Mapan iti linaonna

Blue Planet Archive/Mark Conlin

NADISENIO KADI?

Ti Teknik ti Grunion nga Agitlog

Ti Teknik ti Grunion nga Agitlog

 Ti bassit nga ikan a maawagan iti California grunion ket agitlog iti igid ti baybay iti Pacific iti California, U.S.A., ken Baja California, Mexico. Ammo dagitoy nga ikan dagiti eksakto nga aldaw ken tiempo no kaano nga agitlogda tapno makalasat dagiti itlogda.

 Panunotem: Agitlog laeng dagiti grunion bayat ti maikatlo wenno maikapat a rabii kalpasan ti kangatuan a panagatab (high tide) a resulta ti kabus wenno baro a bulan. No agitlogda kadagiti rabii sakbay ti kabus wenno baro a bulan, mayanud dagiti itlogda iti baybay gapu iti panagatab, a mangkurukor kadagiti darat iti igid ti baybay. Ngem gapu ta agitlogda kalpasan ti kangatuan a panagatab—no mangrugin nga umatras dagiti dalluyon ken isublida manen dagiti darat iti igid—nataltalgeden dagiti itlog ta ad-adu ti maigabur a darat kadagita.

Wally Skalij/Los Angeles Times via Getty Images

 Kasta met, bayat ti panagitlogda iti spring ken summer, ti panagatab iti rabii ket kanayon a nangatngato ngem iti panagatab iti aldaw—isu nga ad-adda a makapagpaigid dagiti ikan tapno saan a maabut ti sumaruno a panagatab dagiti itlogda.

 Tapno makapagitlog dagiti grunion, masapul nga agurayda iti dakkel a dalluyon a mangiduron kadakuada iti kadaratan. No agatrasen ti dalluyon, ikutukot ti babai a grunion ti ipusna tapno mailumlomna bassit ti bagina iti nabasa a kadaratan. No mailumlomnan dagiti itlogna iti kauneg a lima agingga iti walo a sentimetro (2-3 in.), maysa wenno ad-adu pay a lallaki ti mangpertilisar kadagita. Kalpasan a makapagitlog, aguray iti dalluyon a mangyanud kenkuana nga agsubli iti taaw.

 Ma-develop dagiti itlog iti namaga a kadaratan ngem masapul a madanon ida dagiti dalluyon tapno mangrugida a mapessaan. Isu a kalpasan ti agarup dua a lawas, iti sumaruno a kangatuan a panagatab, mapessaanen dagiti itlog, ngem mabalin nga umabut dayta iti uppat a lawas agingga iti sumaruno manen a kangatuan a panagatab.

 Panagkunam: Resulta kadi ti ebolusion ti abilidad ti grunion a mangammo no kaano ken kasano nga agitlog? Wenno adda nangdisenio iti dayta?