“Ibagam Kadakami, Kaanonto a Mapasamak Dagitoy a Banag”
“Anianto ti pagilasinan ti kaaddam ken ti panungpalan ti sistema ti bambanag?”—MAT. 24:3.
1. Kas kadagiti apostol, magagarantayo a mangammo iti ania?
DANDANIN agpatingga ti ministerio ni Jesus ditoy daga, ket magagaran dagiti adalanna a mangammo no ania ti mapasamak iti masanguanan. Gapuna, sumagmamano nga aldaw sakbay ti ipapatayna, insaludsod kenkuana ti uppat kadagiti apostolna: “Kaanonto a mapasamak dagitoy a banag, ket anianto ti pagilasinan ti kaaddam ken ti panungpalan ti sistema ti bambanag?” (Mat. 24:3; Mar. 13:3) Simmungbat ni Jesus babaen ti nalawa ti saklawenna a padto a nailanad iti Mateo kapitulo 24 ken 25. Iti dayta a padto, adu a napapateg a pasamak ti impakauna ni Jesus. Nagpateg kadatayo ti kaipapanan ti imbagana agsipud ta magagarantayo met unay a mangammo iti mapasamak iti masanguanan.
2. (a) Iti panaglabas dagiti tawen, ikagkagumaantayo ti maaddaan iti nalawlawag a pannakaawat maipapan iti ania? (b) Ania a tallo a saludsod ti usigentayo?
2 Iti panaglabas dagiti tawen, nainkararagan nga ad-adalen dagiti adipen ni Jehova ti padto ni Jesus maipapan iti maudi nga al-aldaw. Ikagkagumaanda ti maaddaan iti nalawlawag a pannakaawat no kaano a matungpal dagiti sinao ni Jesus. Tapno makitatayo no kasano a limmawag ti pannakaawattayo, usigentayo ti tallo a “kaano” a saludsod. Kaano a mangrugi ti “dakkel a rigat”? Kaano nga ikeddeng ni Jesus no siasino “dagiti karnero” ken “dagiti kalding”? Kaano a ‘dumteng’ wenno umay ni Jesus?—Mat. 24:21; 25:31-33.
KAANO A MANGRUGI TI DAKKEL A RIGAT?
3. Ania idi ti pannakaawattayo maipapan iti no kaano a mapasamak ti dakkel a rigat?
3 Adu a tawen nga impagaruptayo a nangrugi ti dakkel a rigat idi 1914 idi bimtak ti Sangalubongan a Gubat I ken ‘pinaababa’ ni Jehova “dagidiay nga aldaw” idi 1918 idi nagpatingga ti gubat tapno maaddaan dagiti napulotan a natda iti gundaway a mangikasaba iti naimbag a damag iti amin a nasion. (Mat. 24:21, 22) Apaman a mairingpas ti trabaho a panangasaba, madadael ti imperio ni Satanas. Iti kasta, naipagarup idi nga adda tallo a paset ti dakkel a rigat: Adda pangrugianna (1914-1918), masinga (manipud 1918 nga agpatpatuloy), ken agngudo iti Armagedon.
4. Gapu iti ania a pannakatarus a limmawag ti pannakaawattayo iti padto ni Jesus maipapan iti maudi nga al-aldaw?
4 Nupay kasta, iti ad-adda pay a panangusig iti padto ni Jesus, naawatantayo nga adda dua a kaitungpalan ti maysa a paset ti padtona maipapan iti maudi nga al-aldaw. (Mat. 24:4-22) Adda umuna a kaitungpalanna idiay Judea idi umuna a siglo C.E., ken adda sangalubongan a kaitungpalanna iti kaaldawantayo. Gapu iti dayta a pannakatarus, limmawag ti pannakaawattayo iti sumagmamano a banag. *
5. (a) Ania a narigat a tiempo ti nangrugi idi 1914? (b) Dayta a tiempo ti panagrigat ti kaibatogan ti ania a tiempo idi umuna a siglo C.E.?
5 Naawatantayo met a saan a nangrugi idi 1914 ti umuna a paset ti dakkel a rigat. Apay a saan? Agsipud ta ipalgak ti padto ti Biblia a mangrugi ti dakkel a rigat, saan nga iti panaggugubat dagiti nasion, no di ket iti pannakaraut ti palso a relihion. No kasta, dagiti pasamak a nangrugi idi 1914 ket saan nga isu ti pangrugian ti dakkel a rigat no di ket “pangrugian dagiti ut-ot ti panagrigat.” (Mat. 24:8) Dagita nga “ut-ot ti panagrigat” ti katupag dagiti napasamak idiay Jerusalem ken Judea manipud 33 C.E. agingga iti 66 C.E.
6. Ania ti pangrugian ti dakkel a rigat?
6 Ania ti pangrugian ti dakkel a rigat? Impadto ni Jesus: “Inton makitayo ti makarimon a banag a mamaglangalang, kas naisao babaen ken ni Daniel a mammadto, a sitatakder iti maysa a nasantuan a disso, (ti agbasa usarenna koma ti panangilasin,) iti kasta dagidiay adda idiay Judea rugianda koma ti agkamang iti bambantay.” (Mat. 24:15, 16) Iti umuna a kaitungpalanna, ti ‘panagtakder iti maysa a nasantuan a disso’ ket napasamak idi 66 C.E. idi a ti buyot ti Roma (“ti makarimon a banag”) rinautna ti Jerusalem ken ti templona (nga ibilang dagiti Judio a nasantuan a disso). Iti dakdakkel a kaitungpalanna, mapasamak dayta a ‘panagtakder’ inton ti United Nations (ti “makarimon a banag” iti kaaldawantayo) rautenna ti Kakristianuan (nga ibilang dagiti agkunkuna a Kristiano kas nasantuan) ken ti amin a dadduma pay a paset ti Babilonia a Dakkel. Nadeskribir iti Apocalipsis 17:16-18 ti isu met laeng nga iraraut. Dayta ti pangrugian ti dakkel a rigat.
7. (a) Kasano nga adda ‘naisalakan a lasag’ idi umuna a siglo? (b) Ania ti namnamaentayo a mapasamak iti masanguanan?
7 Impadto met ni Jesus: “Mapaababanto dagidiay nga aldaw.” Iti umuna a kaitungpalanna, napasamak dayta idi 66 C.E., idi ‘pinaababa’ ti buyot ti Roma ti irarautna. Kalpasanna, dagiti napulotan a Kristiano iti Jerusalem ken Judea nagkamangda, iti kasta ‘maisalakan ti lasagda [wenno biagda].’ (Basaen ti Mateo 24:22; Mal. 3:17) Ania ngarud ti namnamaentayo a mapasamak kabayatan ti um-umay a dakkel a rigat? ‘Paababaen’ ni Jehova ti iraraut ti United Nations iti palso a relihion ta dina ipalubos a mairaman a madadael ti pudno a relihion. Dayta ti mangipasigurado a maisalakan ti ili ti Dios.
8. (a) Ania dagiti mapasamak kalpasan ti umuna a paset ti dakkel a rigat? (b) Agparang a kaanonto nga awaten ti kaudian a kameng ti 144,000 ti nailangitan a gunggonana? (Kitaenyo ti footnote iti ngudo ti artikulo.)
8 Ania ti mapasamak kalpasan ti umuna a paset ti dakkel a rigat? Ipakita ti sasao ni Jesus nga addanto periodo ti tiempo nga agtultuloy agingga a mangrugi ti Armagedon. Ania dagiti mapasamak kabayatan dayta a tiempo? Nailanad ti sungbat iti Ezequiel 38:14-16 ken Mateo 24:29-31. (Basaen.) * Kalpasan dayta, maimatangantayto ti Armagedon, ti kangitingitan wenno pagnguduan ti dakkel a rigat, a katupag ti pannakadadael ti Jerusalem idi 70 C.E. (Mal. 4:1) Tangay ti um-umay a dakkel a rigat ket agngudo iti gubat ti Armagedon, naidumdumanto dayta. Maysanto dayta a pasamak a “saan pay a napasamak nanipud idi pangrugian ti lubong.” (Mat. 24:21) Kalpasanna, mangrugin ti Sangaribu a Tawen a Panagturay ni Kristo.
9. Ania ti epektona iti ili ni Jehova ti padto ni Jesus maipapan iti dakkel a rigat?
9 Makapabileg daytoy a padto maipapan iti dakkel a rigat. Apay? Agsipud ta ipanamnamana kadatayo nga aniaman dagiti mapasarantayo a rigat, ti ili ni Jehova, kas maysa a grupo, ket makalasatto iti dakkel a rigat. (Apoc. 7:9, 14) Kangrunaan iti amin, agrag-otayo ta inton Armagedon, alangonen ni Jehova ti kinasoberanona ken santipikarenna ti nasantuan a naganna.—Sal. 83:18; Ezeq. 38:23.
KAANO NGA IKEDDENG NI JESUS NO SIASINO DAGITI KARNERO KEN DAGITI KALDING?
10. Iti napalabas, ania ti pannakaawattayo no kaano a maikeddeng no siasino dagiti karnero ken kalding?
10 Usigentay ita no kaano a mapasamak ti sabali pay a paset ti padto ni Jesus—ti pangngarig maipapan iti panamaglalasin kadagiti karnero ken kalding. (Mat. 25:31-46) Iti napalabas, impagaruptayo a ti pannakaikeddeng no siasino dagiti maibilang a karnero wenno kalding ket mapasamak kabayatan ti intero a periodo ti maudi nga al-aldaw manipud 1914 nga agpatpatuloy. Impapantayo idi a dagidiay saan nga umawat iti mensahe ti Pagarian ken matay sakbay ti panangrugi ti dakkel a rigat ket matay kas kalding—awan namnamada a mapagungar.
11. Apay a saan a mabalin a nangrugi idi 1914 ti pannakaukom dagiti tattao kas karnero wenno kalding?
11 Idi katengngaan ti 1990’s, inusig manen Ti Pagwanawanan ti Mateo 25:31, a kunana: “Inton ti Anak ti tao dumteng iti dayagna, ket amin dagiti anghel maikuyogda kenkuana, iti kasta agtugawto iti nadayag a tronona.” Nadakamat iti dayta a nagbalin ni Jesus nga Ari ti Pagarian idi 1914, ngem saan a ‘nagtugaw iti nadayag a tronona’ kas Ukom ti ‘amin a nasion.’ (Mat. 25:32; idiligyo ti Daniel 7:13.) Nupay kasta, ti pangngarig maipapan kadagiti karnero ken kalding deskribirenna ni Jesus kangrunaanna kas Ukom. (Basaen ti Mateo 25:31-34, 41, 46.) Yantangay saan pay nga agak-akem ni Jesus kas Ukom ti amin a nasion idi 1914, saan ngarud a nangrugi iti dayta a tawen ti panangukomna wenno panangikeddengna no siasino dagiti karnero wenno kalding. * Kaano ngarud a mangrugi ti panangukom ni Jesus?
12. (a) Kaano ti kaunaan a panagakem ni Jesus kas Ukom ti amin a nasion? (b) Ania dagiti pasamak a nadeskribir iti Mateo 24:30, 31 ken Mateo 25:31-33, 46?
12 Ipalgak ti padto ni Jesus maipapan iti maudi nga al-aldaw nga isu ket agakem iti kaunaan a gundaway kas Ukom ti amin a nasion kalpasan ti pannakadadael ti palso a relihion. Kas nadakamat iti parapo 8, nailanad iti Mateo 24:30, 31 ti dadduma kadagiti mapasamak kabayatan dayta a tiempo. No usigenyo dagita a bersikulo, mapaliiwyo nga impadto ni Jesus dagiti pasamak nga umasping kadagiti dinakamatna iti pangngarig maipapan kadagiti karnero ken kalding. Kas pagarigan, ti Anak ti tao dumteng iti dayagna a kaduana dagiti anghel; maurnong amin a tribu ken nasion; dagiti maukom kas karnero ‘itangadda dagiti uloda’ agsipud ta “agnanayon a biag” ti agur-uray kadakuada. * Dagiti maukom kas kalding “saplitendanto ti bagbagida iti panagun-unnoy,” ta maamirisda nga “agnanayon a pannakagessat” ti agur-uray kadakuada.—Mat. 25:31-33, 46.
13. (a) Kaano nga ikeddeng ni Jesus no siasino dagiti karnero wenno kalding? (b) Kasano a dayta a pannakaawat apektaranna ti panangmatmattayo iti ministeriotayo?
13 Ania ngarud ti konklusiontayo? Ukomento ni Jesus dagiti tattao iti amin a nasion kas karnero wenno kalding inton umay kabayatan ti dakkel a rigat. Kalpasanna, inton Armagedon, ti kangitingitan wenno pagnguduan ti dakkel a rigat, ‘magessat’ iti agnanayon dagiti arig-kalding. Kasano a dayta a pannakaawat apektaranna ti panangmatmattayo iti ministeriotayo? Ipabigbigna kadatayo no kasano kapateg ti trabahotayo a panangasaba. Agingga a di pay nangrugi ti dakkel a rigat, adda pay gundaway dagiti tattao a mangbalbaliw iti panagpampanunotda ken mangrugi a magna iti akikid a dalan nga “agturong iti biag.” (Mat. 7:13, 14) Agpayso, mabalin nga ipakpakita ita dagiti tattao ti arig-karnero wenno arig-kalding a kababalin. Ngem laglagipentayo a kabayatanto laeng ti dakkel a rigat a maikeddeng no siasino a talaga dagiti karnero ken kalding. Rumbeng ngarud nga itultuloytayo nga ipaayan, aginggat’ mabalin, ti amin a tattao iti gundaway a dumngeg ken mangawat iti mensahe ti Pagarian.
Agingga a di pay nangrugi ti dakkel a rigat, adda pay gundaway dagiti tattao a mangbalbaliw iti panagpampanunotda (Kitaenyo ti parapo 13)
KAANO A DUMTENG, WENNO UMAY, NI JESUS?
14, 15. Ania ti uppat a teksto a nakadakamatan ti masanguanan nga iyaay ni Kristo kas Ukom?
14 Gapu iti daytoy a panangusig manen iti padto ni Jesus, kasapulan kadi a mabalbaliwan ti pannakaawattayo no kaano a mapasamak ti dadduma pay nga agkakapateg a pasamak? Sungbatan dayta ti mismo a padto. Kitaentayo no kasano.
15 Iti paset ti padtona a nailanad iti Mateo 24:29–25:46, kangrunaanna nga impamaysa ni Jesus ti mapasamak kabayatan ti maudi nga al-aldaw ken kabayatan ti um-umay a dakkel a rigat. Iti dayta a teksto, naminwalo a dinakamat ni Jesus ti maipapan iti ‘iyaay,’ wenno idadatengna. * Maipapan iti dakkel a rigat, kinunana: “Makitadanto ti Anak ti tao nga um-umay kadagiti ulep.” “Saanyo nga ammo no ania nga aldaw nga umay ti Apoyo.” “Iti oras a saanyo nga ipagarup nga isu dayta, ti Anak ti tao umay.” Ken iti pangngarigna maipapan kadagiti karnero ken kalding, kinuna ni Jesus: “Ti Anak ti tao dumteng iti dayagna.” (Mat. 24:30, 42, 44; 25:31) Ti tunggal maysa kadagita nga uppat a pannakadakamat ket agaplikar iti masanguanan nga iyaay ni Kristo kas Ukom. Iti padto ni Jesus, pakasarakantayo iti uppat pay a pannakadakamat ti iyaay wenno idadatengna?
16. Ania pay dagiti teksto a nakadakamatan ti iyaay ni Jesus?
16 Maipapan iti matalek ken masirib nga adipen, kinuna ni Jesus: “Naragsak dayta nga adipen no iti idadateng ni apona masarakanna nga ar-aramidenna ti kasta!” Iti pangngarig maipapan kadagiti babbalasang, kinuna ni Jesus: “Bayat a mapmapanda gumatang, dimteng ti nobio.” Iti pangngarig maipapan kadagiti talento, kinuna ni Jesus: “Kalpasan ti nabayag a tiempo immay ti apo dagidiay nga adipen.” Iti isu met laeng a pangngarig, kinuna ti apo: “Iti isasangpetko awatek koma ti kukuak.” (Mat. 24:46; 25:10, 19, 27) Ania a tiempo ti tuktukoyen dagita nga uppat a nakadakamatan ti iyaay ni Jesus?
17. Ania ti ibagbagatayo idi maipapan iti idadateng a nadakamat iti Mateo 24:46?
17 Iti napalabas, nadakamat kadagiti publikasiontayo a dagita a maudi nga uppat a panangtukoy ket agaplikar iti idadateng wenno iyaay ni Jesus idi 1918. Alaentayo a pagarigan ti kuna ni Jesus maipapan iti “matalek ken masirib nga adipen.” (Basaen ti Mateo 24:45-47.) Naawatantayo idi a ti “idadateng” a nadakamat iti bersikulo 46 ket mainaig iti tiempo idi immay sinukimat ni Jesus ti naespirituan a kasasaad dagiti napulotan idi 1918 ken napasamak idi 1919 ti pannakadutok ti adipen a mangaywan iti amin a sanikua ti Apo. (Mal. 3:1) Nupay kasta, ipakita ti ad-adda pay a panangusig iti padto ni Jesus a kasapulan a mabalbaliwan ti pannakaawattayo no kaano a napasamak ti dadduma a paset ti padto ni Jesus. Apay?
18. Iti panangusigtayo iti pakabuklan ti padto ni Jesus, ania ti konklusiontayo maipapan iti iyaay ni Jesus?
18 Kadagiti immun-una a bersikulo, sakbay ti Mateo 24:46, ti sao nga “umay” tuktukoyenna ti tiempo inton umay mangukom ni Jesus kabayatan ti dakkel a rigat. (Mat. 24:30, 42, 44) Kasta met, kas nausigtayo iti parapo 12, ti ‘idadateng’ ni Jesus a nadakamat iti Mateo 25:31 tuktukoyenna ti isu met laeng a masanguanan a tiempo ti panangukom. Nainkalintegan ngarud daytoy a konklusion: Ti idadateng ni Jesus a mangdutok iti matalek nga adipen a mangaywan iti amin a sanikuana, a nadakamat iti Mateo 24:46, 47, ket agaplikar met iti masanguanan nga iyaayna, kabayatan ti dakkel a rigat. * Wen, ti panangusig iti pakabuklan ti padto ni Jesus ibatadna a ti tunggal maysa kadagitoy walo a pannakatukoy ti iyaayna ket agaplikar iti masanguanan a tiempo ti panangukom kabayatan ti dakkel a rigat.
19. Aniada a panagbalbaliw iti pannakaawattayo ti inusigtayo? Ania dagiti saludsod a mausig kadagiti sumaganad nga artikulo?
19 Kas repaso, ania ti nasursurotayo? Iti rugi daytoy nga artikulo, nangibangontayo iti tallo a “kaano” a saludsod. Inusigtayo nga umuna a ti dakkel a rigat ket saan a nangrugi idi 1914 no di ket mangrugi inton rauten ti United Nations ti Babilonia a Dakkel. Kalpasanna, rinepasotayo no apay a saan a nangrugi idi 1914 ti panangikeddeng ni Jesus no siasino dagiti karnero ken kalding no di ket mapasamakto kabayatan ti dakkel a rigat. Kamaudiananna, inusigtayo no apay a saan a napasamak idi 1919 ti idadateng ni Jesus a mangdutok iti matalek nga adipen a mangaywan iti amin a sanikuana no di ket mapasamakto dayta kabayatan ti dakkel a rigat. No kasta, amin a tallo a “kaano” ket agaplikar iti maymaysa a periodo ti tiempo iti masanguanan—inton dakkel a rigat. Kasano a daytoy a nabalbaliwan a panangmatmat apektaranna met ti pannakaawattayo iti pangngarig maipapan iti matalek nga adipen? Kasta met, kasano nga apektaranna ti pannakaawattayo iti dadduma pay a pangngarig ni Jesus a matungtungpal iti daytoy a tiempo ti panungpalan? Mausig dagitoy nga agkakapateg a saludsod kadagiti sumaganad nga artikulo.
^ par. 4 Parapo 4: Para iti kanayonan nga impormasion, kitaenyo Ti Pagwanawanan, Pebrero 15, 1994, panid 8-21 ken Mayo 1, 1999, panid 8-20.
^ par. 8 Parapo 8: Maysa kadagiti pasamak a nadakamat kadagitoy a bersikulo ket ti ‘pannakaurnong dagiti napili.’ (Mat. 24:31) No kasta, agparang nga amin a napulotan nga adda pay laeng ditoy daga kalpasan ti umuna a paset ti dakkel a rigat ket mapagungarto idiay langit sakbay a mangrugi ti gubat ti Armagedon. Daytoy ti mangbalbaliw iti nadakamat maipapan iti daytoy a suheto iti “Dagiti Saludsod Manipud Kadagiti Managbasa” iti Ti Pagwanawanan nga Agosto 15, 1990, panid 30.
^ par. 11 Parapo 11: Kitaenyo Ti Pagwanawanan, Oktubre 15, 1995, panid 18-28.
^ par. 12 Parapo 12: Kitaenyo ti umasping a salaysay iti Lucas 21:28.
^ par. 15 Parapo 15: Ti sasao nga “iyaay” ken “idadateng” ti agpada a nausar a patarus ti Griego a berbo nga er′kho·mai.
^ par. 18 Parapo 18: Kas nadakamaten, ti Griego a sao a naipatarus nga “iti idadateng” iti Mateo 24:46 ket maysa a porma ti isu met laeng a Griego a berbo a naipatarus nga “umay” iti Mateo 24:30, 42, 44.
