OSHITUKULWA SHOKUKONAKONWA 30
EIMBILO 36 Amena omutima woye
Oilihongomwa ya fimana oyo hatu lihongo keehamba daIsrael
“Nye otamu ka mona vali etongolo pokati kovayuki novadinikalunga, pokati kaau ha longele Kalunga naau ihe mu longele.” — MAL. 3:18.
ENENEDILADILO
Ngeenge otwe lihongo nghee Jehova a li a tala ko eehamba daIsrael, otashi ke tu kwafele tu ude ko kutya Jehova okwa teelela tu ninge shike kunena.
1-2. Ombiibeli oye tu lombwela shike kombinga yeehamba daIsrael?
OMBIIBELI oye tu lombwela kombinga yovalumenhu ve dule 40, ovo va li eehamba dOvaisrael. a Oye tu lombwela paushili oinima oyo dimwe da li da ninga. Pashihopaenenwa, nokuli neehamba odo da li hadi longo ouwa oda li da longa owii. Natu ka taleni kohamba David, oyo ya li hai longo ouwa. Jehova okwa ti: ‘Omupiya wange David okwa dulika kwaame nomutima aushe nokwa ninga osho sha yuka momesho ange.’ (1 Eeh. 14:8) Ashike nande ongaho, okwa li a ya moluhaelo nomukulukadi a hombolwa, ndele ta pangele omhangela omushamane waye a dipaelwe molwoodi. — 2 Sam. 11:4, 14, 15.
2 Mepingafano naasho, eehamba dihapu, odo da li dihe fi didiinini, oda li da longa oinima imwe iwa. Natu ka tale kombinga yaRehabeam. Jehova okwa ti kutya okwa li ha “longo osho inashi yuka.” (2 Omaf. 12:14) Ndele nande ongaho, Rehabeam okwa li a dulika kelombwelo laKalunga li na sha nokuhalwifa omapata omulongo. Okwa li yo a amena oshiwana mokutunga omatungo a kola. — 1 Eeh. 12:21-24; 2 Omaf. 11:5-12.
3. Epulo la fimana lilipi la holoka po, noshike hatu ka kundafana moshitukulwa eshi?
3 Osha fimana okumona enyamukulo kepulo tali shikula. Ngeenge eehamba daIsrael oda li hadi longo ouwa nosho yo owii, Jehova okwa li ha tale kushike, opo a mone kutya ohamba oidiinini? Enyamukulo kepulo olo otali ke tu kwafela tu ude ko kutya Jehova okwa teelela tu ninge shike, opo tu mu hafife. Ohatu ka kundafana oinima itatu oyo Jehova a li ha tale kuyo, ngeenge ta konakona eehamba daIsrael. Shotete, okwa li ha tale koikala yado yomutima, oshitivali, okwa li ha tale ngeenge oda li ngoo de livela ombedi shili, noshititatu, okwa li ha tale, ngeenge oda li ngoo tadi twikile oku mu longela monghedi ya yuka.
EEHAMBA ODA LI DA LONGELA JEHOVA NOMUTIMA AUSHE
4. Eyooloko lilipi li li pokati keehamba didiinini naado dihe fi didiinini?
4 Eehamba odo da li da hafifa Jehova, oda li de mu longela nomutima aushe. b Ohamba Josafat, oyo ya li hai longo ouwa, oya li ya ‘longela Jehova nomutima wayo aushe.’ (2 Omaf. 22:9) Ombiibeli oya popya kombinga yaJosia, ya ti: “Kapa li nande ohamba ye mu fa mwaado de mu tetekela, oyo ya alukila kuJehova nomutima wayo aushe.” (2 Eeh. 23:25) Ongahelipi shi na sha naSalomo, oo lwanima a ka longa owii? Ombiibeli oya ti: ‘Ka li ta longele Jehova, Kalunga kaye, nomutima waye aushe.’ (1 Eeh. 11:4) Ombiibeli oya popya kombinga yohamba Abiam, oyo nayo ya li ihe fi idiinini, ya ti: ‘Ka li ta longele Jehova, Kalunga kaye, nomutima waye aushe.’ — 1 Eeh. 15:3.
5. Yelifa kutya okulongela Jehova nomutima aushe osha hala okutya shike.
5 Okulongela Jehova nomutima aushe osha hala okutya ngahelipi? Omunhu oo ha longele Jehova nomutima aushe, ihe mu longele ashike molwaashi e na oku shi ninga. Ponhele yaasho, ohe mu longele molwaashi oku mu hole nokwe mu fimaneka. Natango, ohe mu longele onghalamwenyo yaye aishe.
6. Ongahelipi hatu dulu okutwikila okulongela Jehova nomutima aushe? (Omayeletumbulo 4:23; Mateus 5:29, 30)
6 Ongahelipi hatu dulu okuhopaenena eehamba didiinini, odo da li da longela Jehova nomutima aushe? Omokuhenuka enwefemo lii. Pashihopaenenwa, omalihafifo inaa koshoka, eendafano lii nosho yo ohole yokuhola omaliko otai dulu oku tu ningifa tuha longele Jehova nomutima aushe. Ngeenge otwa didilike kutya ope na oshinima tashi tu imbi tu kale tu hole Jehova nomutima aushe, natu katuke eenghatu meendelelo tu ninge omalunduluko. — Lesha Omayeletumbulo 4:23; Mateus 5:29, 30.
7. Omolwashike sha fimana okuhenuka enwefe mo lii?
7 Inatu efa omitima detu di kale da tukauka. Ngeenge inatu lungama, otashi dulika tu diladile kutya, molwaashi ohatu longele Jehova itatu dulu okunwefwa mo koinima ii. Natu shi faneke ngaha, natu tye nee owa li to ende ku na outalala wamemememe nosho yo omhepo. Eshi wa fika meumbo owa tema eshina lokupupyaleka mo. Mbela otashi kwafa sha ngoo, ngeenge owa fiye omuvelo wa yeuluka? Ahowe, molwaashi omhepo italala otai ke uya mo meumbo. Oshike hatu lihongo? Otwa pumbwa okuninga shihapu, shihe fi ashike okulipalula neendja dopamhepo, odo hadi tu kwafele tu pameke ekwatafano letu naJehova. Otwa pumbwa yo okuhenuka enwefe mo lii, opo lihe tu ningife tuha longele Jehova nomutima aushe. — Ef. 2:2.
EEHAMBA ODA LI DE LIVELA OMBEDI OMOLWOMANYONO ADO
8-9. Ohamba David nosho yo ohamba Hiskia ova li ve linyenga ngahelipi, eshi va li va pukululwa? (Tala efano lokombada.)
8 Ngaashi twa lesha mokatendo kotete, ohamba David oya li ya nyona sha kwata moiti. Ndele eshi omuprofeti Natan a li a popya nayo kombinga yenyono layo, okwa li ye livela ombedi. (2 Sam. 12:13) Eendjovo odo David a shanga mEpsalme 51 otadi ulike kutya okwa li e livela ombedi shili. Ka li e liningifa, opo a ningife Natan a diladile kutya okwe livela ombedi, ile a henuke okuhandukilwa. — Eps. 51:3, 4, 17.
9 Ohamba Hiskia nayo oya li ya nyona kuJehova. Ombiibeli oya ti: “Omutima waye owa li we linenepeka, nokwa ningifa Kalunga e mu handukile nosho yo Juda naJerusalem.” (2 Omaf. 32:25) Omolwashike Hiskia a li a kwatwa kounhwa? Otashi dulika a li e udite a fimana omolwoupuna waye, eshi a li a finda Ovasiria, ile eshi a li a velulwa pashikumwifilonga. Otashi dulika ounhwa oo wa li we mu ningifa a ulikile Ovababilon oupuna waye, naasho osha li sha ningifa a hanyenwe komuprofeti Jesaja. (2 Eeh. 20:12-18) Ndele ngaashi David, Hiskia okwa li e livela ombedi nelininipiko. (2 Omaf. 32:26) Onghee Jehova okwa li e mu tala ko e li ohamba idiinini, oyo ya kala tai “longo osho sha yuka.” — 2 Eeh. 18:3.
Ohamba David nosho yo ohamba Hiskia ova li ve livela ombedi nelininipiko, konima eshi va pukululwa omolwomanyono avo (Tala okatendo 8-9)
10. Amasia okwa li e linyenga ngahelipi, eshi a li ta pukululwa?
10 Mepingafano naDavid naHiskia, ohamba Amasia yaJuda oya li ya longa osho sha yuka, “ashike ka li e shi ninga nomutima aushe.” (2 Omaf. 25:2) Oya li ya ninga shike sha puka? Konima eshi Jehova e mu kwafela a finde Ovaedom, okwa li a hovela okulongela oikalunga yavo. c Eshi omuprofeti waJehova a li a popya naye kombinga yoshinima osho, ka li a pwilikina nandenande, nokwa li e mu lekela. — 2 Omaf. 25:14-16.
11. She likolelela 2 Ovakorinto 7:9, 11, otu na okuninga shike, opo tu diminwe po? (Tala yo omafano.)
11 Oshike hatu lihongo moihopaenenwa oyo? Otwa pumbwa okulivela ombedi, nokuninga eenghendabala da mana mo, opo tuha endulule vali omapuko etu. Ongahelipi ngeenge otwa pewa omayele kovakulunhuongalo, nokuli nomoshinima osho tashi monika sha fa inashi kwata moiti? Inatu diladila kutya Jehova ke tu hole, ile kutya ovakulunhuongalo ove tu kwetele. Nokuli neehamba daIsrael odo da li hadi longo ouwa, oda li hadi pewa omayele nokupukululwa. (Heb. 12:6) Ngeenge twa pukululwa (1) natu kale ovalininipiki, (2) hatu ningi omalunduluko oo a pumbiwa nosho yo (3) okutwikila okulongela Jehova nomutima aushe. Ngeenge otwe livele ombedi, Jehova ote ke tu dimina po. — Lesha 2 Ovakorinto 7:9, 11.
Ngeenge hatu pukululwa (1) natu kale ovalininipiki, (2) hatu ningi omalunduluko, (3) nokutwikila okulongela Jehova nomutima aushe (Tala okatendo 11) f
EEHAMBA ODA LI DA LONGELA JEHOVA MONGHEDI YA YUKA
12. Oshike sha li sha ningifa eehamba didiinini di kale da yooloka ko kwaado dihe fi didiinini?
12 Eehamba odo Jehova a li a tala ko didiinini, oda li de mu longela monghedi oyo a hokwa. Oda li yo da ladipika ovapangelwa vado va ninge sha faafana. Oshoshili kutya oda ninga omapuko, ngaashi twe shi kundafana. Ashike oda li da longela Jehova nomutima aushe, noda li da longa noudiinini, opo di hanaune po oikalunga moshilongo. d
13. Omolwashike Jehova a li a tala ko Ahab ehe fi omudiinini?
13 Omolwashike Jehova a li a tala ko eehamba dimwe dihe fi didiinini? Oshoshili kutya kada li hadi longo alushe oinima ii. Pashihopaenenwa, konima eshi ohamba ikolokoshi, Ahab, ya uda kutya Nabot okwa dipawa omolwayo, oya li ye lininipika noya nyika oluhodi. (1 Eeh. 21:27-29) Oya li yo ya tunga oilando, noya kwafela Israel a findane. (1 Eeh. 20:21, 29; 22:39) Ashike Ahab okwa li ta xumifa komesho elongelokalunga loipupulu, omolwenwefemo lomukulukadi waye. Ka li e livela ombedi. — 1 Eeh. 21:25, 26.
14. (a) Omolwashike Jehova a li a tala ko Rehabeam e li ohamba ihe fi idiinini? (b) Eehamba dihapu dihe fi didiinini oda li da ninga shike?
14 Ohamba Rehabeam nayo kaya li idiinini. Ngaashi twa kundafana mokatendo okativali, okwa li a longa oinima iwa ihapu, eshi a li ta pangele. Ndele eshi a ninga ohamba inaenghono okwa li a efa okudulika komhango yaJehova, ndele ta hovele okulongela oikalunga. (2 Omaf. 12:1) Konima yaasho, okwa kala ta tengauka eshi ta longele Jehova. (1 Eeh. 14:21-24) Rehabeam naAhab havo aveke eehamba odo da efa po okulongela Jehova omonghedi ya yuka. Eehamba dihapu, dihe fi didiinini, oda li da longela oikalunga, noda li da nwefa mo vamwe va ninge sha faafana. Osha yela kutya, pataleko laJehova, oku mu longela monghedi oyo ya yuka oko haku ufa kutya ohamba oi diinini, ile kai fi idiinini.
15. Omolwashike okudiinina elongelokalunga lashili kwa fimana kuJehova?
15 Omolwashike elongelokalunga la li oshinima sha fimanenena kuJehova? Omolwaashi eehamba oda li di na oshinakuwanifwa shokukwafela oshiwana shi longele Jehova monghedi ya yuka. Natango, okulongela oikalunga ohashi ningifa ovanhu va kufe ombinga momanyono amwe nokuungaunga nai navakwao. (Hos. 4:1, 2) Shikwao vali, eehamba novapangelwa vado ove liyapulila Jehova. Ombiibeli oya popya kutya, ngeenge da li dihe fi didiinini kuJehova nokulongela oikalunga, oda fa da li tadi i moluhaelo. (Jer. 3:8, 9) Ngeenge omunhu a ya moluhaelo, oha nyono kukaume kaye kopahombo note mu nyematifa. Sha faafana, omupiya waJehova e mu liyapulila, oo ta longele oikalunga, ota nyono kuye odikilila noku mu nyematifa. e — Deut. 4:23, 24.
16. Pataleko laJehova, oshike hashi yoolola ko omunhu oo ha longo ouwa kwaao ha longo owii?
16 Oshike hatu lihongo? Natu henuke keshe osho shi na ekwatafano nelongelokalunga loipupulu. Ashike otu na yo okutwikila okulongela Jehova monghedi oyo a hala, nokukala twe lipyakidila moilonga yaye. Omuprofeti Malakia okwa popya sha yela kutya oshike hashi yoolola ko omunhu oo ha longo ouwa kwaao ha longo owii. Okwa ti: “Nye otamu ka mona vali etongolo pokati kovayuki novadinikalunga, pokati kaau ha longele Kalunga naau ihe mu longele.” (Mal. 3:18) Onghee hano, inatu efa nande osha, kutya nee okuhawanenena kwetu, ile omapuko etu e tu shololife, ndele hatu efa po okulongela Kalunga. Okweefa po okulongela Jehova oku li enyono la kwata moiti.
17. Omolwashike tu na okukala twa lungama, ngeenge hatu hoolola kaume kopahombo?
17 Ngeenge ino ya mohombo noto diladila okuya mo, eendjovo daMalakia otadi dulu oku ku kwafela ngahelipi u hoolole kaume kopahombo ta wapalele? Omunhu otashi dulika a kale e na omaukwatya mawa, ndele ngeenge iha longele Kalunga kashili, mbela Jehova okwe mu tala ko ngoo e li omuyuki? (2 Kor. 6:14) Ngeenge omwa i naye mohombo, mbela ote ke ku kwafela ngoo u kale omudiinini kuJehova? Diladila kwaashi: Ovakulukadi vohamba Salomo otashi dulika va li ve na omaukwatya amwe mawa. Ashike kava li hava longele Jehova, nomokweendela ko kwefimbo, ova li ve mu nwefa mo, ndele ta hovele okulongela oikalunga. — 1 Eeh. 11:1, 4.
18. Ovadali ove na okuhonga ounona vavo shike?
18 Ovadali, otamu dulu okulongifa omahokololo Ombiibeli e na sha neehamba, opo mu kwafele ounona veni va kale va hala okulongela Jehova. Va kwafeleni va ude ko kutya, eehamba odo Jehova a li a hokwa ododo da li hadi mu longele, nohadi ladipike oshiwana shi mu longele. Va hongeni okupitila mwaasho tamu popi nomoshihopaenenwa sheni kutya oinima oyo hai kwafele omunhu a kale e na ekwatafano liwa naJehova, ngaashi okukonakona Ombiibeli, okukala pokwoongala nokuudifa, oyo ya fimanenena monghalamwenyo. (Mat. 6:33) Ngeenge hasho, ounona otashi dulika va fike pexulifodiladilo kutya, ove li ashike Eendombwedi, molwaashi ovadali vavo navo Eendombwedi. Oshidjemo, otashi dulika va kale inava lenga elongelokalunga lashili, ile ve li efe po nokuli.
19. Ovo va efa po okulongela Jehova ove na omhito yokuninga shike? (Tala oshimhungu “ Oto dulu okwaalukila kuJehova!”)
19 Ngeenge umwe okwa efa po okulongela Jehova, mbela osha hala okutya ita dulu vali okupanga oukaume naye? Ota dulu, molwaashi ota dulu okulivela ombedi nokwaalukila kuJehova. Opo e shi ninge, okwa pumbwa okulininipika nokutambula ko ekwafo lovakulunhuongalo. (Jak. 5:14) Eenghendabala adishe odo ta ningi, opo a ninge vali kaume kaJehova otadi ti sha filufilu.
20. Ngeenge otwa hopaenene eehamba didiinini, Jehova ote ke tu tala ko ngahelipi?
20 Oilihongomwa ilipi twe lihonga keehamba daIsrael? Ohatu dulu okukala ngaashi eehamba didiinini, ngeenge otwa kala hatu longele Jehova nomutima aushe. Natu lihonge komapuko etu, hatu livele ombedi nokuninga omalunduluko. Natu dimbuluke yo kutya osha fimana okudiinina okulongela Kalunga aeke kashili. Ngeenge owa kala omudiinini kuJehova, ota ka kala e ku tala ko omuyuki.
EIMBILO 45 Omadilongo omomutima wange
a Moshitukulwa eshi, outumbulilo “eehamba daIsrael” otau ulike keehamba adishe odo da pangela oshiwana shaJehova, kutya nee oda pangela ouhamba womapata avali aJuda, ouhamba womapata omulongo aIsrael, ile omapata aeshe 12.
b OUTUMBULILO WA YELIFWA: Luhapu Ombiibeli ohai longifa oshitya “omutima” okuulika kounhu wetu womeni. Osho osha kwatela mo omahalo etu, osho hatu diladila, oikala yetu, omalinyengotomheno nomalalakano oo twa hala okuhanga.
c Pefimbo olo, eehamba odo dihe fi Ovaisrael luhapu oda li hadi longele oikalunga yoiwana oyo da finda.
d Ohamba Asa oya li ya nyona omanyono a kwata moiti. (2 Omaf. 16:7, 10) Ashike Ombiibeli oya popya kutya oya li ya longa osho sha yuka momesho aJehova. Nonande pehovelo kaya li ya tambula ko epukululo, lwanima oye ke livela ombedi. Jehova okwa li a yandja unene elitulemo komaukwatya aye mawa. Shididilikwedi, Asa okwa longela ashike Jehova nokwa li a longa noudiinini, opo a hanaune po oikalunga mouhamba waye. — 1 Eeh. 15:11-13; 2 Omaf. 14:2-5.
e Otu wete kutya elongelokalunga oli li oshinima sha fimanenena kuJehova, molwaashi oipango ivali yotete mOmhango yaMoses oya dilika okulongela omunhu, ile oshinima shonhumba komesho yaJehova. — Ex. 20:1-6.
f OMASHANGELO OMAFANO: Omukulunhuongalo omunyasha ta kundafana nomumwatate oo e na oupyakadi wokunwa oalkoholi sha pitilila. Omumwatate okwa tambula ko omayele nelininipiko, ta ningi omalunduluko nokwa twikila okulongela Jehova noudiinini.
