RĨRĨA nyoni icio irombũka irĩ gĩkundi ikiuma mũtitũ, cionekaga irĩ na marangi mathaka mũno. Ũthaka ũcio nĩ wagegirie athuthuria a maũndũ a kuuma Rũraya rĩrĩa maathire Amerika ya Gatagatĩ na ya Mũhuro mũico-inĩ wa karine ya 15. Moonire nyoni ciĩtagwo macaw, iria irĩ gĩcunjui kĩraihu na nĩ ikoragwo icigo-inĩ imwe cia Amerika. Kahinda kanini thutha ũcio, mbica cia nyoni icio nĩ cionekire mabu-inĩ cia gĩcigo kĩu ikĩonania ũthaka wa kuo.

Macaw ya njamba na ya nga ikoragwo na marangi magwatu, ngũrani na nyoni ingĩ irĩ marangi. Ningĩ nĩ ikoragwo irĩ njũgĩ na ciikaraga irĩ gĩkundi, na ikoragwo na mũgambo mũceke ũrĩ inegene. Irĩ gĩkundi kĩa nyoni ta 30 ũguo, nĩ ciumaga kĩroko tene kũrĩa ciikaraga nĩguo igacarie mbegũ, matunda, na irio cia mĩthemba ĩngĩ. Kaingĩ ihũthagĩra ndwara kuoya irio, igacoka ikarũma na mĩkanye yacio ĩrĩa ĩkoragwo ĩrĩ mĩraihu na ĩyunĩte. O na no ihote gwatũra makoni momũ ma mbegũ kana matunda. Thutha wa kũrĩa, kaingĩ nĩ ithiaga iharũrũka-inĩ kana ndere-inĩ cia njũĩ nĩguo ikarĩe tĩri ũrĩa ũngĩciteithia kweheria thumu irio-inĩ na ũgacihe indo ingĩ ibataranagia mĩĩrĩ-inĩ yacio.

 Kaingĩ Macaw iciaranaga ũtũũro-inĩ wacio wothe na nĩ inyitanagĩra harĩ kũrera ciana. Mĩthemba ĩtiganĩte yacio nĩ ĩikaraga marima-ini ma mĩtĩ, na ma ndere cia njũĩ na nyũmba-inĩ cia mũthũa, kana harũrũka-inĩ na no wone ya nga na ya njamba igĩthambania. O na gũtuĩka kaana gakoragwo karĩ kagima thutha wa mĩeri ĩtandatũ, nĩ gaikaraga na aciari ihinda ta rĩa mĩaka ĩtatũ. Macaw iria ciikaraga mĩtitũ-inĩ itũũraga mĩaka 30 nginya 40, no iria ihingagĩrũo kũndũ, imwe cianatũũra makĩria ma mĩaka 60. Gũkoragwo na mĩthemba ta 18 ya nyoni icio na imwe ciacio nĩ cionanĩtio haha.