Naĩ Nĩ Kyaũ?
Ũndũ Mbivilia ĩsũngĩĩte
Naĩ nĩ meko o na meva, ũndũ mũndũ wĩ nawʼo ngoonĩ, kana mosũanĩo ala matosanĩte na myolooto ya Ngai. O na ĩngĩ nĩ kũtũla mĩao ya Ngai kwa kwĩka kĩla kĩtaĩle, kana kwĩka ũla ũte ũlũngalu methonĩ ma Ngai. (1 Yoana 3:4; 5:17) Mbivilia nĩneenete ĩũlũ wa naĩ ya kũlea kwĩka kĩla kyaĩlĩte.—Yakovo 4:17.
Nthĩnĩ wa ithyomo ila syatũmĩĩtwe kũandĩka Mbivilia, ndeto naĩ yaalyũlĩtwe ta “kũvĩtya ũvano,” kana, kũvĩtya kĩndũ mũndũ ũkwendaa kũatha. Kwa ngelekanyʼo, nthĩnĩ wa Isilaeli ya tene ve nguthu ya asikalĩ meesĩ kwĩkya mavia na kĩkũtha ũkethĩa ‘maitonya kũvĩtya.’ Ndeto isu ikaalyũlwa ndeto kwa ndeto syonanyʼa “mayaĩ matonya kwĩka naĩ.” (Asili 20:16) Kwoou kwĩka naĩ nĩ kũvĩtya ũvano wa myolooto ya Ngai.
Nĩkwĩthĩwa Ngai nĩwe Mũmbi, nĩwe waĩlĩte kũnenga andũ myolooto. (Ũvuanyʼo 4:11) Kwoou nĩtwaĩle kumya ũtalo mbee wake nũndũ wa meko maitũ.—Alomi 14:12.
Yo nĩvatonyeka tũkevathana vyũ na kwĩka naĩ?
Aiee. Mbivilia yaĩtye kana “onthe nĩmeekie naĩ na meethĩwa matatonya kũvikĩa ũtheu mũtisu wa Ngai.” (Alomi 3:23; 1 Asumbĩ 8:46; Mũtavanʼya 7:20; 1 Yoana 1:8) Nĩ kyaũ kĩtumaa vethĩwa vailyĩ ũu?
Andũ ma mbee, Atamu na Eva, mayaĩ na naĩ mwambĩlĩlyonĩ kĩtumi nũndũ moombĩtwe me eanĩu, me na kĩtutya kya Ngai. (Mwambĩlĩlyo 1:27) O na vailyĩ ũu, yĩla maleile kũmwĩwʼa Ngai nĩmaaisye wĩanĩu woo. (Mwambĩlĩlyo 3:5, 6, 17-19) Yĩla mesie kwĩthĩwa na syana, nĩmaitiĩie naĩ, na ũsu weethĩwa wĩ wonzu wa kũtianĩwa. (Alomi 5:12) O tondũ Mũsumbĩ Ndaviti, wa Isilaeli, waisye, “Nasyaĩwe ũthũkunĩ.”—Savuli 51:5.
Syo naĩ imwe syĩthĩawa syĩ nthũku kwĩ ila ingĩ?
Ĩĩ. Kwa ngelekanyʼo, Mbivilia yaĩtye kana aũme ma Sotomo ya tene “maĩ athũku na athe mũno” na naĩ syoo “syongelekete mũno,” kana, syaĩ ngito mũno. (Mwambĩlĩlyo 13:13; 18:20) Kwasũanĩa maũndũ aa atatũ ala monanasya kana naĩ nĩ nthũku, kana nĩ ngito.
Ũthũku. Mbivilia nĩtũkanĩtye twĩvathane na naĩ ila ngito ta ũlaalai, ũthaithi wa mĩvwʼanano, ũngʼei, ũnywi, ũvenani, ũaani, na kwĩka maũndũ makonetye kũneenanyʼa na maveva. (1 Akolintho 6:9-11; Ũvuanyʼo 21:8) Mbivilia nĩyonanĩtye ve kĩvathũkanyʼo katĩ wa naĩ isu na naĩ ingĩ ila mũndũ wĩkaa atesĩ, kana ite sya ngũlũ, ta kwĩka maũndũ kana kũneena kwa nzĩa ĩtonya kũthatya ala angĩ. (Nthimo 12:18; Aeveso 4:31, 32) Ĩndĩ o na vailyĩ ũu, Mbivilia nĩtwĩkĩĩte vinya tũikavũthĩĩsye naĩ o na yĩva nũndũ nĩũtuma twĩka naĩ ngito na kũtũla mĩao ya Ngai.—Mathayo 5:27, 28.
Kĩeleelo. Naĩ imwe nĩsyĩkawa nũndũ mũndũ ndesĩ kĩla Ngai wendaa kĩkwe. (Meko ma Atũmwa 17:30; 1 Timotheo 1:13) O na kũtwʼĩka Mbivilia ndĩtĩkĩlĩtye naĩ isu, nĩyonanĩtye kana syĩ kĩvathũkanyʼo na ila mũndũ ũtũlaa na ngũlũ mĩao ya Ngai. (Motalo 15:30, 31) Mũndũ ekaa naĩ ya ngũlũ ethĩwa e na ‘ngoo yĩ na ngũlũ.’—Yelemia 16:12.
Mavinda ala naĩ yĩkĩtwe. O na ĩngĩ, Mbivilia nĩyonanĩtye kĩvathũkanyʼo katĩ wa kwĩka naĩ ĩvinda yĩmwe na kũmanyĩa kwĩka naĩ ĩsu kwa ĩvinda ĩasa. (1 Yoana 3:4-8) Ala “[maendeeaa] kwĩka naĩ na ngũlũ,” o na ĩtina wa kwĩmanyĩsya kwĩka kĩla kyaĩlĩte, makakwata ũsilĩlo mũito kuma kwa Ngai.—Aevelania 10:26, 27.
Ala mekĩte naĩ ngito nĩmewʼaa me aemeee nũndũ wa mavĩtyo ala mekĩte. Kwa ngelekanyʼo, Mũsumbĩ Ndaviti aandĩkie atĩĩ: “Mothũku makwa mangʼokele mũtwenĩ wakwa: O ta mũio mũito nĩngũemwa nĩ ũito wamo.” (Savuli 38:4) O na ũu wĩ o vo, Mbivilia ĩtũnengete wĩkwatyo ũũ: “Ũla mũthũku natie mũendele wake, na mũndũ ũte mũlũngalu mosũanĩo make; na namũsyokee Yeova, na akamwĩwʼĩa tei; na Ngai waitũ, nũndũ akamũekea vyũ.”—Isaia 55:7.