1. “Ombili yaKalunga” oshike, nongahelipi hatu mono ouwa ngeenge tu i na? (Ovafilippi 4:6, 7)

 OPE na ombili imwe oyo ihe shiivike kounyuni. Oyo “ombili yaKalunga,” oyo hai tu pe engungumano, olo hali di mokukala tu na ekwatafano lopofingo naTate yetu womeulu. Ohatu kala tu udite twa amenwa, ngeenge tu na ombili yaKalunga. (Lesha Ovafilippi 4:6, 7.) Ohatu hafele ekwatafano lopofingo navakwetu, ovo ve mu hole. Ohatu hafele yo ekwatafano lopofingo ‘naKalunga kombili.’ (1 Tes. 5:23) Ngeenge otwa shiiva Tate yetu, twe mu lineekela nokudulika kuye, ombili yaKalunga otai dulu okungungumaneka omitima detu ngeenge tu na oshisho, eshi twa taalela onghalo yonhumba tai tu piyaaneke.

2. Omolwashike hatu dulu okukala noushili kutya ohatu dulu okukala tu na ombili yaKalunga?

² Mbela ohatu dulu ngoo shili okukala nombili yaKalunga, ngeenge twa taalela omaupyakadi ngaashi omukifi wekomba, oshiponga shopaushitwe, omakuyunguto opashiwana, ile omahepeko? Oupyakadi keshe womomaupyakadi oo, otau dulu oku tu etela oumbada. Ashike Jesus okwa lombwela ovashikuli vaye, a ti: “Inamu kala mwa nyika oluhodi momitima deni noinamu efa di mbadapale.” (Joh. 14:27) Shihafifa, ovamwatate novamwameme ohava shikula omayele aJesus. Kekwafo laJehova, ova dula okukala nombili, eshi va kala tava ungaunga nomaupyakadi a kwata moiti.

3. Ongahelipi tashi dulika oupyakadi oo u li apeshe, ile omukifi wekomba tau dulu okunyona po ombili yetu?

³ Oupyakadi oo u li apeshe, ile omukifi wekomba, otau dulu okulundulula onghalamwenyo mepakumo leisho. Diladila kunghee o-COVID-19 ya kuma vahapu. Mekonakono limwe olo la ningwa,  okwa monika kutya ovanhu ve dulife petata mounyuni, ove na oupyakadi wokukofa pefimbo lomukifi oo wekomba. Pefimbo lomukifi wekomba, ovanhu vahapu ova kwatwa koisho ihapu, kepolimano, hava longifa nai oikolwifa noingangamifi, ehapupalo lomahepeko omomaukwaneumbo neenghendabala dokulikufa omwenyo. Ngeenge ou li moshitukulwa omo mu na omukifi wekomba, ongahelipi to dulu okuninipika oisho yoye nou hafele ombili yaKalunga?

4. Omolwashike okushiiva exunganeko laJesus li na sha nomafiku axuuninwa tashi tu etele ombili?

⁴ Jesus okwa xunganeka kutya momafiku axuuninwa otapa ka kala omikifi dolutapo “keembinga neembinga.” (Luk. 21:11) Ongahelipi okushiiva kombinga yaasho hashi tu etele ombili? Ihashi tu kumwifi ngeenge pa holoka omukifi wekomba. Otu shii kutya oiningwanima oyo otai ningwa ngaashi Jesus a popya kutya otai ka holoka. Nomolwaasho tu na etomheno lokushikula omayele aJesus, oo a pa ovo ve li ko pefimbo lexulilo, a ti: “Inamu mbadapala.” — Mat. 24:6.

5. (a) Metwokumwe nOvafilippi 4:8, 9, otu na okwiilikana kombinga yashike, eshi twa taalela omukifi wekomba? (b) Ongahelipi hatu dulu okumona ouwa mokupwilikina kelesho lOmbiibeli, olo la kwatwa momawi?

⁵ Ngeenge pa tukuka omukifi, ohatu dulu okukwatwa noupu komalipulo nosho yo koumbada. Osho osha ningilwa omumwameme wedina Desi. b Konima eshi xe mumwaina waxe, mumwaina a dalwa komumwaina waxe nandokotola waye aveshe va fya ko-COVID-19, okwa li te lipula kutya naye ota ka kwatwa komukifi, ndele te u pe ina, oo omunamido. Omolwomukifi wekomba, okwa li yo te lipula nokukanifa oilonga, nghee a li ta ka dula okufuta eumbo nokulanda oikulya. Omalipulo oo okwa li e mu wilila po pamadiladilo nokwa li hae mu imbi okukofa oufiku. Ashike Desi okwa li a dula okukala e na ombili vali. Ngahelipi mbela? Okwa ilikana kondadalunde kuJehova e mu kwafele a kale a ngungumana noku diladile pandunge. (Lesha Ovafilippi 4:8, 9.) Okwa kala ha pwilikine kunghee Jehova ta “popi” okupitila melesho lOmbiibeli la kwatwa momawi. Okwa ti: “Omawi matalala ovaleshi okwa ninipika oisho yange nokwa dimbulukifa nge onghenda yaJehova.” — Eps. 94:19.

6. Ongahelipi ekonakono lopaumwene nosho yo okwoongala taku dulu oku ku kwafela?

⁶ Oshoshili kutya omukifi wekomba owa kuma omalipyakidilo etu, ashike ino efa osho shi ye moshipala ekonakono loye lopaumwene nokukala pokwoongala. Oimoniwa yashili oyo i li moishangomwa yetu nomouvidio, otai ku dimbulukifa kutya ovamwatate novamwameme otava twikile okukala ovadiinini, nonande ova taalela omashongo a faafana. (1 Pet. 5:9) Okwoongala otaku ku kwafele u yadife omadiladilo oye nomishangwa tadi tungu. Otaku ku kwafele yo u mone eemhito dokutwa ovamwaxo omukumo nove ku twe yo omukumo. (Rom. 1:11, 12) Ngeenge owa kala to dilonga kunghee Jehova a kala nokuyambidida ovapiya vaye eshi va li tava yahama,  va tila, ile ve udite owike, otashi ka pameka eitavelo loye. Oto ka kala yo wa tomhwa kutya naave ote ke ku yambidida.

7. Oshilihongomwa shilipi to dulu okulihonga komuyapostoli Johannes?

⁷ Ninga eenghendabala u kwatafane novamwaxo. Omukifi wekomba otashi dulika u tu ningife tu likale kokule nokuli nongeenge tu li pamwe novalongelikalunga vakwetu. Pefimbo la tya ngaho, otashi dulika tu kale tu udite ngaashi omuyapostoli Johannes. Okwa li a hala okumona kaume kaye Gaius oshipala noshipala. (3 Joh. 13, 14) Ashike Johannes okwa li a didilika kutya pefimbo olo ka li ta dulu okumona Gaius. Onghee Johannes okwa li a ninga ngaashi ta dulu, opo a shangele Gaius onhumwafo. Ngeenge itashi shiiva u talele po ovamwaxo komudidi, kendabala okukwatafana navo pangodi, pavidio, ile u va tumine etumwalaka. Ngeenge owa kala ho kwatafana nOvakriste vakweni, oto ka kala u udite wa amenwa nounombili. Kendabala okukwatafana novakulunhuongalo ngeenge owa wililwa po koisho, nokutambula ko etwomukumo lavo lopahole. — Jes. 32:1, 2.

8. Ongahelipi tashi dulika oshiponga shopaushitwe shi nyone po ombili yoye?

⁸ Ngeenge owa hangelwe kefundja, kekakamo ledu, ile komundilo, otashi dulika wa li wa kwatwa koshisho sha pitilila oule wefimbo konima yoshiponga sha tya ngaho. Ngeenge owa filwa ovaholike voye, ile wa kanifa oinima yoye yopamaliko, otashi dulika wa li wa nyika oluhodi, wa kanifa eteelelo, ile nokuli wa li wa handuka. Osho inashi hala kutya ou hole oinima yopamaliko, ile ku na eitavelo. Owa pita monghalo idjuu, navamwe otashi dulika va li va teelela u linyenge monghedi ii. (Job 1:11) Ashike oto dulu natango okukala u na ombili, nonande owa taalela eenghalo odo dinyikifa oluhodi. Ngahelipi mbela?

9. Jesus okwa popya shike, opo e tu longekide shi na sha noiponga yopaushitwe?

⁹ Dimbuluka osho Jesus a xunganeka. Ovanhu vamwe mounyuni ohava diladila kutya kave na fiku va hangwe koiponga yopaushitwe pauhandimwe. Ashike fye otu shii kutya otwa teelela oiponga yopaushitwe i hapupale, oyo imwe yomuyo tai dulu oku tu hanga. Jesus okwa lombwela ovashikuli vaye a ti kutya otaku ka holoka “omakakamo edu manene” nosho yo oiponga ikwao yopaushitwe fimbo exulilo inali uya. (Luk. 21:11) Okwa xunganeka yo kutya “oukolokoshi otau hapupala,” ngaashi tu wete ominyonena kunena, elongifo leenghono nosho yo omaponokelo opaukulo. (Mat. 24:12) Jesus ina tya kutya omaupyakadi oo otaa ka hanga ashike ovo inava hokiwa kuJehova. Ponhele yaasho, ovapiya vaJehova vahapu ovadiinini ova ninga oihakanwa yoiponga yopaushitwe. (Jes. 57:1; 2 Kor. 11:25) Jehova otashi dulika ehe tu amene pashikumwifilonga koiponga aishe oyo, ashike ote ke tu pa ashishe osho twa pumbwa, opo tu kale twa ngungumana notu na ombili.

10. Omolwashike okulilongekidila oshiponga shopaushitwe paife taku ulike kutya otu na eitavelo? (Omayeletumbulo 22:3)

¹⁰ Otashi ka kala shipu kufye okukala twa ngungumana pefimbo lopaulumomhumbwe, ngeenge otwa hangwa twe lilongekida. Ndele mbela okulilongekida kwa tya ngaho otaku ulike kutya katu na eitavelo muJehova? Hasho nandenande. Ponhele yaasho, okulilongekidila oshiponga shopaushitwe otaku ulike kutya otu na eitavelo kutya ota dulu oku tu fila oshisho. Ngahelipi mbela? Eendjovo daKalunga ode tu ladipika tu lilongekidile oiponga yopaushitwe oyo tai dulu oku tu hanga. (Lesha Omayeletumbulo 22:3.) Ehangano laKalunga ola kala tali tu kunghilile tu lilongekidile eenghalo dombadilila okupitila moifo, pokwoongala nosho yo momashiivifo. c Mbela otwe lineekela ngoo muJehova? Ngeenge osho, ohatu  ka tula moilonga omayele oo paife, ofimbo inatu hangwa koshiponga shopaushitwe.

11. Oshike to lihongo koshihopaenenwa shaMargaret?

¹¹ Natu ka kundafaneni oshihopaenenwa shomumwameme wedina Margaret. Okwa li a lombwelwa a fiye po eumbo laye konima eshi moshitukulwa shavo mwa li mwa holoka omundilo. Molwaashi ovanhu vahapu ova li tava kendabala okuya onhapo pefimbo limwe, opate oya li ya yada eetuwa nokada li vali tadi dulu okuya komesho. Momhepo omwa li mu yadi omwifi mulaula, na Margaret ka li ta dulu okudja mo mohauto yaye. Ashike okwa li a dula okuxupa, molwaashi okwa li e lilongekida. Mokandjato kaye omwa li okaalita, oko ke mu kwafela a mone ondjila imwe. Okwa li nokuli a dula okushinga a lambalala opate, opo a dule okumona kutya openi ta ka yuka, ngeenge opa holoka onghalo yombadilila. Margaret okwa li a dula okuxupa, molwaashi okwa li e lilongekida.

12. Omolwashike hatu shikula omalombwelo e na sha neameno?

¹² Omapangelo otashi dulika e tu pule tu dulike kelombwelo li na sha nokuhaenda pefimbo lonhumba, ile okudulika komalombwelo amwe vali, opo tu kale twa amenwa nosho yo vakwetu. Ovanhu vamwe ohava ongaonga okudulika komalombwelo a tya ngaho, molwaashi inava hala okufiya po oinima yavo yopamaliko. Ovakriste ohave linyenge ngahelipi? Ombiibeli oya ti: “Dulikeni komapangelo aeshe opanhu omolwOmwene, kutya nee okohamba, molwaashi oi na ondodo yopombada, ile okoongoloneya ovo va nangekwa po kohamba.” (1 Pet. 2:13, 14) Ehangano laKalunga ohali tu pe yo omalombwelo, opo tu kale twa amenwa. Ohatu dimbulukifwa pandjikilile tu yandje ouyelele wetu u li pefimbo kovakulunhuongalo, oko hatu dulu okukwatafanwa nafye, ngeenge opa holoka onghalo yopaulumomhumbwe. Mbela owa ninga nale ngaho? Otashi dulika tu pewe elombwelo li na sha nonhele yokukala, okufiya po onhele nokumona oikwafa. Otashi dulika yo tu pewe elombwelo li na sha nanghee hatu dulu okukwafela vamwe nonaini tu na oku shi ninga. Ngeenge otwa dopa okudulika, ohatu ka tula eemwenyo detu moshiponga nosho yo dovakulunhuongalo. Dimbuluka kutya ovalumenhu ovo ovadiinini ove lile po oku tu pashukila. (Heb. 13:17) Margaret okwa popya, a ti: “Okushikula ewiliko lovakulunhuongalo nosho yo lehangano osha xupifa omwenyo wange.”

13. Oshike sha li sha kwafela Ovakriste vahapu, ovo va li va fiya po omaumbo avo, va kale ve na ehafo nosho yo ombili?

¹³ Ovamwatate novamwameme vahapu, ovo va li va fiya po omaumbo avo omolwoshiponga  shopaushitwe, oita, ile omakuyunguto opashiwana, ova ninga ngaashi tava dulu, opo va tambule ko onghalo yavo ipe nova longe shihapu moilonga yaJehova. Ngaashi Ovakriste vonale ovo va li ve lihanifwa komahepeko, ova li va twikila ‘okuudifa onghundana iwa yeendjovo daKalunga.’ (Oil. 8:4) Okuudifa okwa li kwe va kwafela va yandje elitulemo kOuhamba, ponhele yokuyandja elitulemo keenghalo didjuu. Oshidjemo, ova li va dula okukaleka po ehafo nombili yavo.

14. Ongahelipi omahepeko taa dulu okunyona po ombili?

¹⁴ Ngeenge hatu hepekwa, ohatu dulu okukanifa oinima ihapu, oyo hai tu etele ombili. Ohatu kala twa hafa notwa wanenwa, ngeenge hatu ongala pamwe, hatu udifa twa manguluka nokuwanifa po oilonga yetu yakeshe fiku nopehe na oumbada wokukwatwa po. Ngeenge emanguluko olo ola kufwa po, otashi dulika tu kale tu na oshisho, twa tila kutya oshike tashi ka ningwa po. Oshi li paushitwe okukala tu udite ngaho. Ashike otu na okukala twa lungama. Jesus okwa ulika kutya omahepeko otaa dulu okupundukifa ovashikuli vaye. (Joh. 16:1, 2) Ongahelipi hatu dulu okukaleka po ombili yetu, eshi hatu hepekwa?

15. Omolwashike tuhe na okutila omahepeko? (Johannes 15:20; 16:33)

¹⁵ Eendjovo daKalunga ode tu lombwela da ti: “Aveshe ovo va hala okulongela Kalunga ve li ovahongwa vaKristus Jesus navo otava ka hepekwa.” (2 Tim. 3:12) Omumwatate wedina Andrei okwa li ha mono shidjuu okwiitavela kutya ovapiya vaJehova aveshe otava dulu okuhepekwa konima eshi oilonga yetu ya li ya shilikwa moshilongo shavo. Okwe lipopila, a ti: ‘Moshilongo omu omu na Eendombwedi dihapu. Ongahelipi epangelo tali ka dula oku tu kwata po atushe?’ Ponhele osho shi etele Andrei ombili, okudiladila kwa tya ngaho okwa li kwe mu ningifa a kale alushe e na oshisho. Ovamwaxe vamwe ova li va efela oinima momake aJehova, nokava li tava diladila kutya kave na fiku va kwatwe po. Ova li ve shii kutya otava dulu okukwatwa po, ashike ova li ve na oshisho shinini shi dule shaAndrei. Onghee hano, Andrei okwa li a tokola oku va hopaenenwa nokulineekela filufilu muKalunga. Okwa li a hovela okukala nombili, nopaife oha kala a hafa, nonande okwa taalela omashongo. Osho otashi dulu yo oku tu ningilwa. Eshi Jesus e tu lombwela kutya ohatu ka hangwa komahepeko, okwe tu shilipaleka yo kutya ohatu dulu okukala ovadiinini. — Lesha Johannes 15:20; 16:33.

16. Ewiliko lilipi tu na okushikula, ngeenge hatu hepekwa?

 ¹⁶ Ngeenge oilonga yetu ya shilikwa, ile ya tulilwa po eendjidikila da kwata moiti, otashi dulika tu pewe omalombwelo okudilila koshitaimbelewa nosho yo kovakulunhuongalo. Omalombwelo a tya ngaho, okwa nuninwa oku tu amena, ku shilipalekwe kutya ohatu mono eendja dopamhepo notu kwafelwe tu twikile okuudifa ngaashi tashi dulika. Ninga ngaashi to dulu u shikule ewiliko olo to pewa, nokuli nonande ku udite ko filufilu kutya omolwashike la yandjelwa. (Jak. 3:17) Henuka yo okuyandja ouyelele u na sha novamwatate novamwameme, ile u na sha nomalipyakidilo eongalo kwaavo vehe na oufemba woku u shiiva. — Omuud. 3:7.

17. Ngaashi ovayapostoli vomefelemudo lotete, otwa tokola toko okuninga shike?

¹⁷ Limwe lomomatomheno a femba kutya omolwashike Satana ha kondjifa ovapiya vaKalunga ololo kutya ohava “hepaulula kombinga yaJesus.” (Eh. 12:17) Ino efa Satana nounyuni waye ve ku mbadapaleke. Okuudifa nokuhonga nonande otwa taalela omapataneko ohaku tu etela ehafo nosho yo ombili. Mefelemudo lotete, eshi epangelo lOshijuda la li la lombwela ovayapostoli va efe po okuudifa, ovalumenhu ovo ovadiinini ova li va hoolola okudulika kuKalunga. Ova li va twikila okuudifa, noshilonga osho osha li she va etela ehafo. (Oil. 5:27-29, 41, 42) Oshoshili kutya ngeenge oilonga yetu ya tulilwa po eendjidikila, otwa pumbwa okukala okamutwe vandu, eshi hatu udifa. (Mat. 10:16) Ndele ngeenge otwa ningi ngaashi hatu dulu, ohatu ka kala tu na ombili oyo hai di mokuhafifa Jehova nosho yo mokutandaveleka etumwalaka olo tali xupifa eemwenyo.

18. Oshike tu na okudimbuluka shi na sha nOdjo yombili oyo twa pumbwa?

¹⁸ Kala wa tomhwa kutya nokuli nopomafimbo oo madjuu unene, ohatu dulu okukala tu na ombili. Pomafimbo a tya ngaho, otu na okudimbuluka kutya ombili oyo twa pumbwa, ombili yaKalunga, sha hala kutya, ombili oyo hai di ashike kuJehova. Kala we lineekela muye, ngeenge pa holoka omukifi wekomba, oshiponga shopaushitwe, ile omahepeko. Kala popepi nehangano laye. Kala wa tala konakwiiwa itunhula oyo twa teelela. Ngeenge owa ningi ngaho, ‘Kalunga kombili ota ka kala pamwe naave.’ (Fil. 4:9) Moshitukulwa tashi shikula ko, ohatu ka kundafana nghee hatu dulu okukwafela Ovakriste vakwetu, ovo va taalela omaupyakadi, va kale ve na ombili yaKalunga.