39-ساباق
قۇدايدىڭ قانعا كوزقاراسى
قان ادام ٷشىن اسا ماڭىزدى. ونسىز ەشبىر ادام ٶمىر سۇرە المايدى. قۇداي ٴبىزدى جاراتقاندىقتان، قاندى قالاي پايدالاناتىنىمىزدى ايتۋعا قۇقى بار. سوندا قۇداي قانعا قاتىستى نە دەگەن؟ ونى ٸشىپ-جەۋگە يا قۇيدىرۋعا بولا ما؟ وسى ماسەلەدە قالاي دۇرىس شەشىم قابىلداي الامىز؟
1. ەحوبانىڭ قانعا كوزقاراسى قانداي؟
كيەلى كىتاپ جازىلىپ جاتقان زاماندا ەحوبا ٶز قىزمەتشىلەرىنە: «كەز كەلگەن تىرشىلىك يەسىنىڭ ٶمىرى ونىڭ قانى بولىپ تابىلادى»،— دەگەن (مۇسانىڭ 3-جازباسى 17:14). ەحوبا ٷشىن قان ٶمىردى بەينەلەيدى. ٶمىر قۇداي بەرگەن قاسيەتتى سي بولعاندىقتان، قان دا قاسيەتتى بولىپ سانالادى.
2. قۇداي قاي كەزدە قاندى پايدالانۋعا تيىم سالادى؟
ەحوبا ەجەلگى قىزمەتشىلەرىنە قاندى جەمەۋدى بۇيىرعان، ال كەيىن مۇنى يسرايل حالقىنا قايتالاپ ايتقان (مۇسانىڭ 1-جازباسى 9:4 جانە مۇسانىڭ 3-جازباسى 17:10 وقىڭىز). عاسىرلار وتە ەحوبا وسى بۇيرىعىن ماسىحشىلەر قاۋىمىنا دا قايتالادى. سول كەزدەگى باسقارۋشى كەڭەس ماسىحشىلەرگە مىناداي نۇسقاۋ بەردى: «قاننان... اۋلاق بولىڭدار» (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 15:28، 29 وقىڭىز).
قاننان اۋلاق بولۋ دەگەن نەنى بىلدىرەدى؟ ايتالىق، دارىگەر سىزگە الكوگول ىشپە دەسە، ىشپەيسىز عوي. ال قۇرامىندا الكوگول بار تاعامداردى جەيتىن بە ەدىڭىز؟ نەمەسە الكوگولدى تامىردان قۇيدىرار ما ەدىڭىز؟ ارينە، جوق. سول سياقتى، قۇدايدىڭ «قاننان اۋلاق بولىڭدار» دەگەن بۇيرىعى قاندى ىشپەۋدى جانە قانى اعىزىلماعان مالدىڭ ەتىن جەمەۋدى بىلدىرەدى. سونداي-اق قان قوسىلعان ەشبىر تاعامدى دا جەمەۋىمىز كەرەك.
ال قاندى مەديسينالىق ماقساتتا پايدالانۋعا بولا ما؟ كەيبىر ەم-شارالار قۇداي زاڭىنا مۇلدەم قايشى. سونداي ەمنىڭ ٴبىرى — قاننىڭ ٶزىن يا ونىڭ نەگىزگى ٴتورت بولىگىنىڭ ٴبىرىن قۇيدىرۋ (ەريتروسيت، لەيكوسيت، ترومبوسيت، پلازما). ال كەيبىر ەم-شارالار قۇداي زاڭىنا قايشى ما، جوق پا — انىق كورىنبەۋى مۇمكىن. مىسالى، كەيبىر ەم-شارالاردا قاننىڭ نەگىزگى ٴتورت بولىگىنىڭ بىرىنەن الىنعان ۇساق بولىكتەر (فراكسيالار) پايدالانىلۋى مۇمكىن. تاعى ٴبىر ەم-شارالاردا ادامنىڭ ٶز قانى قولدانىلادى. وسىلاردىڭ قايسىسىن تاڭدايتىنىن ٵر ادام ٶزى شەشۋ كەرەك a (عالاتتىقتارعا 6:5).
تەرەڭىرەك ٷڭىلىڭىز
قان قولدانىلاتىن ەم تۇرلەرىنە قاتىستى شەشىمدى قالاي قابىلداۋعا بولاتىنىن قاراستىرايىق.
3. ەحوبانى رەنجىتپەيتىن شەشىم قابىلداڭىز
ەمدەلۋ كەرەك بولعاندا، قۇدايدىڭ قانعا قاتىستى كوزقاراسىمەن ۇيلەسەتىن شەشىم قابىلداۋ ٷشىن نە ىستەسەڭىز بولادى؟ بەينەروليكتى كورىپ، تومەندەگى ماڭىزدى قادامداردى تالقىلاڭىزدار:
-
دانالىق سۇراپ، دۇعا ەتىڭىز (جاقىپ 1:5).
-
ىزدەنىس جاساپ، كيەلى كىتاپ پرينسيپتەرى مەن ولاردى قولدانۋ جولدارىن ٴبىلىڭىز (ناقىل سوزدەر 13:16).
-
ٴسىز تۇراتىن جەردە ەمنىڭ قاي تۇرلەرى بار ەكەنىن انىقتاڭىز.
-
سولاردىڭ قايسىسىن ٴسىز قابىلدامايتىنىڭىزدى سارالاڭىز.
-
شەشىمىڭىزدەن كەيىن ار-ۇجدانىڭىز مازالامايتىنداي بولسىن (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 24:16) b.
-
مىنانى ٴتۇسىنىڭىز: وسى ار-ۇجدان ماسەلەسىندە شەشىمدى ٶزىڭىز قابىلدايسىز. ەشكىم، ٴتىپتى جارىڭىز، اقساقال يا سىزبەن زەرتتەيتىن تالىمگەر دە سىزگە نە ىستەۋ كەرەكتىگىن ايتپاۋ كەرەك (ريمدىكتەرگە 14:12).
-
باسقالار شەشىمىڭىزدى ٴبىلۋ ٷشىن ونى جازىپ قويىڭىز.
4. ەحوبا كۋاگەرلەرى ساپالى ەم ىزدەيدى
قۇدايدىڭ قانعا قاتىستى زاڭىن بۇزباي، قانسىز ساپالى ەمدى تابۋ ابدەن مۇمكىن. بەينەروليكتى كورىڭىزدەر.
تيتكە 3:2 وقىپ، مىنا سۇراقتى تالقىلاڭىزدار:
-
دارىگەرلەرمەن سويلەسكەندە، نەگە ٵردايىم قۇرمەت تانىتىپ، جۇمساق بولۋ كەرەك؟
|
قابىلداۋعا بولمايدى |
ٴماسىحشى ٶزى بىلەدى |
|---|---|
|
ا. پلازما. |
پلازمادان الىناتىن فراكسيالار |
|
ٵ. لەيكوسيتتەر. |
لەيكوسيتتەن الىناتىن فراكسيالار |
|
ب. ترومبوسيتتەر. |
ترومبوسيتتەن الىناتىن فراكسيالار |
|
ۆ. ەريتروسيتتەر. |
ەريتروسيتتەن الىناتىن فراكسيالار |
5. قان فراكسيالارىنا قاتىستى شەشىم
قان مىناداي نەگىزگى ٴتورت بولىكتەن تۇرادى: ەريتروسيتتەر، لەيكوسيتتەر، ترومبوسيتتەر جانە پلازما. وسى نەگىزگى ٴتورت بولىك تاعى دا كوپتەگەن ۇساق بولىكتەرگە بولىنەدى. ولار قان فراكسيالارى دەپ اتالادى c. كەيبىر قان فراكسيالارى اۋرۋدى ەمدەۋگە يا قاندى توقتاتۋعا ارنالعان ٴدارى-دارمەكتەردىڭ قۇرامىندا بار.
قان فراكسيالارىنا قاتىستى ٵربىر ٴماسىحشى كيەلى كىتاپقا ساي تاربيەلەنگەن ار-وجدانىنا سۇيەنىپ شەشىم قابىلداۋ قاجەت. كەيبىرەۋلەر قان فراكسيالارى قولدانىلاتىن ەم-شارالاردان باس تارتۋى مۇمكىن. ال وزگەلەردىڭ بولسا فراكسيالاردى قابىلداۋعا ار-وجدانى جىبەرۋى مۇمكىن.
شەشىم قابىلداردا مىنا سۇراققا جاۋاپ بەرىپ كورىڭىز:
-
قانداي دا ٴبىر قان فراكسياسىنان باس تارتسام يا قولدانۋدى شەشسەم، مۇنىڭ سەبەبىن دارىگەرگە قالاي ٴتۇسىندىرىپ بەرەر ەدىم؟
بىرەۋ سۇراسا: «سەندەر نەگە قان قۇيدىرمايسىڭدار؟»
-
ٴسىز نە ويلايسىز؟
تۇيىندەمە
ەحوبا قاندى قاسيەتتى ساناعانىمىزدى قالايدى.
قايتالاۋ
-
نەگە ەحوبا قاندى قاسيەتتى سانايدى؟
-
قۇدايدىڭ «قاننان اۋلاق بولىڭدار» دەگەن بۇيرىعى قان قۇيدىرماۋعا دا قاتىستى ەكەنىن قايدان بىلەمىز؟
-
قاندى مەديسينالىق ماقساتتا پايدالانۋ كەرەك بولسا، قالاي دۇرىس شەشىم قابىلداۋعا بولادى؟
قوسىمشا ىزدەنىڭىز
ٶز قانىڭىزدى قولداناتىن ەم-شارالارعا قاتىستى شەشىم قابىلداردا قانداي جايتتاردى ەسكەرۋ كەرەك؟
«وقىرمان ساۋالدارى» («كۇزەت مۇناراسى» (حانزۇشا)، 1-اقپان، 2001)
ۇساق قان فراكسيالارىنا قاتىستى شەشىم قابىلداردا نەنى ەسكەرۋ كەرەك؟
«وقىرمان ساۋالدارى» («كۇزەت مۇناراسى» (حانزۇشا)، 15-ماۋسىم، 2004)
ەحوبانىڭ قانعا كوزقاراسى اقىلعا قونىمدى ەكەنىنە ٴبىر دارىگەردىڭ كوزىن نە جەتكىزدى؟
اۋرۋحانالارمەن بايلانىس كوميتەتتەرىندە قىزمەت ەتەتىن اقساقالدار باۋىرلاستارىنا قالاي كومەكتەسەتىنىن كورىڭىز.
a «قالاي دۇرىس شەشىم قابىلداۋعا بولادى؟» دەگەن 35-ساباقتى قاراڭىز.
b «قان فراكسيالارىنا قاتىستى شەشىم» دەگەن 5-تاقىرىپشانى جانە «قانمەن بايلانىستى ەم-شارالار» دەگەن 3-تۇسىندىرمەنى قاراڭىز.
c كەيبىر دارىگەرلەر نەگىزگى ٴتورت بولىكتى قان فراكسياسى دەپ قاراستىرادى. سوندىقتان سىزگە قاننىڭ ٶزىن نەمەسە ەريتروسيتتەردى، لەيكوسيتتەردى، ترومبوسيتتەردى يا پلازمانى قۇيدىرۋدان باس تارتاتىنىڭىزدى دارىگەرگە ٴتۇسىندىرۋ كەرەك بولادى.
قىزىقتى بولار مالىمەتتەر
ٴجيى قويىلاتىن سۇراقتار
كيەلى كىتاپتى زەرتتەۋ ساباعى دەگەن نە؟
كيەلى كىتاپتى اقىسىز زەرتتەۋ ساباعىنا قاتىستى سۇراقتارىڭىزعا جاۋاپ الىڭىز.
