16-تاراۋ
قۇداي الدىندا ‹ٵدىل ارەكەت ەت›
1—3. ا) نەگە ٴبىز ەحوبانىڭ الدىندا بورىشتىمىز؟ ٵ) سۇيىسپەنشىلىككە تولى قۇتقارۋشىمىز بىزدەن نە كۇتەدى؟
باتىپ بارا جاتقان كەمەدە قالىپ قويعانىڭدى ەلەستەتىپ كورشى. «قۇردىمعا كەتتىم» دەپ ويلاي بەرگەنىڭ سول ەكەن، قۇتقارۋشى كەلىپ، سەنى ٶلىم اۋزىنان الىپ قالادى. ول: «مىنە، ەندى قورقىنىش جوق!»— دەگەندە، قانداي جەڭىلدىك سەزىندىڭ دەسەڭشى! سول كىسىنىڭ الدىندا ٶزىڭدى بورىشتى سەزىنەدى ەمەسسىڭ بە؟ ٴيا، سەن وعان ٶمىرىڭ ٷشىن بورىشتىسىڭ.
2 قانداي دا ٴبىر ماعىنادا بۇل مىسال ەحوبانىڭ ٴبىز ٷشىن نە ىستەگەنىن سۋرەتتەيدى. ونىڭ الدىندا بورىشتى ەكەنىمىز ايدان انىق. ول كۇنا مەن ٶلىمنىڭ قۇرساۋىنان قۇتىلۋعا مۇمكىندىك بەرىپ، ٴبىز ٷشىن ازاتتىق تولەمىن تولەدى عوي. وسى قۇندى قۇرباندىققا سەنىم بىلدىرسەك، كۇنالارىمىز كەشىرىلىپ، ماڭگى ٶمىر سۇرۋگە ۇمىتتەنە الاتىنىمىزدى بىلگەنىمىز زور جۇبانىش بەرەدى (جوحاننىڭ 1-حاتى 1:7؛ 4:9). 14-تاراۋدان كورگەنىمىزدەي، ازاتتىق تولەمى — ەحوبانىڭ سۇيىسپەنشىلىگى مەن ادىلدىگىنىڭ ەڭ كەرەمەت كورىنىسى. ال ٴبىز ٶز تاراپىمىزدان نە ىستەۋىمىز كەرەك؟
3 سۇيىسپەنشىلىككە تولى قۇتقارۋشىمىزدىڭ بىزدەن نە كۇتەتىنىن قاراستىرعانىمىز ورىندى بولار. ەحوبا ميحا پايعامبار ارقىلى بىلاي دەگەن: «و، ادام، ساعان جاقسىلىقتىڭ نە ەكەندىگى ايتىلعان. ەحوبا سەنەن نەنى تالاپ ەتەدى: ٵدىل ارەكەت ەتۋدى، مەيىرىمدىلىكتى ٴسۇيۋدى جانە قۇدايدىڭ الدىندا قاراپايىمدىلىقپەن ٴجۇرۋدى عوي؟» (ميحا 6:8، جد). بايقاشى، ەحوبانىڭ بىزدەن كۇتەتىن نارسەلەرىنىڭ ٴبىرى — «ٵدىل ارەكەت ەتۋ». مۇنى ٸس جۇزىندە قالاي ىستەۋگە بولادى؟
«ناعىز ادىلەتتى» بولۋعا ۇمتىل
4. ەحوبانىڭ بىزدەن ٶزىنىڭ ٵدىل نورمالارىنا ساي ٶمىر سۇرەدى دەپ كۇتەتىنىن قايدان بىلەمىز؟
4 ەحوبا بىزدەن ٶزىنىڭ جاقسىلىق پەن جاماندىققا قاتىستى نورمالارىنا ساي ٶمىر سۇرەدى دەپ كۇتەدى. ال ونىڭ نورمالارى ٵدىل، سوندىقتان ولاردى ۇستانعانىمىز — ادىلدىككە ۇمتىلاتىندىعىمىزدىڭ بەلگىسى. يشايا 1:17 دە: «جاقسىلىق ىستەۋدى ۇيرەنىپ، ادىلدىككە ۇمتىلىڭدار!»— دەلىنگەن. قۇداي ٴسوزى ‹ادىلدىكتى ىزدەۋگە› شاقىرادى (سافونيا 2:3، جد). سونداي-اق «قۇدايعا رۋحاني جاعىنان ۇقساس جاراتىلعان جاڭا، ناعىز ادىلەتتى» ادام بولۋعا تالپىندىرادى (ەفەستىكتەرگە 4:24، سىلتەمەنى قارا). «ناعىز ادىلەتتى» ادام زۇلىمدىقتان، ارام نارسەلەر مەن ازعىندىقتان اۋلاق جۇرەدى، ويتكەنى بۇلار قاسيەتتىنى ارامدايدى (ٴزابۋر 11:5 [10:5]؛ ەفەستىكتەرگە 5:3—5).
5، 6. ا) ەحوبانىڭ نورمالارى نەگە ٴبىز ٷشىن اۋىرتپالىق ەمەس؟ ٵ) كيەلى كىتاپتا ادىلدىككە ۇمتىلۋدىڭ ۇزدىكسىز پروسەسس ەكەنى قالاي كورسەتىلەدى؟
5 ەحوبانىڭ ٵدىل نورمالارى ٴبىز ٷشىن اۋىرتپالىق پا؟ جوق. جۇرەگىمىز ەحوباعا جاقىنداۋدى قالاپ تۇرسا، ونىڭ تالاپتارى اۋىرتپالىق بولمايدى. قۇدايىمىزدى جانە ونىمەن بايلانىسى بار نارسەنىڭ ٴبارىن سۇيەمىز، سوندىقتان وعان ۇنامدى ٶمىر سۇرگىمىز كەلەدى (جوحاننىڭ 1-حاتى 5:3). ەحوبانىڭ ‹ٵدىل ارەكەتتى سۇيەتىنىن› ەسىڭە الشى (ٴزابۋر 11:7، جد؛ [10:7]). ەگەر ەحوبانىڭ ادىلدىگىنە شىنىمەن ەلىكتەيتىن بولساق، ول جاقسى كورگەندى جاقسى كورىپ، جەك كورگەندى جەك كورۋىمىز كەرەك (ٴزابۋر 97:10 [96:10]).
6 كەمەلسىز ادامدارعا ادىلدىككە ۇمتىلۋ وڭاي ەمەس. ٴبىز، بىلايشا ايتقاندا، كۇناكار بولمىسىمىزدى ٸس-ارەكەتىمەن قوسا «شەشىپ تاستاپ»، جاڭا بولمىستى «كيىپ الۋىمىز» كەرەك. ال كيەلى كىتاپقا ساي، بولمىسىمىزدى ‹جاڭارتىپ بەرەتىن› — تۋرا ٴبىلىم (قولوستىقتارعا 3:9، 10، سىلتەمەنى قارا). مۇندا ٴتۇپنۇسقا تىلىنەن «جاڭارۋ» دەپ اۋدارىلعان ٴسوز جاڭا بولمىسقا يە بولۋ بارىنشا كۇش سالۋدى تالاپ ەتەتىن ۇزدىكسىز پروسەسس ەكەنىنە نۇسقايدى. الايدا دۇرىس ارەكەت ەتۋگە قانشا تىرىسىپ باقساق تا، كۇناكار بولمىسىمىزدىڭ كەسىرىنەن ويىمىزبەن، سوزىمىزبەن نە ىسىمىزبەن قاتەلىك جاساپ قوياتىن كەزدەرىمىز بولىپ جاتادى (ريمدىكتەرگە 7:14—20؛ جاقىپ 3:2).
7. ادىلدىككە دەگەن ۇمتىلىسىمىز ٵردايىم ٴساتتى بولا بەرمەيتىنىنە قالاي قاراۋىمىز كەرەك؟
7 ادىلدىككە دەگەن ۇمتىلىسىمىز ٵردايىم ٴساتتى بولا بەرمەيتىنىنە قالاي قاراۋىمىز كەرەك؟ ارينە، كۇنانىڭ اتى — كۇنا. ٴبىراق اياعىمىزدى شالىس باسىپ قويعاندىقتان، ەندى ەحوباعا قىزمەت ەتۋگە لايىقسىزبىن دەگەن ويدان اۋلاق بولۋىمىز كەرەك. مەيىرىمدى قۇدايىمىز شىن كوڭىلدەن وكىنگەن ادامنىڭ وزىنە ۇنامدى بولا الۋى ٷشىن قام جاساعان. وسىعان وراي، ەلشى جوحاننىڭ جۇبانىش بەرەتىن سوزدەرىنە كوڭىل بولەيىكشى. ول: «سەندەر كۇنا جاساماسىن دەپ وسىنى جازىپ وتىرمىن»،— دەگەن. سوسىن، بىلاي دەپ قوستى: «الايدا، ەگەر بىرەۋىڭ [مۇرا ەتكەن كەمەلسىزدىكتىڭ كەسىرىنەن] كۇنا جاساپ قويساڭ، اكەنىڭ الدىندا... قورعاۋشىمىز بار. سول قورعاۋشىمىز — يسا ٴماسىح» (جوحاننىڭ 1-حاتى 2:1). ٴيا، يسانىڭ ٶز ٶمىرىن تولەم قۇرباندىعى رەتىندە بەرۋى ٷشىن ەحوبا قام جاساعان، ٵرى سونىڭ نەگىزىندە كۇناعا بەيىم ەكەندىگىمىزگە قاراماستان، قىزمەتىمىزدى قابىل الادى. بۇل ٴبىزدى قولىمىزدان كەلگەنشە ەحوباعا ۇنامدى بولۋعا تالپىندىرادى ەمەس پە؟
ىزگى حابار جانە قۇدايدىڭ ادىلدىگى
8، 9. قالايشا ىزگى حاباردىڭ جاريالانۋى ەحوبانىڭ ادىلدىگىنىڭ كورىنىسى بولىپ تابىلادى؟
8 ەگەر قۇداي پاتشالىعى تۋرالى ىزگى حاباردى ۋاعىزداۋعا بارىنشا اتسالىسار بولساق، ٵدىل ارەكەت ەتىپ قانا قويمايمىز، قۇدايدىڭ ادىلدىگىنە ەلىكتەيتىنىمىزدى دە كورسەتەمىز. ەحوبانىڭ ادىلدىگى مەن ىزگى حاباردىڭ اراسىندا قانداي بايلانىس بار؟
9 ەحوبا ەسكەرتۋ جاساپ الماي، وسى زۇلىم دۇنيەنى جويمايدى. سوڭعى كۇندەرى نە بولاتىنىن پايعامبارلىق ەتە وتىرىپ، يسا: «الدىمەن بارلىق ۇلتتارعا ىزگى حابار ۋاعىزدالۋعا ٴتيىس»،— دەگەن (مارقا 13:10، جد؛ ماتاي 24:3). مۇنداعى «الدىمەن» دەگەن ٴسوز باسقا وقيعالاردىڭ دۇنيەجۇزىلىك ۋاعىزداۋ ىسىنەن كەيىن بولاتىنىنا نۇسقايدى. اتالمىش وقيعالارعا زۇلىمداردىڭ جويىلۋىن بىلدىرەتىن جانە ٵدىل جاڭا دۇنيەگە جول اشاتىن الدىن الا ايتىلعان اۋىر ازاپ تا جاتادى (ماتاي 24:14، 21، 22). سوندا ەشكىمنىڭ ەحوبا زۇلىمدارعا قاتىستى ادىلەتسىز ارەكەت ەتتى دەي المايتىنى ايدان انىق. ەسكەرتۋدىڭ جاريالانۋى ارقىلى ول قازىر ادامداردىڭ وزىنە بەت بۇرىپ، امان قالۋلارىنا جەتكىلىكتى مۇمكىندىك بەرۋدە (ٴجۇنىس 3:1—10).
10، 11. قالاي ٴبىزدىڭ ۋاعىزداعانىمىز قۇدايدىڭ ادىلدىگىنىڭ كورىنىسى بولادى؟
10 قالاي ٴبىزدىڭ ۋاعىزداعانىمىز قۇدايدىڭ ادىلدىگىنىڭ كورىنىسى بولادى؟ ەڭ الدىمەن، بۇل — وزگەلەردىڭ قۇتقارىلۋىنا كومەكتەسۋ ٷشىن قولىمىزدان كەلەتىن جالعىز نارسە. باتىپ بارا جاتقان كەمەدەن قۇتقارىلعانىڭ تۋرالى مىسالدى تاعى قاراستىرىپ كورەيىكشى. قۇتقارۋشىنىڭ قايىعىنا مىنگەن سوڭ، ٵلى سۋدا مالتىپ جۇرگەن وزگە ادامدارعا كومەكتەسكىڭ كەلەدى ەمەس پە؟ تاپ سول سياقتى ٵلى دە وسى زۇلىم دۇنيەنىڭ «سۋىندا» ارپالىسىپ جاتقان ادامداردىڭ الدىندا ٴبىزدىڭ بورىشىمىز بار. راس، كوپ ادام حابارىمىزدى تىڭداعىسى كەلمەي، تەرىس اينالىپ جاتادى. دەسە دە ەحوبا توزىمدىلىك تانىتىپ وتىرعاندا، ولاردىڭ «تەرىس جولدان قايتىپ»، امان قالۋلارىنا مۇمكىندىك بەرۋ — مىندەتىمىز (پەتىردىڭ 2-حاتى 3:9).
11 كەزدەستىرگەندەردىڭ بارىنە ىزگى حاباردى ايتۋىمىزبەن دە ادىلدىكتىڭ تاعى ٴبىر ماڭىزدى قىرىن كورسەتەمىز: ٴبىز ەشكىمدى الالامايمىز. ‹قۇدايدىڭ ادامنىڭ بەت-جۇزىنە قاراماي، ٵر ۇلتتىڭ ٶزىن قاستەرلەپ، ادىلەتكە ساي ارەكەت ەتەتىندەرىن قابىلدايتىنىن› ەسىڭە الشى (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 10:34، 35). ەگەر ونىڭ ادىلدىگىنە ەلىكتەيتىن بولساق، ەشكىمدى الالاماۋىمىز كەرەك. قايتا، ەشكىمدى ٴناسىلى، قوعامداعى ورنى مەن ماتەريالدىق جاعدايىنا قاراي بولەكتەمەي، ىزگى حاباردى بارىنە جەتكىزگەنىمىز ابزال. وسىلايشا ٶزىمىزدى تىڭداعانداردىڭ بارىنە ىزگى حاباردى ەستۋگە جانە ٶز لەبىزدەرىن بىلدىرۋگە مۇمكىندىك بەرەمىز (ريمدىكتەرگە 10:11—13).
وزگەلەرگە قاتىستى كوزقاراسىمىز بەن ارەكەتتەرىمىز
12، 13. ا) نەگە وزگەلەرگە اسىعىس ۇكىم ايتپاۋىمىز كەرەك؟ ب) يسانىڭ «ۇكىم ايتپاڭدار» جانە «ايىپتاماڭدار» دەگەن كەڭەسى نەنى بىلدىرەدى؟ (سىلتەمەنى دە قارا)
12 ەحوبا بىزگە قالاي قاراسا، وزگەلەرگە سولاي قاراۋ ارقىلى دا ادىلدىك تانىتامىز. وزگەلەردىڭ قاتەلىكتەرىن سىناپ، نيەتتەرىنىڭ تازالىعىنا كۇماندانىپ ۇكىم ايتۋ وپ-وڭاي. ٴبىراق ەحوبانىڭ نيەتىمىز بەن قاتەلىكتەرىمىزدى قاتال سىنعا سالعانىن قايسىمىز قالار ەدىك؟ ەحوبا بىزگە ولاي قارامايدى. ٴزابۋر جىرشىسى: «ەگەر سەن، جاراتقان، زاڭسىزدىقتى بايقاپ قالساڭ [«زاڭسىزدىقتاردى بايقاي بەرسەڭ»، جد] — جاراتقان! بۇعان كىم توتەپ بەرەدى؟»— دەگەن (ٴزابۋر 130:3 [129:3]). ٵدىل دە مەيىرىمدى قۇدايىمىزدىڭ قاتەلىكتەرىمىزدى جىپكە تىزە بەرمەيتىنىنە قۋانىشتى ەمەسپىز بە؟ (ٴزابۋر 103:8—10 [102:8—10]) ولاي بولسا، ٴبىز وزگەلەرگە قالاي قاراۋىمىز كەرەك؟
13 ەگەر قۇدايدىڭ ادىلدىگى مەيىرىمدىلىكپەن بايلانىستى ەكەنىن تەرەڭ تۇسىنەر بولساق، وزىمىزگە قاتىسى جوق جاعدايلاردا ۇكىم ايتۋعا نەمەسە وزگەلەردىڭ بولماشى قاتەلىكتەرىن سىناۋعا اسىقپايمىز. تاۋداعى ۋاعىزىندا يسا مىناداي ەسكەرتۋ ايتقان: «قۇداي وزدەرىڭە ۇكىم شىعارماس ٷشىن سەندەر باسقالارعا ۇكىم ايتپاڭدار!» (ماتاي 7:1) ال لۇقانىڭ سوزىنە ساي، يسا: «ايىپتاماڭدار، ايتپەسە وزدەرىڭ دە ايىپتالاسىڭدار» a،— دەپ قوسقان (لۇقا 6:37). وسىلايشا يسا كەمەلسىز ادامنىڭ وزگەلەرگە ۇكىم شىعارۋعا بەيىم ەكەنىن بىلەتىنىن كورسەتكەن. ونى تىڭداپ وتىرعانداردىڭ اراسىندا سولاي ەتۋگە ادەتتەنىپ كەتكەندەر بولسا، ونىسىن دوعارۋعا ٴتيىس ەدى.
14. وزگەلەرگە ۇكىم ايتۋدى دوعارۋعا قانداي سەبەپتەر بار؟
14 نەگە ٴبىز وزگەلەردى ايىپتاۋدى دوعارۋعا ٴتيىسپىز؟ مۇنىڭ ٴبىر سەبەبى — ٴبىزدىڭ بيلىگىمىز شەكتەۋلى. شاكىرت جاقىپ مىنانى ەسىمىزگە سالادى: «وسيەتتەردى شىعارۋشى دا، سوتتاۋشى دا — بىرەۋ-اق». ول — ەحوبا. سوسىن، ول: «ماڭايىڭداعىلاردى ۇكىمدەيتىن سونشاما سەن كىمسىڭ؟»— دەپ تىكەلەي سۇراق قويدى (جاقىپ 4:12؛ ريمدىكتەرگە 14:1—4). ونىڭ ۇستىنە، كۇناعا بەيىم بولعاندىقتان جاڭساق تۇجىرىم جاساپ قويۋىمىز وپ-وڭاي. ٴبىزدىڭ ٴتۇرلى بەيىمدىلىكتەرىمىز — ولاردىڭ ىشىندە الالاۋشىلىق، نامىسقورلىق، كورە الماۋشىلىق، ٶزىن دارىپتەۋشىلىك — وزگەلەردى قالاي قابىلدايتىنىمىزعا اسەر ەتۋى مۇمكىن. باسقا دا نارسەلەردە مۇمكىندىكتەرىمىز شەكتەۋلى، ٵرى سولار جايلى وي جۇگىرتكەنىمىز وزگەدەن كەمشىلىك ىزدەۋگە اسىقپاۋعا تالپىندىرۋى كەرەك. مىسالى، ٴبىز وزگەلەردىڭ جۇرەگىندە نە بارىن جانە ولاردىڭ جاعدايلارىن بۇگە-شىگەسىنە دەيىن بىلە المايمىز. ولاي بولسا، باۋىرلاستارىمىزدىڭ نيەتتەرىنىڭ تازالىعىنا كۇمانداناتىنداي نەمەسە قۇدايعا قىزمەت ەتۋگە دەگەن ىقىلاسىنا سىن ايتاتىنداي ٴبىز كىمبىز؟ باۋىرلاستارىمىزدان كەمشىلىك ىزدەمەي، قايتا، ەحوباعا ەلىكتەپ، بويلارىنداعى جاقسى نارسەنى كورە بىلگەنىمىز الدەقايدا ارتىق ەمەس پە!؟
15. قۇدايدىڭ قىزمەتشىلەرىنىڭ اراسىندا قانداي سوزدەر مەن ارەكەتتەرگە ورىن جوق جانە نەگە؟
15 ال وتباسى مۇشەلەرى جونىندە نە دەۋگە بولادى؟ ٴبىر وكىنىشتىسى، قازىرگى دۇنيەدە جانعا جاي بەرۋى ٴتيىس شاڭىراق استىندا ٴزىلدى ايىپتاۋ سوزدەرى ايتىلىپ جاتادى. قىزبالىققا سالىنعان وتاعالارىنىڭ، ايەلدەردىڭ نەمەسە اتا-انالاردىڭ ٶز وتباسى مۇشەلەرىنە قورلايتىن سوزدەر جاۋدىراتىنى نەمەسە كۇش كورسەتەتىنى تۋرالى ەستۋ — ۇيرەنشىكتى نارسە. ٴبىراق قۇدايدىڭ قىزمەتشىلەرىنىڭ اراسىندا دورەكى ٴسوز، اشتى مىسقىل مەن الىمجەتتىككە ورىن جوق (ەفەستىكتەرگە 4:29، 31؛ 5:33؛ 6:4). يسانىڭ «ۇكىم ايتپاڭدار»، «ايىپتاماڭدار» دەگەن كەڭەسى وتباسى مۇشەلەرىنە دە قاتىستى قولدانىلۋى كەرەك. ٵدىل ارەكەت ەتۋ دەگەن ەحوبا بىزگە قالاي قاراسا، وزگەلەرگە سولاي قاراۋدى بىلدىرەتىنىن ەسىڭە الشى. ال ەحوبا ەشقاشان بىزگە دورەكىلىك كورسەتىپ نە زۇلىمدىق جاسامايدى. قايتا، ونىڭ ٶزىن سۇيەتىندەرگە دەگەن ‹جاناشىرلىعى مەن قايىرىمدىلىعى زور› (جاقىپ 5:11). نەتكەن كەرەمەت ۇلگى!
اقساقالدار ادىلدىكپەن قىزمەت ەتەدى
16، 17. ا) ەحوبا اقساقالداردان نە كۇتەدى؟ ٵ) كۇناكار شىنىمەن وكىنبەيتىن بولسا، قانداي شارا قولدانىلادى جانە نەگە؟
16 ٴبارىمىز دە ٵدىل ارەكەت ەتۋگە مىندەتتىمىز، اسىرەسە قاۋىم اقساقالدارى سولاي ەتۋگە مىندەتتى. يشايا ٶز پايعامبارلىعىندا «امىرشىلەردى»، نەمەسە اقساقالداردى، قالاي سۋرەتتەگەنىنە قاراشى: «مىنە، پاتشا ٵدىل پاتشالىق ەتەدى. ال امىرشىلەر بولسا ٵدىل امىرشىلەر رەتىندە بيلىك ەتەتىن بولادى» (يشايا 32:1، جد). ٴيا، ەحوبا اقساقالداردان ادىلدىككە ساي قىزمەت ەتەدى دەپ كۇتەدى. ولار قالاي ٵدىل ارەكەت ەتە الادى؟
17 ادىلدىك قاۋىمنىڭ تازا ساقتالۋىن تالاپ ەتەتىنىن سول رۋحاني تولىسقان ەر كىسىلەر جاقسى بىلەدى. كەيدە اقساقالدارعا اۋىر كۇنا جاساپ قويعانداردىڭ ىستەرىن قاراۋعا تۋرا كەلەدى. مۇندايدا ولار ٵدىل قۇداي مۇمكىندىگىنشە مەيىرىمدىلىك كورسەتۋدىڭ جولىن ىزدەيتىنىن ەستە ۇستايدى. سوندىقتان كۇناكاردى وكىنۋگە تالپىندىرۋعا تىرىسادى. ٴبىراق ولاردىڭ كۇش سالعانىنا قاراماستان، ول شىنىمەن وكىنىش بىلدىرمەسە شە؟ وندا ەحوبانىڭ سوزىندە جازىلعان ٵدىل تالاپقا ساي، قاتاڭ شارا قولدانۋعا تۋرا كەلەدى: «زۇلىمدىق جاسايتىندى ورتالارىڭنان شىعارىڭدار!» بۇل — ونى قاۋىمنان شىعارۋ كەرەك دەگەن ٴسوز (قورىنتتىقتارعا 1-حات 5:11—13؛ جوحاننىڭ 2-حاتى 9—11). مۇنداي شارا قولدانۋ اقساقالداردى قۋانتپايدى، ٴبىراق ولار قاۋىمنىڭ ونەگەلىلىك جانە رۋحاني تازالىعىن ساقتاۋ ٷشىن سولاي ەتۋ كەرەكتىگىن تۇسىنەدى. سويتە تۇرا، كۇناكار ٴبىر كۇنى اقىلعا كەلىپ، قاۋىمعا قايتا ورالادى دەپ ۇمىتتەنەدى (لۇقا 15:17، 18).
18. وزگەلەرگە كيەلى كىتاپقا نەگىزدەلگەن كەڭەس بەرگەندە، اقساقالدار نەنى ەستە ۇستاۋلارى كەرەك؟
18 سونىمەن قاتار ادىلدىككە ساي ارەكەت ەتۋ كەڭەستى كيەلى كىتاپقا نەگىزدەلىپ بەرۋدى دە بىلدىرەدى. ارينە، اقساقالدار وزگەلەردىڭ بويىنان كەمشىلىك ىزدەمەيدى. ولار ورىنسىز اقىلگويسىمەيدى دە. ٴبىراق باۋىرلاستاردىڭ ٴبىرى ‹ٶزى اڭداماي، شالىس قادام جاساپ قويۋى› مۇمكىن. وندايدا اقساقالدار ٵدىل قۇدايدىڭ زۇلىم نەمەسە سەزىمنەن ادا ەمەس ەكەنىن ەستەرىندە ۇستاي وتىرىپ، ‹ونى مومىندىق رۋحىن ساقتاپ تۇزەتۋگە تىرىسادى› (عالاتتىقتارعا 6:1، جد). سوندىقتان اقساقالدار كۇناكارعا ۇرىسپايدى، دورەكى سوزدەر دە ايتپايدى. سۇيىسپەنشىلىكپەن بەرىلگەن كەڭەستى قابىلداۋ وڭاي. ٴتىپتى ادامنىڭ باعىتىنىڭ دۇرىس ەمەس ەكەنىن اشىپ ايتىپ، تىكەلەي سوگىس بەرگەندە دە اقساقالدار كۇنا جاساپ قويعان باۋىرلاستىڭ ەحوبانىڭ قويى ەكەندىگىن ەستەرىندە ۇستايدى b (لۇقا 15:7). كەڭەس ايتۋعا نە سوگىس بەرۋگە قوزعاۋ سالعان شىنىمەن سۇيىسپەنشىلىك بولسا، ٵرى سولاي ەكەنى كورىنىپ تۇرسا، بۇل شالىس قادام جاساعان ادامنىڭ تۇزەلۋىنە ىقپال ەتۋى ابدەن مۇمكىن.
19. اقساقالدار قانداي شەشىمدەر قابىلدايدى جانە ولاردى نەگە نەگىزدەلىپ قابىلدايدى؟
19 اقساقالدار ٴجيى باۋىرلاستارىنا اسەر ەتەتىن شەشىمدەر قابىلداپ جاتادى. مىسالى، ولار ارا-تۇرا وزگە باۋىرلاستار اقساقال نە قىزمەت كومەكشىسى رەتىندە ۇسىنىلۋعا لايىقتى نە لايىقتى ەمەس ەكەندىكتەرىن قاراستىرادى. مۇنداي كەزدە ولار ەشكىمدى الالاماۋدىڭ قانشالىقتى ماڭىزدى ەكەنىن بىلەدى. ولار جەكە سەزىمدەرىنە سۇيەنبەيدى، قۇداي سوزىندەگى وسىعان قاتىستى تالاپتاردى باسشىلىققا الادى. سوندىقتان ەشكىمدى ‹الالامايدى، ەش نارسەنى دە ٴبىر جاقتىلىقپەن ىستەمەيدى› (تىموتەگە 1-حات 5:21).
20، 21. ا) اقساقالدار نە ىستەۋگە كۇش سالادى جانە نەگە؟ ٵ) ‹جانى كۇيزەلگەندەرگە› قول ۇشىن بەرۋ ٷشىن اقساقالداردىڭ نە ىستەۋلەرىنە بولادى؟
20 اقساقالدار باسقا جاعدايلاردا دا قۇدايدىڭ ادىلدىگىن كورسەتەدى. ولاردىڭ «ٵدىل» قىزمەت ەتەتىندەرىن ايتقاننان كەيىن، يشايا بىلاي دەدى: «ٴارقايسىسى جەلدەن قورعان، جاۋىن-شاشىننان پانا، قۋاڭ دالاداعى سۋ اعىندارى ىسپەتتى، ٴشولدى جەردەگى بيىك جارتاستىڭ كولەڭكەسىندەي بولادى» (يشايا 32:1، 2، جد). وسى سوزدەرگە ساي، اقساقالدار باۋىرلاستارى ٷشىن جۇبانىش پەن جىگەردىڭ قاينار كوزى بولۋعا تىرىسادى.
21 بۇگىندە ادامنىڭ ۇنجىرعاسىن تۇسىرەتىن جايتتار كوپ، سوندىقتان كوپ باۋىرلاستار جىگەر بەرەتىن سوزدەرگە مۇقتاج. اقساقالدار، ‹جانى كۇيزەلگەندەرگە› قالاي قول ۇشىن بەرۋلەرىڭە بولار ەدى؟ (سالونيقالىقتارعا 1-حات 5:14، جد) ولاردى جاناشىرلىقپەن تىڭداڭدار (جاقىپ 1:19). بالكىم، كوڭىلدەرىندەگى ‹سارى ۋايىمدى› وزدەرى سەنىم ارتاتىن ادامعا ايتقىسى كەلەتىن شىعار (ناقىل سوزدەر 12:25). ەحوبا ٷشىن دە، باۋىرلاستارى ٷشىن دە ولاردىڭ قالاۋلى، باعالى ٵرى سۇيىكتى ەكەندەرىن ەستەرىنە سالىڭدار (پەتىردىڭ 1-حاتى 1:22؛ 5:6، 7). سونداي-اق ولارمەن بىرگە جانە سولار ٷشىن دۇعا ەتۋلەرىڭە بولادى. اقساقالدىڭ وزدەرى ٷشىن شىن جۇرەكتەن دۇعا ەتىپ جاتقانىن ەستىگەندەرى زور جۇبانىش بولۋى مۇمكىن (جاقىپ 5:14، 15). اقساقالدار، سەندەردىڭ جانى كۇيزەلگەندەرگە كومەكتەسۋ ٷشىن سۇيىسپەنشىلىك تانىتىپ، كۇش سالىپ جۇرگەندەرىڭ ٵدىل قۇدايىمىزدىڭ كوزىنەن تاسا قالمايتىنىنا سەنىمدى بولىڭدار.
ەشكىمدى الالاماي، ىزگى حاباردى بارلىق ادامدارعا ۋاعىزداۋىمىزبەن ٴبىز قۇدايدىڭ ادىلدىگىن كورسەتەمىز
22. ەحوبانىڭ ادىلدىگىنە ٴبىز قالاي ەلىكتەي الامىز جانە مۇنىڭ ناتيجەسى قانداي بولماق؟
22 ٴيا، ەحوبانىڭ ادىلدىگىنە ەلىكتەر بولساق، وعان بۇرىنعىدان دا جاقىنداي تۇسەمىز. ەگەر ٴبىز قۇدايدىڭ ٵدىل نورمالارىن ۇستاناتىن، ىزگى حاباردى جاريالاۋعا اتسالىساتىن جانە وزگەلەردەن كەمشىلىك ىزدەمەي، بويلارىنداعى جاقسىلىقتى كورە بىلەتىن بولساق، ونىڭ ادىلدىگىن كورسەتەمىز. اقساقالدار، قاۋىمدى تازا ساقتايتىن، جازبالارعا نەگىزدەلگەن رۋحاني نىعايتاتىن كەڭەستەر بەرەتىن، شەشىم قابىلداعاندا ەشكىمدى الالامايتىن جانە جۇرەگى جارالى جانداردى جۇباتاتىن بولساڭدار، قۇدايدىڭ ادىلدىگىن كورسەتەسىڭدەر. ەحوبا كوكتەن تومەن قاراپ، ٶزىنىڭ الدىندا ‹ٵدىل ارەكەت ەتۋ› ٷشىن قولىنان كەلگەننىڭ ٴبارىن ىستەپ جۇرگەن حالقىن كورگەندە، جۇرەگى قۋانىشقا كەنەلەتىن بولسا كەرەك.
a «ۇكىم ايتپاڭدار» جانە «ايىپتاماڭدار» دەپ اۋدارىلعان سوزدەر «ۇكىم ايتۋدى باستاماڭدار» جانە «ايىپتاۋدى باستاماڭدار» دەگەن ويعا نۇسقايدى. الايدا يسانىڭ سوزدەرى ٴتۇپنۇسقا تىلىندە ناق وسى شاقتا، بۇيرىق رايداعى بولىمسىز سويلەم رەتىندە بەرىلگەن. ولاردىڭ بۇلاي بەرىلۋى باستالىپ قويعان، ٴبىراق توقتاتىلۋى ٴتيىس ارەكەتتى بىلدىرەدى.
b تىموتەگە 2-حات 4:2 دە كەيدە اقساقالداردىڭ ‹اشكەرەلەپ، تيىم سالىپ، جاقسىلىققا جىگەرلەندىرەتىنى› ايتىلعان. مۇندا «جىگەرلەندىرۋ» دەپ گرەكتىڭ پاراكالەو دەگەن ٴسوزى اۋدارىلعان. ال ونىڭ سوت ىستەرىندەگى قورعاۋشىنى ٴبىلدىرۋى مۇمكىن پاراكالەتوس دەگەن گرەك سوزىمەن بايلانىسى بار. سوندىقتان اشكەرەلەگەن كەزدىڭ وزىندە دە اقساقالدار رۋحاني كومەككە مۇقتاجدارعا كومەكشى بولۋلارى كەرەك.