مازمۇنعا ٶتۋ

جاستاردىڭ ساۋالدارى

قيىندىققا مويىمايتىن اداممىن با؟‏

قيىندىققا مويىمايتىن اداممىن با؟‏

 سە‌ن قيىندىققا مويىمايتىن ادامسىڭ با؟‏ ومىرىڭدە مىنا جايتتارعا كە‌زىكتىڭ بە؟‏

  •   جاقىن ادامىڭنىڭ ٶلىمى

  •   ۇ‌زاققا سوزىلعان اۋرۋ

  •   تابيعي اپات

 زە‌رتتە‌ۋشىلە‌ردىڭ ايتۋىنشا،‏ مويىماۋ قاسيە‌تى ادامعا تە‌ك ۇ‌لكە‌ن قيىنشىلىقتارعا تاپ بولعاندا عانا ە‌مە‌س،‏ كۇ‌ندە‌لىكتى كىشىگىرىم سترە‌سس كە‌زىندە دە قاجە‌ت.‏ ويتكە‌نى مۇ‌نداي سترە‌ستە‌ر دە ادامنىڭ دە‌نساۋلىعىنا اسە‌ر ە‌تپە‌ي قويمايدى.‏ سوندىقتان قيىندىعىڭ قانشالىقتى ۇ‌لكە‌ن يا كىشى بولماسىن،‏ وعان مويىماي،‏ قايراتتى بولۋدى ۇ‌يرە‌نگە‌نىڭ ماڭىزدى.‏

 مويىماۋ دە‌گە‌ن نە؟‏

 مويىماۋ —‏ ومىردە‌گى وزگە‌رىستە‌ر مە‌ن قيىنشىلىقتاردى ساتتىلىكپە‌ن ە‌ڭسە‌رە ٴ‌بىلۋ قابىلە‌تى.‏ مويىمايتىن ادامدار دا باسقالار سياقتى قيىندىقتارعا كە‌زىگىپ جاتادى.‏ الايدا ولار سول قيىندىقتاردان كىشكە‌نە قايىسسا دا،‏ قاتايىپ شىعادى.‏

قاتتى داۋىلدان يىلگە‌ن كە‌ي اعاشتار قالپىنا كە‌لىپ تىكتە‌لە‌تىنى سياقتى،‏ سە‌ن دە قيىندىقتان باس كوتە‌رە الاسىڭ

 نە‌لىكتە‌ن مويىماۋ ماڭىزدى؟‏

  •   قيىنشىلىقتار ە‌شكىمدى اينالىپ وتپە‌يدى.‏ قۇ‌داي سوزىندە:‏ «جارىستا جۇ‌يرىك،‏ شايقاستا كۇ‌شتى ٵردايىم جە‌ڭە بە‌رمە‌يدى ە‌كە‌ن.‏.‏.‏ بىلىمدىدە —‏ تابىس ٵردايىم بولا بە‌رمە‌يدى ە‌كە‌ن.‏ سە‌بە‌بى بارلىعى دا قولايسىز ۋاقىت پە‌ن كە‌زدە‌يسوق جاعدايلارعا تاپ بولىپ جاتادى»،‏—‏ دە‌لىنگە‌ن (‏ۋاعىزداۋشى 9:‏11‏)‏.‏ بۇ‌دان تۇ‌يە‌رىمىز —‏ ٴ‌تىپتى جاقسى ادامدار دا جازىقسىز جاپا شە‌گىپ جاتادى.‏

  •   مويىماۋشىلىق سە‌نى قورعايدى.‏ ٴ‌بىر مە‌كتە‌پ پسيحولوگى:‏ «ە‌متيحاننان تومە‌ن باعا الىپ قالعانىنا ياكي الە‌ۋمە‌تتىك جە‌لىدە جاعىمسىز ٴ‌سوز ە‌ستىگە‌نىنە بۇ‌لقان-‏تالقان بوپ اشۋلانىپ،‏ مە‌نىڭ الدىما كە‌لە‌تىن وقۋشىلار كوبە‌يىپ كە‌تتى»،‏—‏ دە‌يدى.‏ ونىڭ ايتۋىنا قاراعاندا،‏ ە‌گە‌ر وقۋشى وسىنداي كىشىگىرىم قيىندىقتاردى قالاي جە‌ڭۋدى بىلمە‌سە،‏ مۇ‌نىڭ ارتى «پسيحيكالىق جانە ە‌موسيالىق بۇ‌زىلىستارعا» اكە‌پ سوعۋى مۇ‌مكىن a‏.‏

  •   مويىماۋشىلىق ساعان قازىر دە،‏ ە‌سە‌يگە‌ندە دە پايداسىن تيگىزە‌دى.‏ ٶمىر بولعان سوڭ،‏ ادامدى تۇ‌ڭىلدىرە‌تىن جايتتار بولماي تۇ‌رمايدى.‏ بۇ‌عان قاتىستى پسيحولوگ ريچارد لە‌رنە‌ر بىلاي دە‌پ جازدى:‏ «ە‌سە‌يگە‌ندە تابىستى دا جە‌مىستى بولۋ ٷشىن ادام تۇ‌ڭىلدىرە‌تىن جايتتاردان تە‌ز ە‌س جيا ٴ‌بىلۋى،‏ الدىنا جاڭا ماقساتتار قويىپ،‏ دىتتە‌گە‌نىنە جە‌تۋدىڭ باسقا دا جولدارىن تابا ٴ‌بىلۋى كە‌رە‌ك»‏ b‏.‏

 بۇ‌ل قاسيە‌تتى قالاي دامىتۋعا بولادى؟‏

  •   قيىنشىلىققا تۋرا باعا بە‌ر.‏ ۇ‌لكە‌ن قيىنشىلىق پە‌ن كىشىگىرىم قيىنشىلىقتىڭ اراجىگىن اجىراتا ٴ‌بىل.‏ كيە‌لى كىتاپتا:‏ «اقىماق اشۋىن سول زاماتتا كورسە‌تە‌دى،‏ ال پاراساتتى ادام قورلىققا ٴ‌مان بە‌رمە‌يدى»،‏—‏ دە‌پ جازىلعان (‏ناقىل سوزدە‌ر 12:‏16‏)‏.‏ قيىندىقتاردىڭ بارىنە بىردە‌ي جۇ‌رە‌گىڭدى اۋىرتا بە‌رمە.‏

     ‏«مە‌كتە‌پتە سىنىپتاستارىم تۇ‌يمە‌دە‌يدى تۇ‌يە‌دە‌ي ە‌تىپ كورە‌دى.‏ سوسىن الە‌ۋمە‌تتىك جە‌لىدە‌گى دوستارىنان قولداۋ ىزدە‌يدى.‏ ال ولار بولسا جاعدايدى ودان سايىن ۋشىقتىرىپ،‏ وتقا ماي قۇ‌يادى.‏ وسىدان سىنىپتاستارىم قيىندىقتارىنا تۋرا باعا بە‌رە الماي قالادى»‏ (‏دجوان)‏.‏

  •   وزگە‌لە‌ردە‌ن ۇ‌يرە‌ن.‏ كيە‌لى جازبالاردا:‏ «تە‌مىر تە‌مىردى قايرايدى،‏ ادام ادامدى قايرايدى»،‏—‏ دە‌گە‌ن ناقىل بار (‏ناقىل سوزدە‌ر 27:‏17‏)‏.‏ قيىندىقتىڭ نە‌بىر داۋىلىنا توتە‌پ بە‌رگە‌ن ادامداردان قۇ‌ندى ۇ‌لگى-‏ونە‌گە الۋعا بولادى.‏

     ‏«باسقالارمە‌ن سويلە‌سكە‌ندە،‏ تالاي تاۋقىمە‌تتى باستان وتكە‌رگە‌ندە‌رىن ە‌ستيسىڭ،‏ ٴ‌بىراق قازىر جاعدايلارى جاپ-‏جاقسى.‏ ولارمە‌ن اڭگىمە‌لە‌سىپ،‏ قيىندىقپە‌ن كۇ‌رە‌سۋ ٷشىن نە ىستە‌گە‌ندە‌رىن جانە نە‌نى ىستە‌مە‌گە‌ندە‌رىن ٴ‌بىلىپ ال» (‏دجۋليا)‏.‏

  •   شىدامدى بول.‏ قۇ‌داي سوزىندە:‏ «ٵدىل جان جە‌تى رە‌ت قۇ‌لاسا دا،‏ قايتىپ تۇ‌رار»،‏—‏ دە‌پ جازىلعان (‏ناقىل سوزدە‌ر 24:‏16‏)‏.‏ باسقا تۇ‌سكە‌ن قيىندىققا كوندىگۋ ٷشىن ۋاقىت قاجە‌ت،‏ سوندىقتان كە‌ي كۇ‌ندە‌رى كوڭىلىڭ ٴ‌تۇ‌سۋى ابدە‌ن مۇ‌مكىن.‏ الايدا ە‌ڭ ماڭىزدىسى —‏ «قايتا تۇ‌رعانىڭ».‏

     ‏«قانداي دا ٴ‌بىر قيىندىقتان سوڭ ە‌س جيىپ جاتقاندا،‏ جان جاراڭ جازىلۋ كە‌رە‌ك.‏ بۇ‌ل بىردە‌ن بولمايدى،‏ ۋاقىت قاجە‌ت.‏ مە‌نىڭ ٴ‌بىر بايقاعانىم،‏ ۋاقىت وتكە‌ن سايىن ٶز-‏وزىڭە كە‌لۋ دە جە‌ڭىل بولادى ە‌كە‌ن» (‏اندرە‌ا)‏.‏

  •   ريزاشىل بول.‏ كيە‌لى كىتاپتا:‏ «ٵردايىم العىس بىلدىرىڭدە‌ر»،‏—‏ دە‌گە‌ن ٴ‌سوز بار (‏قولوستىقتارعا 3:‏15‏)‏.‏ باسىڭا قانداي اۋىر قيىندىق تۇ‌سپە‌سىن،‏ العىس بىلدىرە‌تىن نارسە‌لە‌ر قاشاندا بولادى.‏ ٶمىر سۇ‌رۋگە تۇ‌راتىنىن كورسە‌تە‌تىن ٷش نارسە‌نى ويلاپ كور.‏

     ‏«قيىندىققا كە‌زىككە‌ندە،‏ «بۇ‌ل نە‌گە مە‌نىڭ باسىما ٴ‌تۇ‌ستى؟‏» دە‌گە‌ن وي بولماي قويمايدى.‏ قيىندىقتارعا مويىماۋدىڭ ٴ‌بىر سىرى —‏ ولارعا قادالىپ قالماي،‏ وڭ كوزقاراس تانىتىپ،‏ بار نارسە‌ڭە،‏ قولىڭنان كە‌لە‌تىن نارسە‌گە شۇ‌كىرشىلىك ە‌تۋ» (‏سامانتا)‏.‏

  •   قاناعات ە‌ت.‏ ە‌لشى پاۋىل:‏ «مە‌ن قانداي جاعدايدا بولمايىن قولدا بارعا قاناعات ە‌تۋدى ۇ‌يرە‌ندىم»،‏—‏ دە‌گە‌ن (‏فىلىپىلىكتە‌رگە 4:‏11‏)‏.‏ ول باسىنا قانداي قيىندىقتار تۇ‌سە‌تىنىن قاداعالاي الماعان.‏ ٴ‌بىراق ولارعا قالاي قاراۋ كە‌رە‌كتىگىن قاداعالاي العان‏.‏ ول قولدا بارعا قاناعات ە‌تۋدى شە‌شتى.‏

     ‏«مە‌ن وزىمنە‌ن ٴ‌بىر نارسە‌نى اڭعاردىم:‏ قيىندىق تۋعاندا،‏ العاشىندا ونشا جاقسى كوزقاراس تانىتپايدى ە‌كە‌نمىن.‏ سوندىقتان كە‌ز كە‌لگە‌ن جاعدايعا وڭ كوزبە‌ن قاراۋدى ۇ‌يرە‌نۋدى ماقسات ە‌تتىم.‏ بۇ‌نىڭ ماعان عانا ە‌مە‌س،‏ اينالامداعىلارعا دا پايداسى تيە‌رى انىق» (‏مە‌تيۋ)‏.‏

  •   دۇ‌عا ە‌ت.‏ قۇ‌داي ٴ‌سوزى بىلاي دە‌پ شاقىرادى:‏ «بار اۋىرتپالىعىڭدى ە‌حوباعا ارت،‏ ول سە‌نى دە‌مە‌يدى.‏ ٵدىل جاننىڭ قۇ‌لاۋىنا ول ە‌شقاشان جول بە‌رمە‌يدى» (‏ٴ‌زابۇ‌ر 55:‏22‏)‏.‏ دۇ‌عا —‏ جاندى جايلاندىرۋدىڭ ٴ‌تاسىلى ە‌مە‌س.‏ بۇ‌ل —‏ سە‌نىڭ «قامىڭدى ويلايتىن» جاراتۋشىمە‌ن سويلە‌سۋ (‏پە‌تىردىڭ 1-‏حاتى 5:‏7‏)‏.‏

     ‏«ماعان قيىندىقپە‌ن جالعىز كۇ‌رە‌سۋدىڭ قاجە‌تى جوق.‏ تۋىنداعان ماسە‌لە جايلى قۇ‌دايعا ٴ‌بارىن اشىق ايتامىن،‏ سوسىن وعان بە‌رىپ جاتقان باتالارى ٷشىن العىس بىلدىرە‌مىن.‏ وسىلاي ە‌حوبانىڭ باتالارىنا نازار تىككە‌نىمدە،‏ جاعىمسىز ويلاردان ارىلامىن.‏ ٴ‌يا،‏ دۇ‌عا ە‌تۋ وتە-‏موتە ماڭىزدى!‏» (‏كارلوس)‏.‏

a توماس كە‌رستينگتىڭ «‏Disconnected‏» دە‌گە‌ن كىتابىنان الىنعان.‏

b ‏«‏The Good Teen—‏Rescuing Adolescence From the Myths of the Storm and Stress Years‏» اتتى كىتاپتان.‏