GĨCUNJĨ KĨA WĨRUTI KĨA 28
RWĨMBO NA. 123 Gwathĩkĩra Mũbango wa Gĩtheokrasi Tũrĩ Ehokeku
Hihi nĩ Ũkũũranaga Ũhoro Ũrĩa wa Ma?
“Rũgamai mwĩhandĩte, mwĩyohete mũcibi wa ũhoro ũrĩa wa ma njohero-inĩ cianyu.”—EF. 6:14.
ŨNDŨ ŨRĨA WARĨRĨIRIO
Tũkwĩruta ũrĩa tũngĩkũũrana ũhoro wa ma ũrĩa tũrutagwo nĩ Jehova, na maheeni marĩa matheremagio nĩ Shaitani na arĩa matũkararagia.
1. Ũiguaga atĩa igũrũ rĩgiĩ ũhoro ũrĩa wa ma?
ANDŨ a Jehova nĩ mendete ũhoro wa ma ũrĩa ũrĩ Kiugo-inĩ kĩa Ngai. Ũhoro ũcio wa ma nĩguo ũkoragwo ũrĩ mũthingi wa wĩtĩkio witũ. (Rom. 10:17) Nĩ twĩtĩkĩtie atĩ Jehova aambĩrĩirie kĩũngano gĩa Gĩkristiano kĩrĩ “gĩtugĩ na kĩndũ gĩa gũtiirĩrĩra ũhoro ũrĩa wa ma.” (1 Tim. 3:15) Na nĩ tũkoragwo twĩhaarĩirie gwathĩkĩra “arĩa matongoragia” gatagatĩ-inĩ gaitũ, arĩa matũteithagia gũtaũkĩrũo nĩ ũhoro wa ma ũrĩa ũrĩ Bibilia-inĩ na magatũhe ũtongoria ũratwarana na wendi wa Ngai.—Ahib. 13:17.
2. Kũringana na Jakubu 5:19, nĩ atĩa kũngĩthiĩ o na thutha wa kwĩruta ũhoro ũrĩa wa ma?
2 Ĩndĩ o na thutha wa kũmenya ũhoro wa ma na gwĩtĩkia atĩ ithondeka rĩa Jehova nĩ rĩtũheaga ũtongoria wa kwĩhokeka, no twĩkore tũkĩhĩtithio. (Thoma Jakubu 5:19.) Shaitani no akene mũno tũngĩtiga kwĩhoka Bibilia kana ũtongoria ũrĩa tũheagwo nĩ ithondeka rĩa Jehova.—Ef. 4:14.
3. Tũrabatara gũikara twĩhandĩte ũhoro-inĩ wa ma nĩkĩ? (Aefeso 6:13, 14)
3 Thoma Aefeso 6:13, 14. Ica ikuhĩ Shaitani nĩ ekũhũthĩra maheeni moru kũhĩtithia ndũrĩrĩ ciothe nĩguo iregane na Jehova. (Kũg. 16:13, 14) Ningĩ no twĩrĩgĩrĩre atĩ Shaitani egũthiĩ ongereire kĩyo gĩa kũgeria kũhĩtithia andũ a Jehova. (Kũg. 12:9) Kwoguo nĩ ũndũ wa bata twĩrute gũkũũranaga ũhoro wa ma na wa maheeni, na tũgathĩkagĩra ũhoro wa ma. (Rom. 6:17; 1 Pet. 1:22) Gwĩka ũguo nĩ gũgaatũteithia kũhonoka thĩna ũrĩa mũnene!
4. Nĩ maũndũ marĩkũ tũkwarĩrĩria gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ?
4 Gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ, nĩ tũkuona ngumo igĩrĩ iria ingĩtũteithia gũkũũrana ũhoro wa ma ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Bibilia, na gwathĩkĩra ũtongoria wa ithondeka rĩa Jehova. Ningĩ nĩ tũgũcoka twarĩrĩrie maũndũ matatũ marĩa tũbatiĩ gwĩka nĩguo tũthiĩ na mbere kwĩhanda wega ũhoro-inĩ wa ma.
NGUMO IRIA TŨRABATARA NĨGUO TŨKŨŨRANE ŨHORO ŨRĨA WA MA
5. Gwĩtigĩra Jehova kũngĩtũteithia atĩa gũkũũrana ũhoro ũrĩa wa ma?
5 Gwĩtigĩra Jehova. Gwĩtigĩra Jehova nĩ kũmwenda mũno ũũ atĩ nĩ tũrĩĩthemaga gwĩka ũndũ o wothe ũngĩmũrakaria. Tũrĩkoragwo twĩhaarĩirie gũkũũrana ũndũ ũrĩa mwega na ũrĩa mũũru, na gũkũũrana ũhoro wa ma na wa maheeni, nĩguo twĩtĩkĩrĩke harĩ Jehova. (Thim. 2:3-6; Ahib. 5:14) Wendo witũ harĩ Jehova ũbatiĩ gũkorũo ũrĩ mũnene gũkĩra ũrĩa twĩtigĩrĩte andũ, tondũ kaingĩ maũndũ marĩa makenagia andũ nĩ marĩa marakaragia Jehova.
6. Athigani arĩa ikũmi maahĩtithirie Aisiraeli atĩa nĩ ũndũ wa gwĩtigĩra andũ?
6 Tũngĩĩtigĩra andũ gũkĩra ũrĩa twĩtigĩrĩte Ngai, no twĩkore tũhĩtithĩtio tũkeherera ũhoro ũrĩa wa ma. Ta wĩcirie ũhoro wĩgiĩ atongoria 12 arĩa maathiĩte gũthigana bũrũri ũrĩa Jehova eerĩire Aisiraeli atĩ nĩ akaamahe. Athigani ikũmi harĩ acio nĩ meetigĩrire Akanaani mũno gũkĩra ũrĩa meendete Jehova. Meerire Aisiraeli arĩa angĩ ũũ: “Tũtingĩhota kwambata tũgokĩrĩre andũ acio, tondũ marĩ na hinya gũtũkĩra.” (Ndar. 13:27-31) Nĩ ma Akanaani maarĩ na hinya gũkĩra Aisiraeli kũringana na muonere wa andũ. No kuuga atĩ Aisiraeli matingĩahotire gũtooria thũ ciao, kuonanirie atĩ matieciragia ũhoro wĩgiĩ Jehova. Athigani acio ikũmi maabatiĩ kũiga meciria mao harĩ ũndũ ũrĩa Jehova eendaga Aisiraeli meke. Ningĩ nĩ maagĩrĩirũo gwĩcũrania maũndũ marĩa Jehova aakoretwo amekĩra. Gwĩka ũguo nĩ kũngĩamateithĩtie kuona atĩ hinya wa Akanaani warĩ kĩndũ hatarĩ ũringithanĩtio na hinya mũnene wa Jehova. Ngũrani na athigani acio mataarĩ na wĩtĩkio, Joshua na Kalebu meendaga gwĩtĩkĩrĩka harĩ Jehova. Meerire andũ ũũ: “Angĩkorũo Jehova nĩ akenetio nĩ ithuĩ, hatarĩ nganja nĩ egũtũtwara bũrũri-inĩ ũcio na aũheane kũrĩ ithuĩ.”—Ndar. 14:6-9.
7. Tũngĩka atĩa nĩguo tũtũũre twĩtigĩrĩte Jehova? (Ningĩ rora mbica.)
7 Nĩgetha tũhote gũtũũra twĩtigĩrĩte Jehova, tũbatiĩ kwĩyũragia nĩ ũndũ ũrĩkũ ũkũmũkenia, rĩrĩa rĩothe tũratua matua. (Thab. 16:8) Ũgĩthoma ngʼano iria irĩ thĩinĩ wa Bibilia, no wĩyũragie, ‘Korũo niĩ ndarĩ ho-rĩ, ingĩatuire itua rĩrĩkũ?’ Kwa ngerekano, ta hũũra mbica ũgĩthikĩrĩria athigani acio ikũmi makĩheana riboti njũru. Hihi nĩ ũngĩetĩkirie riboti ĩyo na wĩtigĩre, kana wendo waku harĩ Jehova na wendi wa kũmũkenia nĩ cingĩatũmire wage gwĩtigĩra andũ? Rũciaro rũu ruothe rwa Isiraeli nĩ rwaagire gũkũũrana atĩ Joshua na Kalebu maaragia ũhoro wa ma. Nĩ ũndũ ũcio, rũkĩũrũo nĩ mweke wa kũingĩra Bũrũri wa Kĩĩranĩro.—Ndar. 14:10, 22, 23.
Wee ũngĩetĩkirie ũ? (Rora kĩbungo kĩa 7)
8. Nĩ ngumo ĩrĩkũ tũrabatara kwĩrutanĩria gũkũria, na nĩkĩ?
8 Wĩnyihia. Jehova aguũragia ũhoro wa ma harĩ andũ arĩa enyihia. (Mat. 11:25) Hatarĩ nganja wĩnyihia nĩguo watũmire twĩtĩkĩre kũrutwo ũhoro wa ma. (Atũm. 8:30, 31) O na kũrĩ ũguo, nĩ tũbatiĩ kwĩmenyerera nĩguo tũtigakũrie mwĩtĩo. Mwĩtĩo no ũtũme tũkinye kuonaga mawoni maitũ marĩ marũngĩrĩru o ta motaaro ma Bibilia na ũtongoria ũrĩa tũheagwo nĩ ithondeka rĩa Jehova.
9. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũteithia gũtũũria wĩnyihia?
9 Nĩguo tũtũũrie wĩnyihia, tũrabatara kũririkana atĩ tũrĩ anini mũno tũringithanĩtio na ũnene wa Jehova. (Thab. 8:3, 4) Ningĩ no tũhoe Jehova atũteithie gũkoragwo twĩhaarĩirie kũrutwo na gũkũria ngumo ya wĩnyihia. Jehova nĩ arĩtũteithagia kuona mwĩcirĩrie wake, ũrĩa tũgĩaga naguo kũgerera Kiugo gĩake na ithondeka rĩake, ũrĩ wa bata gũkĩra witũ. Ũgĩthoma Bibilia, roraga maũndũ marĩa maronania atĩ Jehova nĩ endete wĩnyihia, na agathũũra mwĩtĩo, mwĩtũũgĩrio, na mwĩyambarario. Ningĩ wĩrutanagĩrie gũtũũria wĩnyihia makĩria rĩrĩa waheo mweke wa ũtungata ũngĩtũma ũgĩe ngumo.
ŨRĨA TŨNGĨĨHANDA WEGA ŨHORO-INĨ WA MA
10. Nĩa Jehova akoretwo akĩhũthĩra kũhe andũ ake ũtongoria?
10 Tũũra wĩhokete ũtongoria wa ithondeka rĩa Jehova. Matukũ-inĩ ma Isiraeli, Jehova nĩ aahũthĩrire Musa na thutha-inĩ akĩhũthĩra Joshua kũhe andũ ake ũtongoria. (Josh. 1:16, 17) Aisiraeli nĩ maagĩaga na irathimo rĩrĩa metĩkĩra atĩ arũme acio maahũthagĩrũo nĩ Jehova. Mĩaka mĩingĩ thutha ũcio rĩrĩa kĩũngano gĩa Gĩkristiano kĩaambĩrĩirio, atũmwo arĩa 12 nĩo maaheanaga ũtongoria. (Atũm. 8:14, 15) Thutha-inĩ atũmwo acio o hamwe na athuri angĩ arĩa maarĩ Jerusalemu nĩo maahũthagĩrũo kũheana ũtongoria. Na tondũ Akristiano nĩ maarũmagĩrĩra ũtongoria ũrĩa maaheagwo nĩ arũme acio, “ciũngano igĩthiĩ na mbere kũgĩa na hinya ũhoro-inĩ wa wĩtĩkio na kuongerereka mũthenya o mũthenya.” (Atũm. 16:4, 5) O na mahinda-inĩ maya, nĩ twamũkagĩra irathimo rĩrĩa twarũmĩrĩra ũtongoria wa ithondeka rĩa Jehova. No Jehova angĩigua atĩa tũngĩregana na ũtongoria wa arũme arĩa amũrĩte matongoragie maũndũ? No tuone macokio ma kĩũria kĩu tũngĩthuthuria ũrĩa gwekĩkire rĩrĩa Aisiraeli maathiiaga Bũrũri wa Kĩĩranĩro.
11. Gwathiire atĩa harĩ arĩa mookĩrĩire Musa ũrĩa wathuurĩtwo nĩ Ngai atongorie andũ ake? (Ningĩ rora mbica.)
11 Aisiraeli marĩ rũgendo-inĩ rwa gũthiĩ Bũrũri-inĩ wa Kĩĩranĩro, arũme marĩ igweta nĩ mookĩrĩire Musa na wĩra ũrĩa aahingagia akĩhũthĩrũo nĩ Jehova. Maaugire ũũ: “Andũ aya othe [to Musa tu] nĩ kĩrĩndĩ kĩamũre, na Jehova arĩ gatagatĩ-inĩ kao.” (Ndar. 16:1-3) O na gũtuĩka warĩ ũhoro wa ma atĩ kĩrĩndĩ kĩu gĩothe kĩarĩ kĩamũre maitho-inĩ ma Ngai, Jehova nĩ aathuurĩte Musa atongorie andũ ake. (Ndar. 16:28) Hatarĩ nganja, rĩrĩa aremi acio maamenagĩrĩria Musa, nĩ Jehova maamenagĩrĩria. Handũ ha kũiga meciria harĩ maũndũ marĩa Jehova eendaga, maaigire meciria mao harĩ maũndũ marĩa o meendaga—kũgĩa na ũnene makĩria, na igweta. Ngai nĩ aaniinire arĩa maatongoragia ũremi-inĩ ũcio, o hamwe na andũ ngiri nyingĩ arĩa maamanyitaga mbaru. (Ndar. 16:30-35, 41, 49) O na ũmũthĩ no tũkorũo na ma atĩ Jehova ndakenagio nĩ arĩa matatĩaga ũtongoria wa ithondeka rĩake.
Nĩa ũngĩanyitire mbaru? (Rora kĩbungo gĩa 11)
12. Nĩkĩ no tũhote gũtũũra twĩhokete ithondeka rĩa Jehova?
12 No tũhote gũtũũra twĩhokete ithondeka rĩa Jehova. Rĩrĩa kuoneka atĩ nĩ tũrabatara kũgarũrĩra ũtaũku witũ ũhoro-inĩ wĩgiĩ ũrutani mũna wa Bibilia kana ũndũ ũngĩ ũhutanĩtie na wĩra wa Ũthamaki, arĩa matongoragia maũndũ ithondeka-inĩ nĩ makoragwo mehaarĩirie gwĩka mogarũrũku marĩa marabatarania. (Thim. 4:18) Mekaga ũguo tondũ makĩria ma ũndũ ũngĩ o wothe, mendaga gũkenia Jehova. Ningĩ nĩ matigagĩrĩra atĩ matua mao mehocetie harĩ Kiugo kĩa Ngai, tondũ nĩkĩo gĩthimi kĩrĩa andũ othe a Jehova mabatiĩ kũrũmĩrĩra.
13. “Gĩthimi gĩa ciugo iria ciagĩrĩire” nĩ kĩĩ, na tũbatiĩ gwĩka atĩa?
13 “Thiĩ na mbere kũrũmia gĩthimi gĩa ciugo iria ciagĩrĩire.” (2 Tim. 1:13) “Gĩthimi gĩa ciugo iria ciagĩrĩire” nĩ morutani ma Gĩkristiano marĩa marĩ Bibilia-inĩ. (Joh. 17:17) Morutani ta macio nĩmo makoragwo marĩ mũthingi wa wĩtĩkio witũ. Ithondeka rĩa Jehova nĩ rĩtũrutĩte kũrũmia gĩthimi kĩu. Gũikara tũrũmĩtie gĩthimi kĩu nĩ gũtũmaga tũgĩe na irathimo.
14. Akristiano amwe maatiganĩirie atĩa “gĩthimi gĩa ciugo iria ciagĩrĩire”?
14 Kũngĩthiĩ atĩa tũngĩtiganĩria “gĩthimi gĩa ciugo iria ciagĩrĩire”? Kwa ngerekano, karine-inĩ ya mbere nĩ kwarĩ na mũhuhu watheremaga gatagatĩ-inĩ ka Akristiano amwe atĩ mũthenya wa Jehova nĩ warĩkĩtie gũkinya. O na no kũhoteke kwarĩ na marũa maaugaga ũguo, marĩa meerĩkanaga atĩ maandĩkĩtwo nĩ mũtũmwo Paulo. Handũ ha gũthuthuria ũhoro ũcio wega, Akristiano amwe a Thesalonike nĩ meetĩkirie mũhuhu ũcio, na o na makĩambĩrĩria kũũtheremia. No matingĩaheenekete korũo nĩ maaririkanire maũndũ marĩa Paulo aamarutĩte rĩrĩa aarĩ hamwe nao. (2 Thes. 2:1-5) Paulo nĩ eerĩte Akristiano acio matigetĩkagie ũndũ o wothe maigua. Na nĩgetha amateithie matikanahĩngĩcwo, Paulo aarĩkĩrĩirie marũa ma kerĩ kũrĩ Athesalonike na ciugo ici: “Ici nĩ ngeithi ciakwa, niĩ Paulo, nyandĩkĩte na guoko gwakwa mwene, na nĩ rũũri marũa-inĩ makwa mothe; ũguo nĩguo nyandĩkaga.”—2 Thes. 3:17.
15. Tũngĩĩgitĩra atĩa kuumana na ũhoro wa maheeni ũroneka ta ũrĩ wa ma? Heana ngerekano. (Ningĩ rora mbica.)
15 Tũreruta atĩa kuumana na ciugo icio Paulo aandĩkĩire Athesalonike? Tũngĩigua ũhoro ũtaratwarana na maũndũ marĩa twĩrutĩte kuuma Bibilia-inĩ kana tũigue mũhuhu wa kũmakania, tũrabatara kũhũthĩra ũtaũku. Thĩinĩ wa Soviet Union, thũ citũ nĩ ciatheremetie marũa meerĩkanaga maumĩte wabici-inĩ itũ ĩrĩa nene. Marũa macio meeraga ariũ a Ithe witũ amwe meyamũranie na ithondeka, mathondeke gĩkundi kĩao. Marũa macio moonekaga ta marĩ ma kwĩhokeka. No ariũ a Ithe witũ arĩa ehokeku matiaheenekire. Nĩ maataũkĩirũo atĩ ndũmĩrĩri ĩrĩa yarĩ marũa-inĩ macio ndĩatwaranaga na maũndũ marĩa meerutĩte. O na ũmũthĩ ũyũ, thũ cia ũhoro ũrĩa wa ma rĩmwe nĩ ihũthagĩra indo ta intaneti na nenda cia ũkinyanĩria kũgeria gũtũhĩngĩca na gũtũgayũkania. Handũ ha ‘kũhiũha kwenyenyio kuuma harĩ gwĩciria gwitũ,’ no twĩgitĩre na njĩra ya gũthuthuria kana maũndũ marĩa tũrathoma kana tũkaigua nĩ maratwarana na ũhoro wa ma ũrĩa twĩrutĩte.—2 Thes. 2:2; 1 Joh. 4:1.
Ndũkanahĩngĩcwo nĩ ũhoro wa maheeni ũroneka ta ũrĩ wa ma (Rora kĩbungo gĩa 15) a
16. Kũringana na Aroma 16:17, 18, tũbatiĩ gwĩka atĩa andũ amwe mangĩtheremia ũndũ ũtaratwarana na ũhoro ũrĩa wa ma?
16 Tũũra wĩgwatanĩtie na arĩa ehokeku harĩ Jehova. Ngai endaga tũmũthathaiye tũrĩ na ũrũmwe. No tũtũũrie ũrũmwe ũcio angĩkorũo nĩ tũkũrũmia ũhoro ũrĩa wa ma. Mũndũ wothe ũtheremagia ũndũ ũtaratwarana na ũhoro ũrĩa wa ma akoragwo akĩrehe ngayũkano kĩũngano-inĩ, na nĩkĩo Ngai atwĩrĩte ‘twĩtheme andũ ta acio.’ Tũngĩaga gwĩka ũguo, no twĩkore tũheenekete tũkeherera ũhoro ũrĩa wa ma.—Thoma Aroma 16:17, 18.
17. Tũrĩgunĩkaga atĩa nĩ ũndũ wa gũkũũrana ũhoro ũrĩa wa ma na kũũrũmia?
17 Tũngĩkũũranaga ũhoro ũrĩa wa ma na tũkaũrũmia, nĩ tũrĩgitagĩrũo kĩĩroho na tũgakorũo na wĩtĩkio mũrũmu. (Ef. 4:15, 16) Tũtirĩheenekaga nĩ maheeni na mũhuhu wa Shaitani, na Jehova nĩ agaatũgitĩra hĩndĩ ya thĩna ũrĩa mũnene. Kwoguo thiĩ na mbere kwĩhanda wega ũhoro-inĩ wa ma, “nake Ngai wa thayũ nĩ arĩkoragwo hamwe” nawe.—Afil. 4:8, 9.
RWĨMBO NA. 122 Ikaragai Mwĩrũmĩtie, Mũtegũthengeka!
a GŨTAARĨRIA MBICA: Mbica ya ngerekano ĩronania ũrĩa mĩaka mĩingĩ mĩhĩtũku ariũ a Ithe witũ thĩinĩ wa Soviet Union maamũkĩrire marũa moonekaga ta maumĩte wabici-inĩ itũ ĩrĩa nene, no maaumĩte kũrĩ thũ citũ. O na ũmũthĩ ũyũ, thũ citũ no ihũthĩre indo ta intaneti kana nenda cia ũkinyanĩria gũtheremia ũndũ wa maheeni wĩgiĩ ithondeka rĩa Jehova.
