Beto Kebinga Nge na Kyese Yonso

ZIKU nge melutaka na ntwala ya Nzo ya Kimfumu ya Bambangi ya Yehowa ya nzyunga na beno mpi mekudiyulaka nde nki bo kesalaka kuna? Keti nge kezabaka nde bantu yonso lenda kwenda na balukutakanu na bo? Bo keyambaka bantu ya mpa na kyese yonso.

Kansi, nge lenda vanda ti mwa bangyufula. Sambu na nki Bambangi ya Yehowa kevukanaka kumosi? Inki mambu kesalamaka na balukutakanu yina? Mpi nki mambu bantu yina mekwisaka na balukutakanu, kansi ya kele ve Bambangi ya Yehowa, metubaka sambu na balukutakanu yango?

‘Binga Bantu Yonso’

Banda na ntangu ya ntama, bantu kevukanaka kumosi sambu na kusambila mpi kulonguka mambu ya metala Nzambi. Kiteso ya bamvula 3 500 meluta, Nzambi kusongaka bantu ya Izraele nde: “Beno fweti binga mpi bantu yonso: babakala, bankento, bana ti banzenza yina ke zinga na kati na beno; mpidina konso muntu lenda kuwa yo ti kuzaba kuzitisa Mfumu Nzambi, Nzambi na beno, ti kulanda bansiku na yandi mbote-mbote.” (Kulonga 31:12) Yo yina, bantu ya Izraele yo vanda batoko to bambuta vandaka kulonguka na kusambila mpi kulemfukila Yehowa Nzambi.

Bamvu-nkama mingi na nima, ntangu dibundu ya Bukristu kusalamaka, balukutakanu landaka na kuvanda kitini mosi ya mfunu ya lusambu ya kyeleka. Ntumwa Polo kusonikaka nde: “Beto banzila bantu ya nkaka na kati na beto na kupesa bo kikesa ya kuzola bampangi ya nkaka kuluta diaka mbote ti kusadila bo mambu ya mbote. Konso ntangu beto fweti kutana kaka na bisambu; beto vanda ve bonso bantu ya nkaka ke kwendaka diaka ve na bisambu. Kansi beto fweti pesa kikesa na bampangi ya nkaka na kati na beto.” (Baebreo 10:24, 25) Kaka mutindu bangwisana ya dibuta kekumaka ngolo ntangu bantu ya dibuta kelutisaka ntangu kumosi, mutindu mosi bangwisana ya zola kekumaka ngolo na kati ya bantu yina kezola kusadila Nzambi ntangu bo kevukanaka kumosi sambu na lusambu.

Na kuwakana ti mambu yai Masonuku ketubila, Bambangi ya Yehowa kevukanaka kumosi na Banzo na bo ya Kimfumu mbala zole na mposo. Balukutakanu kesadisaka bantu yina kevandaka pana na kulonguka, kubakisa, mpi kusadila minsiku ya Biblia. Kana mpila kele, manaka kevandaka kaka mosi na nsi-ntoto ya mvimba, mpi konso lukutakanu kevandaka ti lukanu na yo ya kimpeve. Na ntwala mpi na nima ya balukutakanu, bantu yina kevandaka na balukutakanu ‘kepesanaka kikesa’ na kusolulaka masolo ya ketunga. (Roma 1:12) Inki mambu kesalamaka na konso lukutakanu yai?

Diskure ya Mesimbama na Biblia

Lukutakanu ya ntete yina bantu mingi kekwisaka kele diskure ya mesimbama na Biblia ya kesalamaka sambu na bantu yonso, mpi yina kesalamaka mingimingi na wikendi. Mbala mingi, Yezu Kristu vandaka kusala badiskure sambu na bantu yonso, na kati na yo beto lenda tanga Disolo na Zulu ya Ngumba yina mezabanaka mingi. (Matayo 5:1; 7:28, 29) Ntumwa Polo kutubilaka bantu ya Atene. (Bisalu 17:22-34) Na kulandaka mbandu ya Yezu ti Polo, balukutakanu ya Bambangi ya Yehowa kevandaka ti diskure yina kesalamaka mingimingi sambu na bantu yonso, mpi sambu na mingi na kati na bo yo kevandaka mbala na bo ya ntete ya kukwisa.

Lukutakanu yai keyantikaka ti nkunga ya mekatuka na mukanda Kembila Yehowa na Bankunga. a Bantu yonso yina kezolaka kutelama mpi kuvukana na kuyimba nkunga lenda sala yo. Na nima ya kisambu mosi ya nkufi, mutubi mosi ya kufwana tasala diskure na minuta 30. (Tala lupangu “Badiskure ya Mefwana Sambu na Bantu Yonso.”) Diskure na yandi kesimbamaka kaka na Biblia. Mbala mingi mutubi kelombaka bawi na kusosa baverse ya mfunu mpi na kulanda yandi ntangu yandi ketanga baverse yango. Yo yina, nge lenda sepela kunata Biblia na nge mosi, to kulomba  Biblia na Mbangi mosi ya Yehowa na ntwala nde lukutakanu kuyantika.

Kulonguka ya Nzozulu ya Nkengi

Na mabundu mingi ya Bambangi ya Yehowa, kulonguka ya Nzozulu ya Nkengi kesalamaka na nima ya diskure ya bantu yonso. Yo kele disolo mosi ya Biblia ya kesalamaka na ngunga mosi na bangyufula mpi bamvutu. Lukutakanu yai kesyamisaka bantu yina kevandaka pana na kulanda mbandu ya bantu ya Berea na bilumbu ya Polo, yina “ndimaka nsangu ya Nzambi na luzolo yonso. Konso kilumbu bo vandaka kuzikisa mbote-mbote na Mukanda ya Nzambi.”​—Bisalu 17:11.

Kulonguka ya Nzozulu ya Nkengi keyantikaka ti nkunga. Mambu yina yo ketubilaka mpi bangyufula yina ntwadisi keyulaka kevandaka na nimero ya kulonguka ya zulunalu yai. Nge lenda lomba Mbangi mosi ya Yehowa nimero ya kulonguka ya Nzozulu ya Nkengi. Na kati ya masolo yina beto mekatuka kutadila ntama mingi ve, beto lenda tanga: “Bibuti, Beno Longa Bana na Beno na Zola Yonso,” “Beno Vutula Mbi na Mbi Ve,” mpi “Kubika Fyoti Bampasi Yonso Kumana!” Ata lukutakanu yai kevandaka disolo na bangyufula mpi bamvutu, bawi lenda pesa bakomantere na luzolo yonso mpi mbala mingi bantu ya kepesaka bakomantere yango kele bantu yina ketangaka mpi keyindululaka na ntwala disolo ti baverse yina kevandaka na kati. Lukutakanu kesukaka ti nkunga mpi kisambu.​—Matayo 26:30; Efezo 5:19.

Kulonguka ya Biblia ya Dibundu

Bambangi ya Yehowa kevukanaka dyaka na nkokila mosi konso mposo na Nzo ya Kimfumu, sambu na manaka mosi ya kele ti bitini tatu mpi ya kesalaka na kimvuka ngunga 1 ti minuta 45. Kitini ya ntete ya manaka yango kele Kulonguka ya Biblia ya Dibundu, yina kesalamaka na minuta 25. Yo kesadisaka bantu yina kevandaka na lukutakanu yango na kuyikana mbote ti Biblia na bo, na kuwakanisa mabanza na bo ti bikalulu na bo, mpi na kukuma balongoki ya mbote ya Kristu. (2 Timoteo 3:16, 17) Bonso Kulonguka ya Nzozulu  ya Nkengi, lukutakanu yai kele disolo mosi ya Biblia ya kesalamaka na bangyufula mpi bamvutu. Bantu yina kepesaka bakomantere kesalaka yo na luzolo yonso. Kisadilu ya kulongukila Biblia yina bo kesadilaka kevandaka mbala mingi mukanda to kamukanda mosi yina Bambangi ya Yehowa kebasisaka.

Sambu na nki bo kesadilaka mukanda yina ketendulaka Biblia na lukutakanu yai? Na ntangu ya ntama, yo vandaka kulomba kaka ve na kutanga Ndinga ya Nzambi. “Bo vandaka kubalula Bansiku ya Nzambi na ndinga ya kiarami ti kutendula yo mbote-mbote na mpila nde bantu yonso kuzaba yo.” (Nehemia 8:8) Na bamvula ya mekatuka kuluta, bantu yina kekwisaka na lukutakanu yai kubakisaka mbote mikanda ya Biblia ya Yezaya, Daniele, ti ya Kusonga na nzila ya mikanda yina vandaka kutendula yo.

Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Teokrasi

Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Teokrasi kesalamaka na nima ya Kulonguka ya Biblia ya Dibundu. Lukutakanu yai ya kesalamaka na minuta 30 kele ti lukanu ya kusadisa Bakristu na kuyedisa mayele ya ‘kulonga.’ (2 Timoteo 4:2) Mu mbandu, keti mwana na nge to nduku mosi meyulaka nge dezia ngyufula ya metala Nzambi to Biblia, mpi nge monaka mpasi sambu na kupesa yandi mvutu ya mbote? Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Teokrasi lenda longa nge mutindu ya kupesa bamvutu ya kepesa kikesa mpi ya mekatuka na Biblia na yina metala bangyufula ya mpasi. Yo yina, beto lenda tuba bonso profete Yezaya yina kutubaka nde: “Mfumu Nzambi . . . me longa mono mambu ya mono fweti tuba na mpila nde mono zaba kupesa kikesa na muntu yina ke na yo ve.”​—Yezaya 50:4.

Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Teokrasi keyantikaka ti disolo mosi ya mekatuka na kitini mosi ya Biblia yina bo kesyamisaka bawi na kutanga yo na ntwala ya kukwisa na lukutakanu. Na nima, mutubi kelombaka bawi na kupesa bakomantere ya nkufi na bangindu ya lutangu yina bo memona mfunu. Na nima ya disolo yai ti bawi, balongoki yina mesonikisaka bazina na nzo-nkanda kesalaka masolo ya bo pesaka bo.

Bana nzo-nkanda yankaka ketangaka kitini mosi ya Biblia na estrade mpi bankaka kemonisaka mutindu ya kulonga disolo mosi ya Masonuku na muntu yankaka. Na nima ya konso disolo, ndongisi mosi ya mefwana kesikisaka mwana ya nzo-nkanda mosi-mosi na mambu yina yandi salaka mbote, na kutadilaka bangindu yina kele na mukanda Baka Mambote na Malongi  ya Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Teokrasi. Na nsuka, na kingenga, yandi lenda pesa mwa bangindu na mambu yina longoki lenda yidika.

Lukanu ya lukutakanu yai ya kele ti bitini ya kulandana kele ya kusadisa kaka ve longoki kansi mpi bawi yonso yina kezola kutomisa kutanga, kutuba mpi mayele na bo ya kulongila. Na nsuka ya lukutakanu ya Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Teokrasi, beto keyimbaka nkunga mosi ya mekatuka na verse mosi ya Biblia sambu na kuyantika Lukutakanu ya Kisalu.

Lukutakanu ya Kisalu

Kitini ya nsuka ya manaka kele Lukutakanu ya Kisalu. Na nzila ya masolo, bansonga, bainterview, mpi masolo ti bawi, bantu yina kevandaka na lukutakanu yai kelongukaka mutindu ya kulonga bakyeleka ya Biblia mbotembote. Na ntwala ya kutinda balongoki na yandi na kukwenda kusamuna, Yezu kuvukisaka bo mpi kupesaka bo bantuma ya sikisiki. (Luka 10:1-16) Sambu bo vandaka ya kuyilama mbote sambu na kusala kisalu ya evanzelizatere, bo kutanaka ti mambu mingi ya mbote. Na nima, balongoki ya Yezu kupesaka yandi rapore. (Luka 10:17) Mbala mingi, balongoki vandaka kuta masolo ya mambu yina bo kutanaka na yo.​—Bisalu 4:23; 15:4.

Manaka ya Lukutakanu ya Kisalu, ya kesalamaka na minuta 35, kebasikaka konso ngonda na papie mosi ya beto kebingaka Kisalu ya Kimfumu. Na kati ya masolo yina beto mekatuka kutadila ntama mingi ve, beto lenda tanga: “Beto Sambila Yehowa na Dibuta,” “Sambu na Nki Beto Kevutukilaka Bantu Mbala na Mbala,” mpi “Landa Mbandu ya Kristu na Kisalu na Nge ya Kusamuna.” Lukutakanu yai kesukaka ti nkunga, mpi bo keponaka mpangi mosi ya dibundu sambu na kusala kisambu ya nsuka.

Mambu Bantu Yina Mekwisaka na Balukutakanu Metubaka

Bantu ya mabundu kesalaka yonso sambu nde konso muntu kudiwa mbote. Mu mbandu, Andrew mewaka mambu mingi ya mbi na yina metala Bambangi ya Yehowa. Kansi ntangu yandi kwisaka na lukutakanu sambu na mbala ya ntete, yandi yitukaka mutindu bampangi kuyambaka yandi. Andrew ketuba nde: “Yo vandaka kisika mosi ya kitoko mpenza ya kuvanda. Mu yitukaka mingi kibeni na kumona bangwisana ya mbote yina bantu kuvandaka na yo mpi mutindu bo vandaka kutudila munu dikebi.” Ashel, toko mosi ya kezingaka na Canada, kendima nde: “Lukutakanu kuvandaka mbote mpenza! Yo vandaka mpasi ve na kulanda manaka.”

José, yina kezingaka na Brésil, kuzabanaka na bantu ya nzyunga na yandi bonso muntu mosi ya makambu ya nku. Ata mpidina, Bambangi ya Yehowa kubingaka yandi na kukwisa na lukutakanu na Nzo ya Kimfumu yina kuvandaka na nzyunga na bo. Yandi ketuba nde: “Bantu yina kuvandaka na Nzo ya Kimfumu kuyambaka munu ti kyese yonso, ata bo zabaka bikalulu na munu ya ntama.” Atsushi, yina kezingaka na Japon, keyibuka nde: “Mu fwete ndima nde ntangu mu kwendaka sambu na mbala ya ntete na lukutakanu ya Bambangi ya Yehowa, mu kudiwaka fyoti bonso nzenza. Ata mpidina, mu bakisaka nde bo vandaka bantu ya mbote. Bo salaka mpenza yonso sambu mu kudiwa ve nde mu kele nzenza.”

Kukwisa ya Mbote

Mutindu mambu yai kele na zulu kemonisa yo, balukutakanu yina kesalamaka na Nzo ya Kimfumu lenda nata mambote ya kesepedisa mpenza. Nge talonguka mambu ya metala Nzambi, mpi na nzila ya malongi ya mekatuka na Biblia yina nge tabaka na balukutakanu yango, Yehowa Nzambi talonga nge mutindu nge mosi lenda baka “mambote.”​—Yezaya 48:17.

Balukutakanu ya Bambangi ya Yehowa kevandaka ya ofele, mpi bo kelombaka ve mbongo. Keti nge tazola kukwenda na lukutakanu mosi na Nzo ya Kimfumu yina kele na nzyunga na nge? Beto kebinga nge na kyese yonso na kukwisa.

[Noti na nsi ya lutiti]

[Lupangu ya kele na lutiti 30]

Badiskure ya Mefwana Sambu na Bantu Yonso

Bo keponaka badiskure ya mesimbama na Biblia na kati ya bantu-dyambu ya kuswaswana ya Masonuku kuluta 170. Na kati na yo, beto lenda tanga:

◼ Kisina ya Muntu​—Sambu na Nki Kutudila Yo Dikebi?

◼ Dibanza ya Nzambi na Yina Metala Makwela mpi Bikalulu ya Mbote ya Binama ya Nitu

◼ Bayina Kebebisa Ntoto Tabaka Ndola ya Nzambi

◼ Inki Mutindu Kununga Mayindu ya Luzingu?

◼ Keti Yonso Kesukaka na Luzingu Yai?

[Kifwanisu ya kele na lutiti 30]

Diskure ya mesimbama na Biblia

[Kifwanisu ya kele na lutiti 30]

Kulonguka ya “Nzozulu ya Nkengi”

[Kifwanisu ya kele na lutiti 31]

Kulonguka ya Biblia ya Dibundu

[Kifwanisu ya kele na lutiti 31]

Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Teokrasi

[Kifwanisu ya kele na lutiti 32]

Lukutakanu ya Kisalu