Salsaludsod Dagiti Agbasbasa
Ania ti kaipapanan ti naibilin iti Levitico 19:16 a “dikay pagpeggaden ti biag ti” sabali a tao, ken ania ti masursurotayo iti dayta?
Imbaga ni Jehova kadagiti Israelita nga agbalinda a nasantuan. Tapno maawatanda no kasanoda nga aramiden dayta, kinunana: “Diyo padpadaksen ti asinoman. Dikay pagpeggaden ti biag ti padayo a tao babaen ti panangpadakesyo kenkuana. Siak ni Jehova.”—Lev. 19:2, 16.
Ti orihinal a Hebreo a naipatarus ditoy kas “pagpeggaden” ket mabalin met a maipatarus kas “agtakder a maibusor.” Ania ti kayatna a sawen? Kuna ti maysa a libro dagiti Judio maipapan iti Levitico: “Daytoy a paset ti bersikulo ket . . . narigat a maawatan ta saan a nalawag ti tuktukoyen ti idiom dagiti Hebreo [a makita ditoy], a ti literal a kaipapananna ket ‘dikay agtakder iti rabaw, iti abay, iti asideg.’”
Sigun iti dadduma nga eksperto, dagita a sasao ket konektado iti bersikulo 15, a kunana: “Masapul a patas ti panangukomyo. Diyo pabpaboran ti maysa gapu ta napanglaw wenno nabaknang. Ukomenyo ti padayo a tao maitunos iti kinahustisia.” (Lev. 19:15) Ti ngarud bilin iti bersikulo 16 a dikay “pagpeggaden” ti maysa a tao mabalin a kaipapananna a saan a mangaramid dagiti Israelita iti aniaman a di nainkalintegan iti padada a tao kadagiti kaso iti korte, iti negosio, wenno iti pamilia. Saanda met a mangaramid iti aniaman a kinukusit para iti personal a pagimbaganda. Siempre, talaga a masapul a ditay ar-aramiden dagita. Ngem adda pay ti mas lohikal a pamay-an tapno maawatantayo dagitoy a sasao iti bersikulo 16.
Usigentayo ti umuna a paset dayta a bersikulo. Imbilin ti Dios kadagiti adipenna a saanda nga agiwaras iti pammadakes. Laglagipentayo a ti panangpadakes ket nakarkaro ngem iti tsismis, isu a no ti tsismis ket mangpataud iti problema, lallalo pay ti panangpadakes. (Prov. 10:19; Ecl. 10:12-14; 1 Tim. 5:11-15; Sant. 3:6) Ti panangpadakes ket masansan a mayebkas iti sasao ken nairanta a mangdadael iti reputasion ti maysa a tao. Ti manangpadakes ket mabalin a mangted iti ulbod a testimonia kontra iti sabali a tao, uray no pagpeggadenna ti biag dayta a tao. Lagipentayo ti napasamak ken Nabot. Nagtestigo dagiti manangpadakes a lallaki kontra kenkuana, isu a di nainkalintegan a naubor. (1 Ar. 21:8-13) Wen, ti manangpadakes mabalin a pagpeggadenna ti biag ti sabali a tao, kas nadakamat iti maikadua a paset ti Levitico 19:16.
Mabalin met a padaksen ti maysa a tao ti sabali a tao gapu ta kagurgurana. Mabasatayo iti 1 Juan 3:15: “Mammapatay ti amin a manggurgura iti kabsatna, ket ammoyo nga awan ti mammapatay a maaddaan iti biag nga agnanayon.” Makapainteres a kalpasan ti imbaga ti Dios iti bersikulo 16, innayonna: “Diyo guraen ti kabsatyo iti pusoyo.”—Lev. 19:17.
No kasta, ti naidumduma a bilin iti Levitico 19:16 ket napuersa a balakad para kadagiti Kristiano. Masapul a labanantayo ti panangpanunot iti di umiso ken panangpadakes iti sabali a tao. Iti simple a pannao, no “pagpeggaden[tayo] ti biag ti” maysa a tao, kayatna a sawen, no padaksentayo gapu ta ditay kayat isuna wenno umapaltayo kenkuana, mabalin a dayta ket ebidensia wenno resulta ti guratayo kenkuana. Masapul a siento porsiento a liklikan dayta dagiti Kristiano.—Mat. 12:36, 37.