Kadagiti naglabas a dekada, nagdakkel ti nagbaliwan dagiti pamilia iti North America ken Europa. Idi, dagiti nagannak ti masursurot. Ngem ita, dagiti metten annak ti masurot. Kas pagarigan, panunotem ti tallo a senario a naibasar kadagiti gagangay a situasion.

• Bayat nga adda iti tiendaan a kadua ni nanangna, nangala iti ay-ayam ti 4-tawenna nga ubing. Pinawilan ni nanangna. “Di met adun ti ay-ayammo?” Naladawen idi nabigbigna a diniretsana la koman imbes a nagsaludsod. “Kayatko ngarud!” inrengreng ti ubing. Kapilitan a ginatang dayta ti ina ta madanagan nga agalboroto manen ti anakna.

• Simmampitaw ti 5-tawenna nga ubing bayat nga adda kasarsarita ni tatangna. “Nagbayag metten,” kunana. “Intan, agawidtan!” Nagsardeng ni tatangna, nagrukob iti anakna sana inay-ayo: “Mabiit laengen Basang, wen?”

• Naireklamo manen ti 12 anyos a ni James ta binugkawanna kano ti maestrana. Makaunget ni tatangna—saan nga iti anakna no di ket iti maestra. “Kanayon lattan a sika ti pagpupudotanna,” imbagana ken James. “Bay-am ta ipulongko iti prinsipal!”

Pagarigan laeng dagita, ngem posible a mapasamak. Ipakitada ti aktual a problema dagiti pamilia a sadiay konkonsintiren dagiti nagannak ti kinaawan modo dagiti annakda, pagustuanda lattan ti kayat dagiti ubbing, ken iliklikda ida kadagiti epekto ti dakes nga inaramidda. “Umad-adun dagiti nagannak a sumursurot lattan iti kayat dagiti babassit nga annakda,” kuna ti libro a The Narcissism Epidemic. “Dati, ammo dagiti ubbing a saan nga isuda ti masurot—no di ket dagiti nagannakda.”

 Siempre, adu met a nagannak ti mangikagkagumaan a mangisuro kadagiti annakda iti umiso a panagug-ugali, saan laeng a babaen ti nasayaat nga ulidanda no di ket iti nainget ngem naayat a panangkorehir. Ngem sigun iti nadakamaten a libro, dagiti nagannak a mamati a napateg ti panangkorehir “subsubaenda ti ayus ti kultura.”

Apay a kastoyen ti kasasaad? Apay a manmanon dagiti disiplinado nga ubbing?

Kuna ti dadduma a nangrugi a kimmapuy ti autoridad dagiti nagannak idi dekada ‘60, idi imparegta dagiti makunkuna nga eksperto a di unay estriktuan dagiti nagannak ti annakda. Kinunada: ‘Didakay koma kabuteng, no di ket gayyemdakayo koma.’ ‘Nasaysayaat ti pammadayaw ngem iti disiplina.’ ‘Imbes a siputanyo dagiti dakes nga ar-aramiden ti annakyo tapno ilintegyo, siputanyo ketdi dagiti nasayaat nga ar-aramidenda.’ Saan nga imbalakad dagiti eksperto nga agbalin a balanse dagiti nagannak no komendaran ken korehirenda dagiti annakda. Pinagparangda ketdi a no makorehir dagiti annak, masaktan ti sensitibo a riknada ken baka agsakitto ti nakemda kadagiti nagannakda inton dumakkelda.

Adda pay idin panawen a kas man la bigla a nadiskobre dagiti eksperto ti sekreto ti nasayaat a panangpadakkel iti annak. Ket daytoy ti imparegtada: Tulongam ti annakmo a maaddaan iti kompiansa iti bagida. Siempre, napateg nga isuro kadagiti ubbing ti panagkompiansa. Ngem nasobraan metten dagiti eksperto ti panangikampaniada iti dayta ta kinunada kadagiti nagannak: ‘Dikay agus-usar iti negatibo a sasao a kas iti saan ken dakes.’ ‘Kanayon nga ibagayo kadagiti annakyo nga espesialda ken kabaelanda ti agbalin nga aniaman a kayatda a pagbalinan.’ Kasla metten napatpateg ti nasayaat a rikna ngem iti panagbalin a nasayaat.

Ngem kamaudiananna, kuna ti dadduma a gapu iti pannakaikampania ti panagkompiansa iti bagi, nagbalin la ngarud a naturturay dagiti ubbing, a kas man la maikarida a pagserbian. Gapu met la iti dayta, adu nga agtutubo ti “saan a nakasagana iti kritisismo ken sagpaminsan a pannakapaay a mapaspasamak  iti aktual a biag,” kuna ti libro a Generation Me. Kastoy ti kuna ti maysa nga ama a nakotar iti dayta a libro: “Awan bibiang dagiti katrabahuam no mapukawmo ti kompiansam iti bagim. . . . No saan a nasayaat ti itedmo a report, saan nga ibaga ti boss-mo, ‘Saan a bale ta magustuak met ti kolor ti papel a napilim.’ No kasta ti pannakasanay dagiti ubbing, dakesto dagiti epektona.”

Iti naglabas a dekada, ipakita dagiti pamay-an ti panangpadakkel iti annak nga agkarabaliw ti opinion dagiti tattao. Insurat ti edukador a ni Ronald G. Morrish: “Agtultuloy ti panagbaliwbaliw ti disiplina. Dayta ti mangipakita nga adda dagiti panagbalbaliw iti komunidadtayo.” * Kas deskribiren ti Biblia, nakalaklaka laeng a dagiti nagannak ket “yallo-allon dagiti dalluyon wenno yalla-alla ti agbaliwbaliw nga angin.”—Efeso 4:14, Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia.

Nalawag nga adda dagiti dakes nga epekto ti agdama a nalukay a panangdisiplina iti annak. Saan la a kimmapuy ti autoridad dagiti nagannak no di pay ket saan a naited kadagiti annak ti kasapulanda a panangiwanwan tapno makaaramidda kadagiti nasayaat a desision ken maaddaanda iti pudpudno a kompiansa a mangsango iti biag.

Adda pay kadi nasaysayaat a pamay-an?