128-تاراۋ
پيلات پەن يرود يسادان ەش كىنا تاپپادى
ماتاي 27:12—14، 18، 19 مارقا 15:2—5 لۇقا 23:4—16 جوحان 18:36—38
-
پيلات جانە يرود يسانى تەرگەدى
پيلاتتىڭ الدىندا يسا ٶزىنىڭ پاتشا ەكەنىن جاسىرۋعا تىرىسپادى. الايدا ونىڭ پاتشالىعى ريمگە ەش قاۋىپ توندىرمەيتىن. «مەنىڭ پاتشالىعىم وسى دۇنيەلىك ەمەس،— دەدى يسا. — ەگەر وسى دۇنيەلىك بولسا، قىزمەتشىلەرىم ياھۋديلەردىڭ قولىنا تۇسپەۋىم ٷشىن كۇرەسەر ەدى. ٴبىراق مەنىڭ پاتشالىعىم وسى دۇنيەلىك ەمەس» (جوحان 18:36). ٴيا، يسانىڭ پاتشالىعى بار، ٴبىراق ول وسى دۇنيەلىك ەمەس.
بۇل جاۋاپتى قاناعات تۇتپاي: «سونىمەن، پاتشاسىڭ عوي؟»— دەپ سۇرادى پيلات. ونىڭ دۇرىس تۇجىرىمعا كەلگەنىن ٴبىلدىرۋ ٷشىن، يسا بىلاي دەدى: «پاتشا ەكەنىمدى ٶزىڭىز ايتىپ تۇرسىز. مەن شىندىق تۋرالى كۋالىك ەتۋ ٷشىن تۋىلدىم، سول ٷشىن وسى دۇنيەگە كەلدىم. شىندىقتى جاقتايتىن اركىم مەنىڭ داۋسىما قۇلاق سالادى» (جوحان 18:37).
كەزىندە يسا توماعا: «جول، شىندىق جانە ٶمىر — مەنمىن»،— دەگەن بولاتىن. ال ەندى، جەرگە «شىندىقتى»، اسىرەسە پاتشالىق تۋرالى شىندىقتى، پاش ەتۋگە كەلگەنىن پيلاتقا ايتىپ تۇر. يسا وسى شىندىققا، ٴتىپتى ولۋگە تۋرا كەلسە دە، ادال بولىپ قالۋعا بەكىنگەن ەدى. پيلات ودان: «شىندىق دەگەن نە؟»— دەپ سۇرادى، ٴبىراق جاۋابىن كۇتپەدى. ويتكەنى شىشىم شىعارۋعا مالىمەت جەتكىلىكتى دەپ ويلادى (جوحان 14:6؛ 18:38).
پيلات سارايدىڭ سىرتىندا كۇتىپ تۇرعان جۇرتتىڭ الدىنا شىقتى. بۇل كەزدە يسا ونىڭ جانىندا تۇرسا كەرەك. جوعارعى ٴدىني قىزمەتكەرلەر مەن قاسىنداعىلارعا: «مەن بۇل ادامنان ەش كىنا تاپپاي تۇرمىن»،— دەدى. مۇنداي شىشىمدى ۇناتپاعان توبىر اشۋلانىپ: «ول بۇكىل ياھۋدەيا بويىنشا، عاليلەيادان باستاپ ٴتىپتى وسى جەرگە دەيىن ٴتالىم بەرىپ، حالىقتى دۇرلىكتىرىپ ٴجۇر»،— دەپ تۇرىپ الدى (لۇقا 23:4، 5).
پيلات ياھۋديلەردىڭ وسىنشاما ناداندىعىنا اڭ-تاڭ بولعان شىعار. جوعارعى ٴدىني قىزمەتكەرلەر مەن اقساقالدار شۋلاپ قويماعان سوڭ، ول يسادان: «ساعان قارسى قانشاما كۋالىك كەلتىرىپ جاتقاندارىن ەستىپ تۇرسىڭ با؟»— دەپ سۇرادى (ماتاي 27:13). يسا بۇعان جاۋاپ بەرۋدى ٴجون كورمەدى. اۋىر ايىپ تاعىلعانىنا قاراماستان، يسانىڭ سابىر ساقتاعانىنا پيلات تاڭعالدى.
ياھۋديلەردىڭ سوزىنە قاراعاندا، يسا ٴتالىم بەرۋىن «عاليلەيادان باستاعان». دەمەك، ول — عاليلەيالىق. مۇنى پيلات بىلگەندە، يسانى سوتتاۋ جاۋاپكەرشىلىگىنەن قۇتىلۋدىڭ امالىن تاپتى. عاليلەيانىڭ ٵمىرشىسى — يرود انتيپاس (ۇلى يرودتىڭ بالاسى) قۇتقارىلۋ مەيرامىن تويلاۋ ٷشىن يەرۋساليمگە كەلگەن بولاتىن. سوندىقتان پيلات يسانى سوعان جىبەردى. كەزىندە يرود انتيپاس جاقيانىڭ باسىن الدىرعان. كەيىننەن يسانىڭ كەرەمەتتەر جاساپ جۇرگەنىن ەستىگەندە، ول قايتا تىرىلگەن جاقيا بولۋى مۇمكىن دەپ ويلاپ جۇرگەن (لۇقا 9:7—9).
يسانى كورۋ مۇمكىندىگى تۋعانىنا يرود قۋانىپ قالدى. يساعا كومەكتەسكىسى كەلگەندىكتەن نەمەسە وعان تاعىلعان ايىپتىڭ راس-وتىرىگىن شىنداپ انىقتاعىسى كەلگەندىكتەن ەمەس، جاي قىزىق ٷشىن كورگىسى كەلدى. ونىڭ ۇستىنە، يسا «وزىنە كەرەمەت كورسەتەر دەپ ۇمىتتەندى» (لۇقا 23:8). الايدا ول يرودتىڭ قالاۋىن ورىندامادى. يرود وعان بىرنەشە سۇراق قويعاندا، يسا ۇندەمەدى. يرود پەن ساربازدارىنىڭ ويى ىسكە اسپاي قالعان سوڭ، يسانى «قورلاۋعا» كوشتى (لۇقا 23:11). وعان ادەمى كيىم كيگىزىپ، مازاق ەتتى. سوسىن يسانى قايتىپ پيلاتقا جىبەردى. ٴبىر-بىرىمەن جاۋلاسىپ جۇرگەن يرود پەن پيلات وسىلاي جاقسى دوس بولا قالدى.
يسانى پيلاتقا قايتادان الىپ كەلگەندە، ول جوعارعى ٴدىني قىزمەتكەرلەردى، ياھۋدي بيلەۋشىلەرى مەن حالىقتى جيناپ، ولارعا: «مەن ونى الدارىڭدا تەرگەپ، سەندەر تاققان ايىپتارعا ەش نەگىز تاپپادىم. يرود تا تاپپاي، ونى قايتادان بىزگە جىبەردى. لۇقا 23:14—16).
ول ٶلىم جازاسىنا كەسەتىندەي ەشقانداي قىلمىس جاساعان جوق. سوندىقتان ونى جازالاپ، بوساتىپ جىبەرەمىن»،— دەدى (پيلات ونى بوساتقىسى كەلدى، ويتكەنى ونى ٴدىني قىزمەتكەرلەر كورەالماۋشىلىقتان ۇستاپ بەرىپ تۇرعانىن ٴتۇسىندى. ونى بوساتۋعا تاعى ٴبىر سەبەپ پايدا بولدى. تورەلىك ورنىندا وتىرعاندا، وعان ايەلى حابار جىبەرىپ: «سول ٵدىل ادامعا ەشتەڭە ىستەي كورمە، ويتكەنى بۇگىن تۇسىمدە [قۇدايدان بولسا كەرەك] سول ٷشىن ازاپ شىگىپ، قاتتى قينالدىم»،— دەدى (ماتاي 27:19).
پيلات يسانىڭ كىناسىز ادام ەكەنىن قالاي ٴتۇسىندى؟