1-2. (a) Sape ni hpe Yesu gara hku sadi jaw ai kun? (b) Hpa majaw Yesu hpe sape ni kau da nna hprawng mat ai kun? (Sumla ni hpe mung yu u.)

 “WENYI gaw let nga ai, hkum shan mahtang n-gun kya nga ai.” a (Mat 26:41b) Anhte n hkum tsup ai, mara galaw hkrup chye ai lam Yesu chye ai hpe dai ga ni gaw madun nga ai. Tinang hkum tinang ladu lai n kam na matu mung, dai ga ni gaw sadi jaw nga ai. Yesu hpe galoi n kau da ai ngu, kam ai myit tup hte sape ni tsun wa ai gaw hkying hkum kade pyi n na shi ai. (Mat 26:35) Jaw ai hpe shanhte galaw mayu ai. Raitim, mayak mahkak hkrum ai aten, jaw ai hpe galaw mayu ai myit aloi sha mat mat chye ai hpe n chye na wa ai. Dai majaw, “agung alau ai kaw n du myit ga, maja nga ai hte akyu hpyi nga mu” ngu Yesu sadi jaw ai re.—Mat 26:41a.

² Yawn hpa gaw, sape ni n maja wa ai. Yesu rim hkrum ai aten, makau hta matut nga ai kun? Shing nrai, hkrit nna hprawng mat ai kun? Maja ai lam n nga ai majaw, shanhte galoi galaw na n re ngu tsun wa ai lam hpe galaw hkrup mat ai. Yesu hpe kau da nna hprawng mat ai.—Mat 26:56.

3. (a) Yehowa hpe matut sadi dung lu na matu hpa majaw tinang hkum tinang ladu lai n kam ging ai kun? (b) Ndai sumhpa hta gara lam ni hpe hkaja na kun?

³ Anhte tinang hkum tinang ladu lai n mai kam ai. Yehowa n ra ai hpa hpe mung n galaw na matu dawdan da ai. Raitim, n hkum tsup ai majaw, agung alau de aloi sha lawm mat chye ai. (Rom 5:12; 7:21-23) Anhte gaw mara galaw hkrup chye ai masa  de n dum shami du nga chye ai. Yehowa hte Kasha Yesu hpe sadi dung lu na matu, Yesu sadi jaw ai zawn, agung alau lam ni hpe galoi mung sadi maja nga ra ai. Dai hku sadi maja lu na matu, ndai sumhpa gaw karum ya lu ai. Hpa ni hpe grau nna sadi maja ra na kun? Gara hku sadi maja ra na kun? Gara hku matut nna sadi maja lu na kun? ngu ai hpe ndai sumhpa hta hkaja mat na re.

HPA NI HPE SADI MAJA RA NA KUN?

4-5. Kaji kajaw re ai mara ni hpe pyi hpa majaw matut sadi maja ra ai kun?

⁴ Kaji kajaw re ai mara raitim pyi, Yehowa hte hku hkau lam hpe gawng kya shangun chye ai. Mara kaba ni hpe mung tawt lai hkrup chye ai.

⁵ Anhte yawng gaw, mara galaw na matu gunglau hkrum chye ai. Anhte langai hpra hta gawng kya lam ni nga ai. Grau nna gaw, dai gawng kya lam ni sha anhte hpe agung alau hkrum shangun chye ai. Ga shadawn, nkau gaw ngang akyang hten ai zawn mara kaba ni n galaw hkrup na matu ninghkap nga ra chye ai. Nkau gaw, tinang hkrai ngang kayut shamai ai, n se n sa sumla video yu ai zawn, n san seng ai akyang ni hpe ninghkap nga ra chye ai. Nkau gaw masha hpe hkrit ai myit, tinang ra ai hpe sha galaw mayu ai myit, masin pawt ai (sh) kaga lama ma hpe ninghkap nga ra chye ai. Yaku ndai hku tsun ai: “Kadai rai ti mung, tinang a myit kayut ai hta, len nang ai hte agaw hkalem ai hkrum nga yang gaw, gunglau ai hkrum nga ai.”—Yak 1:14.

6. Gara lam ni hpe dingman ai hku jep yu ra ai kun?

⁶ Gara lam ni gaw tinang hpe agung alau grau byin shangun ai hpe chye ai kun? Tinang a gawng kya lam hpe n hkap la ai, tinang hkum tinang hkang lu ai, mara galaw hkrup na n re ngu myit ai gaw, tinang hkum tinang hkalem nga ai re. Dai gaw shoihpa nga ai. (1 Yh 1:8) “Wenyi atsam ningja” nga ai ni pyi, sadi maja ai lam n nga yang, gunglau hkrum chye ai ngu Pawlu tsun ai. (Gal 6:1, NWT) Dai majaw, anhte dingman ai hku jep yu ra ai. Tinang a gawng kya lam ni hpe hkap la ra ai.—2 Ko 13:5.

7. Grau nna hpa hpe sadi maja ra na kun? Ga shadawn tsun dan u.

⁷ Tinang hpe agung alau byin shangun ai lam ni hpe chye yang hpa galaw ging ai kun? Ninghkap lu na matu tau hkrau shajin da ra ai. Ga shadawn, Chyum Laika prat na mare bunghku ni hta gasat loi htum shara gaw, mare chyinghka re. Dai majaw, mare chyinghka ni hta sin langa law law tawn da ai. Anhte mung agung alau grau byin shangun ai tinang a  gawng kya lam hpe chye yang, dai hpe grau nna sadi maja ra na re.—1 Ko 9:27.

GARA HKU SADI MAJA RA AI KUN?

8-9. Mara kaba n galaw hkrup na matu Ga Shagawp daw kaba 7 hta lawm ai shabrang wa hpa galaw ging ai kun? (Ga Shagawp 7:8, 9, 13, 14, 21)

⁸ Anhte gara hku sadi maja ra ai kun? Ga Shagawp daw kaba 7 hta lawm ai shabrang wa a lam maram yu ga. Shawa num langai hte dai shabrang wa ngang akyang hten ai. Shawa num a hpang de “hkan nang” mat ai ngu nna, daw kaji 22 hta tsun ai. Mahkam hta kalang ta hkrat mat ai zawn re. Raitim, shawng na daw kaji ni hpe hti yu yang, dai shabrang wa gaw mara galaw hkrup chye ai lahkam ni hpe, langai hpang langai hkam wa ai hpe chye lu ai.

⁹ Shabrang wa gaw, gara lahkam ni hpe hkam wa ai kun? Shawng nnan, nrim rim ai aten hta “[shawa num] a nta lam jut makau de lai hkawm” ai. Dai num a nta maga de hkawm mat ai. (Ga Shagawp 7:8, 9 hpe hti u.) Dai hpang, shawa num hte hkrum ai shaloi n hprawng ai. Dai num pup ai hpe hkam ai, shagu hkungga hte mahku hkungga nawng ai lam tsun dan ai hpe pyi madat ai. Dai lam ni tsun dan ai gaw, Karai hpe n kamsham ai num ngu nna n sawn la shangun mayu ai majaw mai byin ai. (Ga Shagawp 7:13, 14, 21 hpe hti u.) Mara galaw hkrup chye ai dai lahkam ni hpe shabrang wa n hkam yang, gunglau hkrum na n re. Mara galaw hkrup na n re.

10. Ga Shagawp Laika hta lawm ai shabrang zawn, dai ni aten hta mung gara lam ni hte mara galaw hkrup chye ai kun?

¹⁰ Yehowa hpe nawku ai ni yawng hkrum chye ai lam hpe ndai labau gaw madun nga ai. Mara kaba galaw hkrup ai shaloi, “tinang pyi n chye dat ai sha kalang ta galaw hkrup mat ai re” ngu tsun chye ai. Raitim, tinang a lailen ni hpe atsawm jep yu ai shaloi, mara galaw hkrup chye ai lam ni galaw da hkrup ai hpe chye na wa na re. Dai zawn lam ni hta, n kaja ai manaw manang ni hte kanawn ai, akyu n jaw ai shangwi shapyaw lam ni yu ai, Hkristan langai a matu n htap htuk ai shara ni sa ai, n yu ging ai website ni shang yu ai lam lawm ai. Akyu n hpyi mat sai, Chyum Laika n hti mat sai, zuphpawng n lung mat sai, hkaw tsun bungli hta n lawm mat sai lam ni mung lawm ai. Atsawm bai jep yu na nga yang, Ga Shagawp Laika hta lawm ai shabrang zawn sha, kalang ta mara galaw hkrup ai n re ai hpe chye wa na re.

11. Shut ai lam n galaw hkrup na matu hpa ni hpe sadi maja ra ai kun?

¹¹ Hpa sharin la lu ai kun? Mara n galaw hkrup na matu sha n-ga, mara galaw hkrup chye ai lam ni hpe mung sadi maja ra ai. Shabrang hte shawa num a lam tsun ngut ai hpang, “dai num a lam . . . hta hkum yit shang et” ngu Shawlumon hpaji jaw ai. (Gsh 7:25) “Shing re ai num hpe tsan tsan koi kau mu; Shi a nta chyinghka de pyi hkum ni et” ngu nna mung tsun ai. (Gsh 5:3, 8) Mara galaw hkrup shangun ai lam ni, masa ni hpe tsep kawp koi ai hku nna, anhte sadi maja nga ra ai. b Hkristan ni a matu n shut ai ngu myit la ai lam raitim pyi, agung alau byin shangun chye ai, mara galaw hkrup shangun chye ai nga yang koi ra.—Mat 5:29, 30.

12. Yoba gara hku dawdan da ai kun? Dai gaw agung alau de n lawm mat na matu gara hku karum ya ai kun? (Yoba 31:1)

¹² Shut ai lam galaw hkrup chye ai masa ni hpe koi lu hkra dawdan lam ngang ra ai. Ga shadawn, Yoba gaw kaga num ni hpe ra marin ai myit hte n yu na matu “[shi] a myi hte ga shaka tawn da” ai. (Yoba 31:1 hpe hit u.) Ga shaka tawn da ai hte maren nga ai majaw,  dinghku htak ai zawn re ai mara ni hpe koi lu wa ai. Anhte mung agung alau byin shangun ai lam yawng hpe koi na matu dawdan da mai ai.

13. Myit mang lam ni hpe hpa majaw sadi ging ai kun? (Sumla ni hpe mung yu u.)

¹³ Anhte a myit mang lam ni hpe mung sadi ra ai. (Pru 20:17) N kaja ai lam ni hpe myit ai sha gaw n shut ai ngu nkau mi tsun ma ai. Dai gaw shut ai. Shut ai ra marin lam ni hpe matut nna myit nga ai gaw, dai myit hpe grau nga wa shangun ai. Agung alau hkrum hkra tinang nan galaw dat ai hte bung ai. Anhte a myit hta shut ai myit mang lam ni shang wa chye ai. Raitim, dai hku shang wa yang kalang ta shaw kau nna, san seng ai myit mang lam ni nga hkra galaw ra ai. Rai yang, shut ai ra marin lam ni hpe n hkang lu mat ai, mara galaw hkrup mat ai baw n byin sai.—Hpl 4:8; Kol 3:2; Yak 1:13-15.

14. Agung alau hpe sadi maja lu na matu gara lam gaw naw karum ya lu ai kun?

¹⁴ Agung alau hpe sadi maja lu na matu gara lam gaw naw karum ya lu na kun? Yehowa a tara ni hpe madat ai gaw galoi mung akyu nga ai hpe tsep kawp kam ai lam re. Yehowa ra sharawng ai hte maren galaw mayu ai myit, myit mang lam ni nga na matu shakut ai gaw kalang lang yak chye ai. Raitim, shakut galaw na nga yang jet ai ngwi pyaw lam lu na re.

15. Kaja ai hpe galaw mayu ai myit gaw agung alau hpe ninghkap na matu gara hku karum ya ai kun?

¹⁵ Kaja ai hpe galaw mayu ai myit mung nga ra ai. “N kaja ai hpe n dawng nna, kaja ai hpe tsaw ra” chye wa yang, kaja ai hpe galaw na, n kaja ai hpe galaw hkrup chye ai masa ni hpe koi na, ngu ai dawdan lam grau ngang wa na re. (Amo 5:15) Kaja ai hpe galaw mayu ai myit nga ai gaw, n myit mada da ai masa, tau hkrau shajin da n mai ai masa ni hte hkrum ai shaloi, agung alau hpe ninghkap lu hkra karum ya ai.

16. Karai a magam ni galaw ai gaw agung alau hpe ninghkap lu hkra gara hku karum ya ai kun? (Sumla ni hpe mung yu u.)

¹⁶ Kaja ai hpe galaw mayu ai myit nga hkra gara hku galaw mai ai kun? Karai a magam ni hta bungli law nga ai hku nna re. Zuphpawng  lung ai aten, hkaw tsun bungli hta lawm ai aten ni hta, Yehowa ra sharawng ai hpe galaw mayu ai myit law nga ai majaw, agung alau hkrum na lam nau n nga ai. (Mat 28:19, 20; Heb 10:24, 25) Chyum Laika hti ai, hkaja ai, myit sawn sumru ai mung, kaja ai hpe galaw mayu ai myit nga wa shangun ai zawn, n kaja ai hpe koi mayu ai myit mung nga wa shangun ai. (Ysh 1:8; Shk 1:2, 3; 119:97, 101) “Agung alau ai kaw n du myit ga, . . . akyu hpyi nga mu” ngu ai Yesu a ga hpe mung dum u. (Mat 26:41) Akyu hpyi ai gaw, Karai a karum shingtau lu na matu lam hpaw dat ai re. Karai Kasang ra sharawng ai hpe galaw mayu ai myit ngang hkra galaw nga ai re.—Yak 4:8.

MATUT SADI MAJA U

17. Gara gawng kya lam hpe Petru matut ninghkap wa ra ai kun?

¹⁷ Gawng kya lam nkau hpe anhte tsep kawp awng dang lu ai. Nkau hpe chyawm gaw aten grai na ai du hkra, matut ninghkap nga ra chye ai. Kasa Petru a lam myit yu u. Masha hpe hkrit ai myit a majaw, Yesu hpe n chye ai ngu masum lang nyet kau wa ai. (Mat 26:69-75) Hpang de, Yuda Tara Rung Daju hta nden marai hte sakse hkam ai hpe yu yang, masha hkrit ai myit hpe awng dang kau ai zawn re. (Kas 5:27-29) Raitim, shaning loi na ai hpang hta gaw, ‘matu gadoi hkam ai ni hpe hkrit ai majaw’ maigan Hkristan ni hte n lu n sha mat ai. (Gal 2:11, 12) Petru a gawng kya lam bai pru wa ai. Prat tup, dai gawng kya lam hpe tsep kawp n awng dang lu wa ai zawn re.

18. Gawng kya lam nkau mi hpe awng dang lu sai ngu sawn la yang pyi hpa byin chye ai kun?

¹⁸ Anhte mung Petru zawn hkrum chye ai. Awng dang kau sai ngu sawn la da ai gawng kya lam ni bai pru wa chye ai. Ga shadawn, hpunau langai ndai hku tsun: “Nse nsa sumla, video ni n yu ai gaw 10 ning rai sai. Dai akyang hpe shamat kau lu sai ngu shadu da ai. Raitim, dai akyang mat mat ai n re ai sha, makoi nga ai re. Kajawng kaja sa gasat na matu gyam nga ai matse labye zawn re.” Shakawn hpa gaw, dai hpunau asum n jaw wa ai. Gawng kya lam hpe gasat na matu shani shagu shakut ra na hpe chye na wa ai. Nhkru ai ndai mungkan hta gaw, prat tup gasat nga ra chye ai. Madu jan hte myitsu salang ni a karum shingtau lam ni  a majaw, nse nsa sumla, video ni n yu hkrup hkra grau sadi lu wa ai.

19. Ru jung taw ai gawng kya lam hpe gara hku ninghkap lu ai kun?

¹⁹ Anhte a ru jung nga ai gawng kya lam hpe gara hku ninghkap mai ai kun? Agung alau ni hpe galoi mung sadi maja nga u, ngu ai Yesu a sadi jaw ga hpe hkan sa ai hku nna re. Tinang ngang kang nga sai ngu sawn la ai aten hta pyi, agung alau byin shangun chye ai masa ni hpe matut nna koi u. (1 Ko 10:12) Gawng kya lam hpe ninghkap lu na matu, tinang hpe lai wa sai aten ni hta karum ya wa ai lam ni hpe matut galaw nga u. “Tut nawng hkrit kamyin ai wa gaw, a nga ai” ngu Ga Shagawp 28:14 hta tsun da ai.—2 Pe 3:14.

KARAI HPE HKRIT KAMYIN YANG LU NA AKYU NI

20-21. (a) Agung alau ni hpe ninghkap yang, hpa akyu ni lu na kun? (b) Anhte galaw ra ai ni hpe galaw yang, Yehowa hpa galaw ya na kun? (2 Korinhtu 4:7)

²⁰ Karai hpe hkrit kamyin ai gaw, agung alau hpe ninghkap lu hkra karum ya ai. “Tawng marang mi yubak a pyaw daw kadaw” lu ai raitim, Yehowa a tsang madang ni hpe hkan sa yang lu na ngwi pyaw lam hte gara hku mung n lu shingdaw ai. (Heb 11:25; Shk 19:8) Shi a tsang madang ni hte maren asak hkrung na matu hpan da hkrum ai majaw re. (Nin 1:27) Dai majaw, Karai a tsang madang ni hpe hkan sa yang, san seng ai myit nsam lu na, htani htana asak mung lu na re.—1 Tm 6:12; 2 Tm 1:3; Yud 20, 21.

²¹ “Hkum shan mahtang n-gun kya nga ai.” Raitim, gawng kya lam ni hpe n lu ninghkap ai ngu tsun mayu ai gaw n re. Gawng kya lam ni hpe ninghkap na matu, ra ai n-gun atsam Yehowa jaw na re. (2 Korinhtu 4:7 hpe hti u.) Yehowa jaw na atsam gaw chyahtum chyalai n-gun atsam re ai hpe dum u. Raitim, gawng kya lam ni hpe ninghkap na matu, tinang a atsam hpe shawng akyu jashawn ra ai. Dai gaw anhte a lit re. Anhte a lit hpe kangka yang, n-gun atsam lu na matu kahtap nna akyu hpyi ai shaloi, Yehowa jaw na hpe kam mai ai. (1 Ko 10:13) Yehowa a karum shingtau hte agung alau ni hpe ayan ninghkap lu na re.