Gitĩrai Roho Mwega Ũrĩa Ũrĩ Kĩũngano-inĩ
Gitĩrai Roho Mwega Ũrĩa Ũrĩ Kĩũngano-inĩ
‘Wega wa Mwathani Jesu Kristo ũrogĩa na roho ũrĩa muonanagia.’ —AFIL. 4:23.
TŨNGĨTEITHIA ATĨA KŨGĨE ROHO MWEGA THĨINĨ WA KĨŨNGANO . . .
rĩrĩa tũrĩ na aarĩ na ariũ a Ithe witũ?
na njĩra ya gũkorũo na kĩyo wĩra-inĩ wa kũhunjia?
na njĩra ya kũmenyithania mehia maritũ kũrĩ athuri a kĩũngano?
1. Ciũngano cia Filipi na cia Thuatira ciagathĩrĩirio nĩkĩ?
AKRISTIANO a Filipi hĩndĩ ya karine ya mbere maarĩ athĩni. O na kũrĩ ũguo, maarĩ atugi na nĩ moonanagia wendo mũnene harĩ Akristiano arĩa angĩ. (Afil. 1:3-5, 9; 4:15, 16) Agĩtiriha marũa marĩa aamandĩkĩire atongoretio nĩ roho, mũtũmwo Paulo aamerire ũũ: ‘Wega wa Mwathani Jesu Kristo ũrogĩa na roho ũrĩa muonanagia.’ (Afil. 4:23) Tondũ Akristiano a Thuatira moonanagia roho o ta ũcio-rĩ, thutha wa Jesu Kristo gũtũgĩrio, aamerire ũũ: “Nĩnjũĩ ciĩko ciaku, o na wendani waku, o na wĩtĩkio waku, o na ũtungatĩri waku, o naguo ũkirĩrĩria waku, na ngamenya atĩ ciĩko ciaku cia thutha nĩikĩrĩte iria cia mbere.”—Kũg. 2:19.
2. Tũrĩ na itemi rĩrĩkũ harĩ gũkũria roho ũrĩa kĩũngano giitũ kĩonanagia?
2 O ũndũ ũmwe na ũcio, mahinda-inĩ maya o kĩũngano thĩinĩ wa ciũngano cia Aira a Jehova nĩ kũrĩ roho kana mwerekera ũrĩa kĩonanagia. Ciũngano imwe nĩ ciũĩkaine makĩria nĩ ũndũ wa kuonania roho wa wendo na ũtugi. Ingĩ nĩ ciũĩkaine na njĩra ya mwanya nĩ ũndũ wa kũnyita mbaru wĩra wa kũhunjia ũhoro wa Ũthamaki irĩ na kĩyo na kuona ũtungata wa hĩndĩ ciothe ũrĩ wa bata. Rĩrĩa twakũria roho mwega tũrĩ mũndũ ũmwe ũmwe, nĩ tũtũmaga kĩũngano gĩkorũo na ũrũmwe na gĩthiĩ na mbere gũkũra kĩĩroho. (1 Kor. 1:10) Ĩndĩ, tũngĩkorũo na roho mũũru no tũtũme kĩũngano kĩhoerere kĩĩroho, kĩage ũcanjamũku, kana o na kĩgĩe na mwerekera wa kũrekereria mehia. (1 Kor. 5:1; Kũg. 3:15, 16) Kĩũngano kĩanyu kĩonanagia roho ũrĩkũ? Ũngĩka atĩa nĩguo ũteithĩrĩrie gũkorũo na roho mwega thĩinĩ wa kĩũngano?
TEITHĨRĨRIA NĨGUO GŨKORŨO NA ROHO MWEGA
3, 4. ‘Tũngĩcokeria Jehova ngatho tũrĩ kĩũngano-inĩ kĩrĩa kĩnene’ na njĩra ĩrĩkũ?
3 Mũtungi wa Thaburi aainire ũũ: “Nĩ ngatho ndĩĩgĩgũcokagĩria ndĩ kĩũngano-inĩ kĩrĩa kĩnene; kũu gwĩ kĩrĩndĩ kĩingĩ nĩkuo [Jehova] ndĩrĩgũkumagĩria.” (Thab. 35:18) Mũtungi wa Thaburi ndaigana gũtiga kũgooca Jehova arĩ ũngano-inĩ wa ndungata cia Ngai. Mĩcemanio ya kiumia o kiumia, ta Wĩruti wa Mũrangĩri, nĩ ĩtũheaga mĩeke mĩega ya kuonania roho ũrĩa tũrĩ naguo rĩrĩa tũracokia ciũria na tũkoimbũra wĩtĩkio witũ. Kwoguo, ithuothe twagĩrĩirũo kwĩyũria ũũ: ‘Hihi nĩ hũthagĩra biũ mĩeke ya gũcokia ciũria hĩndĩ ya mĩcemanio? Hihi nĩ ndĩhaaragĩria wega na ngacokia macokio mega? Ndĩ mũtwe wa famĩlĩ-rĩ, hihi nĩ ndeithagia ciana ciakwa kũhaarĩria macokio na ngaciruta gũcokia na ciugo cia cio nyene?’
4 Daudi mũtungi wa Thaburi aakuruhithanirie nyĩmbo na wĩkindĩru wa ngoro ciitũ. Oigire ũũ: ‘Ĩ Ngai, ngoro yakwa nĩ ĩĩkindĩire, ngoro yakwa no ĩĩkindĩire: nĩ kũina ngũina, ĩĩ-ni, ngũgooce na rwĩmbo.’ (Thab. 57:7) Nyĩmbo iria tũinaga mĩcemanio-inĩ ya Gĩkristiano nĩ citũheaga mweke mwega wa ‘kũina na kũgooca’ Jehova tũrĩ na ngoro ĩĩkindĩire. Angĩkorũo tũtiũĩ wega nyĩmbo imwe-rĩ, na githĩ ti wega kũhũthagĩra hwaĩ-inĩ wa Ũthathaiya wa Famĩlĩ kwĩmenyeria kũina? Rekei twĩrutanĩrie ‘gũtũũra tũinagĩra Jehova hingo ĩrĩa yothe tũrĩ muoyo; Ngai witũ-rĩ, tũmũinagĩre tũkĩmũgoocaga hĩndĩ ĩrĩa yothe tũrĩ ho.’—Thab. 104:33.
5, 6. Tũngĩhota atĩa gũtuga andũ arĩa angĩ, na gwĩka ũguo kũngĩteithia kĩũngano na njĩra ĩrĩkũ?
5 Njĩra ĩngĩ ya gũkũria roho wa wendo thĩinĩ wa kĩũngano nĩ gũtuga aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Thĩinĩ wa mũrango wa mũico wa marũa make kũrĩ Ahibirania, Paulo aamekĩrire ngoro ũũ: “Ikaragai mwendaine na ariũ a Ithe witũ. Mũtikanariganĩrũo nĩ gũtuga ageni.” (Ahib. 13:1, 2) Kũnyita ũgeni arori arĩa magendaga, na atumia ao kana kũnyita ũgeni ndungata cia hĩndĩ ciothe thĩinĩ wa kĩũngano, nĩ njĩra njega mũno ya kuonania ũtugi. Ningĩ wĩcirie ũhoro wa atumia a ndigwa, famĩlĩ cia mũciari ũmwe, kana andũ angĩ arĩa mangĩgunĩka nĩ ũndũ wa kũrĩanĩra na ithuĩ o na kana kũnyitanĩra na ithuĩ thĩinĩ wa ũthathaiya wa famĩlĩ rĩmwe na rĩmwe.
6 Paulo eerire Timotheo ekĩre ngoro andũ arĩa angĩ “mekage wega, atĩ matonge na ũtonga o ũrĩa wa gwĩkaga maũndũ mega, na maikarage mehaarĩirie kũheana indo, matekũrega kũgaĩra andũ angĩ indo na ũtana: nĩguo atĩ meigagĩre mũthithũ ũrĩa ũngĩtuĩka gĩtina gĩa gwakwo maũndũ mega ma kũmaguna mahinda marĩa magoka, nĩ getha makona muoyo ũrĩa muoyo ma.” (1 Tim. 6:17-19) Paulo eekagĩra Akristiano arĩa angĩ ngoro makũrie roho wa ũtaana. O na rĩrĩa kũrĩ na moritũ ma kĩĩmbeca, no tũhote kuonania roho wa ũtugi. Njĩra ĩmwe njega ya gwĩka ũguo nĩ gũkuua na ngari citũ arĩa mangĩbatara ũteithio magĩthiĩ mĩcemanio-inĩ na ũtungata-inĩ. Ĩ nao arĩa mangĩgunĩka nĩ ciĩko ta icio cia ũtugi? No mateithĩrĩrie gũkorũo na roho mwega thĩinĩ wa kĩũngano mangĩonania ngatho ciao, na njĩra ya kũruta kĩrĩa mangĩhota nĩ ũndũ wa gũteithĩrĩria kũrĩhĩra thogora ũrĩa wongererekete mũno wa maguta ma ngari. Makĩria ma ũguo, kũhũthĩra mahinda maingĩ na aarĩ na ariũ a Ithe witũ nĩ kũrĩtũmaga maigue mendetwo na marĩ a bata. Rĩrĩa tweka maũndũ mega harĩ “andũ a nyũmba ya arĩa metĩkĩtie,” na tũgakorũo twĩhaarĩirie kũhũthĩra nao mahinda maitũ na indo citũ, nĩ tũgĩaga na wendo mũingĩ kũmerekera na tũgatũma kũgĩe na roho mwega thĩinĩ wa kĩũngano.—Gal. 6:10.
7. Gwĩthema gũtheremia ndeto ciene kũngĩteithia atĩa kũgitĩra roho mwega thĩinĩ wa kĩũngano?
7 Maũndũ mangĩ marĩa mekagĩra wendo gatagatĩ-inĩ gaitũ na Akristiano arĩa angĩ hinya nĩ: ũrata na kwaga gũkorũo mũndũ arĩ wa mũhuhu. (Thoma Thimo 18:24.) Arata a ma matitheremagia mũhuhu. Rĩrĩa ariũ a Ithe witũ matũhingũrĩra ngoro ciao marĩ na ma atĩ tũtigũtheremia ndeto ciao, ũrata ũrĩa tũrĩ naguo hamwe nao nĩ ũrĩgĩaga na hinya makĩria. Rekei tũkũragie roho wa wendo thĩinĩ wa kĩũngano ta wa andũ a nyũmba ĩmwe, na njĩra ya gũkoragwo tũrĩ arata ehokeku arĩa matatheremagia ndeto ciene.—Thim. 20:19.
ĨKĨRA KĨYO ŨTUNGATA-INĨ
8. Akristiano a Laodikia maaheirũo ũtaaro ũrĩkũ, na nĩkĩ?
8 Akĩaria na kĩũngano kĩrĩa kĩarĩ Laodikia, Jesu oigire ũũ: “Nĩnjũĩ ciĩko ciaku, ngamenya ndũrĩ heho na ndũrĩ mwaki. Kaba ũgĩe heho kana ũgĩe mwaki! No tondũ ũkĩrĩ mũraru, ũkaaga kũhiũha na ũkaaga kũhora-rĩ, ngũgũtua thĩ ũthire kanua gakwa.” (Kũg. 3:15, 16) Andũ a Laodikia nĩ maagĩte kĩyo ũtungata-inĩ wa Gĩkristiano. Kwahoteka mwerekera ũcio ningĩ nĩ wathũkĩtie ũkuruhanu wao. Nĩ ũndũ ũcio, Jesu akĩmahe ũtaaro ũyũ wa wendo: “O arĩa othe nyenda, nĩndĩmarũithagia na ngamaherithia; tondũ ũcio no kĩgĩe na kĩyo, wĩrire.”—Kũg. 3:19.
9. Mwerekera witũ harĩ wĩra wa kũhunjia ũhutagia atĩa roho wa kĩũngano?
9 Nĩguo tũteithie gũkorũo na roho mwega thĩinĩ wa kĩũngano, twagĩrĩirũo gũkorũo na kĩyo wĩra-inĩ wa kũhunjia. Muoroto wa kĩũngano nĩ gũcaria arĩa a mũhaano wa ng’ondu na kũmateithia makũre kĩĩroho. Gũkĩrĩ ũguo-rĩ, tũkũbatara kũruta wĩra wa gũtua andũ arutwo tũcanjamũkĩte o ta ũrĩa Jesu eekaga. (Mat. 28:19, 20; Luk. 4:43) O ũrĩa tũrĩ na kĩyo kĩnene ũtungata-inĩ, noguo tũrĩkoragwo na ũrũmwe makĩria tũrĩ “arutithania wĩra hamwe na Ngai.” (1 Kor. 3:9) Rĩrĩa tũrĩ na Akristiano arĩa angĩ ũtungata-inĩ tũkona magĩtetera wĩtĩkio wao na makĩoya maũndũ ma kĩĩroho na ũritũ, tũiguaga tũkĩmenda na tũkamatĩa makĩria. Ningĩ gũtungatĩra tũrĩ “na kĩrĩko o ro kĩmwe,” nĩ gũtũmaga gũkorũo na roho wa ũrũmwe thĩinĩ wa kĩũngano.—Thoma Zefania 3:9.
10. Kwagĩria ũtungata witũ makĩria gũteithagia atĩa Akristiano arĩa angĩ kĩũngano-inĩ?
10 Ningĩ kĩyo giitũ harĩ kwagĩria ũtungata witũ makĩria nĩ gĩteithagia arĩa angĩ. Rĩrĩa tũronania gũkenio mũno nĩ arĩa tũhunjagĩria, na tũkerutanĩria kwagagĩria njĩra citũ cia gũkinyĩra ngoro ciao, kĩyo giitũ ũtungata-inĩ nĩ kĩongererekaga. (Mat. 9:36, 37) Tũngĩkorũo na kĩyo, nĩ tũrĩtũmaga Akristiano arĩa angĩ o nao magĩe na kĩyo. Jesu aatũmire arutwo ake makahunjie erĩ-erĩ handũ ha mũndũ e wiki. (Luk. 10:1) Ũndũ ũcio wamekagĩra ngoro, ũkamateithia kũgĩa na ũmenyeru, na makĩria ma ũguo, ũgatũma kĩyo kĩao ũtungata-inĩ kĩongerereke. Na githĩ tũtikenaga rĩrĩa tũrarutithania wĩra na ahunjia a Ũthamaki marĩ na kĩyo? Kĩyo kĩao nĩ gĩtwĩkĩraga ngoro na gĩgatũteithia gũthiĩ na mbere wĩra-inĩ wa kũhunjia.—Rom. 1:12.
WĨTHEME GŨTETA NA KWĨHIA
11. Aisiraeli amwe hĩndĩ ya Musa maakũririe roho ũrĩkũ, na warĩ na moimĩrĩro marĩkũ harĩ o?
11 Thutha wa ciumia cigana ũna kuuma Aisiraeli matuĩka rũrĩrĩ rwerũ, nĩ maakũririe roho wa kwaga kũiganĩra na wa gũteta. Ũndũ ũcio watũmire maremere Jehova na andũ arĩa aathurĩte mamatongorie. (Tham. 16:1, 2) No Aisiraeli anyinyi tu arĩa moimĩte Misiri maakinyire Bũrũri wa Kĩĩranĩro. Nginya Musa ndaigana gwĩtĩkĩrio aingĩre bũrũri ũcio tondũ wa ũrĩa eekire, rĩrĩa kĩũngano gĩa Isiraeli kĩonanirie roho mũũru! (Gũcok. 32:48-52) Tũngĩka atĩa ũmũthĩ nĩguo tũtigathũkio nĩ roho mũũru?
12. Tũngĩĩgitĩra atĩa tũtigakũrie roho wa gũteta?
12 No mũhaka twĩgitĩre tũtigakũrie roho wa gũteta. O na gũtuĩka gũkũria wĩnyihia na gĩtĩo harĩ arĩa matongoragia nĩ kũrĩtũteithagia twĩtheme roho ũcio-rĩ, harĩ bata tũrorage mũno arĩa tũthiaga thiritũ nao. Moimĩrĩro makoragwo marĩ moru mũndũ angĩthuura maũndũ ma gwĩkenia marĩa matagĩrĩire, kana ahũthĩre mahinda maingĩ mũno na arĩa akoragwo nao cukuru kana wĩra-inĩ matarũmagĩrĩra ithimi cia ũthingu. Nĩ ũndũ wa ũũgĩ twĩthemage andũ arĩa makoragwo na mawoni moru kana arĩa matendaga gwathĩkĩra ũtongoria.—Thim. 13:20.
13. Nĩ mathĩna marĩkũ mangĩ ma kĩĩroho kĩũngano-inĩ mangĩrehwo nĩ roho mũũru wa gũteta?
13 Roho mũũru wa gũteta no ũtũme kũgĩe na mathĩna mangĩ ma kĩĩroho. Kwa ngerekano, gũteta no gũthũkie thayũ na ũrũmwe wa kĩũngano. Ningĩ, gũteta nĩ ũndũ wa Akristiano arĩa angĩ no gũtũme matuurũo na makĩria gũtũme tũgũe mehia-inĩ ma mũcene mũũru na kũrumana. (Alaw. 19:16; 1 Kor. 5:11) Andũ amwe arĩa maarĩ na mũtugo wa gũteta thĩinĩ wa kĩũngano gĩa karine ya mbere nĩ ‘maanyararaga wathani, na makaruma anene arĩa maarĩ na riri.’ (Jud. 8, 16) Hatarĩ nganja gũteta ta kũu kwerekera arĩa maatongoragia kĩũngano gũtiakenagia Ngai.
14, 15. (a) Kũhithĩrĩra mehia kũngĩkorũo na moimĩrĩro marĩkũ moru harĩ kĩũngano gĩothe? (b) Twagĩrĩirũo nĩ gwĩka atĩa tũngĩmenya atĩ mũndũ nĩ ekĩte mehia maritũ?
14 Ĩ tũngĩmenya atĩ kũrĩ mũndũ kĩũngano-inĩ wĩkaga mehia maritũ ehithĩte, ta kũhũthĩra njohi ũũru, kwĩrorera mbica cia ũũra-thoni, kana gũtũũra mũtũũrĩre wa waganu? (Ef. 5:11, 12) Kũhithĩrĩra mehia maritũ no gũtũme Jehova eherie roho wake mũtheru kĩũngano-inĩ na ũndũ ũcio no ũtũme kĩũngano gĩothe kĩage thayũ. (Gal. 5:19-23) O ta ũrĩa Akristiano a kĩũngano gĩa tene gĩa Korintho maagĩrĩirũo kweheria maũndũ moru, noguo mahinda-inĩ maya twagĩrĩirũo kweheria kĩũngano-inĩ ũndũ o wothe mũru ũrĩa ũngĩgĩthũkia nĩguo gĩikarage kĩrĩ na roho mwega na kĩrĩ gĩtheru. Ũngĩka atĩa nĩguo ũteithie gũkorũo na thayũ thĩinĩ wa kĩũngano?
15 O ta ũrĩa tũkũgwetete, harĩ bata gwĩthema gũtheremia ndeto cia hitho, makĩria rĩrĩa mũndũ atũhingũrĩra meciria na ngoro yake. Na githĩ ti ũndũ mũru na wa gũtuuria gũtheremia ndeto ciene cia hitho! O na kũrĩ ũguo, tũngĩmenya atĩ mũndũ nĩ ekĩte mehia maritũ, twagĩrĩirũo nĩ kũmenyithia athuri a kĩũngano tondũ nĩo maamũrĩtwo nĩ ũndũ wa maũndũ ta macio. (Thoma Maũndũ ma Alawii 5:1.) Kwoguo angĩkorũo nĩ tũũĩ mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ wĩkĩte mehia maritũ ta macio-rĩ, twagĩrĩirũo nĩ kũmwĩkĩra ngoro acarie ũteithio wa athuri a kĩũngano. (Jak. 5:13-15) Angĩaga gwĩka ũguo thutha wa kahinda gatarĩ karaya, twagĩrĩirũo nĩ kwĩra athuri ũndũ ũcio.
16. Kwĩra athuri a kĩũngano ũhoro wĩgiĩ mehia maritũ gũteithagia atĩa kũgitĩra roho mwega kĩũngano-inĩ?
16 Andũ magĩrĩirũo nĩ kwĩigua marĩ na ũgitĩri wa kĩĩroho thĩinĩ wa kĩũngano gĩa Gĩkristiano, kwoguo twagĩrĩirũo gũkĩgitĩra na njĩra ya kwĩra athuri rĩrĩa mũndũ ekĩte mehia maritũ. Athuri mangĩhota gũteithia mũndũ ũcio wĩhĩtie ecokere, erire na etĩkĩre kũrũithio na kũrũngwo, ndangĩthũkia rĩngĩ roho mwega wa kĩũngano. Ĩ mũndũ wĩmenyeretie gwĩka mehia maritũ angĩaga kwĩrira na aage gwĩtĩkĩra ũtaaro wa wendo wa athuri a kĩũngano? Kweherio kwa mũndũ ũcio thiritũ-inĩ ya Gĩkristiano ‘kũniinaga,’ kana gũkeheria ũũru gatagatĩ-inĩ gaitũ, naguo roho mwega wa kĩũngano ũkagitĩrũo. (Thoma 1 Akorintho 5:5.) Ma nĩ atĩ, kũgitĩra roho wa kĩũngano kũbataraga o mũndũ o mũndũ oe ikinya rĩrĩa rĩagĩrĩire, anyite mbaru kĩama gĩa athuri, na ekage maũndũ ma kũguna Akristiano arĩa angĩ.
TEITHĨRĨRIA KŨREHE “NGWATANĨRO ĨRĨA YUMAGA KWĨ ROHO”
17, 18. Nĩ kĩĩ kĩrĩtũteithagia kũgĩa na “ngwatanĩro ĩrĩa yumaga kwĩ roho”?
17 Na njĩra ya gũikaraga “magwatĩirie ũrutani ũrĩa wa atũmwo,” arũmĩrĩri a tene a Jesu maateithagia gũkũria roho wa ũrũmwe kĩũngano-inĩ. (Atũm. 2:42) Moonaga ũtaaro na ũtongoria wa Maandĩko kuuma kũrĩ athuri a kĩũngano ũrĩ wa bata. Tondũ athuri a mahinda maya nĩ manyitaga mbaru ngombo ĩrĩa ĩĩhokekete na njũgĩ, andũ othe thĩinĩ wa kĩũngano nĩ mekagĩrũo ngoro na magateithio gũtũũria ũrũmwe. (1 Kor. 1:10) Rĩrĩa tũrarũmĩrĩra ũtaaro uumĩte thĩinĩ wa Bibilia ũrĩa ũheanagwo nĩ ithondeka rĩa Jehova, na tũkarũmĩrĩra ũtongoria wa athuri, nĩ tuonanagia atĩ nĩ ‘twĩkagĩra kĩyo gĩa gũtũũra tũgwatanĩtio hamwe na ngwatanĩro ĩrĩa yumaga kũrĩ roho tuohanĩtio na thayũ.’—Ef. 4:3.
18 Kwoguo, rekei twĩrutanĩrie o ũrĩa wothe tũngĩhota kũgitĩra roho mwega ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa kĩũngano. Tweka ũguo, nĩ tũrĩkoragwo na ma atĩ ‘wega wa Mwathani Jesu Kristo nĩ ũrĩgĩaga na roho ũrĩa tuonanagia.’—Afil. 4:23.
[Ciũria cia wĩruti]
[Mbica karatathi ka 24]
Nĩ ũhaaragĩria macokio mega nĩguo ũteithĩrĩrie kũgĩe na roho mwega?
[Mbica karatathi ka 25]
Wĩmenyagĩrie nyĩmbo citũ nĩguo ũteithagĩrĩrie kũgĩe na roho mwega
