1. Ntangu Adami ti Eva salaka disumu, nki Yehowa tubaka sambu na mbeni na beto?

ADAMI zabaka nde nioka ke tubaka ve. Yo yina ntangu yandi waka nde nioka solulaka ti Eva, ziku yandi bakisaka nde yo vandaka kibeni kigangwa mosi ya kimpeve. (Kuyantika 3:1-6) Adami ti Eva zabaka ve nani vandaka kigangwa yina. Kansi Adami vukanaka ti kigangwa yango mpi kolamaka na Tata na yandi ya zola, yina kele na zulu. (1 Timoteo 2:14) Kaka na ntangu yina, Yehowa yantikaka kumonisa mambu mingi ya me tala mbeni yai mpi silaka nde mbeni yango ta fwa. Ata mpidina, Yehowa tubaka nde kigangwa ya kimpeve yina tubaka na nzila ya nioka ta menga bantu yonso yina ke zolaka Nzambi.—Kuyantika 3:15.

2, 3. Sambu na nki Yehowa tubaka ve mambu mingi ya me tala Satana na ntwala nde Mesia kukwisa?

² Yehowa me songaka beto ve zina ya wanzio yina kolamaka. * Na nima ya bamvula 2500, Yehowa monisaka wanzio yina kolamaka na  Edeni. (Yobi 1:6) Bantu me zabaka yandi na zina ya “Satana,” disongidila “Mbeni.” Mikanda yai tatu mpamba ya Masonuku ya Kiebreo kele ti zina ya Satana: 1 Bansangu, Yobi mpi Zekaria. Sambu na nki bo tubilaka ve mbeni yai mbala mingi na ntwala nde Mesia kukwisa?

³ Na Masonuku ya Kiebreo, Yehowa me tubaka ve mambu mingi ya me tala Satana mpi mambu yina yandi ke salaka. Bo sonikaka Masonuku ya Kiebreo sambu na kusadisa bantu na kuzaba Mesia mpi kulanda yandi. (Luka 24:44; Bagalatia 3:24) Ntangu Mesia monanaka, Yehowa sadilaka yandi ti balongoki na yandi sambu na kuzabisa bantu mambu mingi ya Satana ti ya bawanzio yina vukanaka ti yandi. * Kusala mutindu yai me fwana sambu Yehowa ta sadila Yezu ti Bakristu yina bo me tulaka mafuta na kufwa Satana ti bantu na yandi.—Baroma 16:20; Kusonga 17:14; 20:10.

4. Sambu na nki beto fwete wa ve Diabulu boma?

⁴ Ntumwa Piere fwanisaka Satana Diabulu ti “ntambu ya ke ngana,” mpi Yoane bingaka yandi “nioka” mpi “dragoni.” (1 Piere 5:8; Kusonga 12:9) Ata mpidina, beto fwete wa ve Diabulu boma. Ngolo na yandi kele ti bandilu. (Tanga Yakobo 4:7.) Yehowa, Yezu mpi bawanzio ya kwikama ke taninaka beto. Bo lenda sadisa beto na kununga mbeni na beto. Beto fwete zaba mvutu na bangiufula yai tatu ya mfunu: Inki bupusi Satana ke vandaka na yo? Inki mutindu Satana ke sosaka kupusa bantu ya nkaka na kulanda yandi? Inki mambu yandi lenda sala ve? Bika beto tadila bangiufula yai mpi malongi yina beto lenda baka.

5, 6. Sambu na nki baluyalu ya bantu lenda natila ve bantu mambote yina bo ke vandaka mpenza na mfunu na yo?

⁵ Bawanzio mingi vukanaka ti Satana mpi kolamaka na Nzambi. Na ntwala nde Mvula ya Ngolo kunoka, Satana kusaka bawanzio ya nkaka na kuvukisa nitu ti bankento. Biblia ke monisa yo na mutindu ya kifwani ntangu yo ke tubaka nde ntangu dragoni kulumukaka na ntoto, yandi bendaka ndambu mosi na kati ya bandambu tatu ya bambwetete ya zulu. (Kuyantika 6:1-4; Yude 6; Kusonga 12:3, 4) Ntangu bawanzio yango yambulaka dibuta ya Nzambi, bo mosi ponaka nde Satana kuyala bo. Beto fwete yindula ve nde bawanzio yina kolamaka kele kisaka-saka. Satana me yidikaka guvernema na yandi bonso Kimfumu ya Nzambi. Yandi me kudikumisaka ntotila, me yidikaka bademo, me pesaka bo biyeka mpi me kumisaka bo bamfumu ya ntoto.—Baefezo 6:12.

⁶ Satana ke sadilaka kimvuka na yandi sambu na kuyala baluyalu yonso ya ntoto. Beto lenda ndima mambu yai sambu Satana songaka Yezu “bimfumu yonso ya ntoto ya mvimba” mpi tubaka nde: “Mono ta pesa nge kiyeka yai yonso mpi nkembo na yo, sambu bo me pesaka mono yo, mpi mono ke pesaka yo na konso muntu yina mono me zola.” (Luka 4:5, 6) Ata mpidina, baluyalu mingi ke salaka mambu ya mbote sambu na bantu mpi bamfumu ya nkaka ke zolaka kusadisa kibeni bantu. Kansi ata mfumu mosi ve lenda pesa beto mambote yina beto ke vandaka mpenza na mfunu na yo.—Nkunga 146:3, 4; Kusonga 12:12.

7. Katula baluyalu yina Satana ke sadilaka, nki mutindu yandi ke sadilaka dibundu ya luvunu mpi mumbongo ya nsi-ntoto yai? (Tala kifwanisu ya luyantiku ya disolo.)

⁷ Satana ti bademo ke sadilaka mpi dibundu ya luvunu mpi mumbongo ya nsi-ntoto sambu na kukusa “ntoto ya mvimba” disongidila bantu yonso. (Kusonga 12:9) Satana ke sadilaka dibundu ya luvunu sambu na kutuba mambu ya luvunu sambu na Yehowa, nkutu yandi ke salaka ngolo sambu bantu kuzaba ve zina ya Nzambi. (Yeremia 23:26, 27) Yo  yina, bantu ya nkaka ya masonga ke sambilaka bademo kukonda kuzaba. (1 Bakorinto 10:20; 2 Bakorinto 11:13-15) Satana ke sadilaka mpi mumbongo ya nsi-ntoto sambu na kumwanga luvunu, mu mbandu bantu ke tubaka nde mbongo ti bima ya kinsuni ke pesaka kiese. (Bingana 18:11) Bantu ya ke ndimaka mambu yai ya luvunu, ke lutisaka luzingu na bo na kusadila “Kimvwama” na kisika ya kusadila Nzambi. (Matayo 6:24) Ata bo vandaka ntete kuzola Nzambi, zola na bo sambu na bima ya kinsuni ke kumaka ngolo mpi zola na bo sambu na Nzambi ke manaka.—Matayo 13:22; 1 Yoane 2:15, 16.

8, 9. (a) Inki malongi zole beto lenda baka na mambu yina Adami ti Eva salaka mpi na bawanzio yina kolamaka? (b) Sambu na nki yo kele mbote na kuzaba nde Satana ke yalaka nsi-ntoto?

⁸ Beto lenda baka malongi zole ya mfunu na mambu yina Adami ti Eva salaka mpi na bawanzio yina kolamaka. Ya ntete, beto me longuka nde kele kaka ti bandambu zole mpi beto fwete pona mosi, kuvanda na lweka ya Yehowa to ya Satana. (Matayo 7:13) Ya zole, beto me longuka nde bantu yina kele na lweka ya Satana ke vandaka ti mambote ya ntangu fioti. Adami ti Eva kumaka kupona bo mosi mambu ya mbote mpi ya mbi. Bademo kele ti mwa kiyeka na zulu ya baluyalu ya bantu. (Kuyantika 3:22) Kansi kupona lweka ya Satana ke nataka ntangu yonso bampasi. Yo ke nataka ve ata mambote mosi!—Yobi 21:7-17; Bagalatia 6:7, 8.

⁹ Sambu na nki yo kele mbote na kuzaba nde Satana ke yalaka nsi-ntoto? Yo ke sadisa beto na kuvanda ti mabanza ya mbote na yina me tala baluyalu mpi yo ke pesaka beto kikesa na kulonga nsangu ya mbote. Yehowa ke zolaka nde beto zitisa bamfumu ya luyalu. (1 Piere 2:17) Yandi ke lombaka beto na kulemfuka na bansiku na bo kana yo ke fwa ve bansiku na yandi. (Baroma 13:1-4) Kansi beto me zaba mpi nde beto fwete kota ve na mambu ya politiki to kupesa maboko na konso kimvuka yina to na mfumu mosi ya politiki. (Yoane 17:15, 16; 18:36) Sambu beto me zaba nde Satana ke sosaka kukanga bantu nzila ya kuzaba zina ya Yehowa mpi kuvweza zina yango, beto ke salaka yonso sambu na kulonga bantu kieleka ya Nzambi. Beto ke vandaka na kiese kana bantu ke binga beto na zina na yandi mpi kana beto ke sadila zina yango. Zola sambu na Nzambi kele na mbalu mingi kuluta mbongo to bima ya kinsuni.—Yezaya 43:10; 1 Timoteo 6:6-10.

10-12. (a) Ziku nki pambu Satana sadilaka sambu na kukusa bawanzio ya nkaka? (b) Mambu yina bawanzio salaka ke longa beto nki?

¹⁰ Satana ke sadilaka mayele ya mutindu na mutindu sambu na kupusa bantu na kulanda  yandi. Sambu bo sala mambu yina yandi ke zolaka, bantangu ya nkaka yandi ke sadilaka mitambu sambu na kukusa bantu to kubangika bo.

¹¹ Satana sadilaka pambu sambu na kukusa bawanzio mingi. Ziku yandi bakaka ntangu mingi sambu na kuzaba mambu yina lenda bwisa bo. Bawanzio ya nkaka kangamaka na mutambu mpi vukisaka nitu ti bankento. Bana na bo vandaka bantu ya nda mpi ya nku yina vandaka kuniokula bantu ya ntangu na bo. (Kuyantika 6:1-4) Katula mutambu ya kuvukisa nitu, mbala ya nkaka yandi silaka mpi bawanzio nde bo ta vanda ti kiyeka na zulu ya bantu yonso. Na mutindu yina, ziku Satana zolaka nde mbikudulu ya Yehowa ya me tala ‘mwana ya nkento’ kulungana ve. (Kuyantika 3:15) Kansi Yehowa pesaka ve nzila nde Satana kununga. Yehowa nokisaka Mvula ya Ngolo, yina bebisaka balukanu yonso ya Satana ti ya bademo na yandi.

¹² Mambu yai ke longa beto nki? Kuvukisa nitu mpi lulendo kele mitambu ya ngolo kibeni yina Satana ke sadilaka. Bawanzio yina vukanaka ti Satana salaka bamvula mingi na zulu ti Nzambi. Ata mpidina, mingi na kati na bo bikaka nde banzala na bo ya mbi kuyela mpi yo kumaka ngolo kibeni. Beto fwete vila ve nde ata beto me sadilaka Yehowa bamvula mingi, banzala ya mbi lenda tula misisa na bantima na beto. (1 Bakorinto 10:12) Yo yina, ntangu yonso beto fwete sosa kuzaba mambu yina kele na ntima na beto mpi kukatula mabanza yonso ya kuvukisa nitu mpi lulendo.—Bagalatia 5:26; tanga Bakolosai 3:5.

13. Inki kele mutambu ya nkaka yina Satana ke sadilaka mpi nki mutindu beto lenda bwa ve na mutambu yango?

¹³ Mutambu ya nkaka yina Satana ke sadilaka kele kusosa kuzaba mambu ya me tala bampeve ya mbi. Bubu yai, yandi ke sadilaka dibundu ya luvunu mpi bansaka ya kulutisa ntangu sambu bantu kutula dikebi na bademo. Bafilme, bansaka ya video mpi bansaka ya nkaka ya kulutisa ntangu lenda monisa nde bampeve ya mbi kele mbi ve. Inki mutindu beto lenda bwa ve na mutambu yai? Beto fwete vingila ve nde dibundu ya Nzambi kutudila beto lisiti ya bansaka ya mbote mpi ya mbi ya kulutisa ntangu. Beto fwete longa kansansa na beto sambu na kubaka balukanu ya mbote yina ke wakana ti minsiku ya Yehowa. (Baebreo 5:14) Kana zola na beto sambu na Nzambi kele ya “kukonda luvunu,” beto ta baka balukanu ya mbote. (Baroma 12:9) Muntu ya luvunu ke lungisaka ve mambu yina yandi ke tubaka. Yo yina ntangu beto ke pona bansaka ya kulutisa ntangu, beto fwete kudiyula nde: ‘Keti mono ke zitisaka minsiku yina mono ke longaka bantu ya nkaka? Balongoki ya Biblia to bantu yina mono ke solulaka ti bo ta yindula nki kana bo mona bansaka ya kulutisa  ntangu yina mono me pona?’ Kana beto ke zitisa minsiku yina beto ke longaka bantu ya nkaka, beto ta kangama ve na mutambu ya Satana.—1 Yoane 3:18.

14. Inki mutindu Satana ke sosaka kubangika beto mpi nki lenda sadisa beto?

¹⁴ Satana ke sosaka kubangika beto mpi kupesa beto boma sambu beto lemfukila ve Yehowa. Mu mbandu, yandi lenda pusa bamfumu ya luyalu na kubuyisa kisalu na beto ya kusamuna. Yandi lenda pusa mpi banduku ya kisalu to ya nzo-nkanda na kuseka beto sambu beto ke zitisaka minsiku ya Biblia. (1 Piere 4:4) Satana lenda sadila bantu ya dibuta na beto yina kele ve Bambangi ya Yehowa, yina lenda vanda ti bangindu ya mbote, na kukuma kubuyisa beto na kukwenda na balukutakanu. (Matayo 10:36) Inki beto lenda sala sambu beto lemba ve ntangu Satana ke bangika beto? Bambangika yai fwete yitukisa beto ve sambu beto me zaba nde beto ke nwana ti Satana. (Kusonga 2:10; 12:17) Diaka, beto fwete vila ve ntembe yina Satana basisaka nde beto ke sadilaka Yehowa kaka na bantangu ya kiese kansi na bantangu ya mpasi, beto ta buya yandi. (Yobi 1:9-11; 2:4, 5) Nsuka-nsuka, beto fwete samba Yehowa ntangu yonso sambu yandi pesa beto ngolo. Beto fwete vila ve nde Yehowa ta yambula beto ve ata fioti.—Baebreo 13:5.

15. Keti Satana lenda pusa beto na ngolo na kusala mambu yina beto ke zolaka ve? Tendula.

¹⁵ Satana lenda pusa ve bantu na ngolo na kusala mambu yina bo ke zolaka ve. (Yakobo 1:14) Bantu mingi na nsi-ntoto ke bakisaka nkutu ve nde bo kele na lweka ya Satana. Kansi kana muntu me longuka kieleka, yandi fwete pona kuvanda na lweka ya Yehowa to ya Satana. (Bisalu 3:17; 17:30) Kana beto ke lemfukila Nzambi, Satana ta kuka ve kufwa kwikama na beto.—Yobi 2:3; 27:5.

16, 17. (a) Inki mambu Satana ti bademo na yandi lenda sala ve? (b) Sambu na nki beto fwete wa ve boma ya kusamba Yehowa na ndinga ya ngolo?

¹⁶ Satana ti bademo na yandi lenda kuka ve kusala mambu ya nkaka. Mu mbandu, Biblia ke tubaka ve ata fioti nde bo lenda zaba mambu yina kele na mabanza mpi na bantima na beto. Kaka Yehowa ti Yezu lenda zaba. (1 Samuele 16:7; Marko 2:8) Yo yina, keti beto fwete wa boma nde kana beto ke tuba to ke samba na ndinga ya ngolo, Diabulu mpi bademo na yandi ta wa mambu yina beto ke tuba mpi kusadila yo sambu na kupukumuna beto? Ve! Sambu na nki? Tadila mbandu yai: Beto ke waka ve boma ya kusala mambu ya mbote na kisalu ya Yehowa ata Diabulu lenda mona beto. Mutindu mosi mpi, beto fwete wa ve boma ya kusamba na ndinga ya ngolo ata Diabulu lenda wa beto. Diaka, Biblia ke tubaka mbala mingi nde bansadi ya Nzambi vandaka kusamba na ndinga ya ngolo mpi beto me tangaka ntete ve na Biblia nde bo vandaka kuwa boma nde Diabulu ta wa bo. (1 Bantotila 8:22, 23; Yoane 11:41, 42; Bisalu 4:23, 24) Kana beto ke sala bikesa ya kutuba mpi ya kusala mambu mutindu Nzambi ke zola, beto lenda tula ntima nde Yehowa ta bika ve nde Diabulu kuniokula beto na ntangu ya nda.—Tanga Nkunga 34:7.

¹⁷ Beto fwete zaba mbeni na beto kansi beto fwete wa yandi ve boma. Ata beto kele bantu ya kukonda kukuka, ti lusadisu ya Yehowa beto lenda nunga Satana. (1 Yoane 2:14) Kana beto ke telemina Satana, yandi ta tina ntama ti beto. (Yakobo 4:7; 1 Piere 5:9) Yo ke monana nde bubu yai Satana ke nwanisaka mingi-mingi baleke. Inki mutindu bo lenda kangama ve na mitambu ya Satana? Beto ta tadila ngiufula yai na disolo yina ke landa.