22-زەرتتەۋ ماقالاسى
15-ٵن ەحوبانىڭ تۇڭعىشىن ماداقتاڭدار!
ەحوبانىڭ ەسىمى يسا ٷشىن بارىنەن دە ماڭىزدى
«ولارعا ەسىمىڭدى اشتىم جانە اشا بەرەمىن» (جوح. 17:26).
نەگىزگى وي
يسا شاكىرتتەرىنە ەحوبانىڭ ەسىمىن اشقان جانە سول ەسىمدى اقتاپ، كيەلى ەتۋ ٷشىن بارىنە دايىن بولعان.
1، 2. ا) ولىمگە كەسىلەتىن ٴتۇنى يسا نە ىستەدى؟ ٵ) بۇل ماقالادا قانداي سۇراقتاردى قاراستىرامىز؟
ب. ز. 33-جىلى، 14-نيسان. بەيسەنبىنىڭ كەشى. يسا ەلشىلەرىمەن جوعارعى بولمەدە سوڭعى رەت اس ٸشىپ وتىر. يسا وسى ٴتۇنى وعان ساتقىندىق جاسالاتىنىن جاقسى ٴبىلدى. ول ادىلەتسىز سوتتالىپ، باعانادا ازاپتالىپ ولمەك ەدى. ەلشىلەرمەن اس ٸشىپ بولعان سوڭ، يسا ولاردىڭ رۋحىن قايراپ، سوڭعى وسيەتىن ايتتى. ال سول جەردەن كەتپەي تۇرىپ، ول ٴسال كىدىردى دە ەحوباعا ەرەكشە دۇعا ەتتى. ونىڭ بۇل دۇعاسى جوحان 17-تاراۋدا جازىلعان.
2 بۇل ماقالادا ٴبىز يسانىڭ وسى دۇعاسىنىڭ كەيبىر تۇستارىنا نازار اۋدارامىز. ولەر الدىنداعى ٴتۇنى يسا نەنى قاتتى ۋايىمدادى؟ ال جەرگە كەلگەندە ونىڭ باستى ماقساتى نە بولدى؟ قازىر وسى سۇراقتاردىڭ جاۋابىن الايىق.
«ولارعا ەسىمىڭدى اشتىم»
3. يسا شاكىرتتەرىنە قاي ماعىنادا ەحوبانىڭ ەسىمىن اشقان؟ (جوحان 17:6، 26)
3 يسا دۇعاسىندا ەحوباعا: «ادامدارىڭا ەسىمىڭدى اشتىم»،— دەگەن. كەيىن ول بۇل سوزدەرىن تاعى قايتالاعان (جوحان 17:6، 26 وقىڭىز). سوندا شاكىرتتەرى قۇدايدىڭ ەسىمىن بىلمەگەن بە؟ يسانىڭ شاكىرتتەرى ياھۋدي بولعاندىقتان، ولار قۇدايدىڭ ەسىمى ەحوبا ەكەنىن جاقسى بىلەتىن. ويتكەنى ەۆرەي جازبالارىندا ەحوبا دەگەن ەسىم مىڭداعان رەت كەزدەسەدى. وندا يسا قاي ماعىنادا شاكىرتتەرىنە قۇدايدىڭ ەسىمىن اشقان؟ يسا ولارعا قۇدايدىڭ قانداي تۇلعا ەكەنىن، اتاپ ايتقاندا: ونىڭ نيەتىن، ىستەرىن، قاسيەتتەرىن — اشقان. راسىندا دا، ەحوبانىڭ قانداي تۇلعا ەكەنىن يسادان ارتىق بىلەتىن كىم بار؟!
4، 5. ا) نەگە كەيبىر ادامداردىڭ ەسىمى بىزگە ىستىق ەستىلەدى؟ مىسال كەلتىرىڭىز. ٵ) يسانىڭ شاكىرتتەرى ەحوبا دەگەن ەسىمنىڭ ارتىندا قانداي تۇلعا تۇرعانىن نەنىڭ ارقاسىندا جاقسىراق ٴتۇسىندى؟
4 ٴبىر مىسال كەلتىرەيىك. قاۋىمىڭىزدا دانيار دەگەن اقساقال بار دەلىك. ٴسىز ونى ٴبىراز جىلدان بەرى تانيسىز. ول اۋرۋحانادا حيرۋرگ بولىپ جۇمىس ىستەيدى. ٴبىر كۇنى ٴسىز كولىك اپاتىنا ۇشىراپ، ٶمىرىڭىز قىل ۇستىندە تۇرادى. سوندا دانيار باۋىرلاس وتا جاساپ، ٴسىزدى ٶلىم اۋزىنان الىپ قالادى. بۇل جاعدايدان كەيىن دانيار باۋىرلاستىڭ اتى سىزگە ىستىق ەستىلەرى ٴسوزسىز. ەندى ٴسىز وعان تەك اقساقال دەپ قانا ەمەس، ٶمىرىڭىزدى قۇتقارعان ادام دەپ قارايسىز.
5 تۋرا سولاي يسانىڭ شاكىرتتەرى ەحوبا قۇدايدى جاقسى بىلگەن. ٴبىراق يسا جەرگە كەلگەندە، ولار ەحوبا دەگەن ەسىمنىڭ ارتىندا قانداي تۇلعا تۇرعانىن ودان دا جاقسىراق تۇسىنگەن. ويتكەنى يسا كوكتەگى اكەسىنىڭ بولمىسىن اينا قاتەسىز قايتالاعان. شاكىرتتەر يسانىڭ بەرگەن تالىمىنە، ادامدارعا جاساعان جاقسىلىعىنا قاراپ، ەحوبانىڭ قانداي تۇلعا ەكەنىن بىلە تۇسكەن (جوح. 14:9؛ 17:3).
«ماعان بەرگەن ٶز ەسىمىڭ»
6. ەحوبا قاي ماعىنادا يساعا ٶز ەسىمىن بەرگەن؟ (جوحان 17:11، 12)
6 يسا شاكىرتتەرى جايلى ەحوبادان: «ماعان بەرگەن ٶز ەسىمىڭ ٷشىن ولاردى قورعاي كور»،— دەپ وتىنگەن (جوحان 17:11، 12 وقىڭىز). بۇل سوزدەر ەندى يسانىڭ دا ەسىمى ەحوبا بولادى دەگەندى ٴبىلدىردى مە؟ جوق. وندا ەحوبا قاي ماعىنادا يساعا ٶز ەسىمىن بەرگەن؟ بىرىنشىدەن، ەحوبا يسانى ٶز اتىنان سويلەيتىن وكىل ەتىپ تاعايىنداعان. سوندىقتان يسا جەرگە ەحوبانىڭ اتىنان كەلىپ، ونىڭ اتىنان كوپ كەرەمەتتەر جاساعان (جوح. 5:43؛ 10:25). ەكىنشىدەن، ەحوبا يساعا ٶز ەسىمىن قامتيتىن «ەحوبا قۇتقارۋشى» دەگەن ەسىم بەرگەن.
7. نەگە يسا ەحوبانىڭ اتىنان سويلەۋگە قۇزىرلى بولعان؟ مىسال كەلتىرىڭىز.
7 مىسالى، ەل پرەزيدەنتىنىڭ وكىلىن الايىق. ادەتتە وكىل پرەزيدەنتتىڭ اتىنان سويلەۋگە قۇزىرلى. سوندىقتان وكىلدىڭ ايتقانى پرەزيدەنتتىڭ ايتقانىمەن تەڭ. تۋرا سولاي يسا ەحوبانىڭ اتىنان كەلگەن وكىل بولعاندىقتان، ونىڭ اتىنان سويلەۋگە قۇزىرلى بولعان (مات. 21:9؛ لۇقا 13:35).
8. نەگە يسا جەرگە كەلمەي تۇرىپ تا ەحوبانىڭ اتىنان ارەكەت ەتكەن دەي الامىز؟ (مۇسانىڭ 2-جازباسى 23:20، 21)
8 كيەلى كىتاپتا يسا «ٴسوز» دەپ اتالعان. ول ەحوبانىڭ كوكتەگى جانە جەردەگى قىزمەتشىلەرىنە ونىڭ اتىنان نۇسقاۋلار جەتكىزىپ وتىرعان (جوح. 1:1—3). يسرايلدىكتەر مىسىردان شىققاندا، حالىقتى باستاپ الىپ، قورعاپ جۇرگەن پەرىشتە يسا بولسا كەرەك. ەحوبا يسرايلدىكتەرگە سول پەرىشتە جايلى بىلاي دەگەن: «[ونىڭ] ايتقاندارىن تىڭدا... ول مەنىڭ اتىمنان ارەكەت ەتەدى» a (مۇسانىڭ 2-جازباسى 23:20، 21 وقىڭىز). ەحوبا بۇل سوزدەرىمەن يسا ٶزىنىڭ وكىلى ەكەنىن انىق كورسەتتى. ەحوبانىڭ وكىلى رەتىندە يسانىڭ بىردەن-ٴبىر ماقساتى اكەسىنىڭ ەسىمىن قورعاپ، كيەلى ەتۋ ەدى.
«اكە، ەسىمىڭدى داڭقتاي كور»
9. ەحوبانىڭ ەسىمى يسا ٷشىن قانشالىقتى ماڭىزدى بولدى؟ ٴتۇسىندىرىڭىز.
9 كورگەنىمىزدەي، جەرگە كەلمەي تۇرىپ تا يسا اكەسىنىڭ ەسىمىن بارىنەن ماڭىزدى ساناعان. جەرگە كەلگەندە دە ول نە ىستەمەسىن، ٴبارىن اكەسىنىڭ ەسىمىن داڭقتاۋ ٷشىن ىستەگەن. ٴتىپتى قىزمەتى اياقتالار شاعىندا يسا ەحوباعا: «اكە ەسىمىڭدى داڭقتاي كور»،— دەگەن. سول كەزدە ەحوبا بىردەن كوكتەن ٷن قاتىپ: «مەن ونى داڭقتادىم، تاعى دا داڭقتايمىن»،— دەگەن (جوح. 12:28).
10، 11. ا) يسا ەحوبانىڭ ەسىمىن قالاي داڭقتادى؟ (سۋرەتتى دە قاراڭىز.) ٵ) ەحوبانىڭ ەسىمىن كيەلى ەتىپ، اقتاپ الۋ نە ٷشىن قاجەت بولدى؟
10 يسا جەر بەتىندە اكەسىنىڭ ەسىمىن بارىنشا داڭقتاپ جۇرگەن. مىسالى، ول ادامدارعا ەحوبانىڭ تاماشا قاسيەتتەرى مەن جاساعان كەرەمەت ىستەرى جايلى ايتىپ، كۋالىك ەتتى. ٴبىراق ەحوبانىڭ ەسىمى تولىق داڭقتالۋ ٷشىن ونىڭ ەسىمى اقتالىپ، كيەلى بولۋ كەرەك ەدى. بۇنىڭ قانشالىقتى ماڭىزدى ەكەنىن كورسەتۋ ٷشىن يسا شاكىرتتەرىنە: «كوكتەگى اكەمىز، سەنىڭ ەسىمىڭ كيەلى بولسىن!»— دەپ دۇعا ەتۋدى ۇيرەتكەن (مات. 6:9).
11 ەحوبانىڭ ەسىمىن كيەلى ەتىپ، اقتاپ الۋ نە ٷشىن قاجەت بولدى؟ ەدەم باعىندا بولعان جاعدايدى ەسكە الساق، شايتان ەحوباعا نەبىر جالا جاۋىپ، اتىن قارالاپ، ونى جاماناتتى ەتتى. ول ەحوبانى وتىرىكشى دەپ، ادام مەن حاۋادان جاقسى ٴبىر نارسەنى جاسىرىپ وتىر دەدى. ٴسۇيتىپ، ەحوبانىڭ بيلىگى ادىلەتسىز دەگەنگە سايدى (مۇس. 1-ج. 3:1—5). بۇل ازداي، ٵيۇپتىڭ كۇندەرىندە شايتان ەحوبانىڭ قىزمەتشىلەرىن دە قارالاپ، ولار ەحوبانى جاقسى كورگەندىكتەن ەمەس، ٴبىر نارسە دامەتكەندىكتەن عانا قىزمەت ەتەدى دەپ شىقتى. ول بۇنىمەن توقتاماي، قىزمەتشىلەرى قيىندىققا تاپ بولا قالسا، ەحوبادان تەرىس اينالاتىنىن ايتتى (ٵيۇپ 1:9—11؛ 2:4). ەندى كىم وتىرىكشى — ەحوبا ما، شايتان با — بۇل انىقتالۋ ٷشىن ۋاقىت قاجەت ەدى.
يسا ٸزباسارلارىنا قۇداي ەسىمىنىڭ كيەلى بولۋى قانشالىقتى ماڭىزدى ەكەنىن ٴتۇسىندىردى (10-ابزاستى قاراڭىز)
«مەن جانىمدى قيامىن»
12. يسا ەحوبانىڭ ەسىمىن قانشالىقتى جاقسى كوردى؟
12 يسا ەحوبانى سۇيەتىنى سونشا — ونىڭ ەسىمىن اقتاپ، كيەلى ەتۋ ٷشىن بارىنە دايىن بولدى. ول ٴتىپتى: «مەن جانىمدى قيامىن»،— دەپ، ەحوبانىڭ ەسىمى ٷشىن ولۋگە دە دايىن ەكەنىن كورسەتتى b (جوح. 10:17، 18). ادام مەن حاۋا كەمەلدى بولسا دا، ەحوبادان تەرىس اينالىپ، شايتانعا قوسىلىپ كەتتى. يسا بولسا ەحوبانىڭ ەسىمى ٷشىن جەرگە كەلىپ، بارلىق جاعىنان ٴمىنسىز بولدى جانە ولە-ولگەنشە ەحوباعا ادال بولىپ قالدى (ەۆر. 4:15؛ 5:7—10). وسىلاي يسا ەحوبانى دا، ونىڭ ەسىمىن دە جاقسى كورەتىنىن دالەلدەدى (ەۆر. 12:2).
13. نەگە شايتاننىڭ وتىرىكشى ەكەنىن يسادان ارتىق ەشكىم دالەلدەي الماس ەدى؟ (سۋرەتتى دە قاراڭىز.)
13 يسا ناعىز وتىرىكشى ەحوبا ەمەس، شايتاننىڭ ٶزى ەكەنىن دالەلدەدى (جوح. 8:44). يسا كوكتەگى اكەسىن كىم-كىمنەن دە جاقسى بىلەدى. ەگەر شايتان جاپقان جالالاردىڭ ەڭ بولماعاندا بىرەۋى شىن بولعاندا، يسا بۇنى بىلەر ەدى. ول شايتاننىڭ وتىرىكشى ەكەنىن بىلگەندىكتەن، ەحوبانىڭ ەسىمىن سوڭىنا دەيىن قورعادى. ٴتىپتى ەحوبا ونى تاستاپ كەتكەندەي كورىنگەندە دە، يسا اكەسىنە ادال بولىپ، سوڭعى دەمى شىققانشا ٴمىز باقپادى c (مات. 27:46).
ەحوبا ەمەس، شايتاننىڭ ٶزى وتىرىكشى ەكەنىن يسا ٴبىرجولا دالەلدەدى (13-ابزاستى قاراڭىز)
«ماعان تاپسىرعان ٸسىڭدى اياقتادىم»
14. ادالدىعى ٷشىن ەحوبا يساعا قانداي سي بەردى؟
14 ولەر الدىنداعى ٴتۇنى ايتقان دۇعاسىندا يسا ەحوباعا: «ماعان تاپسىرعان ٸسىڭدى اياقتادىم»،— دەگەن. ول تاپسىرماسىن ادالدىقپەن اتقارعانى ٷشىن ەحوبا سي بەرەتىنىنە سەنىمدى بولدى (جوح. 17:4، 5). يسانىڭ بۇل سەنىمى تولىق اقتالدى. ەحوبا ونى قابىردە قالدىرماي، قايتا ٴتىرىلتتى (ەل. ٸس. 2:23، 24). كوككە ورالعان كەزدە ەحوبا ونى «بۇرىنعىدان دا جوعارىلاتتى» (ٴفىلىپ. 2:8، 9). ۋاقىت وتە يسا قۇداي پاتشالىعىنىڭ پاتشاسى رەتىندە بيلىك ەتۋىن باستادى. بۇل پاتشالىقتىڭ باستى ماقساتى — ەحوبانىڭ ەركىن جۇزەگە اسىرۋ. سول ٷشىن دە يسا ۇلگىلى دۇعاسىندا: «سەنىڭ پاتشالىعىڭ كەلسىن! سەنىڭ ەركىڭ كوكتەگىدەي جەر بەتىندە دە ورىندالسىن»،— دەگەن (مات. 6:10).
15. يسا جۋىردا نە ىستەيدى؟
15 جۋىردا يسا ارماگەددون سوعىسىندا قۇدايدىڭ جاۋلارىمەن شايقاسىپ، زۇلىمداردىڭ كوزىن قۇرتادى (ايان 16:14، 16؛ 19:11—16). كەيىن ول شايتاننىڭ ٶزىن «ٴتۇپسىز تۇڭعيىققا» لاقتىرادى. شايتان ول جەردە ٶلىپ قالعانداي ارەكەتسىز كۇيدە بولادى (ايان 20:1—3). سودان كەيىن يسا مىڭجىلدىق بيلىگىن باستاپ، بۇكىل جەر بەتىندە تىنىشتىق ورناتادى. ول ولگەندەردى قايتا ٴتىرىلتىپ، ادامزاتتى كەمەلدىلىككە جەتكىزىپ، جەرجۇزىن جۇماققا اينالدىرادى. وسىلاي ەحوبانىڭ ەركىن تولىقتاي جۇزەگە اسىرادى (ايان 21:1—4).
16. يسانىڭ مىڭجىلدىق بيلىگىنىڭ سوڭىندا ٶمىرىمىز قانداي بولادى؟
16 يسانىڭ مىڭجىلدىق بيلىگىنىڭ سوڭىندا ٶمىرىمىز قانداي بولادى؟ ادامداردىڭ ٴبارى كۇنانىڭ قۇلدىعىنان ازات ەتىلەدى. سوندىقتان تولەمنىڭ نەگىزىندە كۇنالارىمىز ٷشىن ەحوبادان كەشىرىم سۇراۋدىڭ قاجەتى بولمايدى. ەحوبا مەن ٴبىزدىڭ ارامىزدا ەشقانداي كەلىستىرۋشى دە، ٴدىني قىزمەتكەرلەر دە كەرەك بولمايدى. سونداي-اق «سوڭعى جاۋ — ٶلىم» ٴبىرجولا جويىلادى. ويتكەنى ومىردەن وتكەن ادامدار قايتا ٴتىرىلىپ، قابىرلەر بوساپ قالادى. اقىر سوڭىندا جەر باسىپ جۇرگەن ٵربىر ادام كەمەلدى بولادى (قور. 1-ح. 15:25، 26).
17، 18. ا) مىڭجىلدىق بيلىكتىڭ سوڭىندا نە بولادى؟ ٵ) بيلىك ەتەتىن ۋاقىتى اياقتالعاندا يسا نە ىستەيدى؟ (قورىنتتىقتارعا 1-حات 15:24، 28) (سۋرەتتى دە قاراڭىز.)
17 بارىنەن دە ماڭىزدىسى، مىڭجىلدىق بيلىكتىڭ سوڭىندا داۋلى سۇراق تۇبەگەيلى شەشىلەدى. مۇنداي سۇراق ەندى قايتىپ ەشقاشان كوتەرىلمەيدى. ەدەم باعىندا شايتان ەحوبانى وتىرىكشى ٵرى قاتىگەز بيلەۋشى دەپ ايىپتاعان ەدى. ٴبىراق سودان بەرى ەحوبانىڭ قانشاما ادال قىزمەتشىسى ونىڭ ەسىمىن كيەلى تۇتىپ، داڭقتاپ ٴجۇر. مىڭجىلدىق بيلىكتىڭ سوڭىندا ەحوبانىڭ ەسىمى تولىقتاي اقتالادى. ونىڭ ٴسۇيۋشى اكە ەكەنى, ال شايتاننىڭ ناعىز وتىرىكشى ەكەنى ٴبىرجولا دالەلدەنەدى.
18 يسا بيلىك ەتەتىن ۋاقىتى اياقتالعاندا نە ىستەيدى؟ شايتان سياقتى ەحوباعا قارسى شىعا ما؟ البەتتە، جوق! (قورىنتتىقتارعا 1-حات 15:24، 28 وقىڭىز). يسا اكەسىن جاقسى كورگەندىكتەن، پاتشالىقتى قايتارىپ، بار بيلىكتى وعان تاپسىرادى. ٶزى بولسا ەحوبانىڭ بيلىگىنە باعىناتىن بولادى. وسىلاي يسا شايتانعا مۇلدەم قاراما-قايشى ارەكەت ەتەدى!
مىڭجىلدىق بيلىگىنىڭ سوڭىندا يسا پاتشالىقتى ٶز ەركىمەن ەحوباعا قايتارادى (18-ابزاستى قاراڭىز)
19. بۇل ماقالادان يسا جايلى نە بىلدىك؟
19 ەحوبانىڭ يساعا سەنىم ارتقانى سونشا — وعان ٶز ەسىمىن بەرىپ، ٶزىنىڭ وكىلى ەتتى. يسا اكەسىنىڭ وكىلى رەتىندە مىندەتىن ٴمىنسىز اتقارىپ شىقتى. ول ەحوبانىڭ ەسىمى ٷشىن جانىن قيۋعا دەيىن باردى. ال مىڭجىلدىقتىڭ سوڭىندا يسا بار بيلىكتى ەحوباعا قايتارىپ بەرەدى. ال ٴبىز يساعا قالاي ەلىكتەسەك بولادى؟ بۇل جايلى كەلەسى ماقالادا ٴسوز قوزعايمىز.
16-ٵن ەحوبانى پاتشالىعى ٷشىن ماداقتاڭدار!
a ەحوبانىڭ اتىنان حابار جەتكىزگەن كەيبىر پەرىشتەلەر دە ەحوبانىڭ وكىلى سانالعان. سوندىقتان كيەلى كىتاپتىڭ كەيبىر جەرلەرىندە ول پەرىشتەلەر «ەحوبا» دەپ اتالعان (مۇس. 1-ج. 18:1—33). سونداي-اق كيەلى كىتاپتا ەحوبا مۇساعا ون زاڭ بەردى دەپ ايتىلعان، ٴبىراق باسقا تارماقتاردا ەحوبا مۇنى پەرىشتەلەر ارقىلى ىستەگەنى ايتىلادى (مۇس. 3-ج. 27:34؛ ەل. ٸس. 7:38، 53؛ عال. 3:19؛ ەۆر. 2:2—4).
b يسا ادامدار ماڭگى ٶمىر ٴسۇرۋ ٷشىن دە ٶمىرىن قيدى.
c «وقىرمان ساۋالدارىن» قاراڭىز («كۇزەت مۇناراسى»، 2021-جىل، ٴساۋىر، 30، 31-ب.).
