1-2. Nĩ kĩĩ kĩngĩteithia ũthathaiya witũ wĩtĩkĩrĩke harĩ Ngai?

 WĨCIRAGIA ũhoro wa kĩĩ waigua kiugo “ũthathaiya”? No gũkorũo ũhũũraga mbica ya mũrũ wa Ithe witũ ũturĩtie maru agĩitũrũra ngoro yake harĩ Jehova na njĩra ya mahoya atanakoma. Kana hihi ũkahũũra mbica ya famĩlĩ ĩgĩkenera kwĩruta Bibilia hamwe.

² Ngerekano icio cierĩ ironania andũ magĩka maũndũ ma ũthathaiya. Hihi Jehova nĩ egwĩtĩkĩra ũthathaiya wao? No awĩtĩkĩre angĩkorũo nĩ ũratwarana na muoroto wake na angĩkorũo arĩa maraũruta nĩ mamwendete na makamũhe gĩtĩo. Nĩ twendete Jehova mũno. Nĩ tũĩ atĩ nĩ twagĩrĩirũo kũmũthathaiya, na twendaga kũmũthathaiya na njĩra ĩrĩa njega biũ.

3. Tũkwarĩrĩria maũndũ marĩkũ gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ?

³ Gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ, nĩ tũkwarĩrĩria ũthathaiya ũrĩa Jehova aakenagio nĩguo mahinda-inĩ ma tene, na twarĩrĩrie njĩra inyanya iria tũthathayagia Jehova nacio ũmũthĩ. Tũkĩarĩrĩria maũndũ macio, nĩ tũkuona ũrĩa tũngĩagagĩria ũthathaiya witũ. Ningĩ nĩ tũkuona kĩrĩa gĩtũmaga gũthathaiya Jehova na njĩra ĩrĩa yagĩrĩire kũrehe gĩkeno.

4. Andũ arĩa maathathayagia Jehova mbere ya Ũkristiano moonanagia atĩa gĩtĩo na wendo harĩ Jehova?

⁴ Mahinda-inĩ ma mbere ya Ũkristiano, athuri ehokeku ta  Habili, Nuhu, Iburahimu, na Ayubu nĩ moonanirie gĩtĩo na wendo harĩ Jehova. Meekire ũguo kũgerera gwathĩkĩra Ngai, gũkorũo na wĩtĩkio harĩ we, na kũmũrutĩra magongona. Bibilia ndĩtwĩraga maũndũ mothe marĩa maabataraga gwĩka ũthathaiya-inĩ wao. No nĩ meekaga ũrĩa wothe mangĩahotire nĩguo matĩithie Jehova, na nĩ eetĩkĩraga ũthathaiya wao. Thutha ũcio, Jehova nĩ aaheire Aisiraeli watho kũgerera Musa. Watho ũcio nĩ warĩ na maũndũ ma kũrũmĩrĩrũo megiĩ ũthathaiya ũrĩa Jehova etĩkĩraga.

5. Nĩ ũgarũrũku ũrĩkũ wekirũo ũthathaiya-inĩ wa ma thutha wa Jesu gũkua na kũriũka?

⁵ Thutha wa Jesu gũkua na kũriũka, Jehova ndeerĩgagĩrĩra andũ mathiĩ na mbere gũkorũo marĩ rungu rwa Watho wa Musa. (Rom. 10:4) Akristiano meerĩgagĩrĩrũo marũmagĩrĩre watho mwerũ, ũrĩa wĩtĩtwo “watho wa Kristo.” (Gal. 6:2) Mangĩarũmĩrĩire “watho” ũcio na njĩra ya kwĩgerekania na kĩonereria kĩa Jesu na gwathĩkĩra morutani make, no ti na njĩra ya kũiga watho ũcio meciria-inĩ kana gwathĩkĩra mawatho maingĩ megiĩ maũndũ marĩa mũndũ agĩrĩirũo gwĩka kana atagĩrĩirũo gwĩka. O na mahinda-inĩ maya, Akristiano nĩ merutanagĩria ũrĩa wothe mangĩhota kwĩgerekania na Kristo nĩguo makenie Jehova na ‘macanjamũrũo.’​—Mat. 11:29.

6. Tũngĩka atĩa nĩguo tũgunĩke kuumana na gĩcunjĩ gĩkĩ?

⁶ Tũkĩarĩrĩria o njĩra ya ũthathaiya, wĩyũrie, ‘Nĩ kaũndũ karĩkũ njĩkaga wega ũndũ-inĩ ũcio?’ Ningĩ no wĩyũrie, ‘Hihi no njagagĩrie ũthathaiya wakwa?’ Nĩ wega gũkena nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa ũhotete kũhingia, no ningĩ nĩ wagĩrĩirũo kũhoya Jehova agũteithie kuona harĩa ũngĩagagĩria.

7. Jehova onaga mahoya maitũ ma kuuma ngoro atĩa?

⁷ Kũhoya nĩ njĩra ya gũthathaiya Jehova. Maandĩko maringithanagia mahoya maitũ na ũbumba mũhaarĩrĩrie wega ũrĩa warutagwo gĩikaro-inĩ kĩrĩa kĩamũre na thutha ũcio ũkĩambĩrĩria kũrutwo hekarũ-inĩ. (Thab. 141:2) Ũbumba ũcio nĩ warutaga mũtararĩko mwega ũrĩa wakenagia Ngai. Na njĩra o ta ĩyo, mahoya maitũ ma kuuma ngoro nĩ “mamũkenagia,” o na angĩkorũo twahũthĩra ciugo hũthũ tũkĩmũhoya. (Thim. 15:8; Gũcok. 33:10) Tũrĩ na gĩtũmi kĩega gĩa gwĩtĩkia atĩ Jehova nĩ akenaga rĩrĩa aigua tũkĩmũcokeria ngatho na tũkĩmwĩra ũrĩa tũmwendete. Nĩ endaga tũmwĩre maũndũ marĩa matũthumbũraga, marĩa tũngĩenda, na marĩa twĩriragĩria. Na githĩ ti wega kwamba gwĩciria maũndũ marĩa ũkuuga ũtanahoya Jehova? Ũngĩka ũguo, nĩ ũrĩrutagĩra Jehova “ũbumba” ũrĩa mwega biũ.

8. Nĩ mweke ũrĩkũ mwega tũkoragwo naguo wa kũgooca Ngai?

⁸ Kũgooca Jehova nĩ njĩra ya kũmũthathaiya. (Thab. 34:1) Tũgoocaga Jehova na njĩra ya kwĩra andũ arĩa angĩ ũrĩa twendete ngumo ciake njega na mawĩra make. Kũgooca kuumanaga na ngoro ĩrĩ na ngatho. Tũngĩhũthagĩra mahinda gwĩcũrania igũrũ rĩgiĩ maũndũ mega marĩa Jehova atwĩkagĩra, nĩ tũrĩkoragwo na itũmi nyingĩ cia kũmũgooca. Wĩra wa kũhunjia nĩ ũtũheaga mweke mwega wa “[kũrutĩra] Ngai igongona rĩa kũgooca, ũguo nĩ kuuga, maciaro ma mĩromo itũ.” (Ahib. 13:15) O ta ũrĩa twagĩrĩirũo kwamba gwĩciria ũrĩa tũkuuga tũtanahoya Jehova, no taguo twagĩrĩirũo kwamba gwĩciria ũrĩa tũkwĩra arĩa tũkũhunjĩria. Tũngĩenda “igongona  [ritũ] rĩa kũgooca” rĩkorũo rĩrĩ rĩega biũ, kwoguo tũhunjagia tũcanjamũkĩte.

9. O ta Aisiraeli-rĩ, tũgunĩkaga atĩa rĩrĩa twathiĩ mĩcemanio? Taarĩria ũrĩa wee mwene ũgunĩkĩte nĩ mĩcemanio.

⁹ Gũthiĩ mĩcemanio nĩ njĩra ya gũthathaiya Jehova. Aisiraeli meerĩtwo ũũ: “Maita matatũ o mwaka, arũme anyu othe no mũhaka mathiage mbere ya Jehova Ngai waku handũ harĩa agaathuura.” (Gũcok. 16:16) Mathiĩ, mangĩatigire mĩciĩ yao na mĩgũnda yao hatarĩ mũndũ wa gũcigitĩra. No Jehova aameerĩire ũũ: “Gũtirĩ mũndũ ũrĩĩriragĩria bũrũri wanyu hĩndĩ ĩyo mũrĩkoragwo mũgĩthiĩ mbere ya Jehova Ngai wanyu.” (Tham. 34:24) Tondũ Aisiraeli nĩ meehokete Jehova biũ, matiatĩraga ciathĩ icio cia o mwaka. Gwĩka ũguo nĩ gwatũmaga magunĩke na njĩra nyingĩ. Kwa ngerekano, nĩ moongagĩrĩra ũmenyo wĩgiĩ Watho wa Ngai, magecũrania igũrũ rĩgiĩ maũndũ mega marĩa Jehova amekĩire, na magakenera gũkorũo hamwe na athathaiya arĩa angĩ a Jehova. (Gũcok. 16:15) O na ithuĩ nĩ tũgunĩkaga na njĩra o ta icio rĩrĩa tweka ũrĩa wothe tũngĩhota nĩguo tũthiĩ mĩcemanio ya Gĩkristiano. Ningĩ hatarĩ nganja Jehova nĩ akenaga rĩrĩa twathiĩ tũhaarĩirie macokio makuhĩ ma gwaka andũ arĩa angĩ.

10. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma tuuge atĩ kũina nĩ ũndũ wa bata ũthathaiya-inĩ witũ?

¹⁰ Kũina hamwe na aarĩ na ariũ a Ithe witũ nĩ njĩra ya gũthathaiya Jehova. (Thab. 28:7) Aisiraeli moonaga kũina kũrĩ ũndũ wa bata ũthathaiya-inĩ wao. Mũthamaki Daudi aathurĩte Alawii 288 mainage hekarũ-inĩ. (1 Maũ. 25:​1, 6-8) Ũmũthĩ nĩ tuonanagia atĩ nĩ twendete Jehova na njĩra ya kũmũinĩra nyĩmbo cia kũmũgooca. Tũtirabatara gũkorũo tũrĩ aini ega atĩ nĩguo tũmũinĩre. Ta wĩcirie ũndũ ũyũ: Tũkĩaria, “ithuothe nĩ tũhĩngagwo maita maingĩ,” no ũndũ ũcio ndũtũgiragĩrĩria kwaria kĩũngano-inĩ kana ũtungata-inĩ. (Jak. 3:2) Na njĩra o ta ĩyo, tũtiagĩrĩirũo kwaga kũinĩra Jehova atĩ tondũ tũreciria tũtirĩ na mũgambo mwega wa kũina.

11. O ta ũrĩa Thaburi 48:13 yonanĩtie-rĩ, twagĩrĩirũo kũbanga mahinda ma kwĩruta Bibilia tũrĩ famĩlĩ nĩkĩ?

¹¹ Kwĩruta Kiugo kĩa Ngai na kũruta ciana citũ ũhoro wake nĩ njĩra ya gũthathaiya Jehova. Mũthenya wa Thabatũ, Aisiraeli nĩ maatiganaga na mawĩra mao ma o mũthenya nĩguo mekĩre hinya ũrata wao na Jehova. (Tham. 31:​16, 17) Arĩa mooyaga na ũritũ ũthathaiya wao nĩ maarutaga ciana ciao ũhoro wĩgiĩ Jehova na maũndũ mega marĩa ekaga. O na ithuĩ nĩ tũbatiĩ kũbanga mahinda ma gũthoma na kwĩruta Kiugo kĩa Ngai. Gwĩka ũguo nĩ njĩra ya gũthathaiya Jehova, na nĩ gũtũteithagia kũmũkuhĩrĩria makĩria. (Thab. 73:28) Na rĩrĩa tweruta hamwe tũrĩ famĩlĩ, nĩ tũteithagia ciana citũ gũkũria ũrata wa hakuhĩ hamwe na Ithe witũ wa igũrũ ũtwendete.​—Thoma Thaburi 48:13.

12. Tũreruta atĩa kuumana na ũrĩa Jehova oonaga wĩra wa gũthondeka indo cia gĩikaro kĩrĩa kĩamũre?

¹² Gwaka na kũmenyerera kũrĩa tũthathayagĩria nĩ njĩra ya gũthathaiya Jehova. Bibilia yugaga atĩ wĩra wa gwaka gĩikaro kĩrĩa kĩamũre na indo ciakĩo warĩ “wĩra . . . mũtheru.” (Tham. 36:​1, 4) O na ũmũthĩ, Jehova onaga wĩra wa gwaka Nyũmba cia Ũthamaki na mĩako ĩngĩ ya gĩtheokrasi ũrĩ ũtungata mũtheru. Aarĩ na ariũ a Ithe witũ amwe nĩ mahũthagĩra mahinda maingĩ makĩruta wĩra ũcio. Nĩ tũcokagia ngatho mũno nĩ ũndũ wa itemi rĩao rĩa bata wĩra-inĩ wa Ũthamaki. Ningĩ nĩ manyitanagĩra wĩra-inĩ wa kũhunjia. Amwe ao o na no mende gũtungata marĩ mapainia. Athuri a kĩũngano nĩ monanagia atĩ nĩ matĩĩte wĩra wa mĩako na njĩra ya gwĩtĩkĩria aarĩ na ariũ a Ithe witũ acio marĩ kĩyo gũtuĩka mapainia  rĩrĩa magĩrĩra. Tũkorũo tũrĩ na ũmenyeru wa mĩako kana tũtirĩ, ithuothe no tũnyitanĩre harĩ kũiga kũrĩa tũthathayagĩria kũrĩ gũtheru na kũmenyereirũo wega.

13. Twagĩrĩirũo kuona mũhothi ũrĩa tũraruta wa gũteithĩrĩria wĩra wa Ũthamaki atĩa?

¹³ Kũruta mĩhothi ya gũteithĩrĩria wĩra wa Ũthamaki nĩ njĩra ya gũthathaiya Jehova. Aisiraeli maatiagĩrĩirũo gũthiĩ mbere ya Jehova moko matheri. (Gũcok. 16:16) Maagĩrĩirũo gũthiĩ na iheo kũringana na ũhoti wa o mũndũ. Gwĩka ũguo nĩ kuoonanagia atĩ maarĩ na ngatho nĩ ũndũ wa mĩbango ĩrĩa yekĩtwo ya kũmahũnia kĩĩroho. Tũngĩonania atĩa wendo witũ harĩ Jehova na ngatho nĩ ũndũ wa irio cia kĩĩroho iria twamũkagĩra? Ũndũ ũmwe tũngĩka nĩ kũruta mĩhothi ya gũteithĩrĩria kĩũngano na wĩra wa thĩ yothe kũringana na ũhoti witũ. Mũtũmwo Paulo aaugire ũũ: “Angĩkorũo o mbere harĩ na wendi, ũndũ ũcio nĩ wĩtĩkĩrĩkĩte makĩria kũringana na kĩrĩa mũndũ arĩ nakĩo, no ti kũringana na kĩrĩa atarĩ nakĩo.” (2 Kor. 8:​4, 12) Jehova nĩ akenagio nĩ mũhothi witũ o na angĩkorũo nĩ mũnini.​—Mar. 12:​42-44; 2 Kor. 9:7.

14. Kũringana na Thimo 19:​17, Jehova onaga ũteithio ũrĩa tũrahe aarĩ na ariũ a Ithe witũ atĩa?

¹⁴ Gũteithia Akristiano arĩa marĩ na ũbataro nĩ njĩra ya gũthathaiya Jehova. Jehova eerĩire Aisiraeli atĩ nĩ angĩamarathimire mangĩateithirie arĩa athĩni. (Gũcok. 15:​7, 10) Kwoguo rĩrĩa rĩothe twateithia mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ ũrĩ na ũbataro, Jehova onaga ta arĩ we tũrahe kĩheo. (Thoma Thimo 19:17.) Kwa ngerekano, rĩrĩa Akristiano a Filipi maatũmĩire Paulo kĩheo arĩ njera, Paulo eetire kĩheo kĩu “igongona rĩretĩkĩrĩka, na rĩrakenia Ngai.” (Afil. 4:18) Wĩcirie ũhoro wĩgiĩ kĩũngano kĩanyu na wĩyũrie ũũ: ‘Hihi harĩ mũndũ ingĩteithia?’ Jehova nĩ akenaga rĩrĩa ona tũkĩhũthĩra mahinda maitũ, hinya, ũhoti, na indo citũ gũteithia andũ arĩa angĩ. Jehova onaga ĩyo ĩrĩ njĩra ya kũmũthathaiya.​—Jak. 1:27.

15. O na gũtuĩka ũthathaiya wa ma nĩ ũbataraga mahinda na kĩyo-rĩ, nĩ kĩĩ kĩngĩtũma tuuge atĩ ti mũrigo?

¹⁵ Ũthathaiya wa ma nĩ ũbataraga mahinda na kĩyo. No ndũkoragwo ũrĩ mũrigo. (1 Joh. 5:3) Tũngiuga ũguo nĩkĩ? Tondũ tũthathayagia Jehova nĩ ũndũ wa kũmwenda. Ta wĩcirie ũhoro wa kaana karenda kũhe ithe mbica. No kahũthĩre mahinda maingĩ gagĩcora mbica ĩyo. Gatingĩĩrira nĩ ũndũ wa kũhũthĩra mahinda maingĩ gakĩmĩcora, tondũ nĩ kendete ithe na nĩ gegũkena kũmũhe kĩheo kĩu. Na njĩra o ta ĩyo, tondũ nĩ twendete Jehova nĩ tũkenaga nĩ ũndũ wa kũhũthĩra mahinda na hinya witũ tũkĩmũthathaiya.

16. Kũringana na Ahibirania 6:​10, Jehova aiguaga atĩa nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa o ũmwe witũ ekaga nĩguo amũkenie?

¹⁶ Aciari marĩ na wendo matiĩrĩgagĩrĩra atĩ o mwana ekũmahe kĩheo kĩhaanaine na kĩa ũrĩa ũngĩ. Nĩ mamenyaga atĩ ciana itihaanaine na o mwana akoragwo na ũhoti ngũrani na wa ũrĩa ũngĩ. Na njĩra o ta ĩyo, Ithe witũ wa igũrũ nĩ ataũkagĩrũo nĩ maũndũ marĩa o ũmwe witũ angĩhota kũhingia. No kũhoteke wee no ũhote gwĩka maũndũ maingĩ gũkĩra arata aku aingĩ. Kana gũkorũo ndũngĩhota gwĩka maũndũ maingĩ ta andũ arĩa angĩ, hihi nĩ ũndũ wa ũkũrũ, kwaga ũgima mwega wa mwĩrĩ, kana tondũ wa maũndũ marĩa wĩhokeirũo famĩlĩ-inĩ. Ndũgakue ngoro. (Gal. 6:4) Jehova ndangĩriganĩrũo nĩ wĩra waku. Angĩkorũo ũramũhe kĩrĩa kĩega biũ ũrĩ na muoroto mwega, nĩ arĩkenagio nĩwe. (Thoma Ahibirania  6:10.) Jehova nĩ amenyaga nginya wendi wa ngoro yaku. Endaga ũkene nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa ũrahota kũhingia ũkĩmũthathaiya.

17. (a) Tũngĩka atĩa angĩkorũo nĩ tũritũhagĩrũo gwĩka maũndũ mamwe ma ũthathaiya witũ? (b) Hihi nĩ njĩra ĩrĩkũ ya ũthathaiya ũgunĩkĩte kuumana nayo harĩ iria cionanĩtio gathandũkũ-inĩ ka “ Ongerera Gĩkeno Gĩaku”?

¹⁷ Ĩ angĩkorũo nĩ tũritũhagĩrũo gwĩka maũndũ mamwe ma ũthathaiya witũ, ta kwĩruta Bibilia na kũhunjia? Tũngĩkaga maũndũ macio kaingĩ, no tũkore tũgĩkenera kũmeka na tũgunĩke kuumana namo. No tũringithanie ũthathaiya witũ na gwĩka maũndũ ta kwĩmenyeria mwĩrĩ kana kwĩruta gũthaaka indo cia ũini. Ũngĩaga kwĩmenyeragia kaingĩ no wage gũkorũo na moimĩrĩro mega. No hihi kũngĩthiĩ atĩa ũngĩĩmenyeragia o mũthenya, hihi wambĩrĩrie na kwĩmenyeria ihinda inini na o kahora ũthiĩ wongereire ihinda rĩrĩa ũremenyeria? O ũrĩa tũrĩonaga maumĩrĩro mega ma kĩyo gitũ, noguo tũrĩĩriragĩria kwĩmenyeria na tũgakenera gwĩka ũguo. Ũguo noguo gũtariĩ harĩ ũthathaiya witũ.

18. Ũndũ ũrĩa wa bata mũno tũngĩka nĩ ũrĩkũ, na maumĩrĩro ma gwĩka ũguo nĩ marĩkũ?

¹⁸ Kwĩrutanĩria ũrĩa wothe tũngĩhota ũthathaiya-inĩ wa Jehova nĩguo ũndũ ũrĩa wa bata mũno tũngĩka. Gwĩka ũguo nĩ kũrĩtũmaga tũkorũo na ũtũũro mwega ũrĩ na gĩkeno, na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũthathaiya Jehova tene na tene. (Thim. 10:22) Nĩ tũgĩte na thayũ wa meciria nĩ kũmenya atĩ Jehova nĩ ateithagia athathaiya ake rĩrĩa marĩ na mathĩna. (Isa. 41:​9, 10) Tũkĩrĩ na itũmi njega cia gũkorũo na gĩkeno tũgĩthathaiya Ithe witũ ũtwendete, ũrĩa “wagĩrĩire kwamũkĩra riri na gĩtĩo” kuuma kũrĩ ũũmbi wake.​—Kũg. 4:11.