Ũrĩa Ũngĩtũũria Mawoni Marĩa Magĩrĩire
‘O na mũndũ angĩtũũra mĩaka mĩingĩ-rĩ, nĩ amĩkenagĩre yothe.’—KOH. 11:8.
1. Nĩ irathimo irĩkũ cia Jehova itũrehagĩra gĩkeno?
JEHOVA endaga tũkorũo na gĩkeno, na nĩ atũrathimĩte na indo nyingĩ iria cingĩtũma tũgĩe na gĩkeno. Kwa ngerekano, nĩ atũhete muoyo. Nĩ ũndũ ũcio, no tũhũthĩre ũtũũro witũ kũmũgoocithia tondũ nĩ atũgucĩrĩirie ũthathaiya-inĩ wa ma. (Thab. 144:15; Joh. 6:44) Jehova nĩ atwendete na nĩ atũteithagia gũkirĩrĩria ũtungata-inĩ wake. (Jer. 31:3; 2 Kor. 4:16) Nĩ tũkenaga nĩ gũkorũo thĩinĩ wa paradiso ya kĩĩroho kũrĩa tũheagwo irio nyingĩ cia kĩĩroho, na tũgakenera ũrũmwe wa aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Makĩria ma ũguo, tũrĩ na kĩĩrĩgĩrĩro kĩa goro mũno kĩa mahinda marĩa maroka.
2. Nĩ ũndũ ũrĩkũ ndungata imwe cia Jehova ihiũranagia naguo?
2 O na tũrĩ na itũmi icio cia gũtũma tũkorũo na gĩkeno, ndungata imwe cia Jehova nĩ ikoragwo na mawoni matagĩrĩire kwĩyerekera. Mahota kwĩigua ta matarĩ a bata harĩ Jehova na ta ũtungata wao ũtamũkenagia. Arĩa makoragwo na mawoni ta macio matagĩrĩire hingo ciothe, no mone gũkorũo na gĩkeno ‘mĩaka mĩingĩ’ ta arĩ iroto. Mahota kuona ta ũtũũro ũiyũrĩte o mĩtangĩko.—Koh. 11:8.
3. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma mũndũ agĩe na mawoni matagĩrĩire kwĩyerekera?
3 Aarĩ na ariũ a Ithe witũ ta acio no magĩe na mawoni moru kwĩyerekera nĩ ũndũ wa gũkua ngoro, kũrũara, kana kũremwo nĩ gwĩka maũndũ mamwe nĩ ũndũ wa ũkũrũ. (Thab. 71:9; Thim. 13:12; Koh. 7:7) Ningĩ, Mũkristiano o wothe nĩ agĩrĩirũo nĩ kũririkana atĩ ngoro nĩ ĩheenanagia na no ĩtũrũithie o na tũrĩ na ũkuruhanu mwega na Ngai. (Jer. 17:9; 1 Joh. 3:20) Mũcukani nĩ aragia maheeni igũrũ rĩgiĩ ndungata cia Jehova. Ningĩ andũ arĩa makoragwo na mwĩcirĩrie ta wa Shaitani, no matũme tũgĩe na mawoni moru ta ma Elifazu, atĩ tũtirĩ a bata maitho-inĩ ma Ngai. Elifazu aaririe maheeni macio matukũ-inĩ ma Ayubu, na mawoni macio no ma maheeni o na ũmũthĩ.—Ayub. 4:18, 19.
4. Tũkwarĩrĩria maũndũ marĩkũ gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ?
4 Thĩinĩ wa Maandĩko, Jehova nĩ oigaga wega atĩ nĩ arĩkoragwo hamwe na arĩa ‘mahunguragĩra mũkuru wa nduma ta ya gĩkuũ.’ (Thab. 23:4) Nĩ akoragwo hamwe na ithuĩ kũgerera Kiugo gĩake. Bibilia nĩ ĩrĩ ‘ũhoti wa Ngai wa gũtharũria ihingo iria ciakĩtwo cia hinya.’ Ihingo icio nĩ hamwe na maũndũ ma maheeni na mĩĩcirĩrie mĩhĩtanu. (2 Kor. 10:4, 5) Nĩ ũndũ ũcio, rekei twarĩrĩrie ũrĩa tũngĩhũthĩra Bibilia nĩguo ĩtũteithie gũkũria na gũtũũria mawoni marĩa magĩrĩire. Maũndũ macio no makũgune na ningĩ no wone ũrĩa ũngĩteithia andũ angĩ.
REKE BIBILIA ĨGŨTEITHIE GŨKŨRIA MAWONI MARĨA MAGĨRĨIRE
5. Nĩ kwĩgeria kũrĩkũ kũngĩtũteithia kũgĩa na mawoni marĩa magĩrĩire?
5 Mũtũmwo Paulo nĩ aarĩrĩirie maũndũ mamwe marĩa mangĩtũteithia gũkũria mawoni marĩa magĩrĩire. Eerire kĩũngano gĩa Korintho ũũ: “Wĩgeriei ũhoro wanyu inyuene, mũmenye kana no mũtũire o mwĩtĩkĩtie.” (2 Kor. 13:5) ‘Gwĩtĩkia kũu,’ nĩ morutani mothe ma Gĩkristiano marĩa marĩ thĩinĩ wa Bibilia. Angĩkorũo ciugo na ciĩko ciitũ nĩ ĩtwaranaga na morutani macio-rĩ, nĩ tuonanagia atĩ no ‘tũtũire twĩtĩkĩtie.’ Hatarĩ nganja, twagĩrĩirũo kũrũmĩrĩra morutani mothe ma Gĩkristiano ũtũũro-inĩ witũ. Tũtiagĩrĩirũo gũthutũkania mamwe.—Jak. 2:10, 11.
6. Nĩkĩ nĩ twagĩrĩirũo nĩ kwĩgeragia kana no ‘tũtũire twĩtĩkĩtie’? (Rora mbica kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ.)
6 Wahota gwĩtigĩra kwĩgeria na njĩra ĩyo, makĩria angĩkorũo nĩ ũreĩkĩrĩra nganja. Ĩndĩ, ũndũ ũrĩa wa bata mũno nĩ ũrĩa Jehova atuonaga no ti ũrĩa twĩyonaga. Ningĩ mwĩcirĩrie wake nĩ wa igũrũ mũno gũkĩra witũ. (Isa. 55:8, 9) Jehova athuthuragia ndungata ciake nĩguo one ngumo iria njega na aciteithie, no ti getha acicarĩrie mahĩtia. Nĩ ũndũ ũcio, rĩrĩa ũrahũthĩra Kiugo kĩa Ngai kwĩgeria nĩguo wone kana ‘no ũtũire wĩtĩkĩtie’ ũrĩĩyonaga o ta ũrĩa Ngai akuonaga. Ũndũ ũcio ũrĩgũteithagia kweheria mawoni o mothe mahĩtanu ma atĩ ndũrĩ wa bata maitho-inĩ ma Jehova, na ithenya rĩa ũguo ũkagĩa na mawoni maya ma Bibilia: Ũrĩ wa goro mũno maitho-inĩ ma Jehova. Gwĩka ũguo nĩ ta kũhingũra ndirica nĩguo ũtheri ũingĩre thĩinĩ wa nyũmba ĩrĩ na nduma.
7. Tũngĩgunĩka atĩa nĩ cionereria iria irĩ Bibilia-inĩ cia andũ ehokeku?
7 Njĩra ĩmwe njega ya kwĩgeria nĩ gwĩcũrania cionereria cia andũ ehokeku arĩa magwetetwo thĩinĩ wa Bibilia. Geria kũringithania maũndũ mao na maku, nĩguo wone ũrĩa ũngĩekire korũo nĩwe wacemanĩtie na maũndũ ta marĩa maacemanirie namo. Rekei twarĩrĩrie cionereria ithatũ iria ironania ũrĩa ũngĩhũthĩra Bibilia kwĩgeria kana no ‘ũtũire wĩtĩkĩtie’ na nĩ ũndũ ũcio ũkũrie mawoni marĩa magĩrĩire kwĩyerekera.
MŨTUMIA WA NDIGWA MŨTHĨNI
8, 9. (a) Maũndũ ma mũtumia mũthĩni wa ndigwa maatariĩ atĩa? (b) No kũhoteke mũtumia ũcio aarĩ na mawoni marĩkũ matagĩrĩire?
8 Hĩndĩ ĩmwe Jesu arĩ Jerusalemu thĩinĩ wa hekarũ, nĩ onire mũtumia ũmwe wa ndigwa warĩ mũthĩni. Kĩonereria kĩa mũtumia ũcio no gĩtũteithie gũtũũria mawoni marĩa magĩrĩire tondũ tũtikoragwo na ũhoti wa gwĩka maũndũ mothe. (Thoma Luka 21:1-4.) Ta wĩcirie ũhoro wa mũtumia ũcio. Aarĩ na ihooru rĩa gũkuĩrũo nĩ mũthuriwe na ningĩ aatũũraga kũndũ atongoria a ndini “manyamaragia nyũmba cia atumia a ndigwa” handũ ha kũmateithia. (Luk. 20:47) Ningĩ aarĩ mũgiĩki ũũ atĩ angĩahotire tu kũhotha tũthendi twĩrĩ tũrĩa tũngĩathũkũmirũo nĩ mũndũ wa kĩbarũa na ndagĩka nini.
9 Ta hũũra mbica ũrĩa mũtumia ũcio aaiguaga akĩingĩra hekarũ-inĩ akuuĩte tũthendi twĩrĩ. Rĩngĩ na rĩngĩ no kũhoteke eeciragia ũrĩa mũhothi wake warĩ mũnini ũringithanĩtio na kĩrĩa angĩahothire korũo mũthuriwe aarĩ muoyo. Rĩrĩa onire arĩa maarĩ mbere yake makĩhotha mbeca nyingĩ-rĩ, hihi nĩ angĩaconokire na one mũhothi wake ũtarĩ wa bata? O na angĩkorũo nĩ aarĩ na mawoni ta macio-rĩ, nĩ eekire ũrĩa angĩahotire nĩ ũndũ wa ũthathaiya wa ma.
10. Jesu onanirie atĩa atĩ mũtumia ũcio wa ndigwa aarĩ wa bata maitho-inĩ ma Ngai?
10 Kũringana na ciugo cia Jesu, Jehova onaga mũtumia ũcio wa ndigwa arĩ wa bata o hamwe na mũhothi wake. Oigire atĩ mũtumia ũcio aahothire nyingĩ gũkĩra arĩa maarĩ itonga. Mũhothi wake nĩ wataranĩirio na mĩhothi ĩrĩa yarutĩtwo nĩ andũ angĩ, o na kũrĩ ũguo, Jesu nĩ onire mũhothi wa mũtumia ũcio na akĩmũgathĩrĩria. Arĩa maatarire mĩhothi ĩyo, mona tũthendi tũu twĩrĩ matingĩamenyire ũrĩa tũthendi tũu o hamwe na mũruti watuo moonagwo marĩ a bata nĩ Jehova. Ũndũ ũrĩa warĩ wa bata nĩ ũrĩa Jehova onaga maũndũ, no ti ũrĩa andũ angĩ meeciragia kana o na ũrĩa mũtumia ũcio eeyonaga. Hihi no ũhũthĩre ũhoro ũcio kwĩgeria kana no ũtũire wĩtĩkĩtie?
11. Ũngĩĩruta atĩa kuumana na ũhoro wa mũtumia wa ndigwa?
11 Maũndũ maku no magirie ũtungatĩre Jehova ũrĩa ũngĩenda. Andũ amwe nĩ maremagwo nĩ kũhunjia mahinda maingĩ nĩ ũndũ wa mathĩna ma mwĩrĩ kana ũkũrũ. Hihi nĩ magĩrĩirũo kuona ta matarabatara kũruta riboti ya mahinda manini marĩa mahunjagia? O na angĩkorũo ndũrĩ na mathĩna ta macio-rĩ, wahota kuona ta ũtungata waku ũrĩ mũnini mũno ũringithanĩtio na mathaa maingĩ marĩa andũ a Jehova mahũthagĩra o mwaka makĩmũthathaiya. Ĩndĩ, ũhoro wa mũtumia ũcio wa ndigwa ũratũruta atĩ Jehova nĩ onaga na agakenio nĩ ũndũ o wothe mũndũ aramwĩkĩra, na makĩria angĩkorũo arawĩka rungu rwa moritũ manene. Ta wĩcirie ũhoro wa ũtungata waku harĩ Jehova mwaka ũcio ũrathirire. No kũhoteke atĩ rĩmwe rĩa mathaa marĩa wahũthĩrire gũthathaiya Jehova nĩ rĩabatarire wĩime mũno. Angĩkorũo nĩguo-rĩ, menya atĩ Jehova nĩ aakenirio mũno nĩ ũndũ ũrĩa wekire ithaa-inĩ rĩu. O ta mũtumia ũcio mũthĩni wa ndigwa, angĩkorũo nĩ ũreka o ũrĩa wothe ũngĩhota ũtungata-inĩ wa Jehova, nĩ ũronania atĩ no ‘ũtũire wĩtĩkĩtie.’
“NDUTA MUOYO”
12-14. (a) Elija aarĩ na mawoni marĩkũ matagĩrĩire? (b) Hihi Elija aaiguaga ũguo nĩkĩ?
12 Mũnabii Elija aarĩ mwĩhokeku harĩ Jehova na aarĩ na wĩtĩkio mũrũmu. O na kũrĩ ũguo, kũrĩ hĩndĩ aakuĩte ngoro mũno nginya akĩĩra Jehova amũũrage. Oigire ũũ: “Rĩu nĩnjiganĩtie; wee Jehova, nduta muoyo.” (1 Ath. 19:4) Mũndũ ũtarĩ wacemania na ũndũ ta ũcio no oige atĩ mahoya macio ma Elija nĩ ‘ndeto itarĩ ũgerekereri.’ (Ayub. 6:3) Ĩndĩ, ũguo nĩguo aaiguaga. No ũngĩrora nĩ ũkuona atĩ handũ ha Jehova kũmũrũithia nĩ ũndũ wa kũhoya oragwo, nĩ kũmũteithia aamũteithirie.
13 Nĩ kĩĩ gĩatũmĩte Elija agĩe na mawoni ta macio? Kahinda kanini mbere ĩyo, nĩ aaringĩte kĩama kĩrĩa kĩonanirie atĩ kũna Jehova nĩwe Ngai ũrĩa wa ma. Thutha wa kĩama kĩu, anabii 450 a Baali makĩũragwo. (1 Ath. 18:37-40) No kũhoteke Elija eerĩgagĩrĩra atĩ thutha wa ũndũ ũcio Aisiraeli nĩ mangĩacokereire ũthathaiya wa ma, no ũguo tiguo gwathire. Ithenya rĩa ũguo, Jezebeli Mũtumia wa Mũthamaki aatũmire ndũmĩrĩri kũrĩ Elija atĩ nĩ ekũmũragithia. Nĩ ũndũ wa gwĩtigĩra kũũragwo, akĩũra agĩthiĩ mwena wa mũhuro wa Juda, kũndũ werũ-inĩ.—1 Ath. 19:2-4.
14 Arĩ kũu, nĩ eecũranirie mũno na akĩona ta wĩra wake ũrĩa aarutĩte arĩ mũnabii ta warĩ wa tũhũ. Eerire Jehova ũũ: “Ti niĩ mwega gũkĩra aa baba.” Eeiguaga arĩ wa tũhũ o ta rũkũngũ na mahĩndĩ ma maithe mao arĩa maakuĩte. Elija eegeretie akĩhũthĩra ithimi ciake we mwene, na agetuĩra atĩ ti wa bata maitho-inĩ ma Jehova kana ma mũndũ o na ũrĩkũ.
15. Jehova onirie Elija atĩa atĩ no aamuonaga arĩ wa bata?
15 O na kũrĩ ũguo, Jehova onaga Elija na njĩra ngũrani biũ. Aamuonaga arĩ o wa bata maitho-inĩ make, na nĩ eekire maũndũ ma kũmuonia atĩ nĩguo aamuonaga. Ngai nĩ aatũmire mũraika agekĩre Elija hinya. Ningĩ nĩ aamũheire irio na maĩ nĩguo ahote gũthiĩ rũgendo rwa matukũ 40 erekeire Kĩrĩma-inĩ kĩa Horebu. Makĩria ma ũguo, Ngai nĩ aarũngire Elija na ũhoreri nĩ ũndũ wa gũkorũo na mawoni matagĩrĩire atĩ gũtiarĩ na Aisiraeli angĩ maatigarĩte marĩ ehokeku harĩ Jehova. Ningĩ, nĩ aamũheire mawĩra mangĩ na Elija agĩtĩkĩra. Elija nĩ aagunĩkire nĩ ũteithio wa Jehova na agĩcokerera ũtungata wake wa ũnabii arĩ na hinya mwerũ.—1 Ath. 19:5-8, 15-19.
16. Hihi nĩ maũndũ marĩkũ Jehova akũrũmbũĩtie namo?
16 Maũndũ marĩa Elija aagereire no magũteithie kuona atĩ o nawe no ũtũire wĩtĩkĩtie na magũteithie kũgĩa na mawoni marĩa magĩrĩire. Amba wĩcirie maũndũ marĩa Jehova agwĩkĩire. Hihi nĩ ũrĩ waheo ũteithio nĩ mũthuri wa kĩũngano kana Mũkristiano ũngĩ o hĩndĩ ĩrĩa waũbataire? (Gal. 6:2) Hihi nĩ ũgunĩkĩte kuumana na Bibilia, mabuku ma ngombo ĩrĩa ĩĩhokekete, na mĩcemanio ya kĩũngano? Rĩrĩa wagunĩka nĩ maũndũ ta macio, ririkanaga Mũheani wamo na ũkamũcokagĩria ngatho.—Thab. 121:1, 2.
17. Nĩ maũndũ marĩkũ Jehova onaga marĩ ma bata harĩ ndungata ciake?
17 Ningĩ nĩ wega kũririkana atĩ gũkorũo na mawoni matagĩrĩire no gũtũhĩtithie. Ũndũ ũrĩa wa bata nĩ ũrĩa Jehova atuonaga. (Thoma Aroma 14:4.) Jehova onaga wĩrutĩri na wĩhokeku witũ ũrĩ wa bata mũno. Ndatũthimaga kũringana na maũndũ marĩa tũhingagia. Na no kũhoteke atĩ o ta Elija, nĩ ũhingĩtie maũndũ maingĩ ũtungata-inĩ wa Jehova gũkĩra ũrĩa ũngĩĩgereria. Ningĩ no kũhoteke kũrĩ andũ ũteithĩtie kĩũngano-inĩ, na ningĩ nĩ ũndũ wa kĩyo gĩaku ũgateithia andũ angĩ mamenye ũhoro wa ma.
18. Wĩra ũrĩa ũheetwo nĩ Jehova wonanagia atĩa?
18 Wagĩrĩirũo kuona wĩra o wothe ũrĩa ũheetwo nĩ Jehova ũrĩ ũira wa atĩ arĩ hamwe nawe. (Jer. 20:11) O ta Elija, no ũigue ũkuĩte ngoro tondũ ũtungata waku ndũroneka ta ũrĩ na moimĩrĩro mega kana ũrona ta ũtangĩhota gũkinyĩra mĩoroto ĩmwe ya kĩĩroho. O na kũrĩ ũguo, ũrĩ na gĩtĩo kĩnene mũno kĩrĩa ithuothe tũkoragwo nakĩo ũmũthĩ gĩa kũhunjia ũhoro mwega na gwĩtanio na rĩĩtwa rĩa Ngai. Thiĩ na mbere kũrũmia wĩhokeku waku. Weka ũguo, o ta ũrĩa Jesu oigire, nĩ ‘ũgaatonya gĩkeno-inĩ kĩa mwathani waku.’—Mat. 25:23.
‘IHOYA RĨA MŨNDŨ ŨRANYARIRĨKA’
19. Nĩ ũndũ ũrĩkũ wagũmĩire mwandĩki wa Thaburi ya 102?
19 Mwandĩki wa Thaburi 102 nĩ aakuĩte ngoro mũno. Nĩ ‘aanyarirĩkĩte,’ aarĩ na mathĩna manene ma mwĩrĩ na ma kĩĩmeciria, na ningĩ ndaarĩ na hinya wa kũhiũrania na mathĩna make. (Thab. 102, Ũhoro wa Gũtaarĩria; The Holy Bible in Gĩkũyũ Language.) Ciugo ciake cionanagia atĩ nĩ eeciragia mũno ũhoro wa ruo rwake, na akeigua atiganĩirio. (Thab. 102:3, 4, 6, 11) Onaga biũ atĩ Jehova eendaga kũmũtiganĩria.—Thab. 102:10.
20. Mahoya mangĩteithia mũndũ ũrahiũrania na mawoni matagĩrĩire atĩa?
20 O na kũrĩ ũguo, mwandĩki ũcio wa Thaburi no angĩahũthĩrire ũtũũro wake kũgoocithia Jehova. (Thoma Thaburi 102:19-21.) Ta ũrĩa tũrona thĩinĩ wa Thaburi ya 102, o na arĩa marĩ na wĩtĩkio no makorũo na ruo, na nĩ ũndũ ũcio mahota kũremwo gwĩciria ũhoro wa maũndũ mangĩ. Mwandĩki ũcio wa Thaburi eeiguaga atariĩ ‘ta kanyoni karĩ goiki gacũmbĩrĩ-inĩ ka nyũmba.’ Onaga ta aarigicĩirio no mathĩna matheri. (Thab. 102:7) Ũngĩkaigua ũndũ ta ũcio, nĩ wega gũitũrũrĩra Jehova ngoro yaku o ta ũrĩa mwandĩki ũcio wa Thaburi eekire. Kũhoya hĩndĩ ta ĩyo ũranyamarĩka no gũgũteithie rĩrĩa ũrahiũrania na mawoni matagĩrĩire. Jehova eranĩire atĩ nĩ ‘arĩtĩkagĩra mahoya ma ũrĩa mwagi, kũhoya gwake agakĩaga gũkũrurũka.’ (Thab. 102:17) Wĩhoke kĩĩranĩro kĩu gĩake.
21. Nĩ kĩĩ kĩngĩteithia mũndũ ũrahiũrania na mawoni matagĩrĩire agĩe na mawoni mega makĩria?
21 Thaburi ya 102 ningĩ no yonanagia ũrĩa ũngĩgĩa na mawoni mega makĩria. Mwandĩki wa Thaburi eekire ũguo na njĩra ya gũcokia meciria make harĩ ũrata wake na Jehova. (Thab. 102:12, 27) Nĩ omĩrĩirio mũno nĩ kũmenya atĩ hingo ciothe Jehova nĩ akoragwo hamwe na andũ ake nĩguo amateithie gũkirĩrĩria rĩrĩa marĩ magerio-inĩ. Nĩ ũndũ ũcio, angĩkorũo rĩmwe na rĩmwe mawoni matagĩrĩire nĩ magiragia ũtungatĩre Jehova ũrĩa ũngĩenda, hoya igũrũ rĩgiĩ ũndũ ũcio. Thaitha Jehova aigue mahoya maku, to getha tu wehererio thĩna ũrĩa ũrĩ naguo, no nginya “nĩguo andũ maganage rĩĩtwa rĩa Jehova.”—Thab. 102:20, 21.
22. O mũndũ o mũndũ angĩhota atĩa gũkenia Jehova?
22 Ma nĩ atĩ, Bibilia no ĩtũteithie kuona atĩ no tũtũire twĩtĩkĩtie na atĩ tũrĩ a bata maitho-inĩ ma Jehova. Ma nĩ atĩ, thĩinĩ wa mũtabarĩre ũyũ, no tũremwo nĩ kweheria biũ mawoni mothe matagĩrĩire kana gũkua ngoro. Ĩndĩ, o mũndũ o mũndũ no ahote gũkenia Jehova na akaahonokio angĩthiĩ na mbere gũkirĩrĩria arĩ mwĩhokeku ũtungata-inĩ wake.—Mat. 24:13.