12-تاراۋ
جاقسى ٴسوز — جان ازىعى
«اۋىزدارىڭنان شىرىگەن ەمەس، تەك جاقسى ٴسوز شىقسىن. وسىلايشا تىڭداۋشىلارىڭدى قاجەت كەزىندە نىعايتسىن» (ەفەستىكتەرگە 4:29).
1—3. ا) ەحوبا بەرگەن يگى سيلاردىڭ ٴبىرى قانداي؟ ونى قالاي تەرىس قولدانىپ كەتۋىمىز مۇمكىن؟ ٵ) ەحوبا قالاي سويلەگەنىمىزدى قالايدى؟
اكەسى ۇلىنا ۆەلوسيپەد ساتىپ الىپ بەرەدى. وسىنداي ەرەكشە سيمەن ۇلىن قۋانتقانىنا ول وتە ريزا. الايدا ۇلى ۆەلوسيپەدتى قالاي بولسا سولاي ايداپ، ادامداردى سوعىپ جاراقاتتاسا، اكەسى نە سەزىنەر ەدى؟
2 بىزدەگى «يگى دە كەمەلدى سيدىڭ ٴبارىن» ەحوبا بەرگەن (جاقىپ 1:17). سونداي يگى سيلاردىڭ ٴبىرى — سويلەۋ قابىلەتىمىز. وسى سي بولماعاندا، ٴبىز ويىمىز بەن سەزىمدەرىمىزدى بىلدىرە الماس ەدىك. ٴبىز سوزىمىزبەن ادامداردىڭ كوڭىلىن جادىراتىپ، دەمەۋ بولا الامىز. الايدا ٴسوزىمىز وزگەلەردى كوڭىلدەرىنە قاياۋ ٴتۇسىرىپ، جاراقاتتاۋى دا مۇمكىن.
3 ٴسوزدىڭ قۇدىرەتىنە تالاس جوق. ەحوبا بىزگە اقىلمەن سويلەۋدى ۇيرەتەدى. ول بىلاي دەيدى: «اۋىزدارىڭنان شىرىگەن ەمەس، تەك جاقسى ٴسوز شىقسىن. وسىلايشا تىڭداۋشىلارىڭدى قاجەت كەزىندە نىعايتىپ، پايدالارىنا اسسىن» (ەفەستىكتەرگە 4:29). وسى تاراۋدا قۇدايعا ۇنايتىنداي ٵرى وزگەلەردى نىعايتاتىنداي سويلەۋ ٷشىن نە ىستەۋىمىز كەرەكتىگىن قاراستىرامىز.
تىلگە اباي بولىڭىز
4، 5. ناقىل سوزدەردەن ٴسوزدىڭ قۇدىرەتى جايىندا نە بىلەمىز؟
4 ٴسوزدىڭ قۋاتى بار، سوندىقتان ٴبىز نە ايتاتىنىمىزعا، قالاي ايتاتىنىمىزعا كوپ ٴمان بەرۋىمىز كەرەك. ناقىل سوزدەر 15:4 تە: «شيپالى ٴتىل ٶمىر اعاشى بولار، وتىرىك ٴسوز رۋحتى كۇيرەتەر»،— دەپ جازىلعان. اپتاعان ىستىقتا اعاشتىڭ ساياسىنا بارىپ وتىرعانعا نە جەتسىن! سول سياقتى جىلى ٴسوزىمىز وزگەلەردىڭ جانىن سەرگىتىپ، كوڭىلىن جايلاندىرادى. ال دورەكى ٴسوزىمىز جاندارىنا جارا ٴتۇسىرىپ، قاسىمىزدان قاشىرادى (ناقىل سوزدەر 18:21).
5 ناقىل سوزدەر 12:18 دە: «ويلانباي سويلەگەن سەمسەردەي جارالايدى»،— دەلىنگەن. قاتتى ٴسوز سەزىمدى جارالاپ، قارىم-قاتىناستى بۇزادى. بالكىم، سىزگە دە بىرەۋدىڭ ٴسوزى قاتتى ٴتيىپ، كوڭىلىڭىزدى قالدىرعان شىعار. ال وسى ناقىل ٴسوزدىڭ ەكىنشى جارتىسىندا: «دانانىڭ ٴتىلى ساۋىقتىرادى»،— دەلىنگەن. ويلانىپ سويلەگەن ادامنىڭ ٴسوزى جۇرەككە تۇسكەن جارانى ساۋىقتىرىپ، دوستىققا تۇسكەن تۇسىنىسپەۋشىلىك سىزاتىن بىتەيدى (ناقىل سوزدەر 16:24 وقىڭىز). ٴسوزىمىزدىڭ يا جاعىمدى، يا جاعىمسىز اسەرى بار ەكەنىن ەستە ۇستاساق، تىلىمىزگە اباي بولامىز.
6. ٴسوزىمىزدى قاداعالاۋ نەلىكتەن قيىن؟
6 ٴبىز كەمەلسىز بولعاندىقتان دا تىلىمىزگە اباي بولۋىمىز كەرەك. «ادامنىڭ جۇرەگى بالا كەزدەن-اق جاماندىققا بەيىم»، ال ٴسوزىمىز جۇرەگىمىزدە نە بارىن ايقىنداپ تۇرادى (مۇسانىڭ 1-جازباسى 8:21؛ لۇقا 6:45). كەمەلسىز بولعاندىقتان ٴسوزىمىزدى قاداعالاۋ وتە قيىن بولۋى مۇمكىن (جاقىپ 3:2—4 وقىڭىز). سوعان قاراماستان ٴسوزىمىزدى جاقسى جاققا وزگەرتۋ ٷشىن بار كۇشىمىزدى سالۋىمىز كەرەك.
7، 8. سويلەگەن ٴسوزىمىز ەحوبامەن دوستىعىمىزعا قالاي اسەر ەتۋى مۇمكىن؟
7 ٴبىز اۋزىمىزدان شىققان ٵربىر ٴسوزىمىز ٷشىن ەحوبانىڭ الدىندا جاۋاپ بەرەمىز. بۇل — نە سويلەيتىنىمىزگە جانە قالاي سويلەيتىنىمىزگە اباي بولۋدىڭ تاعى ٴبىر سەبەبى. جاقىپ 1:26 دا: «كىم ٶزىن قۇدايعا دۇرىس عيبادات ەتىپ ٴجۇرمىن دەپ ساناپ، ٴبىراق ٴتىلىن جۇگەندەمەسە، ٶز-ٶزىن الداپ ٴجۇر. ونىڭ عيباداتى ەش پايداسىز»،— دەلىنگەن. دەمەك، وڭدى-سولدى تالعاۋسىز سويلەي بەرسەك، بۇل ەحوبامەن دوستىعىمىزعا سىزات تۇسىرەدى، ٴتىپتى ونى بۇزادى (جاقىپ 3:8—10).
8 وسى ايتىلعان جايتتار سوزىمىزگە ايرىقشا ٴمان بەرۋىمىزگە كەلەلى سەبەپتەر ەمەس پە؟! ەحوبا قالاعانداي سويلەۋ ٷشىن نەدەن اۋلاق بولۋىمىز كەرەكتىگىن كورەيىك.
سۇيەكتەن وتەتىن سوزدەر
9، 10. ا) بۇگىندە ادامدارعا قالاي سويلەۋ ٴتان؟ ٵ) ادەپسىز سويلەۋدەن نەگە اۋلاق بولعانىمىز ٴجون؟
9 ادەپسىز سوزدەر، نەمەسە ارام سوزدەر، بۇگىندە كەڭ تارالعان. ادامداردىڭ كوبى بالاعات، ۇياتسىز سوزدەردى قوسپاسا، ويىمىزدى جەتكىزە المايمىز دەپ ويلايدى. ٵزىل-سىقاقشىلار حالىقتى كۇلدىرتەمىن دەپ، ادەپسىز سوزدەر مەن تۇرپايى قالجىڭداردى اۋزىنان تۇسىرمەيدى. الايدا ەلشى پاۋىل بىلاي دەگەن: «اشۋ، ىزاقورلىق، جاماندىق، قورلىق سوزدەر سياقتى نارسەنىڭ بارىنەن ارىلىڭدار. اۋىزدارىڭنان ادەپسىز ٴسوز دە شىقپاسىن» (قولوستىقتارعا 3:8). سونداي-اق ول «تۇرپايى قالجىڭنىڭ» «ٴتىپتى اتى دا اتالماۋ» كەرەكتىگىن ايتقان (ەفەستىكتەرگە 5:3، 4).
10 ادەپسىز سوزدەر ەحوبانىڭ بويىندا جيىركەنىش تۋدىرادى. ەحوبانى جاقسى كورەتىندەر دە تۋرا سولاي جيىركەنىشپەن قارايدى. ويتكەنى ونداي سوزدەر ارام ىستەرگە جاتادى. ال كيەلى كىتاپتا «ارام ىستەر» «ٴتاننىڭ ىستەرىنە» جاتقىزىلعان (عالاتتىقتارعا 5:19—21). «ارام ىستەر» نەشە ٴتۇرلى كۇنانى قامتيدى، ٵرى ٴبىر ارام ادەت ەكىنشىسىنە ۇلاسا بەرەدى. ادام شەكتەن شىققان ادەپسىز، ارام سوزدەر ايتۋعا ادەتتەنىپ، ونىسىنان باس تارتپاسا، ول قاۋىمنان شىعارىلۋى مۇمكىن (قورىنتتىقتارعا 2-حات 12:21؛ ەفەستىكتەرگە 4:19؛ 23-تۇسىندىرمەنى قاراڭىز).
11، 12. ا) اڭگىمەمىز قالاي وسەككە ۇلاسىپ كەتۋى مۇمكىن؟ ٵ) بىرەۋگە جالا جابۋدان نەگە اۋلاق بولۋىمىز كەرەك؟
11 سونداي-اق ٴبىز وسەك-اياڭعا ٷيىر بولماۋىمىز كەرەك. وزگەلەر جايىندا قىزىعىپ سۇراپ، دوستارىمىز بەن تۋىستارىمىز جايلى ايتقاندا تۇرعان ەشتەڭە جوق، ارينە. ٴبىرىنشى عاسىرداعى ماسىحشىلەر دە باسقا باۋىرلاستاردىڭ قال جاعدايىن، قانداي كومەك كەرەك ەكەنىن بىلگىسى كەلگەن (ەفەستىكتەرگە 6:21، 22؛ قولوستىقتارعا 4:8، 9). الايدا اباي بولماساق، باسقالار جايلى جاي اڭگىمەمىز وپ-وڭاي وسەككە ۇلاسۋى مۇمكىن. وزگەدەن ەستىگەنىمىزدى وزگەگە تاراتساق، بۇل وتىرىك يا بىرەۋدىڭ قۇپياسى بولۋى مۇمكىن. جاعىمسىز اڭگىمە ايتىپ ٴجۇرىپ، بىرەۋدى ايىپتاپ، جالا جابۋىمىز دا عاجاپ ەمەس. پارىزشىلدار يسانى ىستەمەگەنىن ىستەدى دەپ ايىپتاعاندا، وعان جالا جاپقان (ماتاي 9:32—34؛ 12:22—24). جالا ادامنىڭ ابىرويىن تۇسىرەدى، ارتى ۇرىس-كەرىسكە ۇلاسىپ، كوڭىلدى كۇيزەلتەدى، ٴتىپتى دوستاردى اجىراتادى (ناقىل سوزدەر 26:20).
12 ەحوبا ٴتىلدى دوستارىمىزدى جاۋىمىزعا اينالدىرسىن دەپ ەمەس، قايتا، كومەكتەسىپ، جىگەرىن جالىنداتسىن دەپ بەرگەن. ول «باۋىرلاردى ۇرىستىراتىن ادامدى» جەك كورەدى (ناقىل سوزدەر 6:16—19). شايتان ٸبىلىس قۇدايعا جالا جاۋىپ، ەڭ العاشقى جالاقورعا اينالدى (ايان 12:9، 10). بۇگىندە ادامدار بەتتەرى بۇلك ەتپەي ٴبىر-ٴبىرى جايلى وتىرىك ايتا بەرەدى. الايدا ماسىحشىلەر اراسىندا مۇندايعا جول جوق (عالاتتىقتارعا 5:19—21). سوندىقتان سوزىمىزگە اباي بولىپ، ويلانىپ بارىپ سويلەۋىمىز كەرەك. بىرەۋ جايىندا ەستىگەنىمىزدى ايتپاس بۇرىن مىنا سۇراقتارمەن ٶزىڭىزدى تەكسەرىڭىز: «ايتقالى جاتقانىم راس پا؟ جاقسى نارسە مە؟ پايداسى بار ما؟ سول ادام ٶزى تۋرالى نە ايتقانىمدى ەستىگەنىن قالار ما ەدىم؟ بىرەۋ مەن جايلى وسىلاي ايتسا، بۇل ماعان قالاي تيەر ەدى؟» (سالونيكالىقتارعا 1-حات 4:11 وقىڭىز).
13، 14. ا) قورلىق سوزدەر ادامعا قالاي اسەر ەتەدى؟ ٵ) بالاعاتتاۋ دەگەن نە؟ نەگە ماسىحشىلەر بالاعات سوزدەر ايتپاۋ كەرەك؟
13 ايتۋىن ايتىپ الىپ، ارتىنان بارماق تىستەپ جاتاتىن كەزدەر بولادى. الايدا ٴبىز وزگەلەردى سىناپ-مىنەۋگە، سوزبەن اياۋسىز تۇيرەپ، باتىرىپ سويلەۋگە اۋەس بولعىمىز كەلمەيدى. قورلىق سوزدەر كۇندەلىكتى قولدانىسىمىزدا مۇلدەم بولماۋ كەرەك. پاۋىل بىلاي دەگەن: «ٵرقيلى وشپەندىلىك، اشۋ-ىزا، ايقايلاسۋ، قورلىق سوزدەر جانە بۇكىل جاماندىق اتاۋلىدان ارىلىڭدار!» (ەفەستىكتەرگە 4:31). كيەلى كىتاپتىڭ باسقا اۋدارمالارىندا «قورلىق سوزدەر» دەگەن تىركەس «اياۋسىز باتىرىپ سويلەۋ»، «ارىن تاپتاپ سويلەۋ» دەپ اۋدارىلعان. قورلىق ٴسوز ادامنىڭ قادىر-قاسيەتىن اياق استى ەتىپ، تۇككە تۇرعىسىز سەزىندىرەدى. بالالاردىڭ جانى اسىرەسە نازىك كەلەدى، سوندىقتان ولاردى جارالاپ الماس ٷشىن سوزىمىزگە ەرەكشە ٴمان بەرگەنىمىز ٴجون (قولوستىقتارعا 3:21).
14 كيەلى كىتاپ قورلىق سوزدەردىڭ ەڭ اۋىر تۇرىنەن اۋلاق بولۋدى ەسكەرتەدى. بۇل — بالاعات سوزدەر. بالاعاتتاۋ دەپ بىرەۋدىڭ كوڭىلىنە ادەيى تيۋ ٷشىن ۇنەمى ٴتىل تيگىزۋدى ايتادى. ادام ومىرلىك جارىنا، بالاسىنا وسىلاي سويلەسە، بۇل ناعىز سۇمدىق بولار ەدى! وزگەلەردى بالاعاتتاۋىن قويمايتىن ادام قاۋىمنىڭ مۇشەسى بولا المايدى (قورىنتتىقتارعا 1-حات 5:11—13؛ 6:9، 10). وسى تاقىرىپشادان تۇيگەن ويىمىز — ٴسوزىمىز ادەپسىز، جالعان، مەيىرىمدىلىكتەن جۇرداي بولسا، بۇل ەحوبامەن جانە باسقالارمەن قارىم-قاتىناسىمىزعا ۇلكەن كەسىرىن تيگىزەدى.
جاندى جىلىتاتىن سوزدەر
15. وزگەلەردى قانداي سوزدەر نىعايتادى؟
15 ٴسوزىمىز ەحوبانىڭ كوڭىلىنەن شىعاتىنداي بولۋ ٷشىن قالاي سويلەۋىمىز كەرەك؟ كيەلى كىتاپتا نە ايتىپ، نە ايتپاۋ كەرەكتىگىنە قاتىستى ناقتى ەشتەڭە ايتىلماعان. دەسە دە وندا ٴسوزىمىز «تىڭداۋشىلاردى نىعايتاتىنداي» بولسىن دەلىنگەن (ەفەستىكتەرگە 4:29). نىعايتاتىن سوزدەر شىندىققا، مەيىرىمدىلىككە تولى ٵرى ادەپتى. ەحوبا ٵر ٴسوزىمىز وزگەلەردى جىگەرلەندىرسە ەكەن، دەمەۋ بولسا ەكەن دەيدى. الايدا بۇل قيىنعا سوعۋى مۇمكىن. ويتكەنى دورەكى سويلەۋ ٷشىن كوپ ويلانۋدىڭ قاجەتى جوق، ال جىگەرلى ٴسوز ايتۋ ٷشىن كوپ كۇش سالۋ كەرەك (تيتكە 2:8). ولاي بولسا، وزگەلەردى سوزىمىزبەن قالاي نىعايتا الاتىنىمىزدى از-كەم قاراستىرىپ كورەيىك.
16، 17. ا) نەگە وزگەلەردى ماقتاۋىمىز كەرەك؟ ٵ) كىمدەردى ماقتاساق بولادى؟
16 ەحوبا دا، يسا دا ماقتاۋعا كەلگەندە ساراڭدىق تانىتپايدى. ارينە، ٴبىز ولارعا ەلىكتەگىمىز كەلەدى (ماتاي 3:17؛ 25:19—23؛ جوحان 1:47). وزگەگە ماقتاۋ ٴسوز ايتىپ، شىن جۇرەكتەن جىگەرلەندىرۋ ٷشىن، سول ادام جايلى ويلانىپ، قىزىعۋشىلىق بىلدىرگەن ٴجون. ناقىل سوزدەر 15:23 تە: «ۋاقىتىندا ايتىلعان ٴسوز قانداي جاقسى!»— دەلىنگەن. ەڭبەگىمىزدى باعالاپ، ريزاشىلىق ايتىپ جاتسا نە ماقتاپ جاتسا، بۇل كوڭىلىمىزدى اسپانداتادى ەمەس پە؟! (ماتاي 7:12 وقىڭىز؛ 27-تۇسىندىرمەنى قاراڭىز).
17 وزگەنىڭ بويىنان جاقسىنى ىزدەۋگە ادەتتەنگەن بولساق، شىن جۇرەكتەن ماقتاۋ قيىنعا سوقپايدى. ايتالىق، قاۋىمدا ٴبىر باۋىرلاستىڭ تاپسىرمامەن جاقسى شىققانىن يا قاۋىمعا جاقسى دايىندالىپ كەلگەنىن بايقاپ قالدىڭىز. نەمەسە قاۋىمدا ٴبىر وقۋشىنىڭ مەكتەبىندە سەنىمىن قورعاپ، نىق تۇرعانىن، يا بولماسا قانداي دا ٴبىر قارت باۋىرلاستىڭ ٵردايىم قىزمەتكە شىعاتىنىن بىلەتىن شىعارسىز. ٴسىزدىڭ ٴبىراۋىز ماقتاۋ ٴسوزىڭىز ولاردى مارقايتىپ تاستايدى. سونداي-اق كۇيەۋى ايەلىنە ونى سۇيەتىنىن، باعالايتىنىن ايتىپ وتىرعانى اسا ماڭىزدى (ناقىل سوزدەر 31:10، 28). وسىمدىككە جارىق پەن سۋ قالاي قاجەت بولسا، ادامعا دا ماقتاۋ سوزدەر سولاي قاجەت. بۇعان اسىرەسە بالالار مۇقتاج. ولاردىڭ قاسيەتتەرىن، تالپىنىستارىن بايقاپ، ماقتاپ وتىرىڭىز. ماقتاۋ سوزدەر ولاردىڭ بويلارىنا باتىلدىق دارىتىپ، ٶز-وزىنە دەگەن سەنىمدىلىكتەرىن شىڭداي تۇسەدى. سونداي-اق ولاردى دۇرىس نارسەنى ىستەۋگە ودان بەتەر كۇش سالۋعا تالپىندىرادى.
18، 19. نەگە وزگەلەردى جۇباتىپ، جىگەر بەرۋىمىز كەرەك؟ مۇنىڭ قانداي جولدارى بار؟
18 وزگەنى جۇباتىپ، جىگەرلەندىرگەندە، ەحوباعا ەلىكتەيمىز. ول «بەيشارانىڭ» جانە «كۇيرەگەندەردىڭ» قامىن قاتتى ويلايدى (يشايا 57:15). ول بىزدەن «ٴبىر-ٴبىرىمىزدى» جانە «جانى كۇيزەلىپ جۇرگەندەردى جۇباتادى» دەپ كۇتەدى (سالونيكالىقتارعا 1-حات 5:11، 14). وزگەلەرگە جىگەر بەرىپ، جۇباتۋ ٷشىن بارىمىزدى سالعاندا، ەحوبا ريزا بولادى.
19 قاۋىمدا كوڭىلى تۇسكەن يا جانى كۇيزەلىپ جۇرگەن بىرەۋدى بايقاساڭىز، وعان نە ايتساڭىز بولادى؟ ارينە، ول ادامنىڭ قيىندىعىن شەشىپ بەرە المايتىن شىعارسىز. ٴبىراق ونى ويلاپ، ۋايىمدايتىنىڭىزدى ايتساڭىز بولادى. مىسالى، ول ادامعا كوڭىل ٴبولۋ ٷشىن ۋاقىت ارناڭىز. وعان جىگەر بولارلىق كيەلى كىتاپتان تارماقتار وقىپ بەرىڭىز، بىرگە دۇعا ەتۋدى ۇسىنىڭىز (ٴزابۇر 34:18؛ ماتاي 10:29—31). قاۋىمداعى باۋىرلاستاردىڭ ونى جاقسى كورەتىنىن ايتىپ سەندىرىڭىز (قورىنتتىقتارعا 1-حات 12:12—26؛ جاقىپ 5:14، 15). ايتقانىڭىز قۇرعاق ٴسوز ەمەس، شىن جۇرەكتەن شىعىپ جاتقان سوزدەر ەكەنى سەزىلىپ تۇرسىن (ناقىل سوزدەر 12:25 وقىڭىز).
20، 21. ادامدار قاي كەزدە كەڭەستى جەڭىل قابىلدايدى؟
20 ورىندى كەڭەس بەرۋ ارقىلى دا باسقالاردى نىعايتا الامىز. كەمەلسىز بولعاندىقتان، ٴبىز ٴبارىمىز ارا-تۇرا كەڭەستەردى قاجەت ەتەمىز. ناقىل سوزدەر 19:20 دا بىلاي دەلىنگەن: «كەڭەستى تىڭدا، تۇزەتۋدى قابىلدا، سوندا دانا بولارسىڭ الداعى ۋاقىتتا». كەڭەستى تەك اقساقالدار عانا بەرەدى دەپ ويلاماۋىمىز كەرەك. مىسالى، اتا-انالار بالالارىنا اقىل-كەڭەس بەرۋ قاجەت (ەفەستىكتەرگە 6:4). ورىندى بولسا ايەل باۋىرلاستار دا ٴبىر-بىرىنە كەڭەس بەرە الادى (تيتكە 2:3—5). باۋىرلاستارىمىزدى جاقسى كورگەندىكتەن، كەڭەستەردى كوڭىلدەرىنە تيمەيتىندەي ەتىپ بەرۋگە تىرىسامىز.
21 بىرەۋدىڭ كەڭەسىن جەڭىل قابىلداعان كەزىڭىز ەسىڭىزدە شىعار. سول ادامنىڭ شىنىمەن دە قامىڭىزدى ويلاعانىن سەزگەندىكتەن جەڭىل قابىلداعان بولارسىز. يا بولماسا ول ادام كەڭەسىن مەيىرىمدى دە جۇمساق ۇنمەن جەتكىزگەن بولار (قولوستىقتارعا 4:6). كەڭەسى دە كيەلى كىتاپقا نەگىزدەلگەن شىعار (تىموتەگە 2-حات 3:16). ٴبىز كيەلى كىتاپتان تارماقتى تىكەلەي كەلتىرسەك تە، كەلتىرمەسەك تە، كەز كەلگەن كەڭەسىمىز جازبالارعا نەگىزدەلسىن. ەشكىم دە وزگەلەردى جەكە پىكىرىنە كوندىرۋگە تىرىسپاۋ كەرەك، سونداي-اق ٶز ويىن نەگىزدەۋ ٷشىن تارماقتاردى تەرىس قولدانباعانى ٴجون. ٶزىڭىز جەڭىل قابىلداعان كەڭەستىڭ قالاي بەرىلگەنىن ەستە ۇستاساڭىز، ٴسىز دە وزگەلەرگە كەڭەستى كوڭىلگە تيمەيتىندەي ەتىپ بەرە الاسىز.
22. سويلەۋ قابىلەتىڭىزدى قالاي قولدانعىڭىز كەلەر ەدى؟
22 سويلەۋ قابىلەتى — قۇدايدان كەلگەن سي. قۇدايدى سۇيگەندىكتەن، وسى سيدى بۇرىس قولدانۋدان اۋلاقپىز. ٴسوزدىڭ جۇباتاتىن دا، جىلاتاتىن دا قۇدىرەتى بار. سوندىقتان نە ايتساق تا، ٴسوزىمىز وزگەلەردى نىعايتىپ، جىگەر بەرسىن.