Yesũ nĩwaneenie maũndũ maingĩ nĩ kana ekĩe andũ vinya masũanĩe ĩũlũ wa ngwatanĩo yoo na Ngai. Nĩvaumĩlile mwanya ũngĩ na Yesũ aũtũmĩa kũneenea ũndũ o ũsu ĩtina wa kũneena na andũ e nza wa nyũmba ya Mũvalisi ũmwe.

Andũ amwe ala maĩ vau nĩmawetie mũisyo mũthũku mũno weekĩkĩte. Mawetie ĩũlũ wa “Akalilii ala [Ngavana Mũlomi weetawa Vondio] Vilato wavulanilye nthakame yoo na nthembo syoo.” (Luka 13:1) Ndeto isu syoo syoonanasya ata?

Nĩvatonyeka Akalilii asu makethĩwa no ala mooaiwe yĩla Ayuti ngili mbingĩ maetie ithokoo yĩla Vilato watũmĩie mbesa kuma kĩnandũnĩ kya ĩkalũ nĩ kana ake mũtaũ wa kũete kĩw’ũ Yelusaleme. Noĩthwa Vilato eetĩkĩlanĩte na aũngamĩi ma ĩkalũ nĩ kana mamũnenge mbesa isu. Andũ ala mawetaa ĩũlũ wa mũisyo ũsu weekĩkĩte nĩ ta moonaa kana Akalilii asu mooaiwe nũndũ wa kwĩka maũndũ mathũku. Ĩndĩ Yesũ nĩwaleanile na mosũanĩo asu moo.

Amakũlilye atĩĩ: “Mwĩsũanĩa Akalilii asu tamo manaĩ eki ma naĩ kũvĩtũka Akalilii ala angĩ onthe atĩ nũndũ nĩmakwatĩtwe nĩ maũndũ asu?” Vate nzika kĩu tikyo kyaĩ kĩtumi. Ĩndĩ Yesũ nĩwatũmĩie ũndũ ũsu weekĩkĩte kũnenga Ayuti ũkany’o. Ameie: “Mwalea kwĩlila, o nenyu inyw’onthe mũkaanangwa.” (Luka 13:2, 3) Yesũ nĩwasyokie kũweta ĩũlũ wa mũisyo ũtonya kwĩthĩwa weekĩkĩte o mĩtũkĩ na ũtonya kwĩthĩwa wakonanĩtye na ũla mũtaũ wenzawa ũetae kĩw’ũ Yelusaleme. Amakũlilye-ĩ:

“Ala 18 manatumbiwe nĩ mwako mũtũlu wa Siloami na wamoaa—mwĩsũanĩa ta manaĩ avĩtany’a kũvĩtũka andũ ala angĩ onthe mekalaa Yelusaleme?” (Luka 13:4) Noĩthwa ĩkomano yasũanĩaa kana andũ asu makwie nũndũ wa kwĩthĩwa maĩ athũku. Ĩndĩ o na ĩvindanĩ yĩĩ, Yesũ ndaaĩtĩkĩlana na mawoni moo. Nĩweesĩ kana “ĩvinda na ĩvuso [kana, ũndũ ũtataĩĩwe]” nĩsyĩkĩkaa na noĩthwa nokyo kĩtumi andũ asu makwatiwe nĩ mũisyo ũsu. (Mũtavan’ya 9:11) Ĩndĩ o na ũu wĩ o vo, andũ asu Yesũ waneenaa namo nĩmaaĩle kwĩmanyĩsya ũndũ kumana na mũisyo ũsu weethĩiwe. Yesũ ameie: “Mwalea kwĩlila, inyw’onthe mũkaanangwa o tamo.” (Luka 13:5) Yo nĩkĩ Yesũ wendaa andũ asu makwatye nesa ũndũ ũsu ivindanĩ yĩĩ?

Yesũ eekie ũu nũndũ nĩweesĩ ĩvinda yĩla yatiele amine ũtavany’a wake, na kwoou aeleisye ũndũ ũsu kwa kwasya atĩĩ: “Vaĩ mũndũ ũmwe waĩ na mũkũyũ wavandĩtwe mũũndanĩ wake wa mĩsavivũ, nake ooka aimantha matunda mũkũyũnĩ ũsu ĩndĩ ndaakwata o na yĩmwe. Na ĩndĩ amwĩa mũĩmi wa mĩsavivũ, ‘Yu nĩ myaka ĩtatũ nĩthĩĩtwe ndyũka kũmantha matunda mũkũyũnĩ ũũ, ĩndĩ ndikwataa o na yĩmwe. Ũteme! Ve vata mwaũ wĩkale ũyananga mũthanga?’ Nake amũsũngĩa, amwĩa, ‘Vwana, ũeke mwaka ũngĩ ũmwe nĩ kana nambe kũũĩmĩa na kũwĩkĩa vũũ. Wasyaa matunda ĩvinda yũkĩte, nĩ ũseo; ĩndĩ walea kũsyaa, ũteme.’”—Luka 13:6-9.

Nĩvavĩtĩte myaka mbee wa ĩtatũ, Yesũ aitetheesya Ayuti methĩwe na mũĩkĩĩo. Ĩndĩ, no andũ anini meetĩkĩlĩte kwĩthĩwa amanyĩw’a ma Yesũ na maĩkĩĩthĩtye kana wĩa wake ndwaĩ wa mana. Ĩvindanĩ yĩĩ Yesũ ũkũneena ndeto isu, waĩ mwaka wa kana wa ũtavany’a wake, na nĩwaendeee kwongela kĩthito wĩanĩ ũsu. No ũndũ ũmwe Yesũ ta wakwete kũĩmĩa na kwĩkĩa vũũ mũkũyũ wa ngelekany’o. Mũkũyũ ũsu wa ngelekany’o nĩ Ayuti, na eekie ũu kwa kũtavany’a na kũmanyĩsya nthĩ ya Yutia na Velea. Wĩa ũsu wa Yesũ waĩ na mosyao meva? No Ayuti anini mamwĩthukĩĩisye. Nũndũ wa ũu, no twasye kana mbaĩ ya Isilaeli nĩyaleete kwĩlila na kwoou yeeteele kwanangwa.

Ĩtina wa kavinda kanini, ve ũndũ weekĩkie mũthenya wa Savato na woonany’a ĩngĩ kana Ayuti aingĩ mayendaa kwĩlila. Ĩvindanĩ yĩu, Yesũ amanyĩasya ĩsinakokenĩ. E vau nĩwoonie mũndũ mũka ũla ũtaĩ atonya kũũngalala kwa myaka 18 nũndũ wa ndaimoni yamũlikĩte. Yesũ nĩweew’ĩie mũndũ mũka ũsu tei na amwĩa atĩĩ: “Mũndũ mũka, nĩwathaw’a kuma wonzunĩ waku.” (Luka 13:12) Nĩwamwilĩĩile moko na vau kwa vau aũngalala na ambĩĩa kũmũkumya Ngai.

Ũndũ ũsu Yesũ weekie nĩwathatisye mũũngamĩi wa ĩsinakoke na asya atĩĩ: “Kwĩ mĩthenya thanthatũ ĩla andũ maĩlĩte kũtethya wĩa; kwoou ũkaai kũvow’a mĩthenyanĩ ĩsu, ĩndĩ ti mũthenya wa Savato.” (Luka 13:14) Mũũngamĩi ũsu ndaleaa kana Yesũ e na ũtonyi wa kũvosya, ĩndĩ akanasya andũ nũndũ wa kũka mavow’e mũthenya wa Savato! Ĩndĩ Yesũ asũngĩie kwa nzĩa ĩkũeleeka nesa asya atĩĩ: “Angangany’a, kĩla ũmwe wenyu ndathaasya nzaũ yake kana ĩng’oi yake kuma kĩtũũnĩ mũthenya wa Savato na aiyĩtwaa akayĩnyithye? Mũndũ mũka ũũ, ũla nĩ nzyawa ya Avalaamu na ũla Satani ũtwĩe ovete kwa ĩvinda ya myaka 18, we ndaĩlĩte kũthaw’a kuma kyovonĩ kĩu mũthenya wa Savato?”—Luka 13:15, 16.

Andũ ala mamũvĩngaa Yesũ nĩmeewie nthoni, ĩndĩ ĩkomano nĩyatanie nũndũ wa maũndũ ma kũsengy’a ala Yesũ weekie. Yesũ e o kĩsionĩ kĩĩ kya Yutia nĩwatũngĩlĩĩile ngelekany’o ilĩ ĩũlũ wa Ũsumbĩ. Ngelekany’o isu nĩ ila wawetete e ĩsiwanĩ Ũkanganĩ wa Kalilii.—Mathayo 13:31-33; Luka 13:18-21.