Bai pa asuntu

Bai pa lista di asuntus

KAPÍTLU 6

Modi ki nu ta skodje diverson ki é dretu?

Modi ki nu ta skodje diverson ki é dretu?

‘Nhos faze tudu kuza pa glória di Deus.’ — 1 CORÍNTIOS 10:31.

1, 2. Pamodi ki nu debe toma kuidadu óras ki nu ta skodje diverson?

 IMAJINA ma bu panha un fruta pa bu kume, má bu repara ma un párti di kel fruta sta stragadu. Kuzê ki bu ta fazeba? Bu ta kumeba el simé? Bu ta botaba el? Ô bu ta kortaba kel párti ki sta stragadu i bu ta kumeba kel párti ki sta dretu?

2 Nu pode fla ma diverson é sima kel fruta. Ten txeu kuza pa nu divirti ku el sima filmis, prugramas di tilivizon, livrus i múzikas. Alguns di kes diverson é sábi, má kuazi tudu es sta stragadu. Pamodi es ta mostra konportamentu seksual mariadu, violénsia i fitisaria ô bruxaria. Óras ki bu ta skodje un diverson, bu ta kustuma fla: “É mi ki ta disidi. N ta skodje kuzê ki N krê”? Ô bu ta fla: “Ninhun tipu di diverson é ka dretu”? Ô bu ta toma kuidadu, bu ta ivita kel ki é mariadu i bu ta skodje kel ki é dretu?

 3. Pamodi ki nu krê skodje diverson ki é dretu?

3 Nos tudu nu meste divirti. Má, nu krê skodje diverson ki é dretu, pamodi diverson mariadu pode prujudika nos amizadi ku Jeová.

‘NHOS FAZE TUDU KUZA PA GLÓRIA DI DEUS’

 4. Modi ki 1 Coríntios 10:31 ta djuda-nu skodje diverson ki é dretu?

4 Kantu nu da nos vida pa Jeová, nu promete-l ma nu ta uza nos vida pa faze se vontadi. (Lé Eclesiastes 5:4.) Nu promete ma nu ta ‘faze tudu kuza pa glória di Deus.’ (1 Coríntios 10:31 ) Kel-li krê fla ma nos é sérvus di Jeová tudu óra, óras ki nu ta bai runion ô pregason, má tanbê óras ki nu sta diskansa ô ta divirti.

 5. Kuzê ki sénpri nu krê da Jeová?

5 Tudu kuza ki nu ta faze na vida sta ligadu ku nos adorason pa Jeová. Apóstlu Polu splika kel-li kantu el fla: ‘Nhos aprizenta nhos korpu sima un sakrifisiu bibu, santu i ki Deus ta seta’. (Romanos 12:1 ) Jizus fla: ‘Ama Jeová, bu Deus, di tudu bu korason, di tudu bu alma, di tudu bu menti i di tudu bu forsa.’ (Marcos 12:30 ) Sénpri nu krê da Jeová nos midjór. Na Israel na ténpu antigu, povu ta ofereseba Jeová sakrifisius di animal. Si kel animal tinha algun prubléma, Deus ka ta setaba kel sakrifisiu. (Levítico 22:18-20 ) Di mésmu manera, si nos adorason tene algun prubléma, Jeová pode ka seta nos adorason. Modi ki kel-li pode kontise?

6, 7. Kuzê ki ta kontise si nu divirti ku kuzas ki Jeová ta ôdia?

6 Jeová ta fla-nu: ‘Nhos ten ki ser santu pamodi mi é santu.’ (1 Pedro 1:14-16; 2 Pedro 3:11) Pa Jeová seta nos adorason, el ten ki ser santu, ô linpu. (Deuteronómio 15:21 ) Nu sabe ma Jeová ta ôdia konportamentu seksual mariadu, violénsia ô algun kuza ki sta ligadu ku fitisaria ô bruxaria. Si nu faze kes kuza li, nos adorason ka ta fika linpu más. (Romanos 6:12-14; 8:13 ) Má tanbê, si nu divirti ku kes kuza li, Jeová ta fika tristi ku nos. Nos adorason pa el ta fika suju i nos amizadi ku Jeová pode kaba.

7 Nton, modi ki nu pode skodje diverson ki é dretu? Ki testus di Bíblia pode djuda-nu sabe si un diverson é dretu ô nau?

ÔDIA KES KUZA KI JEOVÁ TA ÔDIA

8, 9. Ki tipu di diverson nu ten ki ivita i pamodi?

8 Oji ten txeu tipu di diverson. Alguns diverson é dretu pa kristons. Má kuazi tudu es, sta xeiu di kuzas ki Jeová ta ôdia i nu ten ki fika lonji di es. Nu ben odja alguns izénplu.

9 Txeu filmi, sites na internet, prugramas di tilivizon, jogus iletróniku i múzikas ta pâpia di séksu, violénsia ku fitisaria ô bruxaria. Txeu bês kes kuza li ta mostradu sima ki é normal i divirtidu. Má, kristons ka ta seta diverson ki ten kuzas ki Jeová ta ôdia. (Atos 15:28, 29; 1 Coríntios 6:9, 10 ) Óras ki nu ta fika lonji di kes tipu di diverson li, nu ta mostra ma nu ta ôdia kel ki é mau i Jeová ta fika kontenti ku nos. — Salmo 34:14; Romanos 12:9.

10. Kuzê ki pode kontise si nu fika ta skodje diversons mariadu?

10 Alguns ta atxa ma ka ta faze nada si nu divirti ku kuzas ki ten aver ku konportamentu seksual mariadu, violénsia, fitisaria ô bruxaria. Es ta pensa: ‘Kuzê ki ten? Ami nunka N ka ta faze kes kuza la.’ Si nu pensa si, nu sta ta ngana nos kabésa. Bíblia ta fla: ‘Korason ta trai algen más di ki kalker otu kuza i el sta dizusperadu.’ (Jeremias 17:9 ) Si nu divirti ku kuzas ki Jeová ka gosta, modi ki nu pode fla ma nu ta ôdia kes kuza? I kada bês ki nu divirti ku kes kuza li, más nu ta atxa ma es é normal. Ku ténpu, nos konsénsia ta bira fraku i el ka ta fla-nu más nada óras ki nu sta toma un mau disizon. — Salmo 119:70; 1 Timóteo 4:1, 2.

11. Modi ki Gálatas 6:7 ta djuda-nu skodje diverson ki é dretu?

11 Bíblia ta fla-nu: ‘É kel ki algen símia, ki el ta kodje tanbê’. (Gálatas 6:7) Nu pode ten sertéza ma si nu divirti ku kuzas mariadu, ku ténpu nu ta faze kes kuza. Pur izénplu, alguns kriston tinha ábitu di odja filmis ki ta mostra konportamentu seksual mariadu. Ses kabésa fika xeiu di kes pensamentu mariadu ti ki es faze kes kuza. Má, Jeová ta da-nu ajuda ki nu meste pa nu skodje diverson ki é dretu.

PRINSÍPIUS DI BÍBLIA PODE DJUDA-NU

12. Kuzê ki ta djuda-nu toma bons disizon ki ta poi Jeová kontenti?

12 Ten alguns diverson ki nu sabe klaru ma Jeová ka ta seta i nu ten ki fika lonji di es. Má i óras ki nu ka ten sertéza si un diverson é mariadu? Jeová ka da-nu un lista di kuzê ki nu ka debe odja, kuzê ki nu ka debe obi ô ki nu ka debe lé. El krê pa nu dexa Bíblia gia nos konsénsia. (Lé Gálatas 6:5.) Jeová da-nu prinsípius, ki é kes verdadi prinsipal, pa inxina-nu modi ki el ta pensa. Kes prinsípiu ta djuda-nu trena nos konsénsia. Es ta djuda-nu sabe ‘kal ki é vontadi di Jeová’, asi nu ta toma disizons ki ta pô-l kontenti. — Efésios 5:17.

Prinsípius di Bíblia ta djuda-nu skodje diverson ki é dretu

13. (a) Pamodi ki nen sénpri dôs kriston ka ta skodje mésmu tipu di diverson? (b) Má kuzê ki tudu kriston pode faze?

13 É ka sénpri ki dôs kriston ta skodje mésmu tipu di diverson. Pamodi? Pamodi nos tudu nu gosta di kuzas diferenti. Tanbê, un kriston pode atxa ma un diverson é dretu i kel otu pode atxa ma é mariadu. Má simé, si tudu kriston sigi prinsípius di Bíblia es ta toma bons disizon. (Filipenses 1:9 ) Kes prinsípiu ta djuda-nu skodje diverson ki é dretu i ki ta poi Jeová fika kontenti ku nos. — Salmo 119:11, 129; 1 Pedro 2:16.

14. (a) Ku kuzê ki nu debe toma kuidadu? (b) Ki konsedju Polu da pa kristons?

14 Tanbê, nu debe toma kuidadu pa nu ka perde txeu ténpu ku diverson. Kel-li ta mostra si diverson é txeu inportanti pa nos ô nau. Dja ki nos é sérvus di Jeová, kuza más inportanti na nos vida é faze se vontadi. (Lé Mateus 6:33.) Má alvês, nu pode kumesa ta gasta txeu ténpu ku diverson sen nu da kónta. Apóstlu Polu aviza kristons: ‘Nhos mante txeu sienti pa nhos ka anda sima algen tolu, má sima algen ki ten sabedoria, ta uza nhos ténpu di midjór manera ki nhos pode’. (Efésios 5:15, 16 ) Kel-li ta mostra ma nu meste poi limiti na ténpu ki nu ta gasta ku diverson. Tanbê, nu meste faze tudu ki nu pode pa nos adorason pa Deus sta na primeru lugar na nos vida. — Filipenses 1:10.

15. Kuzê ki nu pode faze pa nu ka dexa ninhun diverson straga nos amizadi ku Jeová?

15 Nu sabe ma nu debe fika lonji di kes diverson ki Jeová ta ôdia. Má, i si nu ten dúvida si un diverson é dretu ô mariadu? Nu meste toma kuidadu simé? Pensa na kel-li. Si bu sta ta anda na un kaminhu, na un monti altu, bu ta andaba na pónta? Nau. Si bu gosta di bu vida bu ta fika lonji di prigu. Mésmu kuza ta kontise ku diverson. Bíblia ta fla: ‘Poi bu pé lonji di kel ki é mau.’ (Provérbios 4:25-27 ) Nton, nu debe ivita kes diverson ki nu sabe ma é mariadu, má tanbê nu debe fika lonji di kes diverson ki nu ten dúvida si é dretu ô mariadu. Pamodi nu ka krê faze nada ki ta straga nos amizadi ku Jeová.

PENSA SIMA JEOVÁ TA PENSA

16. (a) Kal ki é alguns kuza ki Jeová ta ôdia? (b) Modi ki nu ta mostra ma nu ta ôdia kel ki Jeová ta ôdia?

16 Un di kes algen ki skrebe Salmo fla: ‘Nhos ki ta ama Jeová, nhos ôdia kel ki é mau’. (Salmo 97:10 ) Bíblia ta inxina-nu modi ki Jeová ta pensa i modi ki el ta xinti. I sabe kuzê ki Jeová ta pensa, pode djuda-u pensa sima el. Pur izénplu, nu sabe ma Jeová ta ôdia ‘língua ki ta konta mintira, mô ki ta tra sangi di algen ki ka ten kulpa, korason ki ta faze planu pa kuzas mariadu, i pé ki ta kóre faxi pa maldadi’. (Provérbios 6:16-19 ) Tanbê nu sabe ma Jeová ta ôdia ‘konportamentu seksual mariadu, idolatria, fitisaria ô bruxaria, siumi, raiba, invéja, bebe dimás, féstas diskontroladu i kuzas sima kes-li.’ (Gálatas 5:19-21 ) Bu ta konsigi odja modi ki prinsípius di Bíblia pode djuda-u skodje diverson ki é dretu? Si nu ta ôdia kel ki Jeová ta ôdia, nu ta obi ku Jeová tudu óra, ka ta nporta si nu sta nos sô ô djuntu ku otus algen. (2 Coríntios 3:18 ) Aliás, é kel ki nu ta faze óras ki nu sta nos sô ki ta mostra ken ki nos é di verdadi. — Salmo 11:4; 16:8.

17. Antis di nu skodje un diverson, kuzê ki nu debe pergunta nos kabésa?

17 Nton, antis di nu skodje un diverson, é bon nu pergunta nos kabésa: ‘Modi ki kel diverson li pode prujudika nha amizadi ku Jeová? Modi ki nha konsénsia ta fika?’ Nu ben odja alguns prinsípiu ki pode djuda-nu óras ki nu ta skodje diverson ki é dretu.

18, 19. (a) Ki konsedju apóstlu Polu da na Filipenses 4:8 ? (b) Ki konsedjus di Bíblia ta djuda-nu skodje diverson ki é dretu?

18 Óras ki nu ta skodje un diverson, nu sta ta skodje kuzas pa intxi nos menti. Apóstlu Polu skrebe: ‘Tudu kel ki é verdadi, tudu kel ki é inportanti, tudu kel ki é justu, tudu kel ki é puru, tudu kel ki debe amadu, tudu kel ki ta papiadu ben di el, tudu kel ki é bon i tudu kel ki merese lovor, nhos kontinua ta pensa na kes kuza li.’ (Filipenses 4:8 ) Óras ki nu ta intxi nos menti ku kuzas sima kes-li, nu pode fla: ‘Pa palavras di nha bóka i pensamentus di nha korason ser sábi pa bo, ó Jeová’. — Salmo 19:14.

19 Pergunta bu kabésa: ‘Ku kuzê ki N sta ta intxi nha menti? Dipôs ki N odja un filmi ô un prugrama di tilivizon, N ta fika ta pensa na kuzas dretu i puru? N ta fika trankilu i ku konsénsia linpu? (Efésios 5:5; 1 Timóteo 1:5, 19 ) N ta xinti avontádi pa N faze orason? Ô N ta xinti vergónha? N ta fika ta pensa na kuzas ki ten aver ku violénsia ô na konportamentu seksual mariadu? (Mateus 12:33; Marcos 7:20-23 ) Kel tipu di diverson ki N skodje sta ta pô-m sima algen di mundu?’ (Romanos 12:2 ) Si nu ser sinseru óras ki nu ta responde kes pergunta li, es ta djuda-nu sabe kuzê ki nu meste faze pa nu kontinua ta ten un amizadi fórti ku Jeová. Nu krê fla sima un skritor di salmo fla: ‘Ka bu dexa nhas odju odja pa kuzas ki ka ten valor’. a — Salmo 119:37.

MODI KI NHAS DISIZON TA POI OTUS ALGEN TA XINTI?

20, 21. Pamodi ki nu debe pensa na kel ki otus algen ta xinti óras ki nu ta skodje un diverson?

20 Un otu prinsípiu inportanti ki nu debe lenbra sénpri é kel-li: ‘Nu pode faze tudu kuza, má é ka tudu kuza ki ta djuda. Ki kada algen kontinua ta djobe ka se própi vantaji, má kel di otu algen.’ (1 Coríntios 10:23, 24 ) É ka sô pamodi nu ten liberdadi pa faze un kuza ki nu debe faze-l. Nu debe pergunta nos kabésa: ‘Modi ki nhas disizon ta poi nhas irmon ta xinti?’

21 Kada algen ta pensa di un manera diferenti. Pur izénplu, bu pode disidi odja un filmi i bu konsénsia fika trankilu. Má dipôs, bu ben sabe ma konsénsia di un irmon fika inkomodadu pamodi kel filmi ki bu odja. Kuzê ki bu ta faze? É verdadi ki bu ten direitu di odja filmi ki bu krê. Má bu pode disidi ka faze kel-li. Pamodi? Pamodi bu ka krê peka ‘kóntra bus irmon’ i nen ‘kóntra Kristu’. (1 Coríntios 8:12 ) Nu ka krê faze nada ki ta tropesa nos irmons. — Romanos 14:1; 15:1; 1 Coríntios 10:32.

22. Modi ki nu pode mostra ma nu ta ruspeta opinion di otus irmon?

22 Má imajina, ma é bu konsénsia ki ka sta dexa-u odja, lé ô faze algun kuza, ki otu irmon ta atxa normal. Kuzê ki bu ta faze? Dja ki bu ta ama bu irmon i bu ta ruspeta-l, bu ka ta insisti ku el pa el muda se opinion. Pur izénplu, un kondutor sabe ma otus pode konduzi más faxi ô más divagar, má simé es pode ser bon kondutor. Di mésmu manera, bo ku bu irmon nhos pode pensa diferenti sobri mésmu tipu di diverson, má simé nhos tudu dôs pode sta ta sigi prinsípius di Bíblia. — Eclesiastes 7:16; Filipenses 4:5.

23. Kuzê ki ta djuda-nu skodje diverson ki é dretu?

23 Nton, kuzê ki ta djuda-nu skodje diverson ki é dretu? Óras ki nu ta dexa Bíblia gia nos konsénsia i ruspeta konsénsia di nos irmons. Asi, nu ta fika kontenti di faze ‘tudu kuza pa glória di Deus.’

a Nu ta atxa otus prinsípiu na Bíblia ki ta djuda-nu skodje diverson ki é dretu, sima Provérbios 3:31; 13:20; Efésios 5:3, 4 i Colossenses 3:5, 8, 20.