KỌ ẸMA A MA RIẸ?
Abọ Ọktopọs nọ O Gbunu Gaga Na
Ewena nọ i re ku erọbọto a be daoma ku oware nọ u re fiobọhọ kẹ edọkita ru obẹrọ evaọ oghẹrẹ nọ a gbẹ rọ biẹ oria ruaro ho. Oware jọ nọ u fiobọhọ kẹ ae gaga họ, nọ a rri abọ oware jọ nọ o rẹ rria ame nọ a re se octopus (ọktopọs). Ọ rẹ sai kpiri abọ riẹ oghẹrẹ kpobi nọ ọ gwọlọ.
Roro kpahe onana: Ọktopọs ọ rẹ sai ru abọ eree riẹ na theri hayo kpẹre, je kpiri ai oghẹrẹ kpobi nọ ọ gwọlọ makọ evaọ oria nọ o rrọ nwẹnwẹnwẹ. Ọ rẹ jẹ rọ abọ na miẹhẹ oware hayo kru oware gaga. Orọnikọ ọktopọs ọ rẹ sae gẹle abọ riẹ na kpohọ ofẹ kpobi ọvo ho, rekọ ọ rẹ sai je ru eria jọ abọ na ga fihọ je ru eria efa lọlọhọ.
Ahwo nọ a rẹ kiotọ eware a ta nọ a tẹ sai ku erọbọto nọ abọ riẹ ọ rẹ jọ lọlọhọ jẹ sai kpiri ere, u ti fiobọhọ gaga evaọ obẹrọ nọ a gbẹ rọ biẹ oria ruaro ho. Oghẹrẹ erọbọto nana u ti ru nọ a ti ro ru obẹrọ kẹ ahwo lọhọ, maero kọ enọ obẹrọ rai o hae te jọ gaga.
Rri oghẹrẹ nọ ọktopọs o bi ro kpiri abọ riẹ
Ewena a ku oghẹrẹ erọbọto otiọye na no, yọ a be dawo iẹe sọ a sae ginẹ rehọ iẹe ru obẹrọ. Obọ nọ a ku na o theri te enwenọ ubro irula, yọ abọ riẹ jọ ọ rẹ sae nyate oware wọhọ ivu ohwo-akpọ, kpare ae, je kru ae ababọ enwoma nọ i re no onana ze. Kẹsena abọfa obọ ovona o ve bi ru obẹrọ na. Omọvo egbaeriariẹ nọ i ku okwakwa nana nọ a re se Dr. Tommaso Ranzani, ọ ta nọ: “Ma wo imuẹro nọ onana nọ ma ku na yọ emuhọ gheghe, nọ oke o be nyaharo na, a ti ku eghẹrẹ efa nọ a ti ru onaa fihọ vi onana.”
Ẹvẹ Who Roro? Kọ abọ ọktopọs na o mu rrọ? Manikọ ẹma a ma riẹ?