Ngewa ya 60: Avikaili na Ndaviti
WE NĨWĨSĨ mũndũ mũka ũũ mwanake ũkĩte kũkomana na Ndaviti? Syĩtwa yake nĩ Avikaili. We e kĩlĩko na nĩwasiĩĩie Ndaviti ndakeke ũndũ mũthũku. Ĩndĩ tũtanamba kwĩmanyĩsya ĩũlũ wa ũu, ekai twone maũndũ ala methĩĩtwe maimũkwata Ndaviti.
Ndaviti amina kũsemba na kũkĩa Saulo, we eevithie ngunganĩ. Ana-a-inyia na andũ ala angĩ ma mũsyĩ nĩmaendie kwĩkala nake kũu. Ta andũ 400 nĩmookie vala ũĩ, na Ndaviti atw’ĩka mũtongoi woo. Ndaviti ĩndĩ athi kwa mũsumbĩ wa Moavi na amwĩa: ‘Nĩngũkwĩsũva eka nau na mwaitũ mekale naku nginya yĩla ngamanya ũndũ ũvoo wakwa wĩĩkala.’ Ĩtina ĩndĩ, Ndaviti na aũme make mambĩĩa kwĩvitha iĩmanĩ.
Ĩtina wa ũu nĩw’o Ndaviti wakomanie na Avikaili. Mũũme wake Navali aĩ mũthwii wĩ kĩtheka kĩnene. Aĩ na malondu 3,000 na mbũi 1,000. Navali aĩ mũndũ mũtoonu. Nake mũka wake Avikaili aĩ mwanake mũno. Na ĩngĩ, nĩweesĩ kwĩka ũla ũlũngalu. Ĩvinda yĩmwe o na nĩwatangĩĩie mũsyĩ wake. Ekai twone eekie ũu ata.
Ndaviti na aũme make nĩmeethĩĩtwe maimwĩka Navali nesa. Nĩmatetheeisye kũsũvĩa malondu make. Kwoou mũthenya ũmwe Ndaviti atũma anake amwe make mathi makakũly’e Navali amatethye. Anake ma Ndaviti nĩmaendie vala ve Navali ĩvinda yĩla we na atetheesya make matilaa malondu w’ĩa. Waĩ mũthenya wa mboka, na Navali aĩ na syĩndũ mbingĩ nzeo sya kũya. Kwoou ũũ nĩw’o anake ma Ndaviti maisye: ‘Ithyĩ nĩtũkwĩkĩte nesa. Tũyaaũya o na yĩmwe ya malondu maku, ĩndĩ nĩtwatetheeisye kũmasũvĩa. Yu ĩndĩ, nĩtũũkwĩsũva, tũnenge lĩu mũnini.’
Nake Navali asya: ‘Nyie ndinenga lĩu wakwa andũ tenyu.’ Aneenie maũndũ mathũku na kwa nzĩa nthũku mũno ĩũlũ wa Ndaviti. Yĩla aũme asu masyokie na matavya Ndaviti ũvoo ũsu, Ndaviti nĩwathilĩkile mũno. Nake eea aũme make: ‘Ĩvotoei kĩla mũndũ ũvyũ wake!’ Na makũsya maende makoae Navali na aũme make.
Na ũmwe wa aũme ma Navali, ũla weewie ndeto nthũku ila Navali waneenie, atavya Avikaili ũndũ kweethĩwa. Na atekweteela Avikaili amantha lĩu. Awilĩĩla mang’oinĩ na akũsya. Yĩla wakomanie na Ndaviti, auma ĩng’oinĩ yake, avalũka na ũthyũ wake na asya: ‘Nĩngũkwĩsũva, mwĩaĩi wakwa, ndũkasisye mũũme wakwa Navali. We nĩ ndia, na ekaa maũndũ ma ũtumanu. Ũũ nĩ mũthĩnzĩo. Nĩngũkwĩsũva ũwose, na ũitũekea nũndũ wa ũndũ kũneethĩiwe.’
Nake Ndaviti asũngĩa, ‘We wĩ mũndũ mũka wĩ kĩlĩko. We nĩwanziĩĩa ndikamũae Navali, nĩmũĩvanĩsye nũndũ wa ũthũku wake. Ĩnũka mũsyĩ na mũuo.’ Ĩtina, yĩla Navali wakwie, Avikaili atw’ĩka ũmwe wa iveti sya Ndaviti.
1 Samueli 22:1-4; 25:1-43.
Makũlyo
- Mũndũ mũka ũya ũkĩte kũkomana na Ndaviti vaa visanĩ etawa ata, nake nĩ mũndũ wa mũthemba mwaũ?
- Navali nũũ?
- Ndaviti atũmie aũme amwe make kwa Navali makamwĩtye ũtethyo nĩkĩ?
- Navali eeie aũme ma Ndaviti ata, nake Ndaviti eekie ata?
- Avikaili oonanisye ata kana nĩ mũndũ mũka wĩ kĩlĩko?
Makũlyo ma kwongeleela
- Soma 1 Samueli 22:1-4.
Andũ ma mũsyĩ wa Ndaviti moonanisye ngelekany’o nzeo ata ya ũndũ Aklĩsto maĩlĩte kũtethany’a ta ana-a-asa? (Nth. 17:17; 1 Ath. 5:14)
- Soma 1 Samueli 25:1-43.
Nĩkĩ Navali ũkũwetwa ta mũndũ waĩlĩte kũvũthw’a? (1 Sam. 25:2-5, 10, 14, 21, 25)
Ũmũthĩ iveti Aklĩsto itonya kwĩmanyĩsya kyaũ kũmana na ngelekany’o ya Avikaili? (1 Sam. 25:32, 33; Nth. 31:26; Aev. 5:24)
Avikaili asiĩĩie Ndaviti ndakeke maũndũ meva elĩ mathũku? (1 Sam. 25:31, 33; Alo. 12:19; Aev. 4:26)
Ũndũ Ndaviti weekie nũndũ wa ndeto sya Avikaili wĩtetheesya aũme ata ũmũnthĩ kwĩthĩwa na mawoni ma Yeova ĩũlũ wa aka? (Meko 21:8, 9; Alo. 2:11; 1 Vet. 3:7)