1-2. (a) Mibuso ingwe ya ka tolela bathu ba Jehova thambo ipi, ngono bathu be Ndzimu ba no zwibata chini? (b) Ku dziyidziwa ku nga pelela ne shatha chini? (Leba ne kwe itshwantsho chi mu khavara.)

 GONE jaanong tiro ya rona e thibetswe mo dinageng di feta 30 mo lefatsheng lotlhe. Mo dinageng tseo, puso e tsentse bakaulengwe le bokgaitsadi ba rona mo dikgolegelong. A go na le sengwe se se phoso se ba se dirileng? Nnyaa, ga go na sepe se Jehofa a ba bonang molato ka sone. Ba ne ba bala e bile ba ithuta Baebele, ba rerela batho ba bangwe e bile ba nna ba kopana le badumedimmogo le bone kwa dipokanong. Gape ba ne ba tswelela ba sa tseye letlhakore. Le fa batlhanka bano ba Modimo ba ba ikanyegang ba ne ba bogisiwa setlhogo, ba ne ba tswelela ba ikanyega, * ba bontsha gore ba ineetse mo go Jehofa ka botlalo. E bile seo se dira gore ba itumele.

² Gongwe o kile wa bona dinepe tsa bangwe ba Basupi bao ba ba pelokgale, mme wa lemoga gore ba a smaela. Ba itumetse ka gonne ba a itse gore Jehofa o itumelela go bo ba ikanyega mo go ene. (1 Ditir. 29:17a) Jesu o ne a re: “Go itumela batho ba ba bogisediwang go bo ba dira se se siameng . . . Itumeleng lo bo lo ipele thata, e re ka tuelo ya lona e le kgolo kwa magodimong.”—Math. 5:10-12.

3. Se kwa ku no legwa mu na Mishingo 4:19, 20, baapostolo ba ka zwibata chini ha be dziyidziwa mu century ye kutanga, ngono ne kutini?

³ Bakaulengwe le bokgaitsadi ba rona ba diragalelwa ke se se diragaletseng baaposetoloi fa ba ne ba bogisiwa ka gonne ba  rera ka Jesu. Baatlhodi ba kgotlatshekelo e kgolo ya Bajuda ba ne ba nna ba ba “laela gore ba tlogele go bua ka leina la ga Jesu.” (Dit. 4:18; 5:27, 28, 40) Baaposetoloi ba ne ba itshwara jang? (Bala Ditiro 4:19, 20.) Ba ne ba itse gore Mongwe yo o nang le taolo e e fetang ya baatlhodi, o ne a ba ‘laela gore ba rerele batho le go ba tlhalosetsa ka botlalo’ ka ga Keresete. (Dit. 10:42) Petere le Johane, ba ba neng ba ba buelela, ba ne ba bolelela baatlhodi bao ka bopelokgale gore ba tshwanetse go ikobela Modimo go na le go ikobela bone le gore ga ba kitla ba tlogela go bua ka Jesu. Go ne go ntse jaaka e kete ba botsa baatlhodi bao jaana, ‘A lo akanya gore lo na le taolo e e fetang ya Modimo?’

4. Se kwa ku no lakidziwa mu na Mishingo 5:27-29, zila baapostolo ya ba ka zwibata nayo i nga batsha chini Bakirisiti bose be malebeswa, ngono ti nga ba yedza chini?

⁴ Baaposetoloi ba ne ba tlhoma sekao se se molemo se Bakeresete botlhe ba boammaaruri ba se latelang fa e sa le ka nako eo, e leng go “ikobela Modimo e le mmusi go na le go ikobela batho.” (Bala Ditiro 5:27-29.) Fa baaposetoloi ba sena go itewa ka gonne ba ikanyega mo go Jehofa, ba ne ba tswa kwa kgotlatshekelo e kgolo ya Bajuda “ba itumetse, ka gonne Modimo o ne a ba neile tshiamelo ya go bogisiwa ka ntlha ya leina la ga Jesu” e bile ba ne ba tswelela ba rera.—Dit. 5:40-42.

5. I buzo dzipi dza ta ka fanila dabila?

⁵ Sekao sa baaposetoloi se dira gore re ipotse dipotso dingwe. Ka sekai, baaposetoloi ba ne ba ka ikobela Modimo go na le go ikobela batho jang, mme gape ba ikobela taelo eno e e tswang mo Dikwalong ya gore re “ikobele balaodi ba bagolo”? (Bar. 13:1) Fela jaaka moaposetoloi Paulo a ile a bua, rona gompieno re ka ‘ikobela dipuso le balaodi’ jang mme gape re ikanyega mo Modimong, e bong Mmusi yo o gaisang botlhe?—Tito 3:1.

6. (a) “Babusi” ba no legwa mu na Baroma 13:1 ndi boyani, ngono ini cha ta ka fanila thama mu bali? (b) Ku na malebeswa api ne kwe babusi bose?

⁶ Bala Baroma 13:1. Mo temaneng eno, polelwana “balaodi ba bagolo” e kaya babusi ba ba laolang batho ba bangwe. Bakeresete ba tshwanetse go ikobela dipuso tseno. Di dira gore go nne le thulaganyo, di netefatsa gore  batho ba ikobela melao e bile ka dinako dingwe di sireletsa batho ba ga Jehofa. (Tshen. 12:16) Ka jalo, re tshwanetse go naya “balaodi ba bagolo” lekgetho, sehuba, poifo le tlotlo tse ba di batlang. (Bar. 13:7) Le fa go ntse jalo, dipuso tseo di na le taolo ka gonne Jehofa ke ene a di neileng taolo eo. Jesu o ne a dira gore molaomotheo oo o utlwale sentle fa Mmusi wa Moroma e bong Ponto Pilato a ne a mmotsolotsa. Fa Pilato a ne a bolelela Jesu gore o na le taolo ya go boloka botshelo jwa gagwe kgotsa ya go mmolaya, Jesu o ne a mo raya a re: “O ka bo o se na taolo epe mo go nna gotlhelele fa o ne o sa e newa go tswa kwa godimo.” (Joh. 19:11) Fela jaaka taolo e Pilato a neng a e neilwe e ne e lekanyeditswe, taolo e babusi botlhe le boradipolotiki ba nang le yone gompieno, le yone e lekanyeditswe.

7. Ndi mu mamo api a ti sa ka fanila hwa babusi, ngono ini cha ba ka fanila ziba?

⁷ Bakeresete ba tshwanetse go ikobela dipuso fa e le gore ga di kgatlhanong le melao ya Modimo. Le fa go ntse jalo, ga re a tshwanela go ikobela babusi fa ba batla gore re dire dilo tse Modimo a sa batleng gore re di dire, kgotsa fa ba gana gore re dire dilo tse Modimo a batlang gore re di dire. Ka sekai, ba ka nna ba laela gore makawana a tsenele sesole sa naga mme a ye go lwa. * Ba ka nna ba thibela Baebele le dikgatiso tsa rona kgotsa ba re thibela go rera le go obamela Jehofa mmogo. Fa babusi ba sa dirise taolo e ba nang le yone sentle, ka sekai ba bogisa barutwa ba ga Keresete, ba tla ikarabelela mo Modimong. Jehofa o bona sengwe le sengwe se ba se dirang!—Mor. 5:8.

8. Dama li noyi “Upezhugwi zhugwi” ha li to fanana chini ne li noyi “babusi,” ngono ini ta ka fanila ziba ichecho?

⁸ “Balaodi” ba ka nna le taolo, ba dira dilo tse di molemo ba bo ba laola batho ba bangwe. Le fa go ntse jalo, seo ga se reye gore ga ba na boleo le gore ba feta batho ba bangwe botlhe. Go na le Mongwe yo o se nang boleo e bile a feta dibopiwa tsotlhe, e bong Jehofa Modimo. Mo Baebeleng, Jehofa Modimo o bidiwa “Mogodimodimo” ka makgetlo a le manê.—Dan. 7:18, 22, 25, 27.

9. Mporofiti Daniele wa ka bonani mu mbono?

⁹ Moporofeti Daniele o ne a bona diponatshegelo tse di bontshang sentle gore taolo e Jehofa a nang le yone, e feta taolo epe fela e balaodi ba bangwe botlhe ba nang le yone. Sa ntlha, Daniele o ne a bona dibatana tse dikgolo tse nnê tse di emelang mebusomegolo e e neng e busa mo nakong e e fetileng e leng Babelona, Bameda le Baperesia, Gerika le Roma, mmogo le mmusomogolo o o busang gone jaanong wa Maesemane le Maamerika. (Dan. 7:1-3, 17) Go tswa foo, Daniele o ne a bona Jehofa Modimo a ntse mo setulong sa gagwe sa bogosi go na le tsheko kwa legodimong. (Dan. 7:9, 10) Sengwe gape se moporofeti yono yo o ikanyegang a se boneng, ke sengwe se babusi ba gompieno ba tshwanetseng go se ela tlhoko.

10. Ku yenda na Daniele 7:13, 14, 27, Jehova u no pa yani bushe mu shango, ngono ichecho cho lakidzani ne Kukwe?

¹⁰ Bala Daniele 7:13, 14, 27. Modimo o tsaya taolo yotlhe e dipuso tsa batho di nang le yone a bo a e naya ba ba tshwanelegang le ba ba nang le maatla go di feta. O e naya bomang? O e naya “mongwe yo o tshwanang le morwa motho” e bong Jesu Keresete le “ba ba boitshepo ba Mogodimodimo” e leng ba ba  144 000 ba ba tlileng go busa “ka bosakhutleng le go ya go ile.” (Dan. 7:18) Ruri Jehofa ke “Mogodimodimo” ka gonne ke ene fela a nang le maatla a go dira jalo.

11. Ini kakale cha ka kwagwa na Daniele chi no lakidza kuti Jehova u pezhugwi zhugwi kwe zwichaba?

¹¹ Se se diregang mo ponatshegelong e Daniele a e boneng se dumalana le sengwe se a neng a se bua pelenyana ga foo. Daniele o ne a re: “Modimo yo o kwa legodimong . . . o tlosa dikgosi e bile o tlhoma dikgosi.” Gape o ne a kwala gore “Mogodimodimo o na le taolo mo bogosing jwa batho [e bile] o bo naya ope fela yo a batlang go bo mo naya.” (Dan. 2:19-21; 4:17) A go na le nako e Jehofa a ileng a tlosa kgotsa a tlhoma babusi? Ee, e teng!

12. Lakidza se kwa Jehova a ka dusa boshe mu zwitulo zwabo mu zwibaka zwa ka pinda. (Bona itshwantsho.)

¹² Jehofa o bontshitse gore o na le taolo e e fetang ya “balaodi ba bagolo.” Akanya ka dikai tseno tse tharo. Kgosi Faro wa kwa Egepeto o ne a dirile batho ba ga Jehofa makgoba e bile o ne a gana go ba golola ka makgetlo a le mantsi. Le fa go ntse jalo, Modimo o ne a ba golola a bo a nwetsa Faro mo Lewatleng le Lehibidu. (Ekes. 14:26-28; Pes. 136:15) Kgosi Beleshasare wa kwa Babelona o ne a dira moletlo, mme a “ikgodisetsa Morena wa magodimo” a bo a “baka medimo ya selefera le gauta,” go na le go baka Jehofa. (Dan. 5:22, 23) Le fa go ntse jalo, Modimo o ne a kokobetsa monna yoo yo o neng a ikgodisa. “Mo go jone bosigo joo” Beleshasare o ne a bolawa mme bogosi jwa gagwe jwa newa Bameda le Baperesia. (Dan. 5:28, 30, 31) Kgosi Herode Ageripa I wa kwa Palesetina o ne a laela gore moaposetoloi Jakobe a bolawe mme go tswa foo a tsenya moaposetoloi Petere mo kgolegelong ka boikaelelo jwa gore le ene a mmolaye. Le fa go ntse jalo, Jehofa o ne a thibela Herode go dira se a neng a se ikaeletse. “Moengele wa ga Jehofa o ne a dira gore a lwale,” mme o ne a swa.—Dit. 12:1-5, 21-23.

13. Lakidza se kwa Jehova a ka kunda boshe ba ka ba ka shanganila ku busa kwabo.

¹³ Gape Jehofa o ne a bontsha gore o na le taolo e e fetang ya babusi botlhe ba ikopantse. O ne a lwela Baiseraele a bo a ba thusa gore ba fenye dikgosi di le 31 tsa Bakanana tse di neng di dirile kgolagano le gore ba gape dikarolo tsa Lefatshe le le Solofeditsweng.  (Josh. 11:4-6, 20; 12:1, 7, 24) Gape Jehofa o ne a thusa Baiseraele gore ba fenye Kgosi Bene-hadade le babusi ba bangwe ba Basiria ba le 32 ba ba neng ba tlhabana le bone.—1 Dikg. 20:1, 26-29.

14-15. (a) Boshe Nebukadineza na Dariyasi ba ka lebani ne ku be pezhugwi zhugwi kwa Jehova? (b) Mpisalema wa ka lebani ne kwa Jehova ne ichaba Chiche?

¹⁴ Jehofa o ne a bontsha ka makgetlo a le mantsi gore ke Mogodimodimo. Fa Kgosi Nebukadenesare wa Babelona a ne a ikgantsha ka ‘nonofo ya gagwe le ka maatla a gagwe, kgalalelo le tlotlomalo ya gagwe’ go na le go lemoga gore Jehofa ke Ene a tshwanelwang ke go bakwa, Jehofa o ne a dira gore a latlhegelwe ke tlhaloganyo. Fa Nebukadenesare a sena go boelwa ke tlhaloganyo, o ne a “baka Mogodimodimo” e bile o ne a lemoga gore “puso ya [ga Jehofa] ke puso e e nnelang ruri.” Gape o ne a re: “Ga go na ope yo o ka mo thibelang.” (Dan. 4:30, 33-35) Fa tsela e Daniele a ikanyegang ka yone mo Modimong e sena go lekiwa, e bile Jehofa a mo golotse mo khuting e e nang le ditau, Kgosi Dairo o ne a ntsha taelo eno: “Batho ba boife Modimo wa ga Daniele ba bo ba mo tlotle, ka gonne ke Modimo yo o tshelang e bile o nnetse ruri. Bogosi jwa gagwe ga bo kitla bo senngwa, le puso ya gagwe ke ya bosakhutleng.”—Dan. 6:7-10, 19-22, 26, 27, ntlh.

¹⁵ Mopesalema o ne a re: “Jehofa o tlhakatlhakantse maano a ditšhaba; o kgoreleditse dithulaganyo tsa merafe.” Gape o ne a re: “Go itumela setšhaba se Modimo wa sone e leng Jehofa, batho ba a ba tlhophileng gore e nne ba gagwe.” (Pes. 33:10, 12) Leo ke lebaka le le utlwalang la gore re ikanyege mo go Jehofa.

16. Ti nga thembani ne kwe “kudziyidziwa kukulu,” ngono ne ku tini? (Bona itshwantsho.)

¹⁶ Re bone se Jehofa a se dirileng mo nakong e e fetileng. Jaanong ke eng se re ka solofelang gore se tla direga mo nakong e e tlang? Re ka tlhatswega pelo gore Jehofa o tla sireletsa batho ba gagwe ba ba ikanyegang ka nako ya “pitlagano e kgolo.” (Math. 24:21; Dan. 12:1) O tla dira jalo fa ditšhaba tse di  ikopantseng, tse di bidiwang Gogo wa Magogo, di tla bo di tlhasela mo go setlhogo batho ba ba ikanyegang mo go Jehofa ba ba mo lefatsheng lotlhe. Tota le fa ditšhaba tseo di ka nna maloko otlhe a le 193 a Lekgotla la Ditšhaba Tse di Kopaneng, ga di kitla di kgona go lwa le Mogodimodimo le masomosomo a gagwe a kwa legodimong! Jehofa o solofetsa jaana: “Ke tla bontsha bogolo jwa me le gore ke Modimo yo o boitshepo e bile ke tla dira gore ditšhaba di le dintsi di nkitse; mme ba tla tshwanelwa ke go itse gore ke nna Jehofa.”—Esek. 38:14-16, 23; Pes. 46:10.

17. Baibili i no lebela mbelini ne kwe chi nowo shingikalila boshe be shango ne ba no thembeka mu na Jehova?

¹⁷ Tlhaselo ya ga Gogo e tla re lebisa kwa ntweng ya makgaolakgang ya Aramagedona fa Jehofa a tla bo a fedisa ‘dikgosi tse di mo lefatsheng lotlhe.’ (Tshen. 16:14, 16; 19:19-21) Mme “batho ba ba siameng ke bone fela ba ba tla agang mo lefatsheng, e bile batho ba ba thokgameng [kgotsa ba ba ikanyegang] ba tla sala mo go lone.”—Diane 2:21, ntlh.

18. Bakirisiti be malebeswa banjinji ba no duma thamani, ngono ne ku tini? (Daniele 3:28)

¹⁸ Fa dingwaga di ntse di tsamaya, Bakeresete ba le bantsi ba boammaaruri ba ntse ba itetla gore ba se ka ba nna le kgololesego e batho ba bangwe ba nang le yone e bile ba tsenya matshelo a bone mo kotsing ka gonne ba rata Jehofa, e bong Mmusi wa bone yo o laolang dilo tsotlhe. Bakeresete bao ba boammaaruri, ba ikemiseditse go tswelela ba ikanyega mo go Jehofa. Ba tshwana le Bahebera ba bararo ba ba neng ba tswelela ba ikanyega mo Mogodimodimong yo o neng a ba golola mo leubelong la molelo.—Bala Daniele 3:28.

19. Jehova u nowo athula bathu babe a ka lingani, ngono ini cha ta ka fanila thama?

¹⁹ Mopesalema Dafide o ne a tlhalosa botlhokwa jwa go ikanyega mo Modimong jaana: “Jehofa o tla atlhola ditšhaba. Nkatlhole, tlhe Jehofa, mme o bone gore ke siame e bile ke thokgame [kgotsa ke a ikanyega].” (Pes. 7:8, ntlh.) Gape Dafide o ne a re: “E kete nka sirelediwa ka gonne ke se na molato [kgotsa ke ikanyega] e bile ke dira se se siameng.” (Pes. 25:21) Tota le fa re ka nna le mathata, re ka itumelela botshelo fa re tswelela re ikanyega mo go Jehofa e bile re sa dire sepe se se ka senyang botsala jwa rona le ene. Seo se tla dira gore re ikutlwe ka tsela e mopesalema a neng a ikutlwa ka yone fa a ne a re: “Go itumela batho ba ba se nang molato [kgotsa ba ba ikanyegang] . . . , ba ba tsamayang mo molaong wa ga Jehofa.”—Pes. 119:1.