1, 2. (a) Inki mutindu bibuti ya nkaka ke kudiwaka kana mwana na bo me baka lukanu ya kubaka mbotika? (b) Sambu na nki mutubi ke yulaka bantu yina ke zola kubaka mbotika kana bo me kudipesa na Yehowa? (Tala kifwanisu ya luyantiku ya disolo.)

BIBUTI ya Maria vandaka kutala Maria mpi balongoki ya nkaka ya Biblia yina vandaka ya kutelama na ndonga ya bantu ya ke baka mbotika. Mutubi yulaka bo bangiufula zole mpi Maria pesaka bamvutu na ndinga ya ngolo. Na nima, Maria bakaka mbotika.

² Bibuti ya Maria sepelaka mingi mutindu yandi kudipesaka na Yehowa mpi bakaka mbotika. Kansi ntangu Maria bakaka lukanu ya kubaka mbotika, mama na yandi kudiyangisaka mwa fioti. Mama ya Maria vandaka kudiyula nde: ‘Keti Maria me fwana na kubaka mbotika kaka ti bamvula yai? Keti yandi ke bakisa kibeni nde kudipesa na Yehowa kele mukumba mosi ya nene? Keti yandi fwete vingila diaka sambu na kubaka mbotika?’ Bibuti mingi ke kudiyulaka bangiufula yai kana mwana na bo me baka lukanu ya kubaka mbotika. (Longi 5:5) Kansi, kieleka kele nde kudipesa na  Yehowa mpi kubaka mbotika kele lukanu ya kuluta mfunu yina konso muntu fwete baka.—Tala lupangu “ Keti Nge Me Kudipesaka na Yehowa?”

3, 4. (a) Inki mutindu ntumwa Piere monisaka nde mbotika kele mfunu mingi? (b) Sambu na nki Piere fwanisaka mbotika ti maswa yina Noa tungaka?

³ Ntumwa Piere fwanisaka mbotika ti maswa yina Noa tungaka. Yandi tubaka nde: “Mbotika, yina me fwanana ti diambu yai, ke gulusa beno mpi ntangu yai.” (Tanga 1 Piere 3:20, 21.) Maswa yina Noa tungaka ndimisaka kibeni bantu nde Noa vandaka kusala luzolo ya Nzambi na ntima ya mvimba. Noa salaka kisalu yina Yehowa pesaka yandi na kwikama yonso. Sambu Noa monisaka lukwikilu, Yehowa gulusaka yandi ti dibuta na yandi na Mvula ya Ngolo. Inki dilongi Piere zolaka kulonga beto?

⁴ Ntangu bantu monaka maswa, bo bakisaka nde Noa vandaka kukwikila na Nzambi. Kiteso mosi mpi, ntangu bantu ke mona longoki mosi ya Biblia me baka mbotika, bo ke bakisaka nde yandi ke kwikila na Kristu mpi me kudipesaka na Nzambi. Bonso Noa, bantu ya me bakaka mbotika ke lemfukilaka Nzambi mpi ke salaka kisalu na yandi. Yo yina, Yehowa ta gulusa bo ntangu yandi ta fwa nsi-ntoto yai ya mbi mutindu yandi gulusaka Noa na Mvula ya Ngolo. (Marko 13:10; Kusonga 7:9, 10) Ya kieleka, kudipesa na Yehowa mpi kubaka mbotika kele mfunu kibeni. Yo yina kana muntu ke sukinina na kubaka mbotika, yandi lenda vidisa dibaku ya kuzinga mvula na mvula.

5. Inki bangiufula beto ta tadila na disolo yai?

⁵ Beto me bakisa nde mbotika kele mfunu mingi. Yo yina, beto fwete zaba mpi bamvutu ya bangiufula yai tatu: Inki Biblia ke longaka sambu na mbotika? Inki muntu fwete sala na ntwala ya kubaka mbotika? Sambu na nki beto fwete yibuka ntangu yonso mfunu  ya mbotika ntangu beto ke longuka Biblia ti bana na beto to bantu ya nkaka?

6, 7. (a) Sambu na nki bantu vandaka kukwenda kubaka mbotika na Yoane? (b) Inki mbotika swaswanaka ti bambotika yonso, mpi sambu na nki?

⁶ Biblia ke tuba nde Yoane Mbotiki kele muntu ya ntete yina yantikaka kupesa bantu mbotika. (Matayo 3:1-6) Sambu na nki bantu vandaka kukwenda kubaka mbotika na yandi? Sambu na kumonisa nde bo me balula ntima na masumu na bo, disongidila bo me ndima nde bo zitisaka ve Nsiku ya Moize mpi bo ke kudiyangisa sambu na mbi yina bo salaka. Kansi kele ti mbotika ya kuluta mfunu yina Yoane pesaka, yina ntendula na yo swaswanaka ti bambotika ya nkaka. Yoane zwaka dibaku ya nene ya kubotika Yezu, Mwana ya Nzambi. (Matayo 3:13-17) Yezu vandaka ve na mfunu ya kubalula ntima sambu yandi salaka ve disumu. (1 Piere 2:22) Ebuna sambu na nki Yezu bakaka mbotika? Sambu na kumonisa nde yandi me ndima kusadila luzingu na yandi sambu na kusala luzolo ya Nzambi.—Baebreo 10:7.

⁷ Ntangu Yezu yantikaka kulonga, balongoki na yandi kumaka kubotika bantu. (Yoane 3:22; 4:1, 2) Bantu yina vandaka kubaka mbotika sambu na kumonisa mpi nde bo me balula ntima na masumu na bo sambu bo zitisaka ve Nsiku ya Moize. Kansi na nima ya lufwa mpi lufutumuku ya Yezu, bantu yina vandaka na mfunu ya kukuma balongoki na yandi kumaka kubaka mbotika sambu na kikuma ya nkaka.

8. (a) Inki ntuma Yezu pesaka na nima ya lufutumuku na yandi? (b) Sambu na nki Bakristu fwete baka mbotika?

⁸ Bilumbu fioti na nima ya lufutumuku ya Yezu na mvu 33, yandi solulaka ti bantu kuluta 500, babakala, bankento, nkutu ti bana-fioti. Ziku kele na dibaku yina yandi tubaka nde: “Yo yina, beno kwenda mpi beno kumisa bantu ya makanda yonso balongoki, beno botika bo na zina ya Tata mpi ya Mwana mpi ya mpeve santu, beno longa bo na kuzitisa mambu yonso ya mono songaka beno.” (Matayo 28:19, 20; 1 Bakorinto 15:6) Yezu songaka balongoki na yandi na kukumisa mpi bantu ya nkaka balongoki. Konso muntu yina ke zola kukuma longoki na yandi, to ke zola kubaka “vangu” na yandi, fwete baka mbotika. (Matayo 11:29, 30) Sambu na kusadila Nzambi na mutindu yandi ke zolaka, muntu fwete ndima nde Nzambi ke sadilaka Yezu sambu na kulungisa luzolo na yandi. Na nima, muntu yango fwete baka mbotika na mutindu yina Nzambi ke ndimaka. Biblia ke monisa nde balongoki ya ntete ya Yezu bakisaka nde mbotika kele mfunu mingi. Bo yindulaka ve nde bo fwete sukinina na kubaka mbotika.—Bisalu 2:41; 9:18; 16:14, 15, 32, 33.

9, 10. Mbotika ya muntu mosi ya Etiopia mpi ya Saule ke longa beto nki?

⁹ Tanga Bisalu 8:35, 36. Muntu mosi ya Etiopia yina ndimaka malongi ya dibundu ya Bayuda katukaka kusambila na tempelo ya Yeruzalemi mpi vandaka kuvutuka na bwala na bo. Wanzio ya Yehowa tindaka Filipo na kukwenda kulonga yandi, yo yina Filipo longaka yandi “nsangu ya mbote ya Yezu.” Inki muntu ya Etiopia salaka? Yandi ndimaka nde Yezu kele Mfumu mpi yandi salaka diambu yina Yehowa ke lombaka Bakristu na kusala. Yandi bakaka mbotika kukonda kusukinina.

¹⁰ Mbandu ya nkaka kele ya Saule, yina vandaka Muyuda. Dikanda ya mvimba ya Bayuda vandaka bantu ya Nzambi, kansi Yehowa buyaka bo sambu bo vandaka diaka ve kulemfukila yandi. Saule vandaka kundima nde Bayuda vandaka kaka bansadi ya mbote  ya Nzambi, yo yina yandi vandaka kubangika Bakristu. Kansi kilumbu mosi, Saule waka Yezu yina futumukaka, ke solula ti yandi katuka na zulu. Saule vandaka kuyindula nde Yezu me fwaka. Inki Saule salaka? Yandi ndimaka lusadisu ya Ananiasi na kiese yonso. Biblia ke tuba nde: “Yandi telamaka mpi bakaka mbotika.” (Bisalu 9:17, 18; Bagalatia 1:14) Bo kumaka kubinga yandi ntumwa Polo. Ntangu Saule bakisaka nde Nzambi vandaka kusadila Yezu sambu na kulungisa luzolo na yandi, yandi bakaka mbotika kukonda kusukinina.—Tanga Bisalu 22:12-16.

11. (a) Inki ke pusaka balongoki ya Biblia na kubaka mbotika? (b) Inki mutindu beto ke kudiwaka ntangu muntu mosi me baka mbotika?

¹¹ Bubu yai, balongoki ya Biblia, baleke mpi bambuta ke salaka mpi mutindu mosi. Sambu bo ke sepelaka ti malongi ya Biblia mpi ke kwikilaka na yo, bo ke vandaka ti mpusa ya ngolo ya kudipesa na Yehowa mpi kubaka mbotika. Ya kieleka, na balukutakanu ya nene mpi ya distrike, diskure ya mbotika ke vandaka ntangu mosi ya mfunu mingi. Bambangi ya Yehowa ke sepelaka mingi mutindu balongoki ya Biblia ke ndimaka kieleka mpi ke bakaka lukanu ya kubaka mbotika. Bibuti ke vandaka na kiese ntangu bana na bo ke bakaka mpi lukanu ya kubaka mbotika. Na mvula ya kisalu 2017, bantu kuluta 284 000 bakaka mbotika sambu na kumonisa nde bo me kudipesa na Yehowa. (Bisalu 13:48) Ya kieleka, bo bakisaka nde mbotika kele mfunu sambu na Bakristu. Kansi nki bo salaka na ntwala ya kubaka mbotika?

12. Inki balongoki ya Biblia fwete sala na ntwala ya kubaka mbotika?

¹² Na ntwala nde balongoki ya Biblia kubaka mbotika, bo fwete longuka kieleka ya me tala Nzambi, lukanu na yandi sambu na bantu, sambu na ntoto, mpi mambu yina yandi salaka sambu na kugulusa bantu. (1 Timoteo 2:3-6) Na nima, bo fwete kumisa lukwikilu na bo ngolo sambu yo sadisa bo na kuzitisa bansiku ya Nzambi mpi kuyambula mambu yina Nzambi ke mengaka. (Bisalu 3:19) Kusala mutindu yai kele mfunu, sambu Yehowa ke ndimaka ve muntu yina me kudipesa na yandi kansi ke landa kusala mambu yina Yehowa ke mengaka. (1 Bakorinto 6:9, 10) Bantu yina ke zola kudipesa na Yehowa fwete sala diaka mambu mingi. Bo fwete kwenda na balukutakanu mbala na mbala, kusamuna mpi kulonga bantu ya nkaka. Bantu yonso ya ke zola kukuma balongoki ya Kristu fwete sala mambu yai. (Bisalu 1:8) Longoki ya Biblia fwete sala ntete mambu yai yonso. Ebuna, yandi lenda sala kisambu sambu na kudipesa na Yehowa mpi na nima kubaka mbotika.

13. Ntangu beto ke longa bantu Biblia, sambu na nki beto fwete vila ve nde yo kele mfunu nde bo baka mbotika?

¹³ Ntangu beto ke sadisa bana na beto mpi balongoki ya Biblia na kusala mambu yina ya mfunu, beto fwete vila ve nde bantu yina ke zola kukuma balongoki ya kieleka ya Yezu fwete baka mbotika. Yo yina beto fwete wa ve boma na kusonga bo na ntangu ya me fwana nde yo kele mfunu na kudipesa na Yehowa mpi kubaka mbotika. Beto ke zolaka nde bana na beto mpi balongoki ya Biblia kulanda kuyela mpi kubaka mbotika.

14. Sambu na nki beto fwete pusa ve muntu na ngolo na kubaka mbotika?

¹⁴ Ya kieleka, ata muntu mosi ve fwete pusa mwana to longoki ya Biblia na ngolo na kubaka mbotika. Yehowa ke pusaka beto ve na ngolo na kusadila yandi. (1 Yoane 4:8) Ntangu beto ke longa bantu ya nkaka, beto fwete sadisa bo na kubakisa mfunu ya kuyedisa kinduku ya ngolo ti Yehowa. Kana longoki  ya Biblia ke sepela ti bakieleka ya Nzambi mpi ke sala mambu yonso yina Bakristu ya kieleka ke salaka, yo ta pusa yandi na kubaka mbotika.—2 Bakorinto 5:14, 15.

15, 16. (a) Muntu fwete baka mbotika ti bamvula ikwa? Tendula. (b) Sambu na nki longoki fwete baka mbotika na dibundu ya Yehowa ata yandi bakaka dezia mbotika na dibundu ya nkaka?

¹⁵ Muntu fwete vanda ve ti mvula mosi buna sambu na kubaka mbotika. Bantu yonso kele kiteso mosi ve, balongoki ya Biblia ya nkaka ke yelaka nswalu kuluta bankaka. Bantu mingi ke bakaka mbotika ntangu bo kele baleke mpi ke bikalaka ya kwikama na Yehowa tii na kimbuta na bo. Bantu ya nkaka ke longukaka Biblia mpi ke bakaka mbotika na kimbuta. Nkutu bankaka ke bakaka mbotika ti bamvula kuluta 100!

¹⁶ Nkento mosi yina longukaka Biblia bakaka dezia mbotika na mabundu ya nkaka. Yo yina yandi yulaka mpangi-nkento yina vandaka kulonguka ti yandi kana yo kele mfunu na kubaka diaka mbotika. Mpangi-nkento sadilaka Biblia sambu na kupesa mvutu na ngiufula na yandi. Ntangu nkento yina bakisaka mambu yina Biblia ke tubaka, yandi bakaka mbotika, ata yandi vandaka ti bamvula kiteso ya 80. Mbandu yai ke longa beto nki? Yehowa ke ndimaka mbotika na beto kaka kana beto me zaba kieleka ya me tala luzolo na yandi. Yo yina, ata beto me bakaka mbotika na dibundu ya nkaka, beto fwete baka diaka mbotika na dibundu ya Yehowa.—Tanga Bisalu 19:3-5.

17. Inki muntu fwete yindula na kilumbu ya mbotika na yandi?

¹⁷ Kilumbu ya mbotika ke vandaka kilumbu ya kiese mingi. Yo kele mpi ntangu ya kuyindula mbote-mbote ntendula ya kudipesa na Nzambi mpi ya kubaka mbotika. Yo ke vandaka pete ve na kusala mambu yonso yina Bakristu ya kieleka fwete sala. Balongoki ya Yezu fwete zinga “diaka ve sambu na bo mosi, kansi sambu na muntu yina fwaka sambu na bo mpi yina Nzambi futumunaka.”—2 Bakorinto 5:15; Matayo 16:24.

18. Inki bangiufula beto ta tadila na disolo ya ke landa?

¹⁸ Disolo yai me monisa nde kukuma Mukristu ya kieleka kele ve lukanu ya kubaka na nsaka. Yo yina mama ya Maria yulaka bangiufula yina kele na luyantiku ya disolo yai. Kibuti, nge lenda kudiyula nde: ‘Keti mwana na mono me lunga na kubaka mbotika? Keti yandi me zaba mambu mingi ya Biblia sambu na kudipesa na Yehowa? Keti mwana na mono fwete sala banzo-nkanda ya nda mpi kuzwa kisalu na ntwala ya kubaka mbotika? Keti yo kele mbote na kudiyangisa nde mwana na mono ta sala disumu ya nene na nima ya kubaka mbotika?’ Disolo ya ke landa ta pesa mvutu na bangiufula yai mpi beto ta longuka mutindu bibuti fwete vanda ti mabanza ya mbote sambu na mbotika.