1. Nĩ ũndũ ũrĩkũ Jesu egwĩka ica ikuhĩ?

 KŨRĨ na mogarũrũku manene makiriĩ gwĩkĩka! Ica ikuhĩ Jesu nĩ egũtuĩra andũ arĩa marĩ thĩinĩ wa thĩ. Jesu nĩ oonanirie ũrĩa tũngĩkamenya atĩ ihinda rĩu rĩa ituĩro nĩ rĩkuhĩrĩirie, na njĩra ya kũhe arutwo ake “kĩmenyithia” gĩa gũkorũo kuo gwake na kĩa “ithirĩro rĩa mũtabarĩre wa maũndũ.” (Mat. 24:3) Kĩmenyithia kĩu nĩ kĩarĩrĩirio thĩinĩ wa Mathayo 24 na 25, na thĩinĩ wa Mariko 13 na Luka 21.

2. Tũkwarĩrĩria kĩĩ gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ, na ũndũ ũcio ũgũtũteithia atĩa?

² Jesu nĩ aatũheire mĩkaana ya bata akĩhũthĩra ngerekano ithatũ. Aaheanire ngerekano ya ngʼondu na mbũri, ya airĩtu ogĩ na akĩgu, na ya taranda. O ngerekano nĩ ĩtũteithagia gũtaũkĩrũo atĩ Jesu agaatuĩra o mũndũ kũringana na mĩthiĩre yake. Tũgĩthuthuria ngerekano icio, nĩ tũkuona maũndũ marĩa tũngĩĩruta na ũrĩa tũngĩmahũthĩra. Rekei twambĩrĩrie na ngerekano ya ngʼondu na mbũri.

NGEREKANO YA NGʼONDU NA MBŨRI

3. Nĩ rĩ Jesu agaatuĩra andũ?

³ Ngerekano-inĩ ya ngʼondu na mbũri, Jesu oonanirie atĩ agaatuĩra andũ kũringana na ũrĩa maaiyũkirie ũhoro ũrĩa mwega, na kana nĩ maanyitire mbaru ariũ a Ithe arĩa aitĩrĩrie maguta. (Mat. 25:​31-46) Jesu akaamatuĩra hĩndĩ ya “thĩna ũrĩa mũnene,” ihinda inini mbere ya Hari–Magedoni kwambĩrĩria. (Mat. 24:21) O ta ũrĩa mũrĩithi amũranagia ngʼondu na mbũri, no taguo Jesu akaamũrania arĩa manyitaga mbaru arĩa aitĩrĩrie maguta marĩ ehokeku kuumana na arĩa matekaga ũguo.

4. Kũringana na Isaia 11:​3, 4, nĩ kĩĩ kĩngĩtũma tũkorũo na ma atĩ Jesu agaatuĩra andũ na njĩra ya kĩhooto? (Ningĩ rora mbica.)

 ⁴ Morathi ma Bibilia monanagia atĩ Jesu, ũrĩa wamũrĩtwo nĩ Jehova arĩ Mũtuanĩri Ciira, agaatuanĩra na njĩra ya kĩhooto. (Thoma Isaia 11:​3, 4.) Nĩ athuthuragia mĩthiĩre ya andũ, mĩerekera yao, na mĩario yao, nginya ũrĩa marũmbũyanagia na ariũ a Ithe arĩa aitĩrĩrie maguta. (Mat. 12:​36, 37; 25:40) Kwoguo Jesu nĩ akaahota kũmenya arĩa maanyitaga mbaru ariũ a Ithe arĩa aitĩrĩrie maguta o hamwe na wĩra wao. a Njĩra ĩmwe nene arĩa a mũhaano wa ngʼondu monanagia nayo atĩ nĩ manyitaga mbaru ariũ a Ithe na Kristo, nĩ kũmateithĩrĩria wĩra-inĩ wa kũhunjia. Arĩa mamanyitaga mbaru na njĩra ĩyo magaatuĩrũo atĩ nĩ “athingu” na makorũo na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũkaaheo “muoyo wa tene na tene” gũkũ thĩ. (Mat. 25:46; Kũg. 7:​16, 17) Na githĩ kĩu ti kĩrathimo kĩa magegania harĩ arĩa megũtũũria wĩkindĩru? Arĩa magaaikara marĩ ehokeku hĩndĩ ya thĩna ũrĩa mũnene na thutha ũcio, marĩĩtwa mao megũtũũra thĩinĩ wa “ibuku rĩa muoyo.”—Kũg. 20:15.

5. Tũreruta atĩa kuumana na ngerekano ya ngʼondu na mbũri, na nĩa mangĩgunĩka kuumana nayo?

⁵ Koragwo ũrĩ mwĩhokeku. Ngerekano ya Jesu ya ngʼondu na mbũri ĩhutĩtie mũno arĩa marĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũgaatũũra gũkũ thĩ. Monanagia wĩtĩkio wao na njĩra ya gũteithĩrĩria ariũ a Ithe na Kristo wĩra-inĩ wa kũhunjia, o hamwe na kũrũmĩrĩra ũtongoria wa gakundi kanini ka ariũ a Ithe witũ aitĩrĩrie maguta arĩa mathuurĩtwo nĩ Jesu. (Mat. 24:45) No o na arĩa marĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũthiĩ igũrũ, nĩ marabatara gwathĩkĩra mũkaana ũrĩa ũrĩ ngerekano-inĩ ĩyo. Gĩtũmi nĩ tondũ Jesu nĩ aroraga mĩthiĩre yao, mĩerekera yao, o hamwe na mĩario yao. O nao no mũhaka makoragwo marĩ ehokeku. O na Jesu nĩ aaheanire ngerekano ingĩ igĩrĩ iria mũkaana wacio werekeirio makĩria harĩ arĩa aitĩrĩrie maguta. Ngerekano icio o nacio irĩ thĩinĩ wa Mathayo mũrango wa 25. Rekei rĩu twarĩrĩrie ngerekano ya airĩtu ogĩ na akĩgu.

NGEREKANO YA AIRĨTU OGĨ NA AKĨGU

6. Airĩtu atano moonanirie atĩa atĩ maarĩ ogĩ? (Mathayo 25:​6-10)

⁶ Jesu nĩ aaheanire ngerekano ya airĩtu ikũmi arĩa maathiire gũtũnga mũhikania. (Mat. 25:​1-4) Othe nĩ maatanyaga kũingĩra hamwe na mũhikania iruga-inĩ rĩa ũhiki. Jesu aaugire atĩ atano maarĩ “ogĩ” nao acio angĩ atano maarĩ “akĩgu.” Airĩtu arĩa ogĩ maaikarĩte mehaarĩirie na meiguĩte. Nĩ meehaarĩirie gweterera mũhikania nginya rĩrĩa angĩokire, o na angĩakinyire ũtukũ gatagatĩ. Kwoguo maarĩ na matawa ma kũmũrĩka ũtukũ. Ningĩ nĩ maakuuĩte maguta marĩa mangĩahũthĩrire mũhikania angĩaikarire mũno atakinyĩte. Ũndũ ũcio ũronania nĩ meehaarĩirie kũiga matawa mao maakanĩte. (Thoma Mathayo 25:​6-10.) Rĩrĩa mũhikania aakinyire, airĩtu acio ogĩ nĩ maaingĩrire hamwe nake iruga-inĩ rĩa ũhiki. Na njĩra o ta ĩyo, Akristiano aitĩrĩrie maguta arĩa mekuonania atĩ nĩ mehaarĩirie na njĩra ya gũikara marĩ ehokeku na meiguĩte nginya rĩrĩa Jesu agaacoka, nĩ magaatuĩrũo atĩ nĩ magĩrĩire kũingĩra Ũthamaki-inĩ wa igũrũ hamwe na Mũhikania, o we Jesu Kristo. b (Kũg. 7:​1-3) Ĩ nao airĩtu arĩa atano akĩgu?

7. Gwathiire atĩa harĩ airĩtu atano arĩa maarĩ akĩgu, na nĩkĩ?

 ⁷ Ngũrani na airĩtu acio ogĩ, airĩtu atano arĩa akĩgu matiehaarĩirie rĩrĩa mũhikania aakinyire. Matawa mao maarĩ hakuhĩ kũhora, na matiekuuĩire maguta. Rĩrĩa maamenyire atĩ mũhikania aarĩ hakuhĩ gũkinya, magĩthiĩ kũgũra maguta, no mũhikania agĩkinya matiacokete. Rĩrĩa aakinyire, “airĩtu [arĩa] meehaarĩirie makĩingĩra hamwe nake iruga-inĩ rĩa ũhiki, na mũrango ũkĩhingwo.” (Mat. 25:10) Thutha-inĩ rĩrĩa airĩtu arĩa akĩgu maacokire na makiuga mahingũrĩrũo, mũhikania akĩmeera: “Niĩ ndimũĩ.” (Mat. 25:​11, 12) Airĩtu acio matiehaarĩirie gweterera mũhikania nginya rĩrĩa angĩokire. Arĩa aitĩrĩrie maguta mangĩĩruta atĩa?

8-9. Arĩa aitĩrĩrie maguta mangĩĩruta atĩa kuumana na ngerekano ya airĩtu ikũmi? (Ningĩ rora mbica.)

⁸ Ikaraga wĩhaarĩirie na wĩiguĩte. Jesu ndeendaga kuonania atĩ nĩ kũngĩgaakorũo na ikundi igĩrĩ cia arĩa aitĩrĩrie maguta—kĩmwe kĩa arĩa megũikara meiguĩte nginya mũthia wa mũtabarĩre ũyũ wa maũndũ na kĩngĩ kĩa arĩa mategwĩka ũguo. Handũ ha ũguo, oonanagia ũrĩa kũngĩgaathiĩ harĩ arĩa aitĩrĩrie maguta mangĩkaaga gũkirĩrĩria marĩ ehokeku nginya mũthia. Ũndũ ũcio nĩ ũgaatũma morũo nĩ ngerenwa yao. (Joh. 14:​3, 4) Ũcio nĩ ũndũ ũbatiĩ kuoywo na ũritũ. Gũtekũmakania kana kĩĩrĩgĩrĩro gitũ nĩ gĩa gũthiĩ igũrũ kana gũtũũra gũkũ thĩ, ithuothe nĩ twagĩrĩirũo gwathĩkĩra mũkaana ũrĩa ũrĩ ngerekano-inĩ ĩyo ya airĩtu ikũmi. O ũmwe witũ agĩrĩirũo gũikara eiguĩte na ehaarĩirie gũkirĩrĩria nginya mũthia.—Mat. 24:13.

⁹ Thutha wa Jesu kũheana ngerekano ya airĩtu ikũmi ĩrĩa ĩtĩtĩrithagia bata wa gũikara twĩiguĩte na twĩhaarĩirie, nĩ aaheanire ngerekano ya taranda. Ngerekano ĩyo yonanagia bata wa gũkorũo na kĩyo.

NGEREKANO YA TARANDA

10. Ngombo igĩrĩ cioonanirie atĩa atĩ ciarĩ njĩhokeku? (Mathayo 25:​19-23)

¹⁰ Thĩinĩ wa ngerekano ya taranda, Jesu nĩ  aataarĩirie ũhoro wa ngombo igĩrĩ iria ciarĩ njĩhokeku harĩ mwathi wacio, na ĩngĩ ĩmwe ĩtaarĩ njĩhokeku. (Mat. 25:​14-18) Ngombo icio igĩrĩ cioonanirie atĩ nĩ njĩhokeku na njĩra ya gwĩkĩra kĩyo kuonjorithia mbeca cia mwathi wacio. Mwathi wacio atanathiĩ bũrũri wa kũraya, nĩ aacitigĩire taranda iria ciarĩ mũigana mũnene wa mbeca. Ngombo icio igĩrĩ njĩhokeku nĩ ciekĩrire kĩyo na ikĩhũthĩra mbeca icio na ũũgĩ. Maumĩrĩro maarĩ marĩkũ? Rĩrĩa mwathi wacio aacokire, nĩ ciathũkũmĩte mbeca ingĩ ciaiganaine na mbeca iria ciatigĩirũo. Mwathi wacio nĩ aacigaathĩrĩirie, na ikĩingĩra “gĩkeno-inĩ kĩa mwathi [wacio].” (Thoma Mathayo 25:​19-23.) No gwathiire atĩa harĩ ngombo ya gatatũ? Hihi yekire atĩa na mbeca iria yatigĩirũo nĩ mwathi wayo?

11. Gwathiire atĩa harĩ ngombo ĩrĩa “ngũũta,” na nĩkĩ?

¹¹ Ngombo ya gatatũ yaheirũo taranda ĩmwe, no yarĩ “ngũũta.” Mwathi wayo eerĩgagĩrĩra atĩ ĩkũhũthĩra taranda ĩyo na ũũgĩ, ĩndĩ yathiire ĩkĩmĩthika thĩ. Rĩrĩa mwathi wayo aacokire, ngombo ĩyo ndĩarĩ na kĩndũ kĩngĩ ĩngĩaneanire tiga taranda ĩrĩa yatigĩirũo. Ningĩ ngombo ĩyo ndĩarĩ na mwerekera mwega. Handũ ha kũhoya mũhera nĩ ũndũ wa kwaga kuonjorithia mbeca cia mwathi wayo, yacokereirie mwathi wayo mahĩtia ĩkiuga atĩ nĩ “mũhinyanĩrĩria.” Ngombo ĩyo nĩ yaagire gwĩtĩkĩrĩka nĩ mwathi wayo. Na makĩria ma ũguo, ĩgĩtunywo taranda ĩrĩa yaheetwo, na ngombo ĩyo ĩgĩikio nja.—Mat. 25:​24, 26-30.

12. Ngombo iria igĩrĩ njĩhokeku irũgamĩrĩire a?

¹² Ngombo iria igĩrĩ njĩhokeku irũgamagĩrĩra Akristiano aitĩrĩrie maguta arĩa ehokeku. Mwathi wao Jesu nĩ amanyitaga ũgeni ‘maingĩre gĩkeno-inĩ kĩa mwathi wao.’ Nĩ mamũkagĩra ngerenwa yao kũrĩa igũrũ kũgerera ũriũkio wa mbere. (Mat. 25:​21, 23; Kũg. 20:5b) No kĩonereria kĩũru kĩa ngombo ĩrĩa ngũũta gĩkoragwo kĩrĩ mũkaana harĩ arĩa aitĩrĩrie maguta. Na njĩra ĩrĩkũ?

13-14. Nĩ ũndũ ũrĩkũ arĩa aitĩrĩrie maguta mareruta kuumana na ngerekano ya taranda? (Ningĩ rora mbica.)

¹³ Koragwo na kĩyo. O ta ngerekano-inĩ ya airĩtu ikũmi, o na ngerekano-inĩ ya taranda  Jesu ndoonanagia atĩ arĩa aitĩrĩrie maguta nĩ mangĩgaatuĩka igũũta. Handũ ha ũguo, oonanagia ũrĩa kũngĩgaathiĩ mangĩakorirũo matarĩ na kĩyo. Nĩ mangĩagire ‘gwĩkĩra hinya gwĩtwo o na gũthuurũo kwao,’ na mage gwĩtĩkĩrio kũingĩra Ũthamaki-inĩ wa igũrũ.—2 Pet. 1:10.

¹⁴ Kũgerera ngerekano ya airĩtu ikũmi na ya taranda, Jesu nĩ oonanirie wega atĩ Akristiano othe aitĩrĩrie maguta no mũhaka maikarage mehaarĩirie na meiguĩte, na magakorũo na kĩyo. No hihi nĩ harĩ ũndũ ũngĩ Jesu aaugire ũngĩkorũo ũrĩ mũkaana harĩ arĩa aitĩrĩrie maguta? Ĩĩ nĩ harĩ. Ciugo cia Jesu iria ĩrĩ thĩinĩ wa Mathayo 24:​40, 41 o nacio nĩ ihutanĩtie na ituĩro rĩa mũico kwerekera arĩa aitĩrĩrie maguta.

NĨA ‘MAKOOYWO’?

15-16. Rĩandĩko rĩa Mathayo 24:​40, 41 rĩteithagia atĩa arĩa aitĩrĩrie maguta kuona bata wa gũikara mehũgĩte?

¹⁵ Jesu atanaheana ngerekano icio ithatũ, nĩ aataarĩirie ituĩro rĩa mũthia kwerekera arĩa aitĩrĩrie maguta rĩrĩa rĩngĩkonania nĩa metĩkĩrĩkĩte. Nĩ aaririe ũhoro wa arũme erĩ mararuta wĩra mũgũnda-inĩ na atumia erĩ marathĩa. Kũroneka atĩ arũme acio mangĩgakorũo makĩruta wĩra ũhaanaine na noguo o na atumia acio, no Jesu aaugire atĩ ũmwe wao nĩ “[angĩkoywo] nake ũcio ũngĩ atigwo.” (Thoma Mathayo 24:​40, 41.) Jesu aacokire akĩra arũmĩrĩri ake ũũ: “Ikaragai mwĩhũgĩte, tondũ mũtiũĩ mũthenya ũrĩa Mwathani wanyu agooka.” (Mat. 24:42) Jesu nĩ aaugire ũndũ ũhaanaine na ũcio rĩrĩa aaheanaga ngerekano ya airĩtu ikũmi. (Mat. 25:13) Kwoguo kũroneka ciugo icio nĩ ikonainie. Akristiano arĩa aitĩrĩrie maguta kũna na ehokeku, no o tu ‘makooywo’ na mamũkĩrũo nĩ Jesu Ũthamaki-inĩ wa igũrũ.—Joh. 14:3.

¹⁶ Ikaraga wĩhũgĩte. Aitĩrĩrie maguta arĩa mataikaraga meiguĩte kĩĩroho matigacokanĩrĩrio hamwe na “arĩa athuure.” (Mat. 24:31) Makĩria ma ũguo, andũ othe a Jehova, gũtekũmakania kĩĩrĩgĩrĩro kĩao nĩ kĩrĩkũ, nĩ magĩrĩirũo gwathĩkĩra mũkaana wa Jesu wĩgiĩ gũikara twĩhũgĩte na gũtũũra tũrĩ ehokeku.

17. Nĩkĩ tũtibatiĩ gũtangĩka o na Jehova angĩthuura gũitĩrĩria andũ amwe maguta mahinda-inĩ maya?

¹⁷ No twĩhoke matuĩro ma Jehova tondũ nĩ tũmũmenyete wega. Kwoguo tũtitangĩkaga o na angĩkorũo Jehova nĩ athuurĩte gũitĩrĩria andũ amwe maguta mahinda-inĩ maya. c Nĩ tũririkanaga ũrĩa Jesu aaugire ngerekano-inĩ yake ya mũgũnda wa mĩthabibũ igũrũ rĩgiĩ andũ arĩa mookire wĩra thaa ikũmi na ĩmwe. (Mat. 20:​1-16) Andũ arĩa meetĩirũo wĩra mũgũnda-inĩ ũcio mathaa ma hwaĩ-inĩ maaheirũo mũcara ũiganaine na wa arĩa maambĩrĩirie kũruta wĩra o gatene. Na njĩra o ta ĩyo, aitĩrĩrie maguta arĩa magaatuĩrũo atĩ nĩ ehokeku nĩ makaaheo ngerenwa yao kũrĩa igũrũ gũtekũmakania rĩrĩa maathuurirũo.

ATHĨKAGĨRA MĨKAANA

18-19. Nĩ maũndũ marĩkũ tweruta gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ?

¹⁸ Nĩ maũndũ marĩkũ twarĩrĩria? Arĩa marĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũgaatũũra tene na tene gũkũ thĩ, nĩ meruta na ngerekano ya ngʼondu na mbũri bata wa gũikara marĩ ehokeku harĩ Jehova ihinda-inĩ rĩrĩ, na nginya hĩndĩ ya thĩna ũrĩa mũnene. Ihinda inini mbere ya Hari–Magedoni kwambĩrĩria, Jesu nĩ agaatuĩra arĩa ehokeku atĩ nĩ magĩrĩire kũheo “muoyo wa tene na tene.”—Mat. 25:46.

¹⁹ Ningĩ nĩ twarĩrĩria ngerekano igĩrĩ iria irĩ na mũkaana harĩ arĩa aitĩrĩrie maguta. Ngerekano-inĩ ya Jesu ya airĩtu ikũmi, nĩ aarĩrĩirie  airĩtu atano ogĩ na atano akĩgu. Arĩa maarĩ ogĩ maaikarire meiguĩte na mehaarĩirie gweterera mũhikania nginya rĩrĩa angĩokire. No arĩa akĩgu matiehaarĩirie. Kwoguo mũhikania ndaametĩkĩririe maingĩre iruga-inĩ rĩa ũhiki. O na ithuĩ no mũhaka tũkorũo twĩhaarĩirie gweterera nginya rĩrĩa Jesu agooka kũniina mũtabarĩre ũyũ wa maũndũ. Nayo ngerekano-inĩ ya taranda, nĩ twarĩrĩria ũhoro wa ngombo igĩrĩ njĩhokeku iria ciarĩ na kĩyo. Nĩ ciarutĩire mwathi wacio wĩra na kĩyo, na igĩtĩkĩrĩka nĩwe. No ngombo ĩrĩa yarĩ ngũũta ndĩetĩkĩrĩkire. Tũreruta atĩa? No mũhaka tũthiĩ na mbere gũkorũo na kĩyo ũtungata-inĩ wa Jehova o nginya rĩrĩa mũico ũgaakinya. Mũthia-inĩ nĩ tuona atĩ no mũhaka arĩa aitĩrĩrie maguta maikare mehũgĩte nĩgetha ‘makooywo’ nĩ Jesu, na maheo ngerenwa yao kũrĩa igũrũ. Nĩ meriragĩria mũno ihinda rĩrĩa ‘magaacokanĩrĩrio makorũo hamwe’ na Jesu kũrĩa igũrũ. Thutha wa mbaara ya Hari–Magedoni, magaakorũo marĩ mũhiki wa Jesu ũhiki-inĩ wa Gatũrũme.—2 Thes. 2:1; Kũg. 19:​7, 9.

20. Jehova agaateithia atĩa andũ arĩa megũthiĩ na mbere gwathĩkĩra mĩkaana yake?

²⁰ O na gũtuĩka ihinda rĩa ituĩro nĩ rĩkuhĩrĩirie mũno, tũtirabatara gũtangĩka. Tũngĩthiĩ na mbere gũikara tũrĩ ehokeku, Ithe witũ wa igũrũ ũtwendete nĩ agaatũhe “hinya ũrĩa ũkĩrĩte wa ndũire,” nĩguo tũkaahota “kũrũgama mbere ya Mũrũ wa mũndũ.” (2 Kor. 4:7; Luk. 21:36) Gũtekũmakania kana kĩĩrĩgĩrĩro gitũ nĩ gĩa gũthiĩ igũrũ kana gũtũũra gũkũ thĩ, nĩ tũrĩkenagia Ithe witũ twathĩkĩra mĩkaana ĩrĩa ĩrĩ ngerekano-inĩ cia Jesu. Na nĩ ũndũ wa ũtugi mũnene wa Jehova, marĩĩtwa maitũ nĩ ‘magaakorũo maandĩkĩtwo’ ibuku-inĩ rĩa muoyo.—Dan. 12:1; Kũg. 3:5.