Skip to content

Histori ye Halloween ne Zwidiyo Zwayo

Histori ye Halloween ne Zwidiyo Zwayo

Dabilo ye Baibili

 Baibili ha i to leba chingwe ne kwe Halloween, holiday i no kitikiwa ne dzi 31 dza October gole ne gole. Ne kwa ka jalo, ku tangisa kwe Halloween kwa ntolo ne zwidiyo zwayo zwa ngwenu a ku to dumilana ne chino diwa ne Baibili.

Mu nsholo iwoyo

 Histori ye Halloween ne zwidiyo zwayo

  •   Samhain: Ku tangisa kwe Halloween ku nga batshanyiwa ne nzano wa ntolo we buheitani wa ka be u zangwa ne bathu be Celtic makole a li 2 000 a ka pinda,” ko leba The World Book Encyclopedia. “Be Celt ba ka be be duma kuti bafi ba nga bongwa be yenda pakati kwe bathu mu chibaka ichecho. Mu chibaka che nzano we Samhain, bathu ba no chila ba ka be be khona ku yetela bangwe ba na bafi.”​—Bona “ Ini i dangwa Halloween?

  •   Zwiambalo zwe Halloween, nekere, ne trick kene treat: Ku yenda ne buka ye Halloween, bangwe be BaCelt ba ka be be mbala zwiambalo zwi no tshusa kuti meya dzi no tendeleka dzi si ba dziyidze dzi tola kuti i bangwe badzo. Bangwe ba ka be be pa meya mbi dzinekere ku i nyaladza. a

     Mu chibaka che histori ye Europe (middle ages), badiyi be Catholic ba ka shingisa zwidiyo zwe buheitani be tumila bathu babo ku ngumba dze bathu ba ka mbala zwiambalo zwe halloween be kumbila zwipo.

  •   Zwipuku, ba no ngwa malopa, phele, baloyi, ne zwitukhwani: Zwithu zose izwezwi zwa ka be zwi togwa kuti zo yendidzana ne meya mbi. Ha i leba ne kwe “zwithu zwi kulu zwi singa boneke zwi na masimba,” buka ye Halloween Trivia i kati zwithu i zwezwi “zwo amana ne lufu, bafi kene ku cha ku fa.”

  •   Matitima e Halloween, kene malayiti e jack-o’:Mu Britain ya ntolo, “ba no kumbila ba ka be be yenda ku ngumba dze bathu be kumbila zojiwa kuti ba tembezelele bafi,” be yenda ba ka bata “butata la zhugwa nkoba pakati, malayiti a na nthuto u no milila meya dza ka zhaliligwa mu purgatory.” (Halloween​—From Pagan Ritual to Party Night) Bangwe ba kati malayiti a ka be e shingisiwa ku tata meya dza ka bipa. Mu makole a bo 1800 ku North America, matitima a ka shingisiwa mu bumo gwe mabutata ne kuti a ka be a li manjinji ku li ku lelu ku a pubula ne ku a bezha.

 A ko sheteka ku ziba ne kwe nzano we Halloween?

 Ee. Nenguba bangwe be tola kuti Halloween i nzano u no zipa u sina mathatha, zwi no thamiwa mu nzano iwoyo ha zwi to dumilana ne chino diwa mu Baibili. Halloween ya ka temelela mu bodumili gwe manyekhwa ne kwe bafi, meya dzi singa boneke kene budimona.

 Bona ndimana dzi no lakidza kuti Ndzimu u no linga chini budumili kwe Halloween:

  •   “Kusitongo wang’wa pakati kwenyu . . . unowonga bathu nge miti kene nloyilume kene unolebeleka ne bafi.”​—Ditironomi 18:10-12, Baibili yakayengemala.

     Chi no dwiwa: Ndzimu ha to dumana ne kuti ti lebeleke ne bafi kene ku lika ku zwi shanganya na bo.

  •   “Bafi abatoziba tjimwe.”​—Nreri 9:5.

     Chi no dwiwa: Ne kuti bafi ha ba to wa chingwe ha ba to khona ku zwi shanganya ne ba no chila.

  •   “Anditoshaka kuti mube ne buzwalani ne meya mibi. Amungang’we mu bhepe la She ne bhepe le meya mibi.”​—1 Bakorinta 10:20, 21, Baibili yakayengemala.

     Chi no dwiwa: Bano gaka mawila ngoni e Ndzimu ba ka fanila lambana ne budimona.

  •   “kuti ndizo muzwigwile mu butjengedzi gwa Satani; ngobe ngwa yedu . . . nenge meya mibi mu magalo ekudzimu.”​—Baefeso 6:11, 12.

     Chi no dwiwa: Bakirisiti ba ka fanila lambana ne meya mibi, ba singa thame ungati ba no dumana nayo.

a Bona buka ye Halloween: An American Holiday, an American History, page 4.