ŨNDŨ WA 4
Ũrĩa Ũngĩkorũo na Ũigĩrĩrĩki
GŨKORŨO NA ŨIGĨRĨRĨKI NĨ KUUGA ATĨA?
Andũ arĩa marĩ ũigĩrĩrĩki makoragwo marĩ andũ mangĩhokeka. Nĩ marutaga wĩra ũrĩa maheo na makaũhingia ihinda-inĩ rĩrĩa rĩagĩrĩire.
Mwana no erute gũkorũo arĩ na ũigĩrĩrĩki kuuma arĩ o mũnini. Ibuku rĩa Parenting Without Borders riugaga atĩ “ciana irĩ na mĩeri ikũmi na ĩtano ciĩkaga ũrĩa aciari maraciĩra ciĩke, na ciakinyia mĩeri ikũmi na ĩnana ciĩkaga ũrĩa cirona aciari a cio magĩka. Kũndũ kũingĩ, rĩrĩa ciana irĩ gatagatĩ ka mĩaka ĩtano nginya mũgwanja, aciari a cio nĩ mambagĩrĩria gũcionia mawĩra ingĩteithĩrĩria ma nyũmba. O na irĩ o nini, nĩ ihotaga kũruta mawĩra maingĩ wega.”
GŨKORŨO NA ŨIGĨRĨRĨKI NĨ KWA BATA NĨKĨ?
Kũndũ kũmwe thĩinĩ wa thĩ andũ aingĩ ethĩ nĩ mageragia kwĩikaria no makaremwo, na kwoguo magacoka mũciĩ kũrĩ aciari ao. Rĩmwe ũndũ ũcio wĩkĩkaga tondũ aciari ao matiamarutire ũrĩa mangĩhũthĩra mbeca wega, ũrĩa mangĩmenyerera mĩciĩ yao, kana ũrĩa mangĩkorũo na ũigĩrĩrĩki maũndũ-inĩ mao ma o mũthenya.
Nĩ ũndũ ũcio, nĩ wega kũmenyeria mwana waku rĩu nĩguo agaakorũo mũndũ ũrĩ na ũigĩrĩrĩki atuĩka mũndũ mũgima. Ibuku rĩa How to Raise an Adult riugaga atĩ, “Ndwagĩrĩirũo gwĩkagĩra mwana waku maũndũ mothe no akinyia mĩaka ikũmi na ĩnana ũkamũrekereria atĩ nĩguo erũgamĩrĩre.”
ŨRĨA ŨNGĨRUTA MWANA WAKU GŨKORŨO NA ŨIGĨRĨRĨKI
Mũheage mawĩra.
ŨTAARO WA BIBILIA: “Wĩra o wothe mũritũ nĩ ũkoragwo na ũguni.”—Thimo 14:23.
Ciana nĩ ciendete gũteithia aciari a cio ũndũ-inĩ o wothe mareka. No ũhũthĩre mweke ũcio kũheaga ciana ciaku mawĩra ma mũciĩ.
Aciari amwe matiendete gwĩka ũguo. Moigaga atĩ matiendaga kũhe ciana ciao mawĩra ma mũciĩ tondũ ikoragwo na wĩra mũingĩ wa cukuru.
O na kũrĩ ũguo, ciana iria iheagwo mawĩra mũciĩ no ciĩke wega cukuru tondũ nĩ irutĩtwo kwambĩrĩria na kũrĩkia wĩra ũrĩa iheetwo. Makĩria ma ũguo, ibuku rĩa Parenting Without Borders riugaga atĩ “rĩrĩa twaga kũreka ciana citũ itũteithie rĩrĩa irĩ nini na irenda gũtũteithia, ciĩciragia atĩ gũteithia andũ arĩa angĩ ti kwa bata . . . Ningĩ nĩ ciambagĩrĩria kwĩrĩgĩrĩra gwĩkagĩrũo maũndũ nĩ andũ arĩa angĩ.”
O ta ũguo ibuku rĩu riugĩte, rĩrĩa ciana ciamenyera kũrutaga mawĩra ma mũciĩ, nĩ ciĩrutaga gũteithia andũ arĩa angĩ handũ ha gũkorũo na mwĩyendo. Ningĩ kũruta mawĩra ma mũciĩ nĩ gũteithagia ciana kwĩigua irĩ cia bata famĩlĩ-inĩ na gũkorũo irĩ na ũigĩrĩrĩki.
Teithia ciana ciaku gwĩtĩkagĩra mahĩtia ma cio.
ŨTAARO WA BIBILIA: “Thikagĩrĩria ũtaaro na wĩtĩkagĩre kũrũngwo, nĩgetha ũgaatuĩka mũndũ mũũgĩ ũtũũro-inĩ waku wa thutha.”—Thimo 19:20.
Mwana waku angĩhĩta—kwa ngerekano, angĩthũkia kĩndũ kĩa mũndũ ũngĩ—wĩtheme kũhithĩrĩra mahĩtia make. Ciana no ihote gwĩtĩkĩra moimĩrĩro ma mahĩtia ma cio—kwa ngerekano ihoe mũhera, na hihi irĩhĩre kĩrĩa ithũkĩtie.
Rĩrĩa ciana ciataũkĩrũo atĩ irĩ na ũigĩrĩrĩki wa gwĩtĩkĩra rĩrĩa ciahĩtia, ũndũ ũcio nĩ ũrĩciteithagia
-
kwaragia ma na gwĩtĩkĩra mahĩtia ma cio
-
gwĩthema gũcokereria arĩa angĩ mahĩtia
-
gwĩthema kũrutaga itũmi
-
kũhoyaga mũhera, rĩrĩa kwagĩrĩire