Kumhpa N Lu Hkra Hpa Mung N Hkum Pat U Ga
“Kumhpa n lu hkra kadai mung nanhte hpe n hkalem kau u ga.”—KOLOSE 2:18, NW.
Mahkawn: 122, 139
1, 2. (a) Karai a mayam ni gaw hpa kumhpa hpe myit mada nga ai kun? (b) Kumhpa hpe myit maju jung lu hkra anhte hpe hpa gaw karum ya na kun? (Ndai sumhpa shawng na sumla hpe yu u.)
NAMMAN chya hkrum ai Hkristan ni hta, grai manu dan ai myit mada lam nga ai. Shanhte gaw sumsing lamu hta nga na matu myit mada nga ai. Kasa Pawlu gaw dai myit mada lam hpe ndai hku tsun wa ai: “Kumhpa gaw lahta tang e asak hkrung lu u ga, . . . Karai Kasang a shaga la ai lam rai nga ai.” (Hpilipi 3:14, JCLB) Sumsing lamu hta, Yesu Hkristu hte arau shanhte gaw Karai a mungdan hta uphkang nna, masha ni hkum tsup wa hkra Yesu hte arau karum ya na re. (Shingran 20:6) Grai kaja ai myit mada lam rai nga ai. Sagu kaga gaw, dai hte n bung ai kumhpa hpe myit mada nga ai. Shanhte gaw mungkan Hparadisu hta htani htana asak hkrung na matu myit mada nga ai. Dai myit mada lam gaw shanhte hpe teng sha ngwi pyaw shangun ai.—2 Petru 3:13.
2 Pawlu gaw, namman chya hkrum ai Hkristan manang ni hpe matut nna sadi dung na matu hte kumhpa lu na matu karum ya mayu wa ai. Shi shanhte hpe ndai hku tsun ai: “Ningtsa na Kolose 3:2) Shanhte gaw manu dan ai sumsing lamu myit mada lam hpe matut nna myit maju jung ra ai. (Kolose 1:4, 5) Yehowa a shaman chyeju ni hpe myit ai gaw, lu la na kumhpa hpe myit maju jung lu hkra Karai a mayam ni yawng hpe karum ya lu ai. Sumsing lamu myit mada lam nga ai raitim, ginding aga myit mada lam nga ai raitim, dai lam gaw teng ai.—1 Korinhtu 9:24.
arai ni hpe myit manoi nga mu.” (3. Hkristan ni hpe Pawlu hpa sadi jaw wa ai kun?
3 Kumhpa n lu mat hkra pat shingdang chye ai shoihpa ni hte seng nna mung Hkristan ni hpe Pawlu sadi jaw wa ai. Ga shadawn, Karai Kasang myit ra ai hpe lu na matu, Hkristu hpe kam na malai, Mawshe a tara ni hpe hkan sa nga ai shut shai ai Hkristan ni hte seng nna Kolose hpung de laika ka wa ai. (Kolose 2:16-18) Dai ni aten du hkra shoihpa nga ai lam ni hte, kumhpa n lu shangun chye ai masa ni hpe mung Pawlu tsun wa ai. Hkum shan ra marin ai lam hpe gara hku ninghkap na lam, anhte a dinghku hta (sh) anhte a nawku hpung hta hpunau ni hte manghkang byin wa yang, hpa galaw mai ai lam hpe sang lang dan wa ai. Pawlu a manu dan ai hpaji jaw ga ni gaw anhte hpe karum ya lu ai. Dai majaw, Kolose hpung de shi ka ai laika kaw nna, tsawra myit hte sadi jaw ai lam nkau hpe hkaja yu ga.
Hkum Shan Ra Marin Ai Lam Hpe Sat Kau U
4. Hkum shan ra marin ai myit gaw kumhpa n lu mat hkra hpa majaw galaw lu ai kun?
4 Manu dan ai myit mada lam hte seng nna hpunau nauna ni hpe sadi jaw ngut ai hpang, Pawlu ndai hku ka wa ai: “Hpye ai amu, awu asin re ai amu, ngang kayut ai, n hkru n hkra re ai marin marit ai hte, . . . nammak lawhpa ngu ai, ga ningtsa na nanhte a daw shan ni hpe sat kau mu.” (Kolose 3:5) Hkum shan ra marin ai lam gaw n-gun grai ja nna, Yehowa hte anhte a hku hkau lam, htawm hpang hte seng ai anhte a myit mada lam hpe hten za mat hkra galaw kau lu ai. Hkum shan ra marin ai myit a majaw, nawku hpung hte tsan mat wa ai hpunau langai gaw, nawku hpung de bai du ai hpang ndai hku tsun ai: “Aten ni grai na mat hkra dai myit a majaw ngai bai n wa lu ai.”
5. Shoihpa nga ai masa hte hkrum nga yang, tinang hkum tinang gara hku makawp maga na kun?
5 Akyang lailen hte seng ai Yehowa a tara ni hpe n hkan sa shangun chye ai masa lam ni hkrum nga yang, grau nna sadi ra na re. Ga shadawn, sum tsaw shada hkrum hkat ai shaloi, Karai Kasang a tara tawt lai mat ai baw n byin hkra, nnan kaw nna koi ra na lam ni hpe masat da ging ai. (Ga Shagawp 22:3) Kaga sadi ra ai masa ni gaw, bungli a matu bu hkawm ai shaloi (sh) num, la arau bungli galaw ra ai shaloi hta re. (Ga Shagawp 2:10-12, 17) Tinang hkum tinang makawp maga na matu hpa galaw mai ai kun? Yehowa Sakse langai re ai hpe tsun dan da ra ai. Sari rawng ai hku hkawm sa nna, sawse lawklek ai gaw manghkang byin shangun chye ai hpe galoi mung dum ra ai. Anhte gaw yawn hkyen ai (sh) garen gari ai ngu hkamsha ai shaloi mung sadi ra ai. Marai langai ngai gaw, tinang hpe sa shalan ya na matu ra sharawng wa chye ai. Grai myit htum ai ngu hkamsha ai shaloi, tinang hpe myit lawm ai lam madun ai kadai hpe mung hkap la mat chye ai. Dai gaw shoihpa nga ai. Nang dai zawn hkamsha ai nga yang, kumhpa n lu mat shangun chye ai hpa lam hpe mung hkum galaw. Yehowa hte hpunau nauna ni kaw na karum shingtau lam hpe hkap la u.—Shakawn 34:18; Ga Shagawp 13:20 hpe hti u.
6. Shangwi shapyaw lam ni hpe lata ai shaloi hpa hpe dum ra ai kun?
6 Hkum shan ra marin ai lam hpe sat kau lu na matu, ra marin ai lam byin shangun chye ai shangwi shapyaw lam ni hpe koi ra ai. Dai ni aten na shangwi shapyaw ai lam law law gaw, moi Sodom hte Gomora hta byin wa ai lam ni hpe bai dum shangun ai. (Yuda 7) Hpye ai amu galaw ai gaw hpa n ra ai, shoihpa n nga ai ngu nna shangwi shapyaw lam ni gaw madun nga ai. Dai majaw anhte gaw galoi mung maja nga ra ai. Mungkan a shangwi shapyaw lam yawng hpe anhte n mai hkap la ai. Shangwi shapyaw ai lam ni hpe lata yang she, asak kumhpa hpe matut nna myit maju jung lu na re.—Ga Shagawp 4:23.
Tsawra Myit Hte Matsan Dum Myit Hpe Hpun Nga Mu
7. Hkristan nawku hpung hta hpa manghkang ni byin wa chye ai kun?
7 Hkristan nawku hpung hta shang lawm lu ai majaw, anhte kabu ga ai. Karai a Mungga hpe zuphpawng ni hta anhte hkaja nna, shada da tsawra myit hte mung karum madi shadaw ya ai. Dai lam ni gaw kumhpa hpe matut myit maju jung lu hkra karum ya lu ai. Raitim, kalang lang chye na shut ai lam ni a majaw, hpunau nauna ni hte manghkang byin chye ai. Manghkang hpe anhte n hparan yang, masin pawt ai lam ni aloi sha byin shangun lu ai.—1 Petru 3:8, 9 hpe hti u.
8, 9. (a) Gara atsam ningja gaw kumhpa lu hkra karum ya na kun? (b) Anhte hpe myit n pyaw hkra galaw ai Hkristan ni hte matut simsa hkra hpa gaw karum ya lu ai kun?
8 Masin pawt ai lam a majaw kumhpa n lu mat hkra anhte galaw na n re. Hkristan ni hpa galaw ra na hte seng nna Pawlu ndai hku sang lang dan ai: “Karai Kasang a lata la ai ni hte, chyoi pra nna tsawra hkrum ai ni zawn, matsan dum ai, sumnung ai, mai kaja ai, myit nem ai, myit gyip ai hte myit galu kaba ai dagraw nga nna, shada da hkam mana ai hte, mara langai ngai nga yang gaw, shada da raw dat kau hkat nga mu: dai Madu nanhte a mara hpe raw dat kau ya ai hte maren, nanhte mung galaw nga mu. Dai nlang hte a ntsa e hkum tsup re ai makyit sumri ngu ai tsaw ra ai myit hpe kahtap hpun nga mu.”—Kolose 3:12-14.
9 Tsawra myit hte matsan dum ai myit gaw kaga ni hpe mara raw ya na matu karum ya lu ai. Marai langai ngai tsun dat ai ga (sh) galaw dat ai lam a majaw, anhte myit hta hkra machyi mat yang, anhte tsun dat ai ga (sh) galaw dat ai lam a majaw kaga ni myit n pyaw mat tim, anhte hpe mara raw ya wa ai lam hpe myit mai ai. Dai zawn tsawra myit hte matsan dum myit madun wa ai majaw grai chyeju dum na re. (Hpaji 7:21, 22 hpe hti u.) Yesu Hkristu gaw teng man ai nawku dawjau ai ni hpe kahkyin gumdin da ai majaw anhte chyeju dum ga ai. (Kolose 3:15) Anhte gaw Karai Kasang langai hpe sha tsawra ai, hkaw tsun ai shiga mung bung ai, hkrum nga ai manghkang law malawng mung bung ai. Tsawra myit, matsan dum myit hte kaga ni hpe anhte mara raw ya yang, nawku hpung gaw grau kahkyin gumdin wa nna, kumhpa hpe matut nna myit maju jung lu na re.
10, 11. (a) Manawn masham myit gaw hpa majaw shoihpa nga a ta? (b) Manawn masham myit a majaw kumhpa n lu mat ai baw n byin hkra gara hku galaw mai na kun?
10 Manawn masham myit gaw, kumhpa n lu hkra pat shingdang lu ai. Manawn masham myit gaw, kade daram shoihpa nga ai hpe Chyum Laika hta tsun da ai. Ga shadawn, Ka-in gaw Abela hpe manawn wa ai majaw, sat kau ai. Kora, Dahtan, Abira ni gaw Mawshe hpe manawn wa ai majaw, shi hpe gumlau wa ai. Hkawhkam Shawlu gaw Dawi hpe manawn wa ai majaw, sat na matu shakut wa ai. Karai a Mungga hta tsun da ai gaw grai teng ai: “Manawn masham hte gasat gala rai nga yang gaw, kashuk kashak hte n shawp ai amu amyu myu hkum nga ai.”—Yaku 3:16.
11 Jet ai tsawra myit hte matsan dum myit nga hkra anhte shakut yang, manawn masham myit aloi sha nga sana n re. Karai a Mungga hta ndai hku tsun da ai: “Tsaw ra ai myit gaw myit galu kaba nga ai; matsan dum lama nga ai; manawn masham n nga ai.” (1 Korinhtu 13:4, JCLB) Manawn masham ai myit gaw anhte a akyang lailen n byin wa na matu, mabyin masa ni hpe Yehowa mu mada ai zawn mu mada lu hkra shakut ra ai. Hpunau nauna ni hpe Hkristan hkum hkrang langai hku nna mu mada ra ai. Chyum Laika hta ndai hku tsun ai: “Daw shan langai mi shagrau ai hkrum yang, daw shan n lang hte gaw rau kabu gara nga ma ai.” (1 Korinhtu 12:16-18, 26) Kalang lang, hpunau nauna langai ngai shaman chyeju lu la yang, shi hpe n manawn ai sha kabu ya na re. Hkawhkam Shawlu a kasha Yonahtan a kaja ai kasi hpe myit yu ga. Yonahtan gaw shi a malai Dawi hpe hkawhkam hku nna lata ai hpe manawn ai myit n nga wa ai. De a malai, Dawi hpe madi shadaw nna n-gun jaw wa ai. (1 Samuela 23:16-18) Yonahtan zawn tsawra myit hte matsan dum myit hpe madun mai na kun?
Dinghku Nawng Kumhpa Lu Hkra Shakut U
12. Chyum Laika hta na gara hpaji jaw ga ni gaw dinghku nawng kumhpa lu la hkra karum ya lu ai kun?
12 Nta masha yawng Chyum Laika tara ni hpe hkan sa yang, ngwi pyaw simsa nna, kumhpa lu la na re. Pawlu ndai hku hpaji jaw da ai: “Numsha ni e, tinang madu wa a hkang ai hku hkan nga mu: dai gaw dai Madu a man e sut nga ai. La ni e, madu jan ni hpe tsaw ra nga nna, shanhte hpe kajet kaje hkum rai nga myit. Ma ni e, kanu kawa ni hpe lam shagu hta madat mara nga mu: dai gaw dai Madu a man e sharawng awng ai lam rai nga ai. Kanu kawa ni e, nanhte a ma ni myit n kaji u ga, shanhte hpe hkum jahte nga mu.” (Kolose 3:18-21) Ndai hpaji jaw ga ni gaw na a dinghku hpe karum ya lu ai.
13. Makam masham n bung ai madu wa Yehowa hpe nawku wa hkra Hkristan nauna gaw gara hku karum ya mai ai kun?
13 Nang gaw, Yehowa hpe n nawku ai madu wa nga ai nauna langai rai yang rai na re. Shi galaw ang ai lam ni hpe n galaw ya ai ngu hkamsha yang, nang hpa galaw na kun? Nang masin pawt nna shi hte dang rang hkat ai baw byin chye ai. Raitim, dai gaw masa hpe grau kaja shangun na kun? Shi hte dang rang hkat nna nang dang mat yang pyi, Yehowa hpe shi nawku mayu wa hkra galaw lu ai kun? Galaw lu 1 Petru 3:1, 2 hpe hti u.
na n re. Raitim, dinghku a baw hku nna shi hpe hkungga ai lam madun yang, na a dinghku hpe grau ngwi pyaw hkra galaw ai rai nna, Yehowa hpe mung shagrau lu na re. Na a kaja ai kasi ningli a majaw, na a madu wa mung Yehowa hpe nawku mayu wa na re. Rai yang, kumhpa hpe nan lahkawng yan lu la mai sai.—14. Hpunau langai gaw makam masham n bung ai madu jan shi hpe hkungga lam n madun yang hpa galaw ging ai kun?
14 Nang gaw, Yehowa hpe n nawku ai madu jan nga ai hpunau langai rai yang rai na re. Na a madu jan gaw, nang hpe hkungga ai lam n madun ai ngu hkamsha yang, nang hpa galaw na kun? Ndai dinghku a baw gaw kadai re ai hpe shi chye hkra marawn nna tsun yang, shi nang hpe hkungga wa na kun? Hkungga na n re. Tsawra chye ai madu wa langai hku nna, Yesu hpe kasi la na matu Karai Kasang myit mada ai. (Ehpesu 5:23) Nawku hpung a baw re ai Yesu gaw, galoi mung myit galu nna tsawra ai. (Luka 9:46-48) Nang Yesu hpe kasi la yang, na a madu jan mung Yehowa hpe nawku mayu wa na re.
15. Hkristan hpunau langai gaw shi a madu jan hpe tsawra ai lam gara hku madun na kun?
15 Yehowa gaw madu wa ni hpe ndai hku matsun da ai: “Madu jan ni hpe tsaw ra nga nna, shanhte hpe kajet kaje hkum rai nga myit.” (Kolose 3:19) Tsawra myit nga ai madu wa gaw, shi a madu jan hpe shakawn shagrau na re. Gara hku nna kun? Madu jan a ningmu ni hpe atsawm madat ya nna, nang tsun ai lam ni gaw nye a matu grai ahkyak ai ngu shi hpe tsun na re. (1 Petru 3:7) Madu jan tsun ai hte maren galoi mung galaw lu na n raitim, shi tsun ai hpe madat ai gaw grau kaja ai dawdan lam ni jahkrat lu hkra nang hpe karum ya lu na re. (Ga Shagawp 15:22) Tsawra myit nga ai madu wa gaw, madu jan shi hpe hkungga wa hkra hpyi shawn na n re. De a malai, madu jan hkungga wa hkra shi shakut na re. Madu wa gaw madun jan hte ma ni hpe tsawra yang, Yehowa hpe nawku ai lam hta shanhte grau ngwi pyaw wa nna, asak kumhpa mung lu la na re.
Ramma Ni—Kumhpa N Lu Hkra Hpa Mung Nanhte Hpe N Hkum Pat U Ga!
16, 17. Ramma langai rai yang, na a kanu kawa ni hte seng nna myit htum ai lam hpe gara hku koi lu na kun?
16 Nang gaw ramma langai rai yang, na kanu kawa ni gaw nang hpe n chye na ya ai (sh) shanhte gaw lam shagu hpe pat shingdang ai ngu hkamsha yang hkamsha na re. Dai hku hkamsha yang, Yehowa hpe nawku ai gaw kaja htum asak aprat re ai hpe pyi, n tsen ai myit nga wa chye ai. Raitim, nang Yehowa hpe kau da yang, hpung hta nga ai na a manaw manang ni hte Hkristan kanu kawa ni tsawra ai zawn, mungkan hta nga ai kadai mung nang hpe n lu tsawra ai lam nang mu wa na.
17 Ndai lam hpe myit yu u: Na a kanu kawa ni nang hpe galoi mung sharin shaga ai lam n nga yang, nang hpe shanhte tsawra ai lam nang gara hku chye lu na kun? (Hebre 12:8) Shanhte gaw n hkum tsup ai. Dai majaw, shanhte a tara jahkrat ai lam gaw nang hpe myit htum shangun chye ai. Raitim, dai hpe sha hkum myit u. De a malai, shanhte hpa majaw galaw ai hte tsun ai lam hpe chye na hkra shakut u. Matut simsa hkra galaw u. Bai htang na matu hkum shakut. Karai a Mungga hta ndai hku tsun da ai: “Chye chyang ai myit rawng ai wa gaw, ga law law n tsun nga ai; Nyan rawng ai wa gaw myit shingdi nga ai.” (Ga Shagawp 17:27) Hpaji jaw ga ni hpe hkap la chye ai kunghpan ai masha byin wa hkra shakut u. Gara hku hpaji jaw hkrum ai raitim, dai kaw nna sharin la u. (Ga Shagawp 1:8) Yehowa hpe tsawra ai kanu kawa lu da ai gaw, manu dan ai kumhpa langai re ai hpe galoi mung hkum malap u. Nang htani htana asak lu na matu shanhte karum ya mayu ai.
18. Kumhpa hpe myit maju jung na matu, nang hpa majaw dawdan da ai kun?
18 Anhte gaw sumsing lamu hta raitim, ginding aga hta raitim, htani htana asak hkrung na matu, mauhpa htawm hpang hpe myit mada nga ai. Anhte a myit mada lam gaw jet ai. Dai myit mada lam gaw, ninggawn tawa Hpan Madu a ga sadi hta madung tawn da ai. Shi ndai hku tsun ai: “Yehowa hpe chye chyang ai lam, mungkan ting pri rai na ra ai.” (Esaia 11:9) Kade nna yang, mungkan ntsa hta nga ai ni yawng gaw, Karai Kasang a sharin achyin ai hpe hkam la lu na re. Shakut shaja ai majaw lu la ai kumhpa re. Dai majaw, Yehowa a ga sadi yawng hpe myit dum nna, kumhpa n lu hkra hpa mung nang hpe n pat shingdang u ga!