KĨLUNGU KYA 100
Ngelekany’o ya Yesũ Ĩũlũ wa Mina Ĩkũmi
-
NGELEKANY’O YA YESŨ ĨŨLŨ WA MINA ĨKŨMI
O na kau Yesũ aendete Yelusaleme, nũtonya kwĩthĩwa ambie kwĩkalanga mũsyĩ kwa Sakayo e na amanyĩw’a make. Maĩkĩĩaa kana “Ũsumbĩ wa Ngai” ũkilyĩ kũsumbĩka, Yesũ e Mũsumbĩ waw’o. (Luka 19:11) Mayaeleetwe ũndũ ũsu o tondũ mataeleetwe kana yaĩ no nginya Yesũ akw’e. Kwoou Yesũ nĩwamanengie ngelekany’o nĩ kana mamanye kana Ũsumbĩ wa Ngai waĩ ũkue ĩvinda ĩasa ũyĩsa kũsumbĩka.
Aisye atĩĩ: “Mwana ũmwe wa mũsumbĩ nĩwaendie kyalo nthĩ ya kũasa nĩ kana akanengwe ũsumbĩ, na ĩndĩ aisyoka.” (Luka 19:12) Mũndũ athi kyalo ta kĩu aĩ atonya kwĩkala ĩvinda ĩasa. Vate nzika Yesũ nĩwe ‘mwana wa mũsumbĩ’ ũla waendie “nthĩ ya kũasa.” Aendie ĩtunĩ kũla Ĩthe wake waĩ amũnenge Ũsumbĩ.
Nthĩnĩ wa ngelekany’o ĩsu, ‘mwana wa mũsumbĩ’ nĩweetie ngombo syake ĩkũmi na anenga kĩla ĩmwe mina sya vetha na asyĩa: “Kũnai viasala na mina isu nginya yĩla ngasyoka.” (Luka 19:13) Mina sya vetha syeethĩawa syĩ sya lato mũnene. Mina ĩmwe yeanene na mũsaala wa myei ĩtatũ wa mũthũkũmi wa mũũndanĩ.
Amanyĩw’a nĩmatonya kwĩthĩwa mamanyie kana nĩmo mailye ta ila ngombo ĩkũmi nũndũ Yesũ amaelekanĩtye na akethi. (Mathayo 9:35-38) Vate nzika, ndamatũmĩte makaete ngetha ya nganũ. Vandũ va ũu, ngetha ĩla wamatavasya yaĩ amanyĩw’a angĩ maĩ matonya kwĩsa kũsumbĩka Ũsumbĩnĩ wa Ngai. Amanyĩw’a matũmĩaa syĩndũ syonthe ila maĩ nasyo nĩ kana mamanthe andũ angĩ aingĩ metiĩwa Ũsumbĩ vamwe namo.
Nĩ maũndũ angĩ meva Yesũ wavuanisye ngelekany’onĩ ĩsu? Aisye kana andũ ma nthĩ ĩsu “nĩmamũmenete [mwana ũsu wa mũsumbĩ], na kwoou matũma kĩkundi kya andũ kĩmũatĩĩe na kĩithi kĩkasye, ‘Tũikwenda mũndũ ũũ aitw’ĩka mũsumbĩ waitũ.’” (Luka 19:14) Amanyĩw’a make nĩmeesĩ kana Ayuti mayamwĩtĩkĩlaa Yesũ, o na amwe nĩmendaa kũmũaa. Yĩla Yesũ wakwie na athi ĩtunĩ, Ayuti nĩmoonanisye kana mayamwendaa nũndũ nĩmambĩĩie kũthĩny’a amanyĩw’a make. Andũ asu mamũvĩngaa mayendaa Yesũ aitw’ĩka Mũsumbĩ woo.—Yoana 19:15, 16; Meko ma Atũmwa 4:13-18; 5:40.
Ila ngombo ĩkũmi syatũmĩie mina syasyo ata nginya yĩla ‘mwana wa mũsumbĩ’ wanengiwe “ũsumbĩ” na asyoka? Yesũ aisye atĩĩ: “Yĩla wesie kũsyoka ĩtina wa kũnengwa ũsumbĩ, nĩweetie ngombo ila wanengete mbesa, nĩ kana amanye kĩla syakwatĩte ĩtina wa kũkũna viasala. Kwoou ĩla ya mbee yooka mbee wake, na yasya, ‘Mwĩaĩi, mina yaku nĩsyaĩte mina ingĩ ĩkũmi.’ Nake amĩtavya, ‘Nĩwĩkĩte nesa, ngombo nzeo! Nũndũ nĩwĩthĩĩtwe wĩ mũĩkĩĩku ũndũnĩ mũnini mũno, sumbĩka ndũa ĩkũmi.’ Nayo ĩla ya kelĩ yooka, na yasya, ‘Mwĩaĩi, mina yaku nĩsyaĩte mina ingĩ itano.’ Na ĩsu o nayo amĩtavya, ‘O naku ũngamĩa ndũa itano.’”—Luka 19:15-19.
Ethĩwa amanyĩw’a asu nĩmaeleiwe kana mo mailye ila ngombo nũndũ nĩmatũmĩie syĩndũ syoo nesa mamanthe amanyĩw’a angĩ, mayaĩ na nzika kana Yesũ akendeew’a nĩmo. Na maaĩlĩte kwĩthĩwa na mũĩkĩĩo kana akamatuva nũndũ wa kĩthito kyoo. Vate nzika, amanyĩw’a ma Yesũ maivw’anene maũndũnĩ onthe, o na ũtonyi woo wĩ kĩvathũkany’o. O na ũu wĩ o vo, Yesũ anengwa “ũsumbĩ” aĩ amaathime onthe ala aĩkĩĩku nũndũ wa kĩthito kyoo kya kũtw’ĩkĩthya andũ amanyĩw’a.—Mathayo 28:19, 20.
Ĩndĩ kwoona ũndũ vaendie kwosana na ngelekany’o ya Yesũ: “Ĩndĩ [ngombo] ĩngĩ yooka, na yasya, ‘Mwĩaĩi, mina yaku nĩ ĩno; namyovie na kĩtambaa na namĩvitha. Neekie ũu nũndũ nĩnaũkĩaa, nĩkwĩthĩwa wĩ mũndũ mwai mũno; na wosaa kĩla ũtaaia vengi, na ũkethaa kĩla ũtaavanda.’ Nake amĩtavya, ‘Nĩũsilĩla na ndeto syaku mwene, we ngombo nthũku. Wĩasya nĩwĩsĩ kana nĩ mũndũ mũthũku na nosaa kĩla ndaaia vengi, na ngethaa kĩla ndaavanda? Ethĩwa nĩweesĩ ũu, waleile kwia mbesa syakwa vengi nĩkĩ? Nooka nĩthĩwa nĩnoosie ila syakwa vamwe na ũsyao.’ Amina kwasya ũu amea ala maũngamĩte vau vakuvĩ, ‘Osai mina ĩsu yake na mũimĩnenga ũla wĩ na mina ĩkũmi.’”—Ngombo ĩsu nĩyakwatie wasyo nũndũ wa kũlea kwongeleela ũthwii wa vwana wayo. O namo atũmwa nĩmeeteele Yesũ asumbĩke Ũsumbĩnĩ wa Ngai. Kwoou yĩla meewie kĩla wawetie ĩũlũ wa ngombo ĩsu, nĩmamanyie kana malea kwĩthĩwa na kĩthito maikethĩwa na mwanya Ũsumbĩnĩ ũsu.
Ndeto isu sya Yesũ no nginya syĩthĩwe syatumie atũmwa ala aĩkĩĩku mongela kĩthito kyoo. Aminĩĩie ngelekany’o yake atĩĩ: “Nĩngũmwĩa, kĩla mũndũ wĩ na kĩndũ akongeleelwa, ĩndĩ ũla ũte na kĩndũ, o na kĩla wĩ nakyo akavenwa.” Ongelile kwasya kana amaitha make, ala matendaa ‘ayĩthĩwa e mũsumbĩ woo,’ makooawa. Ĩtina wa ũu, Yesũ nĩwaendeeie na kyalo kyake ambatĩte Yelusaleme.—Luka 19:26-28.