىق جاۋاپتار وعان كەلەشەككە دەگەن ٷمىت سيلادى.