Yezu Vandaka Nki Mutindu?
Mvutu ya Biblia
Ata muntu mosi ve me zaba mbote-mbote mutindu Yezu vandaka sambu Biblia ke tubilaka ve mutindu nitu na yandi vandaka. Biblia ke monisaka nde mutindu nitu ya Yezu vandaka kumonana kele ve mfunu. Ata mpidina, yo ke sadisaka beto na kuzaba mwa fioti mutindu nitu ya Yezu vandaka.
Mutindu yandi vandaka: Yezu vandaka Muyuda mpi ziku yandi fwananaka mwa fioti ti mama na yandi. (Baebreo 7:14) Beto lenda tuba kibeni ve nde nitu ya Yezu vandaka ve mutindu mosi ti ya Bayuda ya nkaka. Na dibaku mosi, yandi katukaka Galilea mpi kwendaka na Yeruzalemi ya kubumbana mpi ata muntu mosi ve zabaka yandi. (Yoane 7:10, 11) Yo ke monana diaka nde Yezu vandaka kumonana ve mutindu ya nkaka na kati ya balongoki na yandi yina vandaka banduku na yandi ya ngolo. Nkutu Yudasi Iskariote muntu songaka Yezu na bantu yina kwisaka kukanga yandi.—Matayo 26:47-49.
Nda ya nsuki na yandi: Beto lenda tuba kibeni ve nde nsuki ya Yezu vandaka nda sambu Biblia ke tubaka nde “nsuki ya nda kele nsoni sambu na bakala.”—1 Bakorinto 11:14.
Mutindu mandefo na yandi vandaka: Yezu vandaka na mandefo. Yandi vandaka kuzitisa nsiku ya Bayuda yina vandaka kubuyisa babakala ya kuyela na ‘kubebisa bansongi ya mandefo na bo.’ (Levi 19:27; Bagalatia 4:4) Diaka, Biblia ke tubilaka mandefo ya Yezu ntangu yo tubilaka bampasi yina yandi kutanaka na yo.—Yezaya 50:6.
Mutindu nitu na yandi vandaka: Mambu yonso ke monisa nde Yezu vandaka ti ngolo ya nitu. Yandi vandaka kutambula bakilometre mingi sambu na kusala kisalu na yandi ya kulonga. (Matayo 9:35) Mbala zole yandi tulaka bunkete na tempelo ntangu yandi kulaka Bayuda yina vandaka kuteka na kati, yandi balusaka bamesa ya bantu yina vandaka kushanze mbongo mpi kilumbu ya nkaka yandi salaka fimbu mpi basisaka na nganda ya tempelo bantu ti mameme mpi bangombe. (Luka 19:45, 46; Yoane 2:14, 15) Mukanda mosi (McClintock and Strong’s Cyclopedia) ke tuba nde: “Masolo yonso ya baevanzile ke monisa nde [Yezu] vandaka ti ngolo ya nitu mpi sante ya mbote.”—Volime IV, lutiti 884.
Mutindu elungi na yandi vandaka: Yezu vandaka ntima mbote mpi yandi vandaka kuwila bantu mawa. (Matayo 11:28, 29) Bantu ya mitindu yonso vandaka kukwisa na yandi sambu yandi lembika bo mpi yandi sadisa bo. (Luka 5:12, 13; 7:37, 38) Nkutu ata bana vandaka kudiwa mbote na lweka na yandi.—Matayo 19:13-15; Marko 9:35-37.
Mambu ya bantu ke tubaka sambu na nitu ya Yezu
Mambu ya bantu ke tubaka: Bantu ya nkaka ke tubaka nde Yezu katukaka na Afrika sambu mukanda ya kusonga ke fwanisaka nsuki na yandi ti mika ya mameme ya mpembe mpi makulu na yandi ti “bibende ya bronze yina ya bo me yoka na tiya ya furu.”—Kusonga 1:14, 15, Bible en Kituba.
Kieleka: Mukanda ya Kusonga ke sadilaka mingi “bidimbu.” (Kusonga 1:1) Biblia ke tubila na mutindu ya kifwani nsuki mpi makulu ya Yezu sambu na kutubila bikalulu ya Yezu na nima ya kufutumuka na yandi kansi yo ke tubila yo ve sambu na kutendula mutindu Yezu vandaka awa na ntoto. Kusonga 1:14 ke tubila kulere ntangu yo ke tuba nde “ntu na yandi mpi nsuki na yandi vandaka mpembe bonso mika ya mpembe, bonso mvula ya mpembe.” Kansi yo ke zola ve kutubila mutindu nsuki yango vandaka. Verse yai ke monisa mayele yina yandi me kumaka na yo na kutadila mvula na yandi. (Kusonga 3:14) Verse yai ke fwanisa ve nsuki ya Yezu ti mika mpi yo ke fwanisa yo ve ti mvula ya mpembe (neige).
Makulu ya Yezu vandaka “bonso kwivre ya bunkete ntangu yo ke pela na kati ya fulu ya tiya.” (Kusonga 1:15) Diaka, luse na yandi vandaka “bonso ntangu, ntangu yo ke semaka ngolo kibeni.” (Kusonga 1:16) Ntembe kele ve nde mambu yai kele ya kifwani sambu bantu ya mpusu ya nitu ya mutindu yai ke vandaka ve. Yo ke monisa Yezu yina me futumukaka mpi “ke zingaka na nsemo yina bantu lenda pusana ve pene-pene na yo.”—1 Timoteo 6:16.
Mambu ya bantu ke tubaka: Yezu vandaka muntu ya kulemba mpi ngolo ve.
Kieleka: Yezu vandaka mpenza bakala bubu ti mbasi. Mu mbandu, na kikesa yonso yandi kudimonisaka na bantu yina kwisaka kukanga yandi. (Yoane 18:4-8) Yezu vandaka mpi kikesa mingi sambu yandi vandaka sharpantie mpi yandi vandaka kusadila bisadilu ya maboko.—Marko 6:3.
Ebuna sambu na nki Yezu kukaka ve kunata nti ya mpasi yina bo zolaka kutula yandi? Mpi sambu na nki yandi fwaka na ntwala ya bantu yina bo tulaka na lweka na yandi? (Luka 23:26; Yoane 19:31-33) Na ntwala nde bo fwa Yezu, nitu na yandi lembaka ngolo mpenza. Mpimpa ya mvimba, yandi lalaka ve sambu yandi vandaka kudiyangisa mingi. (Luka 22:42-44) Na mpimpa Bayuda niokulaka yandi mpi na suka bantu ya Roma pesaka yandi diaka mpasi mingi. (Matayo 26:67, 68; Yoane 19:1-3) Ntembe kele ve nde mambu yai salaka nde yandi fwa nswalu.
Mambu ya bantu ke tubaka: Yezu vandaka ntangu yonso mawa-mawa.
Kieleka: Yezu me landaka mbote-mbote bikalulu ya Yehowa, Tata na yandi ya zulu mpi Biblia ke bingaka Yehowa “Nzambi ya kiese.” (1 Timoteo 1:11; Yoane 14:9) Nkutu Yezu vandaka kulonga bantu mutindu ya kuvanda na kiese. (Matayo 5:3-9; Luka 11:28) Mambu yai ke monisa nde mbala mingi elungi ya Yezu vandaka kiese-kiese.