Bampangi vandaka ti bikuma ya mbote ya kuyindula nde mono ta landa ve kusala kisalu ya kimupasudi-nzila. Mono vandaka ve kutula mambu ya Yehowa na kisika ya ntete. Mono vandaka kuzola ve kusamuna mpi mono vandaka kusamba nde mvula kunoka na Balumingu sambu mono kwenda ve na kisalu ya kusamuna. Ntangu mono vandaka kukwenda kusamuna, mono vandaka kusuka kaka na kupesa bazulunalu; mono vandaka kusolula ve ti bantu masolo ya me katuka na Biblia. Mama vandaka kupesa mono mbongo sambu mono sala lutangu ya Biblia na dibundu. Mono vandaka ve longoki ya mbote, mpi mono vandaka ve ti balukanu na kisalu ya Yehowa.

 Na nsungi yina ya madidi, beto salaka lukutakanu mosi ya distrike na Cardiff, na Pays de Galles. Yina ntangu luzingu na mono sobaka mpenza. Mutubi mosi yulaka mwa bangiufula yina pusaka mono na kuyindula. Yandi yulaka bantu ya vandaka kulanda nde: “Keti nge me kudipesaka na Nzambi mpi me bakaka mbotika?” Mono vutulaka nde, ‘Ee.’ “Keti nge silaka na kusadila Yehowa ntima na nge, na moyo na nge, bangindu na nge, mpi na ngolo na nge yonso?” Mono vutulaka nde, ‘Ee.’ “Keti nge kele ti kimbefo to mikumba ya dibuta yina ta kanga nzila ya kukuma mupasudi-nzila?” Mono vutulaka nde, ‘Ve.’ “Keti kele ti kikuma mosi ya ke sala nde nge kuma ve mupasudi-nzila?” Mono vutulaka nde, ‘Ve.’ “Kana nge me pesa mvutu ve na ngiufula ya nsuka, ebuna sambu na nki nge kele ve mupasudi-nzila?”

 Yo vandaka bonso nde muntu mosi me pedisa mwinda. Mono kuditubilaka nde: ‘Mono ke bebisa luzingu na mono. Mono ke lungisa ve lusilu ya mono salaka ntango mono kudipesaka na Nzambi. Mono ke sadila ve Yehowa na ntima ya mvimba.’ Mono kuditubilaka nde kana mono ke vingila nde Yehowa kulungisa mambu ya yandi me silaka mono, yo ke tendula nde mono fwete lungisa mpi mambu ya mono me silaka yandi. Yo yina, na octobre 1956, mono kumaka mupasudi-nzila nsadisi.

 Na mvula yina landaka, mono kumaka mupasudi-nzila ya ntangu yonso mpi mono kwendaka na dibundu mosi yina vandaka ti bansamuni 19. Banda ntangu mono kumaka, bo vandaka kupesa mono badiskure konso mposo. Bampangi monisilaka mono ntima-nda mpi yo sadisaka mono na kubongisa mutindu na mono ya kusala diskure mpi mambu ya mono vandaka kutubila. Bamvula zole na nima, disongidila na 1959, mono kumaka mupasudi-nzila ya nene mpi bo tindaka mono na Aberdeen, ntama na nord ya Écosse. Na nima ya mwa bangonda, bo bingaka mono na Betele ya Londres. Mono salaka bamvula nsambwadi kuna mpi mono vandaka kusala na impremierie.

 Mono vandaka kuzola luzingu ya Betele kansi mono vandaka na nzala ya kusala kisalu ya ntangu yonso na nganda ya Betele sambu na kulonga bantu. Mono vandaka leke, ti sante ya mbote mpi mono vandaka kuzola nde Yehowa kusadila mono kisika yandi me zola. Yo yina, na avril 1965, mono fulusaka formilere sambu na kukwenda kubaka formation na Gileadi, nzo-nkanda ya bo ke longaka bamisionere.

 Na mvula yina, mono ti nduku na mono ya chambre, beto bakaka lukanu ya kukwenda na Berlin, na Allemagne, sambu na kulanda lukutakanu ya distrike mpi kutala Kibaka ya Berlin yina bo tungaka mwa bamvula na ntwala.

 Kilumbu mosi na lukutakanu yina, beto zwaka dibaku ya kukwenda na kisalu ya kulonga; bo songaka mono na kusamuna ti Susanne Bandrock. Beto kwelanaka na 1966, mpi bamvula zole na nima, bo bingaka beto na nzo-nkanda ya Gileadi ya 47. Yo vandaka lusakumunu ya nene! Bangonda tanu ya nzo-nkanda lutaka nswalu. Bo tindaka beto na Zaïre; sesepi bo ke bingaka yo République Démocratique du Congo. Beto yitukaka mingi! Beto zabaka ve insi yina mbote. Beto vandaka kudiyangisa, kansi beto ndimaka kukwenda kuna mpi beto kudibikaka na maboko ya Yehowa.

 Na nima ya kulutisa bangunga mingi na ba aéroport mpi na ba avion, beto kumaka na Kolwezi, bwala mosi ya fioti ya ke vandaka ti matadi ya ntalu. Beto vandaka kudiyula sambu na nki ata mpangi mosi ve kwisaka kuyamba beto. Beto zabaka na nima nde telegrafe ya bo tindaka sambu na kusonga bampangi nde beto ke kwisa, bo bakaka yo bilumbu zole na nima ya kukuma na beto. Mfumu mosi ya aéroport kwisaka pene-pene na beto mpi tubaka kima mosi na Français, ndinga yina beto vandaka kuzaba ntete ve. Nkento mosi yina vandaka na ntwala na beto balukaka mpi songaka nde mfumu yina me tuba nde, “Bo me kanga beno.”

 Mfumu yina kangaka beto lombaka muntu mosi na kingolo-ngolo na kunata beto na kamio mosi ya ntama mpi ya fioti ya kele ti bisika zole. Mfumu yina ti munkwa-kamio finanaka na kamio ti mono mpi Susanne. Yo vandaka bonso nsaka ntangu beto vandaka kukwenda mpi kuluta na nzila ya me fuluka ti mabulu, mpi capot ya kamio vandaka ya kukanguka bonso munoko ya mbisi ya masa yina ke tafuna bima na beto.

 Beto kwendaka na nzo ya bamisionere. Beto zabaka ve kisika yo vandaka, kansi mfumu yina zabaka. Muntu mosi ve vandaka kuna, mpi baporte vandaka ya kukanga. Bamisionere yonso kwendaka na balukutakanu ya bansi mingi mpi na congé. Beto telamaka na nsi ya ntangu, beto vandaka kudiyula nki ta salama na nima. Nsuka-nsuka, mpangi mosi kwisaka. Ntangu yandi monaka beto, yandi mwetaka na kiese, ebuna beto kudiwaka mbote. Yandi zabaka mfumu yina; mfumu yina vandaka kuyindula nde beto ta pesa yandi mbongo. Na nima ya kusolula ti yandi mwa fioti, mfumu yina kwendaka mpi beto kotaka na nzo.

 Ntama mingi ve, beto bakisaka nde beto vandaka na kati ya bampangi ya kiese mpi ya zola yina me kangaka ntima na bampasi mingi. Kansi yo kele mawa sambu, mavwanga mpi rébellion kotisaka mubulu na insi na bamvula kumi ya me luta. Ebuna na 1971, nsiku vandaka kundima diaka ve Bambangi ya Yehowa. Beto vandaka kudiyula inki beto ta sala.

 Yo vandaka ve ntangu ya kuvutuka nima na boma, kansi bampangi fioti mpamba salaka mpidina, ata bo vandaka kupusa bo na ngolo na kuvanda ti karte ya parti politiki mpi na kulwata epingle to macaron ya parte politiki. Kana nge me lwata ve epingle ya parti politiki, yo ke tendula nde nge ta baka ve lusadisu ya baluyalu mpi basoda na bapolisi ta monisa nge mpasi. Bo katulaka bampangi mingi na kisalu, mpi bo kulaka bana mingi na banzo-nkanda. Bo kotisaka bampangi mingi na boloko. Yo vandaka ntangu ya mpasi. Ata mpidina, bampangi landaka kuzabisa nsangu ya mbote na kikesa.

 Na bamvula yina, mono ti Susanne lutisaka ntangu mingi na kusala bavoyage na babwala na kisalu ya nziunga mpi ya distrike. Ntangu beto vandaka na babwala, beto kutanaka ti bampasi ya mutindu ya nkaka mpi bantangu ya nkaka ya ngolo mingi. Banzo ya nkufi ya nyanga vandaka kupesa beto kaka kisika ya kutula mbeto. Mono ke yibuka diaka ve mbala ikwa mono tutanaka na ntu ntangu mono vandaka kuluta na baporte ya nkufi. Beto vandaka kuyobila na bamasa ya mfinda mpi na banzadi. Na mpimpa, beto vandaka kusadila bougie sambu na kutanga. Beto vandaka kulamba na makala. Kansi beto vandaka kumona yo bonso luzingu ya kieleka ya misionere. Beto vandaka kumona nde beto ke sala mambu ya kiese mpi ya mfunu mingi na kisalu ya Yehowa.

 Kuzinga ti mabuta ya Bambangi ya Yehowa ya bisika yina longaka beto na kubaka na valere bima yina beto ke bakaka ve na valere: madia, masa, bilele, mpi kisika ya kulala. (1 Timoteo 6:8) Bima yonso ya nkaka vandaka bakado. Beto ke landaka kuyibuka kieleka yai ya mfunu.

 Ata beto kutanaka ve ti bampasi bonso yina ntumwa Polo kutanaka ti yo, bantangu ya nkaka bavoyage na beto vandaka kupusa beto na kumona nde lukwikilu na beto mpi bikuma yina ke pusaka beto na kusala mambu vandaka kumekama. Beto vandaka kusala bavoyage na banzila yina vandaka ya kubeba to yina me fwaka ka yo. Ntangu beto vandaka kusala bavoyage na banzila ya matadi, kamio vandaka kunikisa beto mingi. Bantangu ya nkaka, kamio na beto vandaka kudinda mpenza na zelo. Na nsungi ya mvula, beto vandaka kukangama na poto-poto yina vandaka kukanga bonso budimbu to colle. Kilumbu mosi, beto salaka voyage kilumbu ya mvimba, kansi salaka kaka bakilometre 70 mpi beto timunaka mbala 12 sambu na kubasisa kamio na beto.

 Ntangu beto vandaka kusala na bisika ya mpasi na babwala, beto vandaka mpenza kumona nde kinduku na beto ti Yehowa kele ngolo mingi. Beto longukaka nde kana Yehowa ke sadisa beto, beto lenda kanga-ntima na bampasi ti kiese, ata ntangu beto lendaka ve kusoba diambu mosi ya mpasi. Susanne ke sepelaka ve kuvanda na nganda mpi kusala mambu ya ke sekisa, kansi ntangu beto vandaka kukutana ti bampasi yonso, yandi vandaka kubokuta ve ata fioti. Beto ke monaka nde yo vandaka bantangu ya kiese, yina beto bakilaka balusakumunu mingi mpi yo longaka mambu mingi.

 Na bamvula yina beto lutisaka na Zaïre, bo kangaka mono mbala mingi. Mbala mosi, bo fundaka mono na luvunu nde mono vandaka kusumba mpi kuteka badiama na kinsweki. Ya kieleka, yo yangisaka beto, kansi beto kuditubilaka nde kana Yehowa ke zola nde beto sala kisalu na beto ya kulonga, yandi ta sadisa beto. Mpi yandi sadisaka beto!

 Na 1981, bo bingaka beto na kusala na betele na Kinshasa. Mvula mosi na ntwala, leta ndimaka diaka kisalu na beto. Bampangi sumbaka kitini ya ntoto sambu na kutunga betele ya nene. Na nima, na kintulumukina, ma mars 1986, prezida ya insi basisaka nsiku yina kangaka kisalu ya Bambangi ya Yehowa. Kisalu ya kutunga zenganaka, mpi ntangu fioti na nima, bamisionere mingi katukaka na Congo.

 Beto bikalaka kuna mwa ntangu. Beto salaka yonso sambu na kulanda kulonga nsangu, ata beto zabaka nde bo vandaka kukengila beto ntangu yonso. Ata beto vandaka mayele, bo kangaka mono ntangu mono vandaka kulonguka Biblia ti muntu mosi. Bo tulaka mono na boloko ya nene na insi ya ntoto na chambre mosi yina fulukaka ti bantu ya nkaka ya boloko. Yo vandaka tiya, ti nsudi ya mbi, mudidi mpi mupepe vandaka kuluta ve; nsemo mpi mupepe vandaka kukota kaka na dibulu ya fioti yina vandaka na zulu na kibaka mosi. Bantu ya nkaka ya boloko nataka mono na muntu yina kudikumisaka mfumu na bo. Yandi songaka mono nde: “Yimba hymne national!” Mono vutulaka nde: “Mono me zaba yo ve.” Bo tubaka nde: “Yimba hymne national ya insi na beno!” Mono tubaka nde: “Mono me zaba yo mpi ve.” Yandi tedimisaka mono na kibaka mosi miniti kiteso ya 45. Nsuka-nsuka, bampangi sadisaka mono na kubasika.

 Beto bakisaka nde mambu ta bonga ve na insi yai; ntangu fioti na nima, bo tindaka beto na Zambie. Ntangu beto vandaka kusabuka ndilu ya insi, beto vandaka ti mawa mpi kiese. Beto yindulaka bamvula 18 yina beto lutisaka na kisalu na beto ti bamisionere mpi bampangi ya insi yai. Ata luzingu vandaka mpasi bantangu ya nkaka, mono monaka nde Yehowa sakumunaka beto. Beto zabaka nde Yehowa vandaka ntangu yonso ti beto. Beto longukaka Kiswahili mpi français, mpi Susanne, vandaka kutuba Lingala mwa fioti. Beto sepelaka mutindu kisalu na beto ya kusamuna lutaka mbote; beto sadisaka bantu kuluta 130 na kubaka mbotika. Beto vandaka mpi na kiese ya mingi sambu beto zabaka nde beto tulaka fondation na kisalu mpi yo ta yela na bilumbu ke kwisa. Mpi bansamuni kumaka mingi kibeni na nima! Na 1993, Cour suprême fwaka nsiku yina kangaka kisalu na beto na 1986. Ntangu yai bansamuni kele kuluta 240 000 na Congo.

 Ntangu beto vandaka na Zambie, bo tungaka betele ya mpa mpi na nima bo kumisaka yo diaka nene. Ntangu yai ntalu ya bansamuni me luta mbala tatu ntalu ya bansamuni ya vandaka kuna ntangu beto kumaka na 1987.

 Inki kuminaka leke ya bakala yina bantu vandaka kuyindula nde yandi ta sala kaka ngonda mosi na kisalu ya ntangu yonso? Ti lusadisu ya Yehowa mpi ya nkento na mono Susanne, mono me sala sesepi bamvula 65 na kisalu ya ntangu yonso; mono me mekaka mpi me monaka nde Yehowa kele mbote!—Nkunga 34:8.

 Beto me zaba nde beto kele ve mfunu; beto mekaka kaka kusala ngolo sambu na kuzitisa lusilu ya beto salaka ntangu beto bakaka mbotika. Beto ke tula ntima nde Yehowa ta landa kusadisa beto na ‘kuvutuka ve nima’ ata fioti kansi na kukuma ti lukwikilu ya ngolo “sambu na kutanina luzingu na beto.”—Baebreo 10:39.

 Tala video Dayrell et Susanne Sharp : Nous avons promis de servir Jéhovah de toute notre âme.