Kutonga ya nkaka ke vandaka mbi kibeni. Mu mbandu, kana muntu me kusila nge makambu sambu na kubebisa lukumu na nge kukonda kikuma. Kutonga, yo vanda ya nki mutindu, yo ke salaka kaka mpasi, mingi-mingi kana muntu ya me tonga nge kele nduku na nge ya ngolo.​—Nkunga 55:12-14

 Ashley ke tuba nde: “Mono zabaka nde nduku mosi vandaka kutonga mono nde mono ke vandaka lulendo. Mono waka mpasi! Mono zabaka ve sambu na nki yandi vandaka kutuba mpidina.”

 Mambu ya nge fwete zaba: Kana muntu ke tonga nge, yo vanda yandi kele nduku na nge to ve, yo ke salaka kaka mpasi.

 Mambu mingi ke pusaka bantu na kutonga, mu mbandu:

 Kutudilana dikebi: Nzambi me salaka beto ti nzala ya kuvanda ti bantu ya nkaka. Yo yina, beto ke zolaka kusolula ti bantu mpi kuta masolo na bo. Nkutu, Biblia ke lombaka beto na kutudilana dikebi mpi na kusosa “mambote ya bantu ya nkaka.”​—Bafilipi 2:4.

 Bianca ke tuba nde: “Bantu ke vandaka ntangu yonso ti mambu ya kutuba sambu na bantu ya nkaka!”

 Katie ke tuba nde: “Na masonga yonso, mono ke zolaka kuzaba bantu, mono ke zolaka kuzaba kana bo kele inki mutindu mpi kusonga yo bantu ya nkaka. Mono me zaba ve sambu na nki, kansi yo ke salaka bien.”

 Kukonda kima ya kusala. Na ntangu ya ntama, yo vandaka ti bantu yina “vandaka kulutisa ntangu na bo yonso ya kupema kaka na kutubila to kuwa diambu mosi ya mpa.” (Bisalu 17:21) Mambu yina ke salamaka mpi bubu yai.

 Joanna ke tuba nde: “Bantangu ya nkaka, ata masolo ya kuta kele ve, bantu bo mosi ke basisaka kaka kima mosi sambu na kutubila yo.”

 Kudimona mpamba. Yo yina, Biblia ke buyisaka beto na kuvanda ti kikalulu ya kudifwanisa ti bantu ya nkaka. (Bagalatia 6:4) Diambu ya mawa kele nde, mutindu bantu ya nkaka ke kudimonaka bonso nde bo kele bantu mpamba, bo ke lutisaka ntangu na bo na kutonga bantu ya nkaka.

 Phil ke tuba nde: “Bantangu ya nkaka, kana muntu ke tonga, yo ke monisaka kaka bikalulu yina yandi kele ti yo. Mbala mingi yo ke monisaka nde muntu yango ke wila muntu yina yandi ke tonga kimpala. Yandi ke panza mambu ya luvunu sambu yandi kudiwa mbote, mpi yandi ke kudindimisa nde yandi me luta muntu yina yandi ke tonga.”

 Mambu ya nge fwete zaba: Bantu ta taka kaka masolo na nge, kaka mutindu bo ke taka mpi masolo ya bantu ya nkaka, nge zola to nge zola to ve.

 Nge lenda buyisa ve bantu na kutonga nge. Kansi kima ya kuluta mfunu kele mutindu nge ta tadila yo. Kana nge me wa bantu ke tuba-tuba sambu na nge, yo kele ti mambu zole ya nge lenda sala.

 DIAMBU YA NTETE: Kukipe yo ve. Mbala mingi kukonda kukipe kana bantu ke tonga nge ke vandaka kima ya mbote ya kusala, mingi-mingi kana mambu ya bo ke tongila nge kele ve mfunu. Tala mambu Biblia ke tuba: “Kuwa ve makasi nswalu.”​—Longi 7:9.

 Elise ke tuba nde: “Bo panzaka mono nsangu nde, mono ke basikaka ti mwana-bakala mosi buna, yina mono zabaka yandi nkutu ve. Mono monaka nde yo kele ve mfunu, mono sekaka kaka.”

 Allison ke tuba nde: “Bikalulu na nge ta tuba na kisika na nge. Ata bo me panza nge nsangu ya mbi inki mutindu, kana bantu me zaba nde nge ke vandaka ti bikalulu ya mbote, bamingi ta ndima ve diambu yina. Mbala mingi, kieleka ke zabanaka kaka.”

 Ndongisila: Sonika (1) mambu yina bantu tubaka sambu na nge mpi (2) mutindu nge kudiwaka. Kana nge me mona na mabanza mambu ya nge zolaka kutuba, mbala ya nkaka, nge ta mona nde yo ta vanda mbote nde nge bika kaka.​—Nkunga 4:4.

 DIAMBU YA ZOLE: Kutana ti muntu yina yantikaka diambu yango. Yo lenda salama nde makambu yina bo ke kusila nge kele kibeni mbi mingi. Sambu na yo nge lenda mona nde, yo ta vanda mbote kana nge kutana ti muntu yina yantikaka kutuba yo.

 Elise ke tuba nde: “Kana nge me kwenda kukutana ti bantu yina ke tonga nge, yo lenda sadisa bo na kubakisa nde mambu ya bo me tuba me sala nge mpasi. Katula yo, nge lenda tendudila bo mambu na pwelele yonso mpi mbala ya nkaka nkutu kumanisa diambu yango.”

 Na ntwala nde nge kwenda kukutana ti muntu yina tongaka nge, tadila ntete bandongisila yai ya Biblia ke pesa mpi bangiufula yina bo me yula awa na nsi.

•   “Kana muntu kupesa mvutu na diambu mosi na ntwala nde yandi wa banzikisa, yo kele buzoba.” (Bingana 18:13) Kudiyula nde: ‘Keti mono kele ti banzikisa yonso? Ebuna kana muntu yina me songa mono yo waka ve mbote?’

•   “Konso muntu fwete wa nswalu, yandi fwete nwanina ve na kutuba, yandi fwete wa makasi nswalu ve.” (Yakobo 1:19) Kudiyula nde: ‘Keti yai kele kibeni ntangu ya me fwana sambu na kukutana ti muntu yango? Keti mono ke ndima kibeni nde mono ta solula ti yandi na mutindu ya mbote? To yo ta vanda mbote nde mono bika mwa ntangu kuluta sambu makasi na mono kukita?’

•   “Beno sala bantu ya nkaka mambu yonso yina ya beno zola nde bo sala beno.” (Matayo 7:12, Bible en Kituba) Kudiyula nde: ‘Kana mono muntu tongaka muntu, mono zolaka kusepela nde yandi kwisa kusolula ti mono inki mutindu? Mono zolaka kusepela nde beto solula diambu yango na wapi? Mono zolaka kusepela nde yandi sadila inki bangogo mpi inki mutindu?’

 Ndongisila: Na ntwala nde nge kwenda kukutana ti muntu yina tongaka nge, sonika ntete mambu ya nge ta solula ti yandi. Na nima, vingila mposo mosi to bamposo zole kuluta. Ebuna na nima, tanga diaka mambu ya nge sonikaka. Yidika yo mwa fioti kana mpila kele. Diaka, solula ti bibuti na nge to nduku mosi yina lenda sadisa nge na yina me tala mambu ya nge ta tuba.

 Mambu ya nge fwete zaba: Nge ta kukaka ve ntangu yonso kukanga bantu munoko sambu bo tonga nge ve. Kansi yo fwete kanga nge ve nzila ya kuzinga mbote. Ya beto kele na luzingu, beto ta kuka ve kusala mambu yonso ya beto ke zolaka.