PARA iti kaaduan, cute daytoy; kuna met ti dadduma a karkarna dayta. Nakuttong ken atiddog dagiti gurongna, nalamuyot ti dutdotna, ken nasileng dagiti nagdadakkel a matana. Agarup 12.5 a sentimetro ti kaatiddog ti bagina ken agdagsen iti agarup 114 a gramo. Ania daytoy? Isu ti tarsier!

Ammuentayo ti ad-adu pay maipapan iti maysa kadagitoy a parsua, ti Philippine tarsier. Dagiti mata, lapayag, ima, saka, gurong, ken ipusna ket kasla nagdadakkel unay para iti nagbassit a bagina. Ngem no adalentayo a naimbag daytoy a karkarna a parsua, makitatayo a nagsayaat ti pannakadiseniona.

PANAGDENGNGEG: Agkulpikulpi ken agkutikuti dagiti nakaing-ingpis a lapayag ti tarsier tapno mangngeg ken maammuanna ti ayan uray dagiti nakakapkapsut nga uni. Makatulong ti napigsa a panagdengngegna tapno maliklikanna dagiti agkaan kenkuana a kas kadagiti musang ken tapno maammuanna ti ayan dagiti tiliwenna. No rumabiin, madetek ti tarsier ti uni dagiti kuriat, anay, abal-abal, tumatayab, ken tukak. Kalpasanna, sumurot ti ulona tapno makita dagiti nagdadakkel a matana ti gammatanna a kanenna.

PANAGKAPET: Nadisenio dagiti ima ti tarsier nga agkapet kadagiti babassit a sanga. Nakersang dagiti murdong ti ramayna isu a makakapet a kasla iti gerger (tread) ti pilid. Masapul a kumpet a naimbag ti tarsier uray no matmaturog. Makatulong kenkuana dagiti nakersang a paset iti sirok ti ipusna tapno makapagtalinaed iti posisionna agingga a makariing.

 PANAGKITA: Awanen ti sabali pay a mamalia nga addaan iti kasta a nagdadakkel a mata no idilig iti bagina. Kinapudnona, ti maysa a mata ti tarsier ket dakdakkel ngem iti utekna! Saan a makapuligus dagiti mata ti tarsier; kanayon a deretso ti panagkita dagita. Disbentaha kadi dayta a disenio? Saan ta maikutina ti ulona iti 180 degrees iti agsumbangir a direksion gapu ta nalap-it ti tengngedna.

KINASIGLAT: Gapu iti atitiddog a gurongna, makalagto iti kaadayo nga 6 a metro—nasurok nga 40 a daras nga at-atiddog ngem iti bagina! No agtiliw iti kanenna iti rabii, iyukradna dagiti imana sa eksakto la unay ti pananggammatna iti dayta.

Saan nga agpaut ti biag dagiti tarsier no nakapupokda. Ti maysa a makagapu ket narawetda kadagiti sibibiag nga insekto ken kagurada ti maigga-iggaman. Nupay kasta, magusgustuan latta dagiti Filipino daytoy a karkarna a parsua. Nakaskasdaaw ti dandani amin a paset ti bagi daytoy agnanaed iti kabakiran a makaay-ayo a parsua a nagdadakkel ti matana.